चिनी उद्योगको ढोकामा धर्ना
बर्दिवास । मुलुकमा ११औँ गणतन्त्र दिवस उत्सव मनाइरहँदा महोत्तरी जिल्लाका उखु किसान भने आफ्नो उत्पादनको मूल्य माग्दै चिनी उद्योगको ढोकामा अझै धर्ना जारी राख्न बाध्य छन् ।
जिल्लाको गौशाला नगरपालिकाको रामनगरस्थित एभरेष्ट सुगर ऐण्ड केमिकल इन्डिष्ट्रिज (एभरेष्ट चिनी उद्योग) ले उखुको भुक्तानी नदिएपछि किसान आफ्नो उत्पादनको मूल्य माग गर्दै धर्नामा बस्न बाध्य भएका हुन् ।
उद्योगमा गत मंसिरमा उखु क्रसिङ सञ्चालन भएपछि अहिलेसम्म उखुको मूल्य नपाएकाले जेठ ६ गतेदेखि धर्ना शुरु गरेका हुन् । उत्पादनको माग्दै धर्नामा बस्नु परे पनि स्थानीय प्रशासनले कुनै वास्ता नगरेको सम्बद्ध किसानको गुनासो छ ।
‘देशभरि नै आज गणतन्त्र दिवसको उत्सव मनाइँदै छ रे’ उखुको मूल्य देउ भन्दै उद्योगको ढोकमा धर्ना बसेका उखु उत्पादक कृषक संघका अध्यक्ष नरेशसिंह कुशवाहाले भन्नुभयो, “हामी किसानले भने यो राष्ट्रिय पर्वका दिन उखुको मूल्य देऊ भन्दै धर्नामा बस्नु परिरहेछ ।”
उद्योगले सधैँजसो कहिले मूल्यमा र कहिले भुक्तानीमा बखेडा गर्दै आएको किसान बताउँछन् । “उखु तयार भइसकेको हुन्छ, उद्योगले कहिल्यै ठीक समयमा मूल्य निर्धारण गरिदिँदैन, मूल्य निर्धारणका लागि पनि वर्षेनी झमेला हुँदै आएको छ”, संघका सचिव जयराम भारतीले भन्नुभयो, “उखु उद्योगलाई दियो, भुक्तानीमा उही बखेडा छ, उत्पादनको मूल्य समयमा नपाए हामीले कसरी घरपरिवार धान्ने ?”
मूल्य निर्धारणदेखि भुक्तानीसम्म निकै भुक्तमान खेप्नु परेको सम्बद्ध किसानले बताए । “हाम्रो उत्पादन (उखु) जति गुलियो छ, पीडा चाहिँ ठीक उल्टो त्यति नै तितो छ” भारतीले लामो श्वास लिँदै भन्नुभयो, “खेती गर्ने बेलादेखि उखु खरिद केन्द्र र उद्योगको ढोकासम्म उखु आपूर्तिका लागि पूर्जी लिनसमेत आन्दोलन नगरी सुनुवाइ गरिँदैन ।”
आफ्नो उत्पादनको सुपथ मूल्य नपाउँदा पारिवारिक आवश्यकता पूरा गर्न आपूmहरु ऋणमा डुबेको किसानहरू बताउँछन् । “हामीले आफ्नो उत्पादनको सुपथ मूल्य माग्दै आन्दोलन गर्नु पर्ने ?” उखु किसान रामपरी देवीले स्थानीय प्रशासन र उद्योग प्रशासनको हेलचेक्रयार्इंप्रति जङ्गिँदै भन्नुभयो, “अब त मूल्य पाउन पनि वार्ता चाहियो रे !” पछिल्लो पटक किसानको धर्ना आन्दोलन १० दिन पुगेपछि उद्योगका वाणिज्य प्रबन्धक रामचरण कापरले वार्तामा आउन भन्दै पत्र दिएको बारे रामपरी देवीले भन्नुभयो, “हामीले दिएको उखुको पैसा मागेको त हो नि ! थपक्क पैसा दिनु क्या, अब केको वार्ताको नाटक नि !”
