प्रभावकारी सिकाईका लागि असल शिक्षकका गुणहरु
काठमाडौं, पुस २३ । मन्टेश्वरी विधि अपनाई अध्यापन गराउने स्कुल हरुमा त्यो विधिलाई पूर्णरुपमा सफल पार्दै वाल(वालिका लाई उद्धेस्य अनुरुप सिकाई अबधारणा अगाडी बढाउन सबैभन्दा महत्वपूर्ण भूमिका शिक्षक यानी कि सहजकर्ता को रहन्छ ।
जवसम्म शिक्षक यानीकि सहजकर्ताले विधि को पूर्ण परिपालना गर्दैन तव सम्म मन्टेश्वरी विधिले अपेक्षा गरेको उद्धेस्य प्राप्त हुन सक्दैन । त्यसैले यसविधा तथा उमेर समूह अन्तर्गत पढ्ने बालबालिकाहरु अत्यन्त कोमल एवं सिकाईप्रति उत्सुक हुने अवस्था हो ।
त्यसले मन्टेश्वरी विधि लाई सफलीभूत पार्दै उद्धेस्य परिपूर्ति का लागी शिक्षक वा सहजकर्ता हरुमा तल उल्लेखित गुण हरुको आवस्यकता पर्दछ१ सामान्यरुपमा ती गुण हरु निम्न छन् ।
वाल-मनोविज्ञान को स्पष्टता र आवश्यकता अनुसार यसको प्रयोग (Child Psychology)
यस्तो संबेदनशील अवस्थाका बालबालिकाहरुको सिकाई प्रक्रियालाई प्रभावकारी ढंगवाट संचालन गर्नको लागि असल शिक्षक को निकै नै ठुलो स्थान रहन्छ१ त्यसैले शिक्षक को काधमा बालबालिकाको भविष्यका साथै वौद्धिक तथा समग्र विकाश को लागि निकै नै ठुलो जिम्मेवारी रहेको हुन्छ ।
बिकसित मुलुकहरुमा जहाँ मन्टेश्वरी विधि अपनाई अध्यापन गराईन्छ त्यस्ता स्कुलहरुमा पुर्व वाल्य अवस्था मन्टेश्वरी विधि अन्तर्गत गरिने क्रियाकलापका लागि परिपक्क अथवा वाल–मनोविज्ञान लाई नजिक वाट नियालेका शिक्षक हरुमात्र अध्यापनका लागि राखिएको पाहिन्छ ।
तर नेपाल को परिवेशमा यो अलि फरक रहेको पाहिन्छ । यँहा प्राय जसो वाल(वालिका लाई पढाउने न हो भन्ने सोच हावी भएको पाहिन्छ । यो सोचले गर्दा नै मन्टेश्वरी विधि अपनाई अध्यापन गराईएको स्कुल हरुमा पनि अपेक्षा गरे अनुसार उद्धेस्य प्राप्त भएको पाईदैन । जव शिक्षकले वाल मनोविज्ञानलाइ बुझ्दैन तव सम्म उसले सिकाई प्रक्रिया लाई अगाडी बढाउन सक्दैन ।
त्यसैले असल तथा सक्षम शिक्षक वा सहजकर्ता मा वाल मनोविज्ञानको अवधारणा हुनु अपर्हार्य हुन्छ । त्यस्लैले शिक्षक को एउटा महत्व पूर्ण पेसागत गुण हो वाल मनोविज्ञानको स्पष्टता र आवश्यकता अनुसार यसको प्रयोग ।
बिषयगत दक्षता (Content Expert) :
प्रभावकारीसीकाईकालागिएउटाअसलशिक्षकत्यसबेलामात्रयोग्यमानिन्छ, जसमा विषयगत ज्ञान प्रर्याप्त छ । बिषयगत ज्ञान भन्नाले निश्चित उमेर समूहका वालवालिकालाई सिकाउने कुरा केहो ? त्यो सिकाई पश्च्यात उनीहरुमा के परिवर्तन आउछ ।
उनीहरुको सिकाईको मुल्यांकन कसरि गर्ने, समग्र शैक्षिक पात्रोलाई कसरि पूर्णता दिने । प्रत्येक सिकाईको उपलब्धि मापन योग्य छ कि छैन । यी सबै कुरा बिषयगत दक्षता भित्र पर्दछन । त्यसले सफल शिक्षकमा बिषयगत दक्षताअनिवार्य गुण हो ।
शैक्षिक कार्य योजना को तर्जुमा गर्ने गुण (lesson plan and planning skills)
