के ले रोक्यो वाईसिएल र युवा संघको एकता ?

दिनेश ठकुल्ला, काठमाडौं : केन्द्रीय कमिटी कति संख्याको बनाउने भन्ने विषयका कारण पूर्व नेकपा (एमाले) निकट युवा संघ र माओवादी केन्द्र समर्थक योङ कम्युनिस्ट लिग (वाईसीएल)बीचको एकता अड्किएको छ । तत्कालीन एमाले र माओवादी केन्द्रबीच एकतापछि ढिलै भए पनि अधिकांश संगठनको एकता टुङगिएको छ । तर, युवा संघ र वाईसीएलको एकताले भने गति लिन सकेको छैन ।

शुरुका दिनमा नेतृत्व र नाममा विवाद भएपनि अहिले भने दुबै संगठनबीच संख्या र भावनात्मक मिलाप हुन नसक्दा एकता हुन नसकेको गुनासो दुबै संगठनका नेता तथा कार्यकर्ताहरुको देखिन्छ । केन्द्रीय कमिटी कति संख्याको बनाउने भन्ने विषयका कारण एकता अड्किएको युवा संघ र वाईसीएलका नेताहरू स्वीकार्छन् । एकता गर्दा कुन संगठनबाट कति प्रतिशत सहभागी हुने भन्ने कुरा अहिले पनि विवादको विषय बनेको छ । नेकपाको युवा संगठनका संयोजक रामप्रसाद सापकोटा (दिपशिखा)ले संख्याबाहेक अन्य सबै विषय टुङगिएको दाबी गरे । उनले भाद्र मसान्तसम्ममा एकता प्रक्रिया टुङ्गिने जानकारी दिए ।

यसअघि ‘युवा संघ र वाईसीएल एकतापछि बनेको संगठनको नाम राष्ट्रिय युवा संघ नेपाल राख्ने र झण्डा तत्कालीन युवा संघले प्रयोग गर्ने सहमति भएका थियो । ‘विधान पनि तयार भइसकेको छ,’ एभरेष्ट दैनिकसँग दिपशिखाले भने, ‘अब केन्द्रीय कमिटी कति संख्याको राख्ने भन्ने भन्ने विषय मात्र बाँकी छ । त्यो अब भदौ मसान्तसम्ममा टुङग्याउँछौं । त्यसका लागि हामी निरन्तर छलफलमा छौं ।’  तर यही संख्याको विवादकै कारण एकतामा निकै जटिलता थपिएको देखिन्छ । पूर्व युवा संघभित्र एकीकृत अवधारणा विकास हुन नसक्दा संख्याको विवाद अल्झिएको पूर्व वाईसिएल पक्षधरको छ ।

नेकपाको विधानमा जनवर्गिय संगठनको केन्द्रीय कमिटी २ सय ५१ राख्नुपर्ने उल्लेख छ । त्यति संख्यामा राख्दा सिनियर नेता छुट्ने चिन्ता दुबै संगठनमा छ । त्यसैले वाईसीयलले केन्द्रीय कमिटी ३ सय ५१ बनाउनुपर्ने बताएको छ । तर, युवा संघले भने त्यो संख्या पनि कम भएकोे, त्यसका कारण सिनियर नेता छुट्ने भन्दै ४ सय ७२ बनाउनुपर्ने बताउँदै आएको छ । युवा संघले तत्कालीन युवा संघको केन्द्रीय कमिटी संख्या २ सय ५६ र वाईसीएलको केन्द्रीय कमिटी संख्या २ सय १६ गरेर ४ सय ७२ बनाउनुपर्ने अडान राख्दै आएको हो । एकता यसैमा अड्किएको हो । एकता गर्दा कुन संगठनको कति प्रतिशत सहभागिता हुने भन्ने विषय पनि टुङ्गिन सकेको छैन ।

दिपशिखाले एकतामा केही ढिला भएको स्वीकारे । उनले भने, ‘एकता हामीले मात्रै चाहेर नहुँने भएका कारण केही ढिलाई भएको हो । कार्यव्यस्तताका कारण पनि केही ढिलाई भएको हो । अब भने टुङगिन्छ ।’
तत्कालीन युवा संघका सचिव बच्चन सिंहले पनि एकता टुङ्ग्याउनका लागि छलफल तीव्र भइरहेको भन्दै एकताले चाडै गति लिने विश्वास व्यक्त गरे । उनले भने, ‘एकताको खाका तयार भइसकेको छ । प्रदेश, जिल्ला, जिल्ला मातहतका कमिटी कति संख्याको बन्ने र कहाँ कु्न संगठनले नेतृत्व गर्ने सहमति भइसकेको छ । केन्द्रमा कुरा मिल्यो भने एकैचोटी एकता टुङ्गिन्छ ।’ उनले एकतामा खास्सै विवाद नरहेको बताए ।

विद्यार्थी संगठनमा भने यसअघि विवाद देखिएपनि पार्टीले इन्चार्ज तोके लगत्तै दुबै संगठनबीच एकताको कार्य तीब्र गतिमा अघि बढेको छ । एकतालाई पूर्णता दिन विधानदेखि राजनीतिक प्रतिवेदन तयार गर्न समिति गठन भएका छन् ।

संख्याको विवाद चलेकै बेला पार्टीले केन्द्रीय सदस्य महेश बसनेतलाई युवा संगठन विभागको ईञ्चार्जको जिम्मेवारी दिएपछि संगठनको एकताले गति लिने अपेक्षा गरिएको थियो । सह–ईञ्चार्जमा एकीकृत संगठनकै संयोजक रामप्रसाद सापकोटा र ईञ्चार्जमा पूर्व युवा संघभित्र बलियो निर्देशनात्मक पकड राख्ने बस्नेत भएपछि सतहमा देखिएको विवाद समाधान हुने अपेक्षा स्वभाविक पनि थियो । तर, यो विषयमा कुनै प्रगति नहुँदा संगठनभित्र निराशा छाएको छ ।

खासगरी युवा संघभित्र माधव नेपाल समूह र केपी ओली समूहबीचको विवाद एकता अघिदेखि नै अस्तित्वमा रहेको र केपी ओली समर्थक समूहभित्र समेत दुई तीनवटा समानान्तर उप समूह रहेको कारण यसले एकीकृत धारणा बनाउन समस्या परेको श्रोतले बतायो । ‘युवा संघभित्र नेतृत्वबीच एकरुपता नहुनु र बोल्ड निर्णय गर्न नसक्दा समस्या देखिएको हो ।’ श्रोतले भन्यो, ‘यसअघिको नेतृत्वको पनि चासो बलियो देखिएको र वर्तमान नेतृत्वको पनि संगठनमा पूर्ण कमाण्ड नहुँदा संख्याको विवाद टुंगिन सकेन ।’

पूर्व वाईसिएलभित्र समूहगत विभाजन नहुनु र देशैभरी नेतृत्वको कमाण्डमा पुरै संगठन भएकोले संख्या र अन्य विषयमा एकीकृत धारणा भएपनि पूर्व युवासंघमा त्यसप्रकारको लिडरसिप नदेखिएको हुँदा समस्या उत्पन्न भएको युवा संघका एकजना पूर्व केन्द्रीय पदाधिकारीले जनाए ।