‘पुख्यौली’ र करबाकेली’को अनुसन्धान शुरु

‘पुख्यौली’ र करबाकेली’को अनुसन्धान शुरु

म्याग्दी । संस्कृति, पर्यटन तथा नागरिक उड्डयन मन्त्रालयले यहाँ बसोबास गर्ने पुन मगर जातिको अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदाका बारेमा अध्ययन र अनुसन्धान थालेको छ ।

मन्त्रालय, संस्कृति महाशाखाका कर्मचारी र संस्कृतिविद्को टोलीले अन्नपूर्ण गाउँपालिका–८ राम्चेस्थित पुन समुदायको ऐतिहासिक धार्मिकस्थल करबाकेली थान र पुख्यौली संस्कृतिका बारेमा अध्ययन गर्दैछ । अमूर्त सांस्कृतिक सम्पदाका रुपमा रहेका पुख्यौली नृत्यकला र गीतको अभिलेखीकरण गरी संरक्षण तथा सूचीकृत गर्न स्थलगत अध्ययनका लागि आएको महाशाखाका प्रमुख सहसचिव भरतमणि सुवेदीले बताउनुभयो ।

नेपालमा बसोबास गर्ने विभिन्न जातजातिको मौलिक संस्कृति, परम्परा र संस्कार भावी पुस्तालाई सहज रुपमा हस्तान्तरण गर्न अभिलेखीकरणसँगै संरक्षणमा सम्बन्धित समुदायलाई जागरुक बनाउने काम भइरहेको बताइएको छ ।

महाशाखाका कर्मचारीसहित संस्कृतिविद् डा पे्रम खत्री, डा भक्त राई, डा मीन श्रीसलगायतको टोलीले गाउँपालिकाका जनप्रतिनिधि, करबाकेली बाबा संरक्षण समिति, मगर अध्ययन केन्द्रका पदाधिकारी र स्थानीय पुख्यौली नृत्य समूहका कलाकारसँग अन्तक्र्रिया गरेको थियो ।

पुन समुदायका पुर्खा करबाकेलीको अवसान भएको मानिने सो स्थानमा समुदायले करोडाँै लगानी गरेर करबाकेली, विमला, फिमला, रामचन र कुलचन देवताका मूर्तिसहितको थानलगायत करोडौँका पूर्वाधार निर्माण गरेका छन् । विभिन्न भौतिक प्रमाण र तथ्यका आधारमा सो स्थानमा करबाकेलीको थान बनाइएको संरक्षण समितिका संरक्षक चामबहादुर पुनले बताउनुभयो । उहाँले करबाकेली क्षेत्र र पुख्यौली नृत्यलाई विश्वसम्पदा सूचीमा सूचीकृत गराउनका लागि पहल गर्न सो टोलीसँग अनुरोध गर्नुभयो ।

जन्म, मृत्यु, विवाह, छेवारजस्ता संस्कारगत क्रियाकलापमा पुन मगर समुदायले पुख्यौली नृत्य देखाउने चलन छ । सोरठी भाकामा गाइने गीतको तालमा मादले र मारुनीले समूहमा पुख्यौली नाच्छन् ।

मगर पोशाकमा सजिई कम्मरमा मादल भिरेर बजाउँदै नाच्नेलाई मादले र उनीहरुसँगै महिलाको कपडा तथा गहनामा सजिएर नाच्ने पुरुष कलाकारलाई मारुनी भनिन्छ । सोरठी गाउन र नाच्नका लागि करीब २० जनाको समूह आवश्यक पर्छ । पुराना पुस्ताका कलाकारको निधनसँगै पुस्ता हस्तान्तरण हुन नसक्नु, बसाइँसराइ र आधुनिकताको प्रभावका कारण पुख्यौली लोप हुने अवस्थामा पुगेको छ ।

गाउँपालिकाका अध्यक्ष डमबहादुर पुनले करबाकेली र पुख्यौली संरक्षण तथा प्रवद्र्धनसँगै विश्वसम्पदा सूचीमा सूचीकृत गराउन संघीय सरकारसँग पहल गरिने बताउनुभयो । अध्यक्ष पुनले गाउँपालिकाको सहयोगमा करबाकेलीमा पुन समुदायको दैनिक जीवन, रीतिरिवाज, संस्कृति र रहनसहनमा आधारित सामग्री संकलन गरेर संग्रहालय स्थापना गर्न लागिएको जानकारी दिनुभयो । रासस

स्याङ्जाको आँधिखोलामा एक सय जना माओवादीमा प्रवेश

पोखरा । स्याङ्जाको आँधिखोला गाउँपालिकामा एक सय बढी नेता कार्यकर्ता नेकपा माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गरेका छन् । शनिबार भएको आँधिखोला गाउँ समितिको दोस्रो अधिवेशनमा अवसरमा एक सय बढी नेता कार्यकर्ता माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गरेका हुन् । माओवादी केन्द्र गण्डकी प्रदेशका सचिवालय सदस्य एवम् वाइसीएलका केन्द्रिय सचिव हरि ढकालको अग्रसरतामा पार्टीमा भित्रिएका कार्यकर्तालाई पार्टीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष एवम् पूर्वगृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले स्वागत गर्नुभएको हो। उहाँहरुलाई स्वागत गर्दै श्रेष्ठले देशैभर माओवादी प्रवेश गर्नेको लर्को लागेको बताउनुभयो । उहाँले पार्टी संकल्पबद्ध भएर अगाडि बढेको उल्लेख उल्लेख गर्नुभयो । युवा नेता हरि ढकालले चोकचोक गल्लीगल्लीमा माओवादीको चर्चा हुने गरेको बताउनुभयो। एमाले–कांग्रेसले भ्रष्टहरुलाई बचाउन माओवादी नेतृत्वको सरकार ढलाएको आरोप लगाउनुभयो ।