मन्टेश्वरी विधिमा असल शिक्षक को गुण अन्तर्गत अर्को अपरिहार्य पेसागत गुण भनेको शैक्षिक कार्य योजना को तर्जुमा गर्नु र यसलाई व्यवहारिक प्रयोग गर्नु हो ।
पुर्व वाल्याबस्था यस्तो अवस्था हो जुन अवस्थाका वाल वालिकाहरु स्थिर रुपमा रहन सक्दैनन् त्यसकारण शिक्षक ले आफ्नो सिकाईलाई प्रभावकारी रुपमा संचालन गर्न वा सिकाई उद्धेस्य परिपूर्ति गरका निमित्त पूर्ण रुपमा कार्य योजना अर्थात पाठ्योजना बनाउनुपर्ने हुन्छ ।
योजना विनाको कार्यले पूर्ण उद्धेस्य प्राप्ति हुन सक्दैन । त्यसैले शिक्षक कक्षा कोठा मा प्रवेश गर्नु पुर्व योजना बद्ध ढंग वाट प्रस्तुत हुनु पर्छ । तसर्थ सफल शिक्षक का लागि शैक्षिक कार्य योजना को तर्जुमा गर्ने गुण अपरीहार्य हुन्छ ।
पेसागत इमानदारी (Professional Honesty)
असल शिक्षक को एउटा महत्वपुर्ण गुणहो पेसागत ईमान्दारिता, पुर्व वाल्याअबस्था का वाल(वालिका हरुको उमेर भनेको अरुको सिको गर्ने अथवा नक्कल गर्ने उमेर पनि हो। उनीहरुले आफ्नो शिक्षक लाई नमुना ९ च्यभि ःयमभ०ि को रुपमा हेरेका हुन्छन र शिक्षक को हरेक गतिविधिलाई पछ्याईरहेका पनि हुन्छन ।
त्यसैले शिक्षक कक्षा कोठामा प्रवेश गर्दै गर्दा निकैनै उत्साहित हुनु जरुरी हुन्छ । जव शिक्षकले उत्साहित भएर सिकाई प्रक्रिया लाई अगाडी बढाउछ तव वाल(वालिका हरुले पनि सोहि अनुरुप आफ्नो सिकाईलाई पनि उत्साहित ढंगवाट ग्रहण गर्दछन ।
यदि शिक्षक कक्षा कोठा मा प्रवेश गर्दा निराश अथवा रिसाएको अवस्थामा छ भने, उसले न त राम्रोसंग सिकाई प्रक्रियालाइ अगाडी बढाउन सक्छ न त बालबालिकाहरुले उत्साह जनक प्रगति नै गर्न सक्छन त्यसैले एक असल शिक्षक ले कक्षा कोठा वा स्कुल परिसर मा पुग्नु अघिनै आफ्ना सम्पूर्ण समस्यालाई थाति राखेर उत्साह जनक रुपमा आफुलाई प्रस्तुत गर्नु अत्यन्त जरुरि हुन्छ । अथवा आफ्नो व्यक्तिगत जीवनलाई अध्यापनको अबधिमा भुलेर आफ्नो पेसा प्रति पूर्ण रुपमा इमान्दार रहनु पर्ने हुन्छ ।
यहाँनेर असल शिक्षकले बुझ्नुपर्ने महत्वपुर्ण कुरा उसको स्कुल व्यवस्थापन संग का कुनै पनि समस्या अथवा पारिवारिक समस्या वा अन्य कुनै पनि समस्या वाट उब्जिएका प्रतिक्रिया को प्रत्यक्ष वा परोक्ष ढंग वाट कक्षा कोठा मा प्रस्तुति हुनु हुदैन । यहि महत्वपूर्ण गुण लाई पेसागत ईमान्दारिता भनिन्छ र हुनु पर्दछ ।
सृजनशीलता एबम विनम्रता (Creative and Polite) :
असल शिक्षक मा हुनुपर्ने अपरिहार्य गुण अन्तर्गत सृजनशीलता पनि एक हो१ जुन कुनै सिकाई कार्यलाई सधै जसो गरिने तरिकाले भन्दा अलि फरक ढंग वाट प्रस्तुत गरेको खण्डमा त्यो सिकाइ प्रति वाल(वालिका अझ बढी उत्साहित हुदै सिकाइ गर्दछन । त्यसैले शिक्षक सधैव सृजनशील हुनु पर्दछ ।
