दलित कर्मचारीमाथि सरकारी कार्यालयमै विभेद

दलित कर्मचारीमाथि सरकारी कार्यालयमै विभेद

लमजुङ, १० वैशाख । जातीय विभेद कानुनी दृष्टीकोणले दण्डित कार्यभएपनि लमजुङको एक सरकारी कार्यालयमै दलित कर्मचारीहरु विभेदमा परेका छन् ।

लमजुङको राईनास नगरपालिका–६ स्थित धमिलिकुवा स्वास्थ्य चौकीमा कार्यरत तीन कर्मचारीले आइतबार बेसीशहरमा पत्रकार सम्मेलन गरी आफुहरु माथि भएको बिभेदबारे जानकारी गराएका हुन् ।

धमिलीकुवा स्वास्थ्य चौकीका इन्चार्ज सहित ३ जना दलीत समुदायका कर्मचारीले कार्यालयमा आफुहरुलाई गैरदलित परिवारका व्यक्तिले जातीय विभेद गरेको आरोप लगाएका हुन । स्वास्थ्य चौकीका ईञ्चार्ज राजेश दुलाल, अनमि वर्षा सुनार र कार्यालय सहयोगी अप्सरा नेपालीले सहकर्मीबाट कार्यालयमै जातियविभेद र दुव्र्यवहार भएको घटना सार्वजनिक गरेका हुन् ।

कार्यालयमा बेलाबखत भईरहने प्रशिक्षण तथा बैठकका अवसरमा दलित समुदायकी कार्यालय सहयोगीले पकाएको खाजा नखानुको साथै उनले भरेको पानी समेत नखाने र दलितले छोएको खादैनौं भन्ने गरेको उनीहरु बताउँछन् ।

लामोसमयदेखि भेदभावपूर्ण व्यवहार गरिदै आएकोमा पछिल्लो समय त्यो क्रम निकै बढ्दै गएको स्वास्थ्य चौकीका कार्यालय सहयोगी नेपालीले बताईन् । दुई महिनादेखि आफुले काम गर्न थालेको र आफुले भरेर राखेको पानी र पकाएको चिया, खाजा गैह्रदलित समुदायका कर्मचारीले नखाने गरेको उनले बताईन् ।

‘बिहान भरेर राखेको पानी भाँडोमा जस्ताको तस्तै हुन्थ्यो,’ उनले भनिन् ‘बाँसी पानी खानु हुन्न भनेर दिनदिनै पानी फेरिरहन्थें, धेरेपछि मात्रै दलितले भरेकाले उनीहरुले पानी नखाएको बुझेँ ।’

गत फागुन २३ मा महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविकाहरुको बैठक राखिएको र सो दिनमा पनि कार्यालय सहयोगी नेपालीले चाउचाउ खाजा बनाएपछि अनमिहरु विन्दुदेवी चिलुवाल, सरस्वती चिलुवाल, स्वयंसेविकाहरु भवानीदेवी, ठुलीकान्छी चिलुवाल, टिलकुमारी तामाङ, मिराकुमारी घिमिरे, पार्वती कडरिया, कमला विसुराल लगायतले खाजाखान आनाकानी गरेको बुझिएको स्वास्थ्यचौकी ईञ्चार्ज दुलालले बताए ।

कसैले काँचै खान्छौं भन्ने, कसैले नखाईकन मिल्काएको र कसैले बिरामी भएको बाहनावाजी गरेको महिला स्वास्थ्य स्वयंसेविकाहरुबाटै खुल्न आएको पनि दुलालले बताए ।

कर्मचारी जस्तो बुझेका व्यक्तिले जातिय विभेद गर्नु नहुने भएकाले सम्झाउने प्रयास गर्दा उनीहरुले उल्टै आफुसँग सवालजवाफ गरेको उनको भनाई छ । विभेदको बारेमा नगरपालिकामा समेत निवेदन दिदा पनि सुनुवाई नभएको स्वास्थ्य चौकी ईञ्चार्ज दुलालले बताए ।

‘स्वास्थ्य चौकीको व्यवस्थापन समितिमा छलफल गर्दा निस्कर्ष निस्किएन उनले भने, ‘नगरपालिका कार्यकायरी अधिकृत देवबहादुर अधिकारीले पनि उल्टै बिभेद गर्नेहरुकै बचाउ गर्नुभयो ।’

