काठमाडौं, मंसिर २० । युवा क्रिकेटर सन्दीप लामिछानेको कप्तानीमा १९ वर्षमुनिको एसिया कप क्रिकेटका लागि खेलाडि छनौट भएको छ । श्रीलंकामा हुने क्रिकेटका लागि लामिछानेको कप्तानीमा १५ सदस्यीय नेपाली टोली घोषणा भएको हो । अन्तर्राष्ट्रिय क्रिकेट परिषदको एसिया क्षेत्रकाका अधिकृत वेंकटपथी राजु, मुख्य प्रशिक्षक जगत टमाटा र १९ वर्षमुनिको टोलीका प्रशिक्षक विनोद दास रहेको छनौट समितिले टोली घोषणा गरेको हो । एसिसी १९ वर्षमुनिको एसिया कप क्रिकेट डिसेम्बर १३ देखि २४ सम्म श्रीलंकामा हुनेछ । नेपाल क्रिकेट संघ क्यानले काठमाडौं, धनगढी, नेपालगञ्ज, विराटनगर, भैरहवा र कलैयामा सञ्चालन गरेको ट्यालेण्ट हण्टबाट छनौट गरेका ५२ खेलाडीबाट छनौट गरी अन्तिम टोली घोषणा गरेको हो । यी परे टीममा सन्दिप लामिछाने (कप्तान) मोहम्मद आसिफ शेख, रविन्द्र जंग शाही, आदिल खान, भीम सार्की, अनिल कुमार साह, दिपेन्द्र सिंह ऐरी, पवन सर्राफ, सुवर्णाकार उराव, सन्दिप सुनार, कमल सिंह ऐरी, नन्दन यादव, प्रकाश केसी, रोहित कुमार पौडेल, अविश कर्ण वैकल्पिक खेलाडी शाहब आलम, किशोर महतो, बिक्रम भुसाल, सुशान्त थापा

जाजरकोट, मङ्सिर २०। आफ्नै आमाको हत्या गर्ने क्लिा–१ लैखमका वुद्धिबहादुरका श्रीमान्, श्रीमतीलाई सर्वस्वसहित जन्मकैदको फैसला सुनाइएको छ । सक्ला–१ लैखमका वुद्धिबहादुर खत्री र उनकी पत्नी शर्मिला वली खत्रीलाई आफ्नै आमा देउमी खत्रीको हत्या गरेको अभियोगमा जिल्ला अदालत जाजरकोटका जिल्ला न्यायाधीश लिलाराज अधिकारीको एकल इजलासले आइतबार सर्वस्वसहित जन्मकैदको सजायको फैसला सुनाएको हो । नलसिंहगाड जलविद्युत् आयोजना निर्माणका लागि अधिग्रहणमा परेको देउमीका नाममा रहेको जग्गा आफ्नो नाममा नामसारी गराउनका लागि वुद्धिबहादुर र उनकी श्रीमतीले दबाब दिँदै आएका थिए । जग्गाको नामसारी गराउन देउमीले जेठा छोराका छोराछोरीको सहमति बिना गर्न नमानेपछि उनीहरुले आमाको हत्या गर्ने योजना बनाएका थिए । जग्गा नामसारीका लागि श्रीमती शर्मिलाले कि आमालाई मार कि म भिरबाट हामफालेर मर्छु भनेपछि आफूले आमाको हत्या गरेको वुद्धिबहादुरले अदालतको बयानमा स्वीकार गरेका थिए । आमाको हत्यापछि उनीहरुले घर नजिकैको बारीमा शवलाई गाडेका थिए । प्रहरीका अनुसार सुतिरहेकी आमालाई वुुद्धिबहादुरले बन्चरोले टाउकोमा हिर्काएका थिए । अरुले थाहा पाउलान भनेर वुद्धिबहादुरका श्रीमान्, श्रीमतीले लास गाडेको ठाउँमाथि तिरमिलो बेर्नाे पनि रोपेका थिए । गत साउन २२ गते आमालाई मारेर मकैबारीमा गाडेका वुद्धिबहादुरले २३ गते बिहान गाउँभरि आमा घरबाट हराएको हल्ला चलाएका थिए । आमालाई खोजिदिन भन्दै उनले प्रहरी चौकीमा निवेदन दिएका थिए । देउमीका भतिजा हरिबहादुर खत्रीले भदौ ६ गते प्रहरीमा किटानी जाहेरी दिएका थिए । घटना भएको तीन हप्तापछि प्रहरीले दुवै लोग्ने स्वास्नीलाई पक्राउ गरेको थियो । वुद्धिबहादुर जाजरकोट कारागारमा छन् भने शर्मिला साढे दुई वर्षको छोराका साथमा बर्दियाको कारागारमा रहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय जाजरकोटका निमित्त प्रमुख हिक्मतबहादुर बोहराले जानकारी दिनुभयो । देउमीका श्रीमान् लगवीर खत्री र जेठा छोरा बुहारीको पनि मृत्यु भइसकेको छ । देउमी जेठा छोराका दुईजना छोराछोरी पालेर बस्दै आएकोमा उनीहरु अध्ययनका लागि जिल्ला बाहिर गएपछि एक्लै बस्दै आएकी थिइन् । रासस

काठमाडौं, मंसिर २० । व्यवस्थापिका संसदमा दर्ता भएको संविधान संशोधन विधेयकमा सहमति जुटाउन राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले बोलाएको सर्वदलीय बैठक गालीगलौजमा सीमित भएको छ । सहमतिको प्रयासका लागि भण्डारीले पहल गरेपनि बैठकको शुरुमा बोल्दै नेकपा एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले संशोधनको औचित्य नै नभएको भन्दै चर्को कुरा गरेपछि बैठक एकले अर्कोलाई आलोचना गर्नेमा पुगेको हो । बैठकको शुरुमा बोल्दै अध्यक्ष ओलीले संविधान संशोधनको औचित्य नभएको भन्दै आक्रोश व्यक्त गरेका थिए । करिब १५, १६ मिनेट लामो भनाई राख्दै ओलीले मधेसी मोर्चा र सरकारको चर्को आलोचना गरे । आफ्नो भनाई राखेपछि अध्यक्ष ओली बाहिरिएका थिए । “वहाँको मनशाय नै भाँड्ने देखियो । पूर्वाग्रही मात्रै थियो वहाँको प्रस्तुती पनि । सहमति या निकास खोज्ने मनशाय भएको भए अरुको कुरा सुन्नुहुन्थ्यो तर गाली गर्नुभयो अनि हिँड्नुभयो ।” बैठकमा सहभागी एक नेताले बताए । “बैठकको शुरुमा अध्यक्ष ओलीले संयमित भएर प्रस्तुत भएको भए आजको बैठक अहिलेको गतिरोधको निकासका लागि महत्वपूर्ण हुने थियो” उनले भने । ओलीले निषेधको भाषा प्रयोग गरेपछि उनीपछि बोल्ने अन्य वक्ताहरुले ओलीको चर्को आलोचना गरे । मधेसी मोर्चाका नेताहरुले संशोधनको प्रस्ताव पूर्णरुपमा मान्य नभएपनि संशोधन नै नचाहने कुरा कुतर्क र राजनीतिलाई मुडभेडमा लैजान खोजेको आरोप लगाए । बैठकमा बोल्दै नेपाली कांग्रेसका सभापति शेर बहादुर देउबाले एमाले अध्यक्ष ओललाई दोहोरो चरित्र देखाएकोमा चर्को आलोचना गरे । “हिजो २ नं. प्रदेश बनाउँदा तपाईले नै हैन हस्ताक्षर गरेको ?” देउबाले भने, “अहिले किन पूर्वाग्रही भएर दोधारे चत्रिर देखाउनुहुन्छ ?” देउबाले एमालेले मुलुकलाई पश्चगमनतर्फ लैजान खोजेको भन्दै संशोधन प्रस्तावमा सदनमा छलफल गर्नका लागि दर्ता गरिएको बताए । बैठकमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डले संशोधनको प्रस्ताव पूर्ण छ भनेर सदनमा दर्ता गरेको नभई सबै पक्षका धारणा राखेर परिमार्जनसहित संशोधनको मनशाय राखेर पेश गरिएको बताए । “तर छलफल नै हुन नदिने, सदन नै चल्न नदिने हो भन्े यसले मुलुकलाई कहाँ पुर्याउँछ ? के गर्न खोजेको हो प्रतिपक्षीले ?” उनले आक्रोश व्यक्त गरे । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले संविधान संशोधन फेरी पनि गर्न सकिने, सदनमा यसबारेमा पर्याप्त छलफल चलाउन सकिने र सबैका बीच सहमति जुटाएर जान सकिने सम्भावना हुँदाहुँदै जनमनोावलाई निहित राजनीतिक उद्देश्य राखेर प्रतिपक्षीले उचाल्न खोजेको आरोप लगाएका थिए । बैठकमा राष्ट्रिय जनमोर्चाका अध्यक्ष चित्र बहादुुर केसीलगायतले भने संशोधन प्रस्तावको बिरोध गरेका थिए ।

रुपन्देही, मंसिर १९ । नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीले आफ्ना कार्यकर्तालाई एमालेले चलाएको आन्दोलनमा सहभागी नहुन निर्देशन दिएको छ । नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीले आइतवार विज्ञप्ति जारी गर्दै जनतालाई दुविधा पैदा गर्ने निहित स्वार्थमा एमालेले गतिविधि गरिरहेको आरोप लगाउँदै यस्तो आन्दोलनमा सहभागी नहुन उसले आफ्ना नेता तथा कार्यकर्तालाई निर्देशन दिएको हो । रुपन्देही कांग्रेस सभापति अब्दुल रज्जाकले अहिले पनि संविधान कार्यान्वयन हुन्छ, चुनाव हुन्छ र आन्दोलनरत मधेसी मोर्चा सहमतिमा आउँछ भने देशलाई निकास दिन नेपाली कांग्रेस रुपन्देही संशोधन प्रस्तावको पक्षमा रहेको स्पष्ट पारेका छन् एमालेले संविधान संशोधन प्रस्तावका विषयमा दोहोरो चरित्र देखाएर जनतालाई अल्मलाएको भन्दै उसले आफ्ना कार्यकर्तालाई कुनैपनि आन्दोलनमा सहभागी नहुन अाग्रह गरेको हो । संसदबाट संशोधन प्रस्ताव पारित हुने अवस्था देखेपछि एमालेले जनता भड्काउन खोजेको रज्जाकको आरोप छ । अहिलेकै संशोधन प्रस्ताव जस्तै ५ नम्बर प्रदेशबाट पहाडी जिल्लालाई अलग गराउने गरी एमालेले पहिले नै हस्ताक्षर गरेको भन्दै कांग्रेस रुपन्देहीले जनता सामु दोहोरो चरित्र नदेखाउन एमालेलाई आग्रह गरेको छ । तत्कालीन प्रधानमन्त्री स्वर्गीय सुशील कोइरालाको नेतृत्वमा रहेको संयुक्त सरकारमा नेकपा एमाले समेतले अहिलेको संरचनालाई स्वीकार गरेको उसको भनाइ छ । त्यसबेला संवैधानिक राजनीतिक सम्वाद तथा सहमति समितिद्वारा प्रस्तावित ७ प्रदेशको अवधारणामा लुम्विनी प्रदेशमा नवलपरासीको दाउन्ने पश्चिम रुपन्देही, कपिलवस्तु, दाङ्ग, बाकें, बर्दिया रहने प्रस्तावमा एमालेलेसमेत हस्ताक्षर गरेको कांग्रेसको विज्ञप्तिमा उल्लेख छ । उक्त प्रस्तावमा नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीसमेतले हस्ताक्षर गरेका थिए । त्यतिबेला आफैंले हस्ताक्षर गरेर प्रस्ताव अगाडि बढाउँदा देश बिखण्डनमा नजाने तर अहिले प्रस्ताव दर्ता भएपछि देश बिखण्डनमा जान्छ भन्नु एमालेको दोहोरो चरित्र भएको र यो राजनीतिक नैतिकता भन्दा बाहिरको विषय भएको नेपाली कांग्रेस रुपन्देहीका सभापति अब्दुल रज्जाकद्वारा जारी विज्ञप्तिमा भनिएको छ ।