यसैगरि असल शिक्षक मा हुनुपर्ने अर्को गुण हो विनम्रता१ जव शिक्षक आफु बिनम्र रुपवाट स्कुल परिसर वा कक्षाकोठा मा प्रस्तुत हुन्छन त्यसको प्रत्यक्ष प्रभाव बालबालिकामा पर्न जान्छ । साथै उनीहरुले पनि बिनम्र व्यवहार सिक्छन । जुन सिकाइ उनीहरुले आफ्नो घर परिवार मा पनि प्रयोग गर्दछन । त्यसकारण सृजनशीलता एबम विनम्रता असल शिक्षक को महत्व पूर्ण गुण मानिन्छ ।
मित्रवत व्यबहार (Friendly Behaviour)
एउटा असल शिक्षक वाल(वालिकाको लागि असल मित्र को रुपमा प्रस्तुत हुनु पर्दछ । शिक्षण सिकाईलाई प्रभाव कारी बनाउन को निम्ति शिक्षक र वालवालिका बिचको सम्बन्धले निकै नै ठुलो भूमिका खेल्दछ ।
जव शिक्षक ले वाल(वालिका संग मित्रवत व्यबहार गर्दछन, तब उनीहरुले वाल(वालिकाको बिस्वाश जित्न सक्दछन र वाल(वालिकाले आफ्नो कुराहरु शिक्षक सामु निधक्क संग राख्न सक्दछन जसले गर्दा शिक्षक ले वाल(वालिकाको कमजोर तथा बलियो पक्ष राम्रोसंग नियाल्न सक्दछन१ जसले गर्दा शिक्षक ले शिक्षण सिकाईलाई प्रभावकारी रुपमा अगाडी बढाउन सक्दछन१ यो पनि एउटा विशेष प्रकार को गुण हो ।
माथि उल्लेखित गुण हरु वाहेक पनि, एउटा असल शिक्षक हुनका लागि अन्य धेरै किसिमका गुण को आबस्यकता पर्दछ । कुनै गुण पेसा संग सरोकार राख्दछन भने कुनै गुण शिक्षक को व्यक्तित्व संग वा व्यतिगत गुण ।
यी दुवै गुण को समिश्रण वाट नै शिक्षकका गुण हरुको पूर्णता हुन जान्छ१ मन्टेश्वरी विधिले शिक्षक भित्र धेरै प्रकारका गुण छन् वा हुन्छन भन्ने परिकल्पना कै आधारमा विधी को निर्माण र यसको प्रयोग को अपेक्षा गरेको पाहिन्छ ।
शिक्षक का केहि व्यक्तिगत गुणहरु मा उसको व्यक्तित्व पहिलो गुण मानिन्छ, व्यक्तित्व अन्तर्गत उसले लगाउने पोशाक, शैक्षिक सामग्री को निर्माण तथा उचित प्रयोग ,प्रस्तुति तथा संचार, संयोजनकारी क्षमता,बोलीचाली, व्यवहार, हसिलो, फुर्तिलो, समय सापेक्ष, प्राविधिक ज्ञान, परिस्थिति को विश्लेषण गर्न सक्ने , हेरचाह गर्ने स्वभाव, मिलनसार, सधै उत्प्रेरित तथा अनुसाशित यस्ता अन्तर्निहित गुण को अपरिहार्यता रहन्छ ।
एउटा सफल र असल शिक्षकमा ११ समग्रतामा प्रभावकारी सीकाईका लागि उल्लेखित गुणहरुले निकै महत्व पूर्ण भूमिका खेल्दछन । र अन्त्यमा स्कुल ब्यबस्थापन पक्षवाट शिक्षक छनोट गर्दा यिनै गुण हरुलाई आधार वनाएर छनोट गरेमा मन्टेश्वरी विधि संचालन गरेका स्कुल ले अपेक्षाकृत उपलब्धि हासिल गर्न सक्दछन् ।
शान्ति प्रक्रियालाई पूर्णता दिन सडक दबाब आवश्यक हुनसक्छः प्रचण्ड