स्थानीय स्तरमा न्यायका लागि थुप्रै ठाउँमा धाएपनि न्याय नपाएपछि आफुहरु जिल्लामा आएर पत्रकार सम्मेलन गर्नुपरेको नयाँपत्रिकालाई उनले जानकारी दिए ।

त्यसबारेमा बुझ्दा अनमी विन्दूदेवी चिलुवालले आफूहरूले सँगै खाने बस्ने गरेका छौँ त्यस्तो विभेदको व्यवहार नगरेको बताइन् । यसबारेमा राइनास नगरपालिकाका कार्यकारी प्रमुख देवबहादुर अधिकारीलोई सम्पर्क गर्दा निवेदन आएको छ तर निवेदन आफूले उपमेयरलाई दिएको बताए ।

उनले भने, ‘महिनै पिच्छे हुने बैठकमा राजेश आउँछन् सँगै बस्छौँ, खाजा खान्छौँ, त्यस्तो विभेदको व्यवहार हामीले गरेको जस्तो लाग्दैन । त्यो निवेदनमा उपमेयरले दुवै पक्षलाई राखेर छलफल गराउने भन्दै हुनुहुन्छ, आज पनि फोन गर्नु भएको थियो तर उनी यता आउनुको सट्टा बेसीशहर गएछन्, के गर्न खोजका हुन् बुझिन ।’

यस विषयमा बुझेर समस्या समाधान गर्न उपप्रमुख एवं न्यायिक समितिका प्रमुख धनकुमारी गुरुङ सँग सल्लाह भएको नगरप्रमुख सिंहबहादुर थापाले बताए । केहीदिनमै सो घटनाको छानबिन गरी समस्या समाधान गरिने पनि उनी बताउँछन् ।

कर्मचारी माथि भएको जातिय विभेद र दुव्र्यवहारको घटनाले आफुहरु दुःखी भएको र समस्या समाधान नभए दवाव तथा विरोधमा उत्रिने मुक्ति समाजका अध्यक्ष प्रेम रम्तेल, मुक्ति मोर्चाका अध्यक्ष देवबहादुर गहतराज, दलित सेवा संघका अध्यक्ष दलबहादुर मजाकोटी र दलित सञ्जाल राईनासका अध्यक्ष शंकर नेपालीले बताएका छन् ।

‘दलित भएरै कोठाभाडा पाईनन् वर्षाले’

धमिलिकुवा स्वास्थ्यचौमै कार्यरत अनमि सुर्खेत विरेन्द्रनगरकी वर्षा सुनारले पनि आफुमाथि जातिय विभेदपूर्ण व्यवहार भएको भन्दै दुखेसो पोखिन् । ०७२ मा नियुक्ति लिएर राईनास मोहोरियाकोट स्वास्थ्य चौकीमा खटिएको र दलित भएकै कारण गाउँमा कसैले पनि कोठा नदिएको नमिठो भोगाई उनले सुनाईन् ।

तत्कालिन स्वास्थ्य चौकी ईञ्चार्ज आनन्द सेढाईंले कोठा खोज्न निकै खटेको तर सानोजातकी भन्दै कसैले कोठा दिनै मान्दैनन्’ भनेपछि साह्रै दुःख लागेको उनले बताईन् । गाउँमा कतै कोठा नपाएपछि स्वास्थ्य चौकीमै बस्न थालें,’ उनले भनिन्, ‘त्यहाँ अकलादेवी अधिकारी दिदी अर्कोकोठामा बस्नु हुन्थ्यो तर, उहाँले मलाई यति छिःछि र दुरदुर गर्नुभयो कि, भनिसाध्यै छैन ।’

गाउँलेहरु र आफ्नै सहकर्मीबाट भएको दुव्र्यवहारले आफुलाई निकै तनाव भएकाले धमिलिकुवा सरुवा भएको तर त्यहाँपनि उस्तै सास्ती भोग्नु परेको उनले बताईन् । ‘नपढेका, नबुझेकाहरुले भेदभाव गर्छन्, छुवाछुत गर्दछ् भन्ने लागेको थियो,’ उनी भन्छिन्, ‘समयले मलाई एउटा फरक पाठ सिकायो, शिक्षित र जानेबुझेकै मान्छेहरुबाट पनि त्यस्तो हुँदो रैछ ।’ नयाँपत्रिकाबाट