सागर न्यौपाने/काठमाडौं मंसिर १९ । २२ दिनदेखि अामरण अनसनरत डा. गोविन्द केसीले आइतबार आमरण अनसन तोडेका छन् । चिकित्सा क्षेत्र रहेका विकृति र विसङ्गति अन्त्यका लागि विभिनन चरणमा अनसन बसेका डा. केसीले त्रिभुवन विश्वविद्यालयले कात्तिक २८ गते चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान (आइओएम)को डिनमा डा. केशबप्रसाद सिंहलाई नियुक्त गरेपछि बरिष्ठताका आधारमा डिन नियुक्ति हुनुपर्ने लगायतका दश बुँदे माग राखेर कात्तिक २९ गतेदेखि दशौं चरणको अनसन सुरु गरेका थिए । डा. केसीको दशौ पटकको अनसन सबैभन्दा लामो २२ दिनसम्म बसेर तोडेका छन् । महा–भूकम्प २०७२ मा आमा गुमाएका अढाई बर्षीय मर्साङ तामाङको हातबाट जुस पिउँदै डा. केसीले असन तोडे । आइतबार अनसन तोड्दै डा. केसीले अस्वस्थताका बीच सरकारसँग १२ बुँदे सहमति पत्रमा हस्ताक्षर पनि गरेका छन् । उनले भने, ‘सबै विद्यार्थीहरुले समान रुपमा मेडिकल शिक्षामा पहुँच पाउनुपर्छ । नेपालका जुनसुकै जिल्लाका व्यक्तिहरुलाई पनि गुणस्तरीय स्वास्थ्यमा समानता हुनुपर्छ ।’ डा. केसीले यसअघि मेडिकल शिक्षाका नाममा मनलाग्दी शूल्क लिने गरेका कारण रहर र क्षमता भएकाले डाक्टर पढ्न नपाएकामा उनी चिन्तित थिए । उनीसँग सरकारले गरेको १२ बुँदे सम्झौताले केही हदसम्म ट्यालेन्टहरुलाई डाक्टर बन्न पैसा मात्रै चाहिन्छ भन्ने भ्रमको अन्त्य भएको छ । उनले सहमति पत्रमा हस्ताक्ष्र गरेपछि भने–हालसम्म केही उपलब्धीहरु भइसकेका र अझै पनि केही उपलब्धी हुन बाँकी छ । ‘आफूले एउटा व्यक्तिका लागि मात्र नभई सिंगो पद्धतिका लागि संघर्ष गरेको’ उनले बताए । डा. केसीले उठाएको चिकित्सा क्षेत्रको पदाधिकारीको नियुक्ति गर्दा मापदण्ड बनाइएन भने राजनीतिक दलका कार्यकर्ताको भर्ती केन्द्र बन्ने र चलखेल हुने भन्दै उनी चिन्तित थिए । ‘पदाधिकारी चयनमा अरु कुनै आधारबाट चयन गर्दा माफिया र राजनीतिक दलका कार्यकर्ताको हावी हुने र त्यसले गर्दा कसैको भलो नहुने मात्रै उनीहरुले संस्थालाई ‘दोहेर खाने’ गर्ने हुनाले संस्था धरासायी बन्ने बताए । यसैले गर्दा विगत तीन चार वर्षदेखि नै जो कार्य, योग्यताको आधारमा ठूलो वा मान्य छ त्यसैलाई नै डिन बनाउनु पर्छ ।’ उनले आफ्नो माग बारेमा भने । सहमति अनुसार अब चिकित्सा ऐन कार्यान्वयन नभएसम्म नयाँ मेडिकल कलेज विस्तार वा कुनै पनि नयाँ कार्यक्रम ल्याउन पाएने छैन । केसीले उठाएका माग समेट्ने गरी सरकारी टोली र डा. केसीसँग भएको १२ बुँदे सहमतिमा भनिएको छ । डा.केसीको माग सम्बोधनका लागि यसअघि कात्तिक २८ गते आइओएमको डिनमा नियुक्त डा. केशब प्रसाद सिंहले राजिनामा दिइसकेका छन् भने नयाँ डिनमा प्रा. डा. जगदिशप्रसाद अग्रवाल नियुक्त भइसकेका छन् । प्रा.डा. अग्रवाल बरिष्ठ चिकित्सक हुन् । यस्तै अबदेखि एमबीबीएस अध्ययनका लागि काठमाडौं उपत्यकामा ३८ लाख भन्दा बढी शुल्क लिन नपाउने व्यवस्था गरिएको छ । उपत्यका बाहिर डाक्टर पढ्न ४२ लाख शूल्क तोकिएको छ । त्रिवि उपकुलपति तीर्थ खनियाँको बर्खास्तगीसम्बन्धी मागमा भने अध्ययन गरी सुझाव दिन त्रिविका पूर्वउपकुलपति डा. केदारभक्त माथेमाको संयोजकत्वमा उच्चस्तरीय समिति गठन गर्ने सहमति भएको छ ।

काठमाडौं, मंसिर १९ । आज बस्ने भनिएको व्यवस्थापिका संसदको बैठक पुनः सारिएको छ । संविधान संशोधन विधेयकविरुद्ध एमाले तथा विपक्षी दलका सांसदहरुले वैठक अवरुद्ध गरेपछि आगामी मंसिर २२ गतेसम्मका लागि वैठक स्थगित गरिएको हो । नेपाल मजदुर किसान पार्टीकी सांसद अनुराधा थापा मगरले बोलेलगत्तै विपक्षी दलका सांसदहरु आफ्नो सिटबाट उठेर वैठक अवरुद्ध पारेका थिए । सभामुख ओनसरी घर्तीले बारम्बार आफ्नो सिटमा बस्नका लागि पटक पटक अनुरोध गर्दा पनि सांसदहरुले अटेर गरेपछि आगामी बुधबारसम्मका लागि बैठक स्थगित गरिएको हो । संसदको अर्को बैठक २२ गते दिउँसो १ बजे बस्नेछ । आजको बैठकमा अख्तियारका निलम्बित प्रमुख लोकमानसिंह कार्कीको महाअभियोगको प्रस्तावमाथिको छलफल अघि बढाउन कार्यसूची थियो ।