उद्योगका वाणिज्य प्रबन्धकले वार्ताको पत्र दिएको संघका अध्यक्ष कुशवाहाले पनि पुष्टि गर्नुभयो तर किसानको भुक्तानीका लागि अब वार्ताको जरुरी नभएकाले आपूmहरु धर्ना नछाड्ने कुशवाहाको भनाइ थियो । स्थानीय प्रशासनदेखि प्रदेश सरकारसम्मलाई भुक्तानी दिलाउन पहल गरिदिन पटक पटक आग्रह गर्दासमेत कहीँ कतैबाट वास्ता नपाइएको आम उखु किसानले गुनासो गरेका थिए ।
प्रमुख जिल्ला अधिकारी बाबुराम श्रेष्ठले भने किसानले पहिलेदेखि नै आपूmले भुक्तानीका लागि उद्योग प्रशासन र किसानबीच निरन्तर समन्वय गरिरहेको बताउनुभयो । “मैले उद्योग प्रशासन र किसान प्रतिनिधिबीच भुक्तानी प्रक्रिया सहज बनाउन प्रत्यक्ष पहल गर्दै आएको छु, दुवै पक्षसँग ताजा सम्पर्कमा छु” प्रजिअ श्रेष्ठले भन्नुभयो, “खासगरी उद्योग प्रशासनलाई तत्काल किसानको माग सम्बोधन गर्न अहिले भर्खरै पनि भनेको छु ।”
यसैगरी आफ्नो उत्पादन बजार गएर भुक्तानी पाउन थालेपछि किसानको भुक्तानीसँगसँगै दिइँदै आइएको उद्योग प्रशासनले जनाएको छ । यसपालि पनि किसानको भुक्तानीका लागि तालिका नै बनाएर किस्तामा भुक्तानी गरिँदै आइएको वाणिज्य प्रबन्धक कापरले बताउनुभयो । “किसानले आफ्ना समस्या बताउनुभएको छ” कापरले भन्नुभयो, “उद्योग किसानका मागप्रति गम्भीर छ, हामी बसेर कुराकानी गरौँ भनेर प्रस्ताव गरेका छौँ, तत्काल समस्या सल्टाउँछौँ ।”
महोत्तरी, धनुषा, सर्लाही र रौतहटका गरी २५ हजारभन्दा बढी उखु किसानले दिएका उखुको रु एक अर्ब ७८ करोड ९९ लाख ७२ हजार ६५७ भुक्तानी दिन बाँकी छ । यसपालिको जम्मा रु दुई अर्ब २२ करोड भुक्तानी पाउनु पर्नेमा रु ४४ करोडमात्रै भुक्तानी पाइएको अध्यक्ष कुशवाहाले बताउनुभयो ।
समयमा मूल्य नतोकिनु, भुक्तानीमा हैरानी हुन थालेपछि यस क्षेत्रमा प्रमुख बालीका रुपमा रहेको उखुखेती विगतको वर्षभन्दा झण्डै ५० प्रतिशतले घटेको अध्ययनले देखाएको छ । रासस
रवि लामिछाने आज जिल्ला अदालत काठमाडौँमा हाजिर हुने
काठमाडौं । राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) का सभापति रवि लामिछाने आज (आइतबार) जिल्ला अदालत काठमाडौँमा उपस्थित हुँदै छन्। काठमाडौँको स्वर्णलक्ष्मी सहकारी ठगी अभियोगमा मुद्दा परेकाले उनी जिल्ला अदालतमा आफैँ हाजिर हुन लागेका हुन्। पोखराको सूर्यदर्शन सहकारी ठगी मुद्दामा यही पुस २५ गते मात्र धरौटीमा रिहा भएका पूर्वगृहमन्त्री लामिछाने पुस २६ गते साँझ काठमाडौँ आइपुगेका थिए। अब उनी आज जिल्ला अदालत काठमाडौँमा हाजिर हुने रास्वपाका कार्यवाहक प्रवक्ता मनीष झाले जानकारी दिएका छन्।
चार प्रदेशमा आज हल्का वर्षा र हिमपातको संभावना
काठमाडौं । जल तथा मौसम विज्ञान विभाग मौसम पूर्वानुमान माहाशाखाले हाल देशमा पश्चिमी न्युन चापीय प्रणालीको आंशिक प्रभाव रहेको जनाएको छ । महाशाखाका अनुसार अहिले कर्णाली, सुदुरपश्चिम र गण्डकी प्रदेशका उच्च पहाडी तथा हिमाली भूभागमा आंशिक बदलीदेखि साधारणतया बदली रही बाँकी भूभागमा मौसम मुख्यतया सफा रहेको छ । आज दिउँसो देशभर आंशिकदेखि साधारणतया बदली रहने छ । लुम्बिनी, कर्णाली र सुदूरपश्चिम प्रदेशका केही स्थान तथा बागमती र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थानमा हल्का वर्षाको सम्भावना रहेको छ । साथै देशका उच्च पहाडी तथा हिमाली भूभागका धेरै स्थानमा हल्का हिमपातको सम्भावना रहेको छ । आज राति भने कोशी, मधेश र बागमती प्रदेश लगायत देशको पहाडी भूभागमा साधारणतया बदली तथा