आगामी उपनिर्वाचन र २०८४ मा माओवादी केन्द्र एक्लै प्रतिष्पर्धामा जान्छः प्रचण्ड

काठमाडौं, १९ असोज । नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले आगामी उपनिर्वाचन र २०८४ को निर्वाचनमा आफ्नो पार्टीले सबै तहमा एक्लै उम्मेदवारी दिएर प्रतिष्पर्धा गर्ने बताउनुभएको छ । नेकपा माओवादी केन्द्र दोलखा काठमाडौं सम्पर्क समन्वय समितिले आज आयोजना गरेको भेटघाट तथा अन्तर्क्रियालाई सम्बोधन गर्दै उहाँले यस्तो उद्घोष गर्नुभएको हो । विगतमा कहिले कांग्रेस र कहिले एमालेसँग गठबन्धन गरेर चुनाव लड्दा माओवादीको पहिचान नै कमजोर हुन पुगेको उल्लेख गर्दै उहाँले अब देशब्यापीरुपमा एकल प्रतिष्पर्धामा जाने गरी पार्टीले तयारी थालेको र त्यसको सुरुवात आगामी मंसिरमा हुने उपनिर्वाचनबाट गरिने बताउनुभयो । आफ्नो पार्टीले सरकारमा रहँदा सुशासन, सामाजिक न्याय र आर्थिक समृद्धिका पक्षमा थालेको अभियान र त्यसकै कारण सरकारबाट हटाइएकाले जनतामा माओवादीप्रति नयाँ आशा र आकर्षण पैदा भएको उल्लेख गर्दै उहाँले आगामी निर्वाचनमा एक्लै विजय प्राप्त गर्ने तयारी थाल्ने बताउनुभयो। पछिल्लो समय टानलगायतका कतिपय संस्थामा कांग्रेस एमाले मिल्दा पनि माओवादी एक्लैले चुनाव जितेको उल्लेख गर्दै अध्यक्ष प्रचण्डले अहिले देशब्यापीरुपमा देखिएको जनताको आशा र आकर्षणलाई संगठन निर्माण र जनलपरिचालनसँग जोडेर आगामी निर्वाचन एक्लै जित्ने वातावरण बनाउने बताउनुभयो । पछिल्लो समय प्राकृतिक प्रकोपका कारण सिर्जना भएको संकट समाधानका लागि आफ्नो पार्टीले महत्वपूर्ण पहलकदमी लिएको जानकारी दिंदै उहाँले जनताको सेवा गर्ने अधिकारलाई कसैले खोस्न नसक्ने बताउनुभयो । जनताको सेवा गर्न सरकारमा रहने वा नरहने कुराले अर्थ नराख्ने उल्लेख गर्दै उहाँले अहिले सरकार कहाँ छ भनेर जनताले नभेटाइरहेको बेला बाढीपहिरोका कारण सिर्जना भएको संकट समाधानका लागि आफ्नो पार्टीले अग्रपंक्तिमा रहेर नेतृत्व गरिरहेको बताउनुभयो ।   