१९ मंसिर, काठमाडौं । नेकपा माओबादी केन्द्रका प्रभावशाली नेता टोपबहादुर रायमाझीले संविधान संसोधनको प्रस्ताव माओबादी केन्द्रको प्रस्ताव नभई सरकारको प्रस्ताव भएको बताएका छन् । संवाद क्लव नेपालले राजधानीमा आयोजना गरेको अन्तरसंवाद कार्यक्रममा बोल्दै रायमाझीले आन्दोलनकारीको माग पनि नभएको र त्यहाँका जनता र जनप्रतिनीधीको भावना विपरित कसको चाहानामा प्रस्ताव आएको यसले आफू आश्चर्यमा परेको बताए । पार्टी भित्र कुनै छलफल नगरि जानकारी मात्र गराएको आधारमा पार्टीको प्रस्ताव भन्न नमिल्ने भन्दै उनले माओबादी केन्द्रबाट संविधान संसोधनको प्रस्ताव पास नभएको जिकिर गरे । जनचाहाना विपरित आएको प्रस्ताव कुनै पनि हालतमा पास नहुने भन्दै रायमाझीले सडक र सदनबाट व्यापक रुपमा प्रस्तावको प्रतिकार हुने बताए । आफू जनताबाट निर्वाचीत प्रतिनिधी भएकाले जनता असन्तुष्ट भएको अवस्थामा आफूले संसोधन प्रस्तावको पक्षपोषण गर्न नसक्ने बताए । सरकारले दर्ता गराएको संविधान संसोधनको प्रस्ताव पास गरिए पाँच नम्बर प्रदेशमा मात्र होइन प्रत्यक प्रदेशमा किचलो सुरु हुने उनले भनाई छ । संविधान संसोधनको विषय पार्टीको निजी मामीला हुन नसक्ने भन्दै उनले यसमा पार्टीले ह्वीप लगाउन नसक्ने र आफू जस्तोसुकै अवस्थामा पनि संविधान संसोधनको प्रस्तावको विपक्षमा उभिने प्रतिबद्धता व्यत्त गरे ।

अहिले ४ नम्बर प्रदेशमा रहेका १७ वटै जिल्लाको पानीढलो बुटवल नै हो । भोली विकास चरणको कुरा गर्दा ४ नम्बर प्रदेशमा जाने सबै स्रोत बुटवलबाटै हो । पहाडको मुख्य स्रोतको व्यपार, व्यवसाय बुटवलसँगै जोडिने हो । यी सबै विषयलाई छर्लङ्गै्र देख्दा देख्दै ५ नम्बर टुक्रिनु हुँदैन भन्ने मानसकिता एमालेगणमा बढी नै देखिन्छ । यसले एमालेभित्रका आदिवासी जनजातिहरुको मौनता र संघीय समाजवादी फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले मगर समुदायप्रति न्याय गर्दैनन् भन्ने प्रष्ट भएको छ । मधेसी समुदाय र आदिवासी जनजातिको बढि माग उठाउने फोरमका अध्यक्ष यादव मगर समुदायको सानो क्लस्टर बन्दा किन यसरी बिच्किने ? काठमाडौं, मंसिर १९ । संविधान संशोधनको प्रस्ताव संसदमा पेश भएपछि यतिबेला ५ नम्बर प्रदेशमा भूगोल राजनीति केन्द्रित भएको छ । सबै दलका तेस्रो, चौंथो तहका नेताहरु एक ठाउँ देखिएका छन् । बुटवलमा शुक्रबार जनप्रर्दशन समेत गरिएको छ । बुटवलले दिएको सन्देश धेरै छैन, केवल ५ नम्बर प्रदेश ‘टुक्रिनु’ हुँदैन भनेर एउटा वर्ग पुरै लागेको छ । सामान्यतः सुगमता, विकास निर्माण, क्षेत्रीय हिसाबले ५ नम्बर सिंगै राख्ने भनिए पनि त्यहाँभित्रका मूलवासीहरुको यर्थातता र गहिराईमा भने कोही पुगेको देखिन्न । मात्रै ५ नम्बर ‘अखण्ड’ राख्ने बाहेक अरु केही बोलिएको छैन । जब, उच्च अदालत दाङमा रहने निर्णय भयो त्यसपछि ५ नम्बर प्रदेशमै रहेका कतिपय जिल्लावासीहरु झस्केपछि पुर्नंसरचनामा बहस देखिएको हो । तर, यही पुर्नंसरचनाको विषयलाई लिएर आन्दोलन देखिएको छ । ५ नम्बर किन पुर्नंरचना हुनु हुँदैन भन्ने तर्क स्वयं आन्दोलनरत पक्षले समते प्रष्टाएको छैन । केवल सरकारले मधेसी, भारतीय इसारामा टुक्राएको भनेर भ्रम सृजना गरिरहेको छ । पहिलेको ७ नम्बर प्रदेश बन्दा सबै भन्दा मर्का यस देशका भूमिपुत्र मगर समुदायलाई परेको छ । सोंझा, इमान्दार, आफ्नो जन्मभूमि नछोड्ने स्वभावका उनीहरु नेपालको कुल जनसंख्याको तेस्रोमा पर्छन । अहिले जुन ढंगले एकाकीं भएर पहाडिया ‘नश्लवादी’ नेताहरु बुटवलमा झरेर दक्षिणी विकासको मानसिकतामा देखिए । उनीहरुको रोइलो उदेक लाग्दो छ । १८ लाख ७० हजार ८ सय ९० जनसंख्या रहेको मगर समुदायलाई संविधानमा उल्लेख भए अनुसारको