काठमाडौंका यी स्थानमा आज विद्युत् कटौती हुने

काठमाडों । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले आज काठमाडौंका विभिन्न स्थानमा विद्युत् कटौती गर्ने भएको छ । प्राधिकरणले क्षेत्र पाटी फिडर अन्तर्गत पर्ने टेकु विष्णुमती कोरिडोरमा भूमिगत केवल लाइन मार्फत पुष्पलाल पार्कमा रहेको ट्रान्सफरमर टावरमा जडान गरी ओभर हेड लाइन जडानका लागि लाइन कटौती हुने जनाएको छ । सो कार्यका लागि क्षेत्र पाटी चोक, पकनाजोल, टहिटी चोक, ज्याठालगायतका क्षेत्रमा १ बजेदेखि ५ बजेसम्म लाइन कटौती हुने सूचनामा उल्लेख छ । यस्तै, टेकु थापाथली फिडर अन्तर्गत थापाथली चोकदेखि नेपाल आँखा अस्पताल, राहदानी विभाग, वर्ल्ड टेड सेन्टर, दशरथ रङ्गशाला हुँदै ब्लु क्रस अस्पताललगायतका क्षेत्रमा पनि बिजुली कटौती हुनेछ । त्रिपुरेश्वर फिडर अन्तर्गत पर्ने टेकु सव स्टेसन अगाडिबाट पचली भैरव,नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ, टेकु चोकबाट त्रिपुरेश्वर चोक नपुग्दै भाटभटेनी सुपर मार्केट अगाडिसम्म, टेकु वंशी मार्ग, सुकुम्वासी टोलसम्म जाने बाटोसम्म पनि बिजुली कटौती हुने सूचनामा उल्लेख छ । थापाथली फिडर अन्तर्गत प्रसुती गृह पूर्व गेट, नर्भिक अस्पताल, थापाथली पन्चायणीमार्ग, कुरिया गाउँ, आन्तरिक राजश्व कार्यालय पछाडिसम्म पनि १ बजेदेखि ५ जेसम्म लाइन काटिने सूचनामा उल्लेख छ ।

संसद भंग गरी २०८७ सम्म सरकारमा रहने ओलीको चाहना हुनसक्छ : अध्यक्ष नेपाल

काठमाडौं । नेकपा (एकीकृत समाजवादी)का अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले संसद भंग गरेर २०८७ सम्म सरकारमा बस्ने चाहना राखेको हुनसक्ने आशंका व्यक्त गर्नुभएको छ । सिंहदरबारमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डसँगको भेटपछि बाहिरिने क्रममा सञ्चारकर्मीहरुसँग कुरा गर्दै अध्यक्ष नेपालले यस्तो आशंका व्यक्त गर्नुभएको हो । अध्यक्ष नेपालले संविधान संशोधनबाट वर्तमान प्रधानमन्त्री पछि हट्नुभएको भन्नेकुरा सुनेको भन्दै जनताको सुविधाहरुमा बाधा बनेको ठाउँमा संविधान संशोधन गर्नुपर्ने बताउनुभयो । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले २०८७ मा संविधान संशोधन गर्ने भन्नुभएको छ नि ? भन्ने सञ्चारकर्मीहरुको प्रश्नमा उहाँले २०८७ सम्म चुनाव नै नगरी बस्ने चाहना राखेको हुनसक्ने बताउनुभयो । उहाँले संसद भंग गरेर ठेलेको ठेल्यै गरी २०८७ सम्म सरकारमा बस्ने चाहना गरेको हुनसक्ने बताउनुभयो । अध्यक्ष नेपालले अध्यक्ष प्रचण्डसँगको बैठकमा भने समाजवादी मोर्चालाई पुनः सक्रिय बनाउनेबारेमा छलफल भएको बताउनुभयो ।

रवि लामिछानेविरुद्धको मुद्दामा थुनछेक बहस सकियो, आजै आदेश आउने

पोखरा ।  पोखराको सूर्यदर्शन सहकारीको बचत रकम अपचलन मुद्दाका आरोपी राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति एवं पूर्वउपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेसहितका प्रतिवादीहरूको थुनछेक बहस सकिएको छ । कास्की जिल्ला अदालतका न्यायाधीश नीतिज राईको इजलासमा बिहीबार सरकारी वकिलहरूको जवाफी बहससँगै उक्त मुद्दामा थुनछेक बहस सकिएको हो । बिहीबार उच्च सरकारी वकिल कार्यालयका उपन्यायधिवक्ता गोविन्दराज गौली र जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयकी जिल्ला न्यायाधिवक्ता कमला काफ्लेले जवाफी बहस गरेका थिए । थुनछेक बहस सकिएको र आजै ४ बजेभित्र आदेश आउने कास्की जिल्ला अदालतका श्रेष्तेदार राजन खनालले जानकारी दिए । न्यायाधीश राईको इजलासमा पुस १६ गतेदेखि उक्त मुद्दाका सात जना प्रतिवादीहरुको थुनछेक बहस हुँदै आएको थियो । प्रतिवादीहरुका तर्फबाट कानुनी व्यवसायीहरुको बहसपछि बुधबार सहकारीपीडितहरूका तर्फबाट कानून व्यवसायीहरूले बहस गरेका थिए । उक्त सहकारीको रकम अपचलन मुद्दामा लामिछानेसहित पूर्वडिआइजी छविलाल जोशी, लीला पछाईँ, कृष्णबहादुर गुरुङ, रामबहादुर खनाललगायतमाथि थुनछेक बहस भएको हो ।

लोकप्रिय