सबैतिरका समस्या केन्द्रित गरेर चाँडै सरकारलाई ज्ञापनपत्र बुझाउने र त्यसलाई जनताको बीचमा पनि यथार्थ जानकारी दिने उल्लेख गर्दै अध्यक्ष प्रचण्डले यो वर्ष दसैं तिहारमा शुभकामना आदानप्रदानभन्दा संकटमा परेका जनताको सेवा गर्ने कार्यक्रम बनाउन नेता कार्यकर्ताहरुलाई आग्रह गर्नुभयो । अहिले धेरै बुद्धिजीवी र अन्य दलका नेता कार्यकर्ताहरुले पनि जनताको अधिकार अझ सुदृढ गर्न माओवादी नेतृत्व अगाडि आउनुपर्छ भन्ने आग्रह गरिरहेको उल्लेख गर्दै उहाँले मुलुक र जनताको नेतृत्व गर्नु भनेको प्रधानमन्त्री हुनु मात्र होइन, जनताको साथमा रहेर जनताको पक्षमा आन्दोलनको नेतृत्व गर्नु भएको बताउनुभयो । जनताप्रतिको निष्ठाका कारण पार्टी नेतृत्वमा आत्मविश्वास पैदा हुँदै गएको उल्लेख गर्दै अध्यक्ष प्रचण्डले विनाशकारी भूकम्पको बेलामा होस् वा संविधान निर्माण र कार्यान्वयनको बेलामा सत्तापक्ष र बिपक्षको आँखाले नहेरी पुनर्निर्माण, संविधान निर्माण र कार्यान्वयनको कुशलतापूर्वक नेतृत्व गरेकाले पनि माओवादी केन्द्र र यसको नेतृत्वप्रति जनताको विश्वास रहेको बताउनुभयो । सुशासन, सामाजिक न्याय र समृद्धिको पक्षमा, समाजवाद निर्माणको पक्षमा पार्टीले नयाँ संकल्प गर्नुपर्ने बेला आएको उल्लेख गर्दै उहाँले जनताका अधिकार सुदृढ गर्न नयाँ आन्दोलनको आवश्यकता रहेको र त्यसको वैचारिक, सांगठनिक र सांस्कृतिक नेतृत्व आफ्नो पार्टीले गर्ने बताउनुभयो । पार्टीप्रति नयाँ आशा र आकर्षण पैदा भएको उल्लेख गर्दै उहाँले माओवादी केन्द्रको नेतृत्व र विचारलाई फेरि एकपटक साथ दिन जनता तयार हुँदै गएको बताउनुभयो । देशभित्र मात्र होइन, इटलीको खाद्य सम्मेलन, संयुक्त राष्टसंघको महासभा र कोप २८ सम्म सरकारको नेतृत्वको रुपमा माओवादी केन्द्रको नेतृत्व गरेको कुशल नेतृत्व तथा भारत र चीनसँग निर्वाचन गरेको सन्तुलित कूटनीतिका कारण माओवादी केन्द्र र यसको नेतृत्व विश्वसमुदायसामु ऐतिहासिक रुपमा स्थापित भएको बताउनुभयो ।  कार्यक्रममा पूर्वसभामुख एवं नेकपा माओवादी केन्द्रका उपाध्यक्ष अग्नि सापकोटाले पार्टीको सिंगो केन्द्रीय समिति अध्यक्ष प्रचण्डको नेतृत्वमा गोलबन्द र एकताबद्ध रहेको उल्लेख गर्दै आगामी केन्द्रीय समितिको बैठकले संगठन निर्माण र जनपरिचालनका कार्यक्रम अघि सार्ने बताउनुभयो । उहाँले सबै दलका नेताहरुको विवेक र चेतनाको परीक्षण भएको उल्लेख गर्दै आफ्नो पार्टी सबैभन्दा अग्रगामी र परिवर्तनकारी भएकाले माओवादी केन्द्रका हरेक सदस्य मुलुक र जनताको हितमा गम्भीर हुनुपर्ने बताउनुभयो ।  