प्रदेशले कुनै सम्बोधन गरेको छैन । बरु उनीहरुलाई तीन चिरा पारेर साना–साना संख्यामा राख्ने काम गरेको थियो । पछिल्लो प्रस्तावले कम्तिमा उनीहरुको एउटा क्लस्टर बनेको छ । त्यसलाई नश्लवादी पहाडियाहरुले बुटवलबाट फेरी दिन हुन्न भनेका छन् । यसैले प्रष्ट हुन्छ शासकहरु शासन गर्न के सम्म गर्छन भन्ने उदाहरण पछिल्लो पटक बुटवलमा प्रकट भयो । हिजो मधेसी मोर्चाले नाकावन्दी गर्दा मधेसी विखण्डनकारी । अहिले मगरहरुलाई थोरै क्लस्टर मिलाईदिंदा जातिवादी ? यो रवैयाले के पुष्टि हुन्छ ? एकात्मक मानसिकता, नश्लवादी सोंचबाट ग्रसित नेताहरु वर्षौं राज्य सत्ता कब्जा गर्ने नीतिमा देखिन्छन । अहिले पाँच नम्बरको केही जिल्ला ४ नम्बरमा गाभेपछि त्यस्तो आपत्ति जनाउनु पर्ने कारण केही देखिन्नँ । कुल मगर जनसंख्याको ४६.०६ प्रतिशत ४ नम्बर प्रदेशमा पर्न जान्छ । यद्यपी सबै समुदायको कुल जनसंख्यामा २२.६५ प्रतिशत मात्रै देखिन्छ । ता कि खस, आर्यको ४०.५६ प्रतिशत देखिन्छ । अहिले ४ नम्बर प्रदेशमा रहेका १७ वटै जिल्लाको पानीढलो बुटवल नै हो । भोली विकास चरणको कुरा गर्दा ४ नम्बर प्रदेशमा जाने सबै स्रोत बुटवलबाटै हो । पहाडको मुख्य स्रोतको व्यपार, व्यवसाय बुटवलसँगै जोडिने हो । यी सबै विषयलाई छर्लङ्गै्र देख्दा देख्दै ५ नम्बर टुक्रिनु हुँदैन भन्ने मानसकिता एमालेगणमा बढी नै देखिन्छ । यसले एमालेभित्रका आदिवासी जनजातिहरुको मौनता र संघीय समाजवादी फोरमका अध्यक्ष उपेन्द्र यादवले मगर समुदायप्रति न्याय गर्दैनन् भन्ने प्रष्ट भएको छ । मधेसी समुदाय र आदिवासी जनजातिको बढि माग उठाउने फोरमका अध्यक्ष यादव मगर समुदायको सानो क्लस्टर बन्दा किन यसरी बिच्किने ? (यसअघि प्रकाशित तथ्याङ्कमा खस, अार्यकाे ४०‍.५६ प्रतिशत हुनुपर्नेमा असावधानीका कारण अन्यथा भएकाले सच्चाइएकाे  छ । सम्पादक)

काठमाडौ,मंसीर १ । नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)ले चुनावलाई प्राथमिकता दिएको छ । संसदमा दर्ता भएको संविधान संसाेधन पछि चुनावमा केन्द्रित हुनुपर्ने निष्कर्ष सहित उसले चुनावी रणनीति बनाउन तयारी गरेको हो । अाइतबार प्रधानमन्त्रीको नीजि निवास लाजिमपाटमा पार्टी हेडक्वाटर बैठक राखेर केन्द्रले अान्तरिक संगठनलाई बलियो बनाउँदै स्थानीय चुनावमा जाने बारेमा संगठनात्मक कार्ययोजना लगायतका विषयमा छलफल गरेकाे छ । माअोवादी केन्द्रको अध्यक्ष बाहेकका पदहरुको वाँडफाँड भएको छैन । त्यस्तै पार्टीको पोलिटव्यूरोमा संख्या थप गर्ने बारेमा पनि छलफल गरेको छ । पार्टीको  केन्द्रीय समिति जम्बो बनेपनि अझै कुरा मिल्न नसक्दा पार्टीमा भद्रगोलको अवस्था देखिएको छ । अाजको बैठकमा पार्टीको संगठनात्मक विषयमा छलफल भएको छ, छिट्टै सबै कुरा मिलाउँछौं ।’ बैठकका निर्णयबारे जानकारी दिँदै माओवादी केन्द्रका प्रवक्ता पम्फा भुसालले भनिन, ‘आजको बैठक राजनीतिक विषयमा प्रवेश गरेन, पार्टीको आन्तरिक संगठनात्मक विषयमा बैठक केन्द्रित रह्यो । पोलिट्ब्यरो संख्या र आगामी कार्ययोजनाबारे बैठकमा छलफल गरियो । अन्तिम निर्णय दिउँसो बस्ने पोलिट्ब्यूरो बैठकले गर्नेछ ।’ प्रधानमन्त्री तथा पार्टी अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’को अध्यक्षतामा बसेको बैठकमा पार्टी आगामी स्थानीय तहको निर्वाचन लक्षित भएको उनले भनिन । पोलिट्ब्यूरो बैठक दिउँसो १ बजे पार्टी केन्द्रीय कार्यालय पेरिसडाँडामा बस्ने पनि प्रवक्ता भुसालले जानकारी दिइन् ।