काठमाडौं। नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले शान्ति प्रक्रियालाई पूरा गराउन सडकमा जाने अवस्था आउनसक्ने बताउनुभएको छ। राज्यद्वारा बेपत्ता यौद्धा राजेन्द्र ढकालको २६ औं स्मरण दिवसको अवसरमा परिवारले आयोजना गरेको ‘शान्ति प्रक्रिया र बेपत्ता नागरिक सार्वजनिकीकरणको सवाल’ विषयक कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै उहाँले यस्तो धारणा राख्नुभएको हो । शान्ति प्रक्रियालाई राजनीतिक सहमतिकै आधारमा टुंग्याउनुपर्छ भनेर निरन्तर लागिरहेको उल्लेख गर्दै उहाँले केही राजनीतिक शक्तिहरुले यसलाई माओवादीविरुद्ध प्रयोग गर्ने हतियारको रुपमा लिएका कारण टुंगिन समस्या भएको बताउनुभयो । ‘अघिल्लो संसदकै बेलामा विधेयक टुंग्याउनका लागि भएको थियो तर अन्तिममा समस्या आयो’– उहाँले भन्नुभयो– ‘यसपटक विधेयक टुंगिएर पनि आयोग गठनका लागि सिफारिस समिति बनेको बेलामा अन्तिम समयमा आएको समस्या आएको छ, यसको मुख्य कारण राजनीतिक नै हो । शान्ति प्रक्रियालाई माओवादी कमजोर बनाउने अन्तिम हतियारको रुपमा लिएकाले नै यो नटुंगिएको हो । अब विस्तारै दबाब बढाउन यो विषय सडक र सदनमा लैजानुपर्छ भन्ने लागेको छ । हाम्रो पार्टी पीडितहरुको पक्षबाट नेतृत्व गर्न तयार छ ।’ उहाँले पीडितहरुले पटकपटक यो विषयलाई उठाइरहनुपर्ने र पीडितहरु पनि सडक आन्दोलनमा तयारीमा जुट्नुपर्ने बताउनुभयो । पीडितहरुले सरकार र राजनीतिक नेतृत्वलाई अब त शान्ति प्रक्रिया नटुंग्याए बर्बाद हुन्छ भन्ने ठाउँमा नपुर्याएसम्म अर्को १८ वर्ष यत्तिकै जाने खतरा रहेको उहाँले बताउनुभयो । अध्यक्ष प्रचण्डले दबाब बढ्दै गयो भने शान्ति प्रक्रिया चाँडै टुंगिने तर दबाब पुगेन भने राजनीति हावी भएर पीडितका भावनाको जहाँको त्यही रहने खतरा रहेको बताउनुभयो । बाह्र बुँदे समझदारी र शान्ति सम्झौता संविधानको अंग भइसकेपछि अब संविधान कार्यान्वयन गर्नु राज्यको दायित्व भएको स्मरण गराउँदै उहाँले यसमा गम्भीर हुन सरकारलाई आग्रह गर्नुभयो । उहाँले चाँडै अन्य प्रमुख दलका शीर्ष नेताहरुसँग भेट गरेर यो विषयको ध्यानाकर्षण गराउने र रोकिएको प्रक्रिया अघि बढाउन आग्रह गर्ने जानकारी दिनुभयो । शान्ति प्रक्रिया लम्बिनुका धेरै कारण रहेको र अहिले ती कारणका पोका खोल्ने पक्षमा आफू नरहेको उहाँले स्पष्ट गर्नुभयो । अध्यक्ष प्रचण्डले आफू युद्ध र क्रान्तिको नेतृत्वकर्ता तथा शान्ति सम्झौताको हस्ताक्षरकर्ता हुनुको नाताले छिटोभन्दा छिटो यो विषय टुंगियोस् भन्ने प्रयासमा रहेको बताउनुभयो । आफू प्रधानमन्त्री हुँदा पटकपटक पीडितहरुलाई बोलाएर छलफल गरेको स्मरण गराउँदै उहाँले जसरी सोचेको हो, त्यसरी टुंगिन नसकेको बताउनुभयो । उहाँले पटकपटक आफूलाई बहुमत र अल्पमतको आधारमा शान्ति प्रक्रियासँग जोडिएको विधेयक टुंग्याउन आग्रह गरिए पनि त्यसलाई इन्कार गरेको जानकारी दिंदै भन्नुभयो– ‘हामीले जसरी बाह्र बुँदे समझदारी र शान्ति सम्झौतामा सहमति गरेका छौं, त्यसैको मर्म र भावनाअनुसार नै यसलाई टुंग्याउनुपर्छ । यसबाट बिचलित भयौं भने कहिल्यै पनि टुंगिदैन भनेर नै यसमा निरन्तर सहमतिको प्रयास भइरहेको छ ।’ तत्काली जिल्ला बार एसोसियशन गोरखाका अध्यक्ष रहनुभएका ढकाललाई सुरक्षाकर्मीले २०५५ पुस २४ गते तुनहुँबाट गिरफ्तार गरी बेपत्ता पारेका थिए । बेपत्ता यौद्धा ढकालकी श्रीमती विमलादेवी घिमिरेको अध्यक्षतामा भएको कार्यक्रमको सहजीकरण छोरी मञ्जिमा ढकालले गर्नुभएको थियो ।