बाँकी भूभागमा आंशिक बदलीदेखि मौसम मुख्यतया सफा रहने छ । बागमती, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशका थोरै स्थान तथा बाँकी भूभागका एकदुई स्थानमा छिटपुटदेखि हल्का वर्षाको सम्भावना रहेको छ । कोशी प्रदेश र बागमती प्रदेशका उच्च पहाडी तथा हिमाली भूभागका केही स्थान तथा बाँकी उच्च पहाडी तथा हिमाली भूभागका थोरै स्थान हल्का हिमपातको सम्भावना रहेको छ । लुम्बिनी प्रदेश, कर्णाली प्रदेश र सुदूरपश्चिम प्रदेशका केही स्थानहरूमा तथा बागमती प्रदेश र गण्डकी प्रदेशका थोरै स्थानहरूमा हल्का वर्षाको सम्भावनाका साथै देशका उच्च पहाडी तथा हिमाली भू(भागका धेरै स्थानहरूमा हल्का हिमपातको सम्भावना रहेकोले दैनिक जनजीवन, स्वास्थ्य, यातायात, पर्यटन तथा हवाई उडानमा असर पर्न सक्ने हुनाले आवश्यक सतर्कता अपनाउन महाशाखाले अनुरोध गरेको छ। आज सूर्योदय बिहान ६ बजेर ५६ किनेटमा र सूर्यास्त साँझ ५ बजेर २८ मिनेटमा हुनेछ ।
स्याङ्जाको आँधिखोलामा एक सय जना माओवादीमा प्रवेश
पोखरा । स्याङ्जाको आँधिखोला गाउँपालिकामा एक सय बढी नेता कार्यकर्ता नेकपा माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गरेका छन् । शनिबार भएको आँधिखोला गाउँ समितिको दोस्रो अधिवेशनमा अवसरमा एक सय बढी नेता कार्यकर्ता माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गरेका हुन् । माओवादी केन्द्र गण्डकी प्रदेशका सचिवालय सदस्य एवम् वाइसीएलका केन्द्रिय सचिव हरि ढकालको अग्रसरतामा पार्टीमा भित्रिएका कार्यकर्तालाई पार्टीका वरिष्ठ उपाध्यक्ष एवम् पूर्वगृहमन्त्री नारायणकाजी श्रेष्ठले स्वागत गर्नुभएको हो। उहाँहरुलाई स्वागत गर्दै श्रेष्ठले देशैभर माओवादी प्रवेश गर्नेको लर्को लागेको बताउनुभयो । उहाँले पार्टी संकल्पबद्ध भएर अगाडि बढेको उल्लेख उल्लेख गर्नुभयो । युवा नेता हरि ढकालले चोकचोक गल्लीगल्लीमा माओवादीको चर्चा हुने गरेको बताउनुभयो। एमाले–कांग्रेसले भ्रष्टहरुलाई बचाउन माओवादी नेतृत्वको सरकार ढलाएको आरोप लगाउनुभयो ।
काठमाडौंका यी स्थानमा आज विद्युत् कटौती हुने
काठमाडों । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले आज काठमाडौंका विभिन्न स्थानमा विद्युत् कटौती गर्ने भएको छ । प्राधिकरणले क्षेत्र पाटी फिडर अन्तर्गत पर्ने टेकु विष्णुमती कोरिडोरमा भूमिगत केवल लाइन मार्फत पुष्पलाल पार्कमा रहेको ट्रान्सफरमर टावरमा जडान गरी ओभर हेड लाइन जडानका लागि लाइन कटौती हुने जनाएको छ । सो कार्यका लागि क्षेत्र पाटी चोक, पकनाजोल, टहिटी चोक, ज्याठालगायतका क्षेत्रमा १ बजेदेखि ५ बजेसम्म लाइन कटौती हुने सूचनामा उल्लेख छ । यस्तै, टेकु थापाथली फिडर अन्तर्गत थापाथली चोकदेखि नेपाल आँखा अस्पताल, राहदानी विभाग, वर्ल्ड टेड सेन्टर, दशरथ रङ्गशाला हुँदै ब्लु क्रस अस्पताललगायतका क्षेत्रमा पनि बिजुली कटौती हुनेछ । त्रिपुरेश्वर फिडर अन्तर्गत पर्ने टेकु सव स्टेसन अगाडिबाट पचली भैरव,नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ, टेकु चोकबाट त्रिपुरेश्वर चोक नपुग्दै भाटभटेनी सुपर मार्केट अगाडिसम्म, टेकु वंशी मार्ग, सुकुम्वासी टोलसम्म जाने बाटोसम्म पनि बिजुली कटौती हुने सूचनामा उल्लेख छ । थापाथली फिडर अन्तर्गत प्रसुती गृह पूर्व गेट, नर्भिक अस्पताल, थापाथली पन्चायणीमार्ग, कुरिया गाउँ, आन्तरिक राजश्व कार्यालय पछाडिसम्म पनि १ बजेदेखि ५ जेसम्म लाइन काटिने सूचनामा उल्लेख छ ।