काठमाडौं, मंसिर १९ । प्राध्यापक डा. गोवन्द केसीले २२ दिनपछि अनसन तोडेका छन् । भूकम्पमा अामा गुमाएका अढार्इ बर्षीय बालक मर्साङ तामाङको हातबाट जुस पिउँदै डा। केसीले अनसन तोडेका हुन् । सरकार र डा. गोविन्द केसी समर्थक प्रतिनिधिबीच १२ बुँदे सहमति भएपछि अाइतबार उनले अनसन तोडेका हुन् । केसीको अनशन तोड्नुअघि सरकारी पक्षसँग आइतबार बिहान १२ बुँदे सहमति पत्रमा हस्ताक्षर भएको थियो । शनिबार नै दुई पक्षबीच सहमति पत्रमा हस्ताक्षर हुने भनिए पनि अाइतबार मात्र सहमतिमा हस्ताक्षर भएको थियो । सहमति अनुसार एमबीबीएस अध्ययनका  काठमाडौं उपत्यकामा ३८ लाख शुल्क लिन पाउने व्यवस्था गरिएको छ भने उपत्यका बाहिर ४२ लाख भन्दा बढी शूल्क लिन नपाइने व्यबस्था गरिएको छ । चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान आइओएममा डीन वरिष्ठताका आधारमा नियुक्ति लगायतका १० बुँदे माग राखेर डा‍. केसीले कात्तिक २९ गतेदेखि दशाै चरणको अनसन सुरु गरेका थिए । केसीको माग अनुसार अाइअोएमको नयाँ डिनमा जगदिशप्रसाद अग्रवाल नियुक्त भएका छन् । शुक्रबार दिउँसो डिन केपी सिंहले राजीनामा दिएका थिए । शनिबारदेखि लागूहुनेगरी अग्रवाल डिनमा नियुक्त भएका हुन् । सहमति अनुसार अब चिकित्सा एन कार्यान्वयन नभएसम्म नयाँ मेडिकल कलेज विस्तार वा कुनै पनि नयाँ कार्यक्रम ल्याउन पाइने छैन । त्रिवि उपकुलपतिको बर्खास्तिको मागबारे अध्ययन गरी सुझाव दिन केदारभक्त माथेमाको संयोजकत्वमा उच्चस्तरीय समिति गठन गर्ने सहमति भएको छ ।  

बिबिसी, स्यान्टियागो, मंसिर १९ । क्युबाका दिवंगत नेता फिडेल क्याष्ट्रोको अस्तु उनले क्रान्ति थालेको सहर स्यान्टियागोमा पुर्‍याइएको छ। सेलाउनलाई ल्याइएको सो अस्तु सहरमा आइपुगेपछि ठूलो भीडले ‘फिडेल अमर रहुन्’ भन्ने नारा लगाएका थिए। उनलाई अन्तिम श्रद्धाञ्जली चढाउने कार्यक्रममा हजारौं मानिस सहभागी हुने ठानिएको छ। झण्डा हल्लाइरहेका तथा फिडेल क्याष्ट्रोको तस्बिर बोकेका मानिसहरु अस्तुलाई राजधानी हभानाबाट चार दिने यात्रामा स्यान्टियागो सहर ल्याउने कार्यक्रम हेर्न आएका थिए। फिडेलका भाइ तथा राष्ट्रपति राउल क्याष्ट्रोले स्यान्टियागोमा हुने कार्यक्रमको नेतृत्व गर्दैछन्। भेनेजुएला, निकारागुआ तथा बोलिभियाका नेताहरुका साथै अर्जेन्टिनाका फुटबल खेलाडी डियगो म्याराडोना त्यहाँ उपस्थित हुँदैछन्। साथै ब्राजिलका पूर्व राष्ट्रपतिहरू लुइज इनासियो लुला डा सिल्भा तथा जिल्मा रुसेफ पनि सो कार्यक्रममा सामेल हुन क्युबा पुगेका छन्। सन् १९५३ को जुलाई २६ मा त्यहाँको ब्यारेकमा आक्रमण गर्ने क्रान्तिकारीहरुको सानो टोलीमा क्याष्ट्रो सहभागी थिए। त्यो हमला विफल भयो। तर सन् १९५९ को जनवरी १ मा अमेरिका समर्थित फुल्गेन्सियो बाटिस्टाको सरकार अपदस्थ गर्न सफल क्रान्तिको त्यो पहिलो कारबाही थियो। क्याष्ट्रोबारे भिन्न भिन्न मत पाइन्छन्। समर्थकहरुले उनलाई क्रान्तिनायक भन्छन् भने विरोधीहरुले उनी विपक्षीलाई देखिनसहने एक निरंकुश शासक भन्छन्। ९० वर्षको उमेरका नोभेम्बर २५ मा उनको निधन भएको थियो।

बाबियाचौर (म्याग्दी),  मङ्सिर १९। म्याग्दीको दानामा २२० केभी क्षमताको विद्युत् सवस्टेसन निर्माण कार्य सुरु भएको छ । नेपाल विद्युत् प्राधिकरणले कालीगण्डकी प्रसारण करिडोर आयोजनाअन्तर्गत दानामा सवस्टेसन निर्माण सुरु गरेको हो । म्याग्दीको उत्तरी क्षेत्र र मुस्ताङमा निर्माण हुने जलविद्युत् आयोजनाबाट उत्पादन हुने विद्युत् केन्द्रीय प्रसारण लाइनमा जोड्ने उद्देश्यले सवस्टेसन निर्माण सुरु गरिएको आयोजनाले जनाएको छ । सवस्टेसन निर्माणका लागि ठेकेदार कार्यक्षेत्रमा परिचालित भएर प्रारम्भिक चरणको काम सुरु गरेको आयोजनाका इञ्जिनियर यादव न्यौपानेले जानकारी दिए । सवस्टेसनले दानामा स्थानीयवासीको एक सय रोपनी जग्गा अधिग्रहण गरेको छ । थप ५० रोपनी सरकारी जग्गा प्रयोग हुनेछ । आयोजना र ठेकेदार कम्पनी टाटा प्रोजेक्ट एन्ड चिन्ट इलेक्ट्रिक जेभीले दाना र पर्वतको खुर्कोटमा सवस्टेसन तथा ३८ किलोमिटर दूरीको प्रसारण लाइन निर्माणका लागि ३० मे २०१६ मा रु दुई अर्ब ९० करोडमा ठेक्का सम्झौता भएको थियो । विसं २०७५ को साउनमा सवस्टेसन र प्रसारण लाइन निर्माण गर्ने लक्ष्य रहेको छ । प्रसारण लाइनको टावर राख्ने ठाउँका लागि सर्वेक्षणको काम अन्तिम चरणमा पुगेको छ । दानादेखि खुर्कोटसम्म ११० वटा टावर रहनेछन् । यो लाइनको क्षमता एक हजार २०० मेगावाट रहेको छ । आयोजनाबाट म्याग्दीको उत्तरी क्षेत्र र मुस्ताङमा निर्माणाधीन जलविद्युत् आयोजनाबाट उत्पादित विद्युत् केन्द्रीय प्रसारण लाइनमा जोडिने छन् । १४ मेगावाट क्षमताको थापाखोला, पाँच मेगावाटको घलेम्दीखोला, ४२ मेगावाटको मिस्त्रीखोला निर्माणाधीन अवस्थामा छन् भने ४० मेगावाटको राहुघाटलगायत दर्जनौँ आयोजना निर्माणको चरणमा छन् । नवलपरासीको बर्दघाटदेखि म्याग्दीको दानासम्मको १४२ किलोमिटर प्रसारण लाइन निर्माण गर्ने लक्ष्यअनुसार कुश्मादेखि बर्दघाटतर्फ पनि सर्वेक्षणको काम भइरहेको छ । कालीगण्डकी प्रसारण करिडोर आयोजनाले कालीगण्डकी र सहायक नदीमा जलविद्युत् विकासमा महत्वपूर्ण भूमिका खेल्ने अपेक्षा गरिएको छ । रासस  