यस्ता छन् माओवादी केन्द्रको केन्द्रीय समितिबाट पारित समसामयिक प्रस्ताव
काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रको केन्द्रीय समितिले १६ बुँदे समसामयिक प्रस्ताव पारित गरेको छ । जो यस यसप्रकार छन्ः नेपाल कम्युनिस्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र) केन्द्रीय समितिको छैठौ पूर्ण बैठक (पौष २१–२३ २०८१)बाट पारित समसामयिक प्रस्तावहरुः यो बैठक, १. संघीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र, सामाजिक न्याय र राष्ट्रिय स्वाधीनताका निम्ति नेपाली जनताद्वारा सञ्चालित ऐतिहासिक जनयुद्ध, संयुक्त जनआन्दोलन, मधेश आन्दोलन लगायतका राजनीतिक एवं सामाजिक आन्दोलनहरुका क्रममा आफ्नो अमूल्य जीवन उत्सर्ग गर्नुहुने सम्पूर्ण ज्ञात अज्ञात शहीदहरुप्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दै बेपत्ता, घाइते अपाङ्गप्रति उच्च सम्मान प्रकट गर्दछ र उहाँहरुका आदर्शलाई पछ्याउदै अगाडी बढ्ने दृढ संकल्प व्यक्त गर्दछ । २. हालै कीर्तिशेष हुनुभएका हाम्रो पार्टीका केन्द्रीय सदस्य नेपाल सरकारका पूर्वमन्त्री पदम राई (भोजपुर), जेष्ठ कम्युनिस्ट मञ्चका केन्द्रीय सदस्य पार्वती दुलाल (कन्चनपुर), लक्ष्मण यादव (सप्तरी), तुलसा बुढाथोकी (रूकुम पश्चिम) र इन्द्रविलाश पौडेल (चितवन)प्रति भावपूर्ण श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछ तथा राष्ट्र, जनता, आन्दोलन र पार्टीको हितमा उहाँहरुले पुर्याउनु भएको योगदानप्रति कदर एवं सम्मान व्यक्त गर्दछ । ३. गत मङ्सिर १६ गते सम्पन्न स्थानीय तहको उपनिर्वाचनमा विजयी हुनुहुने नेकपा माओवादी केन्द्रका सबै सदस्यहरुसहित नेकपा (माओवादी केन्द्र)सँगको सहकार्यमा विजयी सबैलाई हार्दिक बधाई ज्ञापन गर्दछ र उक्त निर्वाचनमा सहयोग, समर्थन र मतदान गर्ने मतदाताहरुप्रति आभार व्यक्त गर्दछ। ४. सार्वभौम संसदलाई छलेर अध्यादेसमार्फत राज्य संचालन गर्ने र देशलाई दुईदलीय तानाशाहीतर्फ लैजान खोज्ने सरकारको निरङ्कुश प्रवृतिको घोर बिरोध गर्दछ र तत्काल संघीय संसद र प्रदेशसभाहरुको हिउँदे अधिवेशन आव्हान गर्न सरकारसँग जोडदार माग गर्दछ । साथै, संघीयताको कार्यान्वयन र मौलिक हकको कार्यान्वयनसँग सम्बन्धित निजामती सेवा, संघीय प्रहरी ऐन, बिद्यालय शिक्षा लगायतका प्रस्तावित बिधेयकहरु तत्काल पारित गर्न ध्यानाकर्षण गराउँदछ । ५. सरकारको तर्फबाट नेपाल बिद्युत प्राधिकरण, त्रिभुव विश्वविद्यालय लगायतका