दाउन्नेमा एकतर्फी यातायात खुल्यो

नवलपरासी । पूर्वपश्चिम राजमार्गअन्तर्गत पश्चिम नवलपरासीको दाउन्नेमा सडक भासिएर अवरुद्ध भएको यातायात एकतर्फी खुलेको छ। बर्दघाट नगरपालिका–४ दाउन्नेस्थित खोर्सानीखोलामा सड्क भासिएपछि यातायात अवरुद्ध भएको थियो। सडकको मर्मतपछि  आज बिहान साढे ९ बजेदेखि बाटो एकतर्फी खुलाइएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी नायब उपरीक्षक एवं सूचना अधिकारी रेशम बोहराले जानकारी दिए।  उनले सडक मर्मत गरी आजै दुईतर्फी सञ्चालनमा ल्याउन गरी काम भइरहेको बताए। तर सडक भासिने क्रम नरोकिएकाले तत्काल दुईतर्फी सञ्चालनमा समस्या भएको प्रमुख जिल्ला अधिकारी स्किम श्रेष्ठले बताए। 

पूर्वपश्चिम राजमार्गको यात्रामा निरन्तरको चुनौती बन्दै दाउन्ने

नवलपरासी । नवलपरासी– पश्चिम नवलपरासीको बर्दघाट–४ स्थित दाउन्नेको खुर्सानी खोला नजिकै भासिएको सडक मर्मत गरेर खुलाउने प्रयास जारी रहेको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय पश्चिम नवलपरासीका अनुसार शुक्रबार साँझ करिब २० फिट लम्बाइ र ५ फिट चौडा सडक भासिएको थियो । राजमार्ग अवरुद्ध हुँदा पूर्व र पश्चिमबाट आउने–जाने सवारी रोकिएका छ्न् । सडक अवरुद्ध हुँदा दुवैतर्फ सयौँ सवारी साधन लाइनमा रहेका छन् । प्रहरीले अझै सडक सुचारु हुन केही समय लाग्ने बताएको छ । यसअघि असोज १४ गते पनि खुर्सानी खोला क्षेत्रमा नै सडक भासिएको थियो । दाउन्ने क्षेत्रमा नारायणगढ–बुटवल सडक विस्तारको क्रममा तीन लेनमा सडक विस्तार गर्न खनिएका स्थानमा माटो खुकुलो हुँदा सडक भासिने र पहिरो खस्ने गरेको छ । चाडबाडको समयमा पटक–पटक सडक अवरुद्ध हुँदा यात्रुले हैरानी खेप्न परिरहेको छ ।

देशभर मनसुनी वायुको प्रभाव, यस्तो छ आगामी तीन दिनको मौसमी अवस्था

काठमाडौं । हाल देशभर मनसुनी वायुको प्रभाव छ। त्यसैगरी देशको पूर्वी तथा मध्य भागमा बंगलादेशको उत्तरी भूभाग र भारतको पश्चिम बंगाल आसपासको क्षेत्रमा बनेको न्यून चापीय प्रणालीकोसमेत आंशिक प्रभाव छ।  यतिबेला (शनिबार बिहान) कोसी, बागमती, गण्डकी र लुम्बिनी प्रदेशसहित देशका बाँकी पहाडी भूभागको मौसम आंशिक बदली छ।  देशका बाँकी भूभागको मौसम मुख्यतया सफा छ। कोसी र लुम्बिनी प्रदेशका एकदुई स्थानमा अहिले हल्कादेखि मध्यम वर्षा भइरहेको मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ। काठमाडौँ उपत्यकामा पनि अहिले राम्ररी घाम लागेको छैन। आकाशमा बादल छ।  आज दिउँसो पनि कोसी, मधेस, बागमती र गण्डकी प्रदेशमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ। बाँकी भूभागमा आंशिक बदलीदेखि मौसम मुख्यतया सफा रहने छ।  कोसी, मधेस, बागमती र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा दिउँसो मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षा हुने सम्भावना रहेको महाशाखाले जनाएको छ। आज राति पनि कोसी, मधेस, बागमती र गण्डकी प्रदेशमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ। बाँकी भूभागमा आंशिक बदलीदेखि मौसम मुख्यतया सफा रहने अनुमान छ।  कोसी, मधेस, बागमती र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा दिउँसो पनि मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको महाशाखाले शनिबार बिहान ६ बजे जारी गरेको बुलेटिनमा उल्लेख छ।  कस्तो होला आइतबार र सोमबारको मौसम? २०८१ असोज २० गते आइतबार दिउँसोː देशभर आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ। कोसी, बागमती र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ। रातिː देशभर आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ। कोसी प्रदेश लगायत पहाडी भूभागका थोरै स्थान तथा बाँकी भूभागका एकदुई स्थानमा मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ। २०८१ असोज २१ गते सोमबार दिउँसोː देशभर आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ। कोसी, बागमती, गण्डकी, लुम्बिनी र सुदूरपश्चिम प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ। रातिː कोसी र मधेस प्रदेश लगायत देशका पहाडी भूभागमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रही बाँकी भूभागमा आंशिक बदलीदेखि मौसम मुख्यतया सफा रहने छ। कोसी, मधेस र बागमती प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना रहेको छ। आगामी २४ घण्टाका लागि चेतावनी तथा परामर्श  कोसी, मधेस, बागमती र  गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघ गर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना भएकाले त्यसबाट कृषि, स्वास्थ्य, पर्यटन, पर्वतारोहण, सडक तथा हवाई यातायातमा आंशिक असर पर्ने सम्भावना रहेको हुँदा ती क्षेत्रमा हुन सक्ने गेग्रान बहाव, बाढी, पहिरो, भूक्षय जस्ता प्रकोपको जोखिम वा क्षतिबाट बच्न आवश्यक सतर्कता अपनाउनु हुन अनुरोध छ।

लोकप्रिय