  काठमाडौं, मंसिर १९ । सरकार र चिकित्सा क्षेत्र सुधारको माग राख्दै २२ दिनदेखि अनशनमा बसेका डा गोविन्द केसीले आज अनसन तोड्ने भएका छन् । सरकार र केसीबीच विभिन्न बुँदामा सहमतिभएपछि उनले अनसन तोड्ने भएका हुन् । आइतबार विहान सहमतिपत्रमा हस्ताक्षर गरि अनसन तोड्ने कार्यक्रम रहेको केसी पक्षका वार्ताटोलीका सदस्यले बताएका छन् । डा केसीले आफ्ना शुभेच्छुक र समर्थकलाई साक्षी राखेर हस्ताक्षर गर्ने इच्छा देखाएपछि सहमतिपत्रमा आज कार्यक्रम गरि हस्ताक्षर हुनेभएको हो । केसीले माग गरेका बुँदाहरु सरकारले पुरा गर्नेभएपछि उनले त्यसमा सहमति जनाएका छन् । सहमति अनुसार अब चिकित्सा शिक्षा ऐन लागू नभई नयाँ मेडिकल कलेजले बिस्तारित वा कुनै पनि हिसाबले नयाँ कार्यक्रम र सम्बन्धन पाउने छैनन् । पोष्टग्राजुयट तहको पढाई क्रमश निःशुल्क हुनेछ । सहमतिलाई मन्त्रीपरिषद्ले पास गर्नेछ ।

भिडियो हेर्ने यहाँ क्लिक गर्नुहोस् काठमाडौं, मंसिर ९ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले जनताको मनोभावसँग फोहोरी राजनीति गरेर भ्रम फैलाउन खोजेको भन्दै प्रतिपक्षी एमालेको कडा आलोचना गरेका छन् । प्रधानमन्त्रीसँग सीधा कुरा कार्यक्रममा नेपाल टेलिभिजनमा बोल्दै प्रधानमन्त्रीले विगतमा आफैले गरेका निर्णयका विरुद्द एमालेले अहिले बिरोध गरेको देख्दा अनौठो लागेको बताए । “हिजो २ नंं प्रदेशमा सिन्धुली मिलाऔं भनेर मैले प्रस्ताव गरेको हो, त्यतिखेर एमालेले नै त्यहाँ पहाडी जिल्ला बनाउनु हुँदैन भनेर अड्डी कस्यो, ५ नं. मा पनि पहाडी जिल्लामात्रै राख्ने उनीहरुले समझदारी गरे । आज उनीहरु कुन नैतिकताले बिरोध गर्दैछन् ।” प्रचण्डले भने । प्रचण्डले अगाडि भने – हिजो ७ प्रदेश गठन गर्दा जुन मान्यतामा बसेर गरियो, अहिले पनि त्यसमा नै केन्द्रीत भएर संशोधन प्रस्ताव दर्ता भयो । नैतिकता बन्धकी राखेर राजनीतिक लाभका लागि जनताको मनोभावसँग खेल्न खोज्छ भने त्यसको परिणती त्यही पार्टीले लिन्छ । ५ नं.का जनतालाई केही असहज भएको छ । तर हिजो २ नंं प्रदेश बनाउने बेला जुन राजनीतिक दल र शक्तिहरुले अहिले ५ नं.मा जाँदा अर्को कुरा गरेको देख्दा अनौठो लाग्छ । जनताको भावना बुझ्दा एउटा कुरा हो, तर जनताको मनोभाव उचालेको देख्दा उदेक लाग्छ । ५ नंं प्रदेशका पहाडी जिल्ला पहाडमा हुनुपर्छ भन्नेहरु अहिले विदेशको इशारामा भनेर प्रचार गर्ने र जनतालाई भ्रममा पार्ने काम गरिरहनु अनौठोपूर्ण लागेको छ । अहिले आन्दोलनमा भएकाहरुले २ नं. बनाउने राष्ट्रघाती काम शुरु गरिसक्यौं, हिजो ५ नं.को पनि पहाडी जिल्ला छुट्याउने काम गर्यौं भनेर माफी माग्न सक्छन् ? यो अहिलेको प्रस्ताव मैले आविस्कार गरेको होइन, यो प्रस्ताव नेपाली कांग्रेस र एमालेले सार्वजनिक गरेको प्रस्ताव हो । मधेसी मोर्चाले समेत यति गरियो भने हामी अगाडि बढ्छौं भनेपछि देशलाई निर्वाचनमा लैजानका लागि यस्तो गरिएको हो । यो प्रस्तावले मधेसको पुरै सम्बोधन भएको छैन । म आफै १० प्रदेशको पक्षमा छ । हाम्रो आफ्नै संशोधन प्रस्ताव छ । यसमा समावेशी समानुपातिकको माग गर्ने सबैका माग समेटिएका छैनन् । तर अहिलेको अवस्था हेर्नुपर्यो । सबैले केही त्याग गरेर सम्झौताको बिन्दुमा पुग्यौं भने देश निर्वाचनतर्फ जान्छ भन्ने कुरा हो । नत्र म आफैले फरक मत दर्ता गराएको छु संविधान बनाउँदा । एमाले राजा महाराजको युगमा जान खोजेको छ प्रधानमन्त्री प्रचण्डले एमालेले देशको अग्रगमन नचाहेको