सार्वजनिक संस्थानहरु र कर्मचारीतन्त्रमा भइरहेको चरम राजनीतिक हस्तक्षेपको, तीब्र बिरोध गर्दछ र यस प्रकारका स्वेच्छाचारी क्रियाकलाप बन्द गर्न जोडदार माग गर्दछ । ६. शान्ति प्रक्रियाका बाँकी कामहरु सम्पन्न गर्ने सन्दर्भमा देखिएको सरकारी उदासिनताप्रति आपत्ति प्रकट गर्दछ र तत्काल सत्य निरूपण तथा मेलमिलाप आयोग र बेपत्ता पारिएका नागरिकहरुको छानबिनसम्बन्धी आयोगहरुको गठन प्रक्रिया अगाडि बढाइ शान्ति प्रक्रियाका बाँकी कार्य सम्पन्न गर्न जोडदार माग गर्दछ । ७. जनताको दैनिक उपभोग्य बस्तुहरुमा भएको मूल्यबृद्धिको कारण जनजीवन थप कष्टप्रद बन्दै गएको अवस्थाप्रति चिन्ता व्यक्त गर्दछ र तत्काल मूल्यवद्धि नियन्त्रण गर्न सरकारसँग जोडदार माग गर्दछ । किसानहरुले उत्पादन गरेको कृषि उपजको न्युनतम समर्थन मूल्य तोक्न तथा औपचारिक क्षेत्रका श्रमिकहरुको ज्याला वृद्धिका साथै अनौपचारिक क्षेत्रमा कार्यरत मजदूरहरुको न्यूनतम ज्याला निर्धारण गर्न सरकारसँग जोडदार माग गर्दछ । ८. हाम्रो पार्टी नेतृत्वको सरकारले अघि सारेको सुशासन, सामाजिक न्याय र समृद्धिको लक्ष्य हासिल गर्न बजेटमा प्रस्तावित त्रिभुज आर्थिक परियोजना, दलित समुदायको संविधानप्रदत्त अधिकार कार्यान्वयनका लागि प्रस्तावित दलित बिशेष प्राधिकरण स्थापना, द्वन्द्वबाट प्रभावित जनताका लागि अघि सारिएको शान्ति कोष, प्रवासबाट स्वदेश फर्किएर उद्यमशीलता प्रवर्धनको उद्देश्य राखेर बजेटमा उल्लेखित रिटर्नी उद्यमशीलता कार्यक्रम, रेमिट हाईड्रो, कैलालीको गेटामा सहिद दशरथ चन्द स्वास्थ्य बिज्ञान विश्वबिद्यालयको स्थापना, कर्णाली तथा हिमाली क्षेत्रको समृद्धि लगायत दूरगामी महत्वका आयोजनाहरुलाई तत्काल कार्यान्वयन गर्न जोडदार माग गर्दछ। ९. काठमाडौं उपत्यका लगायतका बाढी प्रभावित जिल्लाहरुमा अस्थायी आवास, आवासहरु, सरकारी कार्यालयहरु तथा बिद्यालय भवनहरुको पुनर्निर्माण तथा पुनर्स्थापनाका काम यथाशीघ्र अगाडि बढाउन जोडदार माग गर्दछ । गत वर्ष जाजरकोट र बझाङ केन्द्रबिन्दु भई गएको भूकम्पबाट प्रभावित जिल्लाहरुमा अस्थायी आवास निर्माणको अन्तिम किस्ताको भुक्तानी गर्ने व्यवस्था अहिलेसम्म नहुनु सरकारको गैरजिम्मेवारीपूर्ण व्यवहार भएको ठहर गर्दछ र तत्काल भूकम्प प्रभावित क्षेत्रहरुमा पुनर्निर्माण तथा पुनर्स्थापनाको काम यथाशीघ्र अगाडि बढाउन जोडदार माग गर्दछ। साथै, यो बैठक जलवायु परिवर्तनको प्रभावसँगै तराई मधेशका जिल्लाहरुमा बढ्दो शीतलहर र हिमाली जिल्लाहरुमा हिमपातको कारण उत्पन्न हुनसक्ने जोखिमबाट सुरक्षित रहन आम जनसमुदायसँग विशेष अपिल गर्दछ । प्रकोपको जोखिम, रोकथाम र न्यूनीकरणका लागि आवश्यक तयारी तथा राहतको व्यवस्था गर्न सरकारसँग माग गर्दछ । साथै जलवायु परिवर्तनका असरहरूको व्यवस्थापनमा हाम्रो पार्टी