आरोप लगाए । संविधान बनाउँदा एमालेको सहमति राष्ट्रपति र प्रधानमन्त्री बनाउन त होइन ? भन्ने प्रश्न अहिलेको व्यवहारले देखाएको उनले बताए । “कतै एमाले पछि फर्केर राजा महाराजाको युगमा त जान खोज्नु भएको छैन । यसो गर्नु भयो भने त्यो गम्भीर मनोगतवाद हुने छ । अगाडि बढ्ने कुराले मात्रै देशलाई अग्रगामी दिशामा लग्न सकिन्छ ।” उनले भने । “आफैले त्यतिखेर २ नं. मा एउटा पनि पहाडी जिल्ला नराख्ने । अहिले बिरोध गर्ने । वहाँहरु २ नंं मा पहिला आउनुपर्यो । पहिला त्यहाँ राष्ट्रघात गर्यौं भन्नुपर्यो, अनि सरकार यसमा कुरा गर्न तयार छ ।” तत्कालका लागि यसले फाइदा गरेको देखिएपनि यो देशलाई उल्टो दिशामा हिँडाउने बितण्डापूर्ण कदम मात्रै भएको उनको टिप्पणी थियो । प्रचण्डले अगाडि भने– प्रतिपक्षी दल संविधान कार्यान्वयनतर्फ गम्भीर छ भने यस्तो बितण्डा मच्चाउनु जरुरी छैन । यदि वहाँहरु यसरी नै गर्न खोज्नुहुन्छ भने हिजो वहाँहरुले संविधान इमान्दारिताका साथ बनाउनु भएको रहेनछ भन्ने प्रश्न उठ्छ । कसैलाई प्रधानमन्त्री र राष्ट्रपति बनाउन उनीहरुले संविधान बनाउन खोज्या रहेछन् भन्ने पुष्टि हुन्छ । नत्र संविधान कार्यान्वयनतर्फ उनीहरु इमान्दार हुनुपर्ने हो । मैले सरकारको तर्फबाट दर्ता गर्ने कोशीस गरेको छु । संशोधन प्रस्ताव पारित भए ठीकै छ, भएन भने पनि देश चुनावतर्फ जान्छ । त्यसमा मलाई टेन्सन हुन्न । मान्ने नमान्ने सबैको स्वतन्त्रताको विषय हो । प्रतिपक्षी दलले मेरो अनुरोधलाई कमजोरी ठानेर सदन बहिस्कार गरेर भोट बढ्छ भन्ने लाग्यो भने त्यो भ्रम हो । त्यसले देशलाई मद्दत गर्दैन । निर्वाचन गर्न नदिने भित्री मनसाय हो भने राष्ट्रवादको नारा दिएर लुम्बिनीका जनतालाई भ्रममा राख्न सक्नुहोला, तर इतिहासलाई पुरै उल्ट्याउन सक्नुहुन्न । वामदेवजीले उग्र हुनु जरुरी छैन संशोधन प्रस्तावको बिरोध एमाले नेता वामदेव गौतमले गरेकोप्रति टिप्प्णी गर्दै प्रचण्डले भने, “वामदेवजीले बचकाना र उग्र हुनु जरुरी छैन । मलाई दुख लागेको छ । पहिला पनि यस्तो गर्दा वहाँलाई राम्रो गरेको छैन । मैले वामदेवजी यसले तपाईलाई पनि राम्रो गदैन भनेको हो ।” लोकमानलाई जोगाउन सदन बहिस्कार प्रधानमन्त्री प्रचण्डले एमालेले लुम्बिनीका जनताको मनोभावलाई उचालेर राजनीतिक बेइमानी गर्न खोजेको आरोप लगाए । सदनमा लोकमानविरुद्धको महाअभियोगको एकमात्र प्रस्ताव छलफलका लागि तय भएको अवस्थामा सदन बहिस्कार गर्न खोज्नुबाट एमालेको नियतमाथि नै प्रश्न उठेको उनले टिप्पणी गरे ।

सुनसरी, मंसिर १८ । नेपाली कांग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले माओवादी केन्द्रसँगको सत्ता गठबन्धन लामो समय टिक्ने बताएका छन् । कांग्रेस सुनसरी क्षेत्र नम्बर ५ को क्षेत्रीय अधिवेशनमा सहभागी हुन आएका देउवाले प्रेस यूनियन सुनसरीले शनिबार गरेको पत्रकार भेटघाटमा संविधान संसोधन प्रस्ताव जे भएपनि सत्ता गठबन्धनमा कुनै असर नपर्ने बताएका हुन् । उनले भने–‘संविधान संशोधन सफल या विफल जे भए पनि सत्ता समिकरणमा कुनै फरक पर्दैन र सरकार पनि परिवर्तन हुँदैन ।’ उनले मधेसवादीको मागकै आधारमा संविधान संशोधन दर्ता भएकोले संसोधन प्रस्ताव दुईतिहाइले पास हुनेमा आफू आशावादी भएको बताए । उनले भने– ‘अहिलेको सीमाङ्कन एमाले र कांग्रेसबीच पहिल नै सहमति भइसकेको विषय हो ।’ मधेसवादी जनताको माग सम्बोधनका लागि संविधान संशोधन विधेयक दर्ता भएकाले दुईतिहाइ बहुमतले पास हुने देउवाले बताए । देउवाले भने– ‘मधेसवादीका लागि होइन, मधेसी जनताका लागि संशोधन गर्ने हो, खै त मधेसी जनता सडकमा छन् ?’ तर एमालेले अहिले किन रडाको गरिरहेको आफूले बुझ्न नसकेको देउवाले बताए । एमाले पनि अन्तिम अवस्थामा संशोधनको पक्षमा आउनेमा आफू आशावादी रहेको उनले बताए । सुनसरी जिल्लाको सदरमुकाम इनरुवालाई दुई नम्बर प्रदेशमा नगाभिने उनले स्पष्ट पारे ।‘ झापा, मोरङ र सुनसरी कुनै प्रदेशमा गाभिदैन ।’उनले भने, ‘झापा, मोरङ र सुनसरी एक नम्बर प्रदेशमै रहन्छन् कुनै प्रदेशमा जाँदैनन् ।’