नेतृत्वको सरकारले थालेको अन्तर्राष्ट्रिय पहलकदमी र राष्ट्रिय कार्ययोजनाको प्रभावकारी कार्यान्वयनको माग गर्दछ। १०. सहकारी ठगी कारवाही सन्दर्भमा सत्ता गठबन्धन निकट व्यक्तिहरुलाई संरक्षण गर्ने सरकारको पूर्वाग्रही र भेदभावपूर्ण रवैयाको बिरोध गर्दछ। सहकारी क्षेत्रमा देखिएको अनियमितता र ठगीको निष्पक्ष छानबिन गरी दोषीमाथि कानुनी कारवाही गर्न र सहकारी पिडितडहरुको बचत रकम फिर्ता गर्ने व्यवस्था मिलाउन तथा लघुवित्त पीडितहरूका माग सम्बोधन गर्न जोडदार माग गर्दछ । ११. सुशासन र सार्वजनिक सेवा प्रवाहको क्षेत्रमा देखिएको सरकारी उदासिनताप्रति चिन्ता ब्यक्त गर्दछ । भ्रष्टाचार नियन्त्रण लगायत सुशासन र सेवा प्रवाहलाई प्रभावकारी बनाउन सरकारसँग माग गर्दछ । १२. सामन्तवादको पीडादायी अवशेषको रुपमा रहेको मिटरब्याजको समस्या समाधान गर्न कानुन निर्माण, उच्चस्तरीय आयोग गठन र जिल्ला प्रशासन कार्यालयहरुमा मिटरब्याज पीडितहरुलाई सम्मिलित गरी सहजीकरण समिति गठनमार्फत हाम्रो पार्टी नेतृत्वको सरकारले अघि बढाएको छानविन र न्याय निरुपणको काम बन्द भएकोमा गम्भीर आपत्ति प्रकट गर्दछ । हाम्रो पार्टी मिटरब्याज पीडितहरुलाई न्याय दिने कार्यलाई अघि बढाउन सरकारसँग जोडदार माग गर्दै पीडिततहरुको पक्षमा निरन्तर संघर्ष गरिरहने दृढ प्रतिबद्धता व्यक्त गर्दछ । १३. हाम्रो पार्टी प्यालेस्टेनी जनताको आत्मनिर्णयको अधिकार सहितको स्वतन्त्र एवम सार्वभौम राज्यको मागलाई उचित ठहर गर्दछ र संयुक्त राष्ट्रसंघको ‘दुई राज्य समाधान’को प्रस्तावलाई समर्थन गर्दछ । इजरायलबाट गाजा क्षेत्रमा भइरहेको नरसंहारको भर्त्सना गर्दै पश्चिम एशिया र मध्यपूर्व लगायत विभिन्न क्षेत्रमा बढ्दै गैरहेको तनावप्रति गहिरो चिन्ता व्यक्त गर्दछ । वार्ताद्वारा शान्तिपूर्ण ढंगले समस्या समाधानको लागि सम्बद्ध सबै पक्षलाई आह्वान गर्दै हमास समूहले कब्जामा लिएका विपिन जोशीको रिहाई एवं मध्यपूर्व लगायतका ठाउमा रहेका लाखौ नेपालीहरुको सुरक्षाको सुनिश्चितताका लागि थप कूटनीतिक पहल बढाउन सरकारको गम्भीर ध्यानाकर्षण गर्दछ । १४. देशका विभिन्न भागमा देखिएका सीमा सम्बन्धी समस्याहरू समाधानका लागि कूटनीतिक पहल थप प्रभावकारी बनाउन माग गर्दछ। १५. देशका विभिन्न क्षेत्रमा महिला तथा बालबालिकामाथि भएका हिंसाका घटनाको भत्र्सर्दै गर्दै हाम्रो पार्टी दोषीहरुमाथि कडा कारवाही, पीडितहरुको कानुनी उपचारको सुनिश्चिता तथा महिला एवं बालबालिकामाथि हिंसा अन्त्य गर्न सरकारसँग माग गर्दछ। १६. बेलायती सेनामा काम गरेका नेपालीहरूले लामो समयदेखि समान तलब, समान पेन्सन र सुविधाका लागि आएका मागप्रति ऐक्यबद्धता व्यक्त गर्खछ । साथै बेलायत सरकारसँग कूटनीतिक पहल गर्न सरकारसँग माग गर्दछ।
माओवादी केन्द्रको निर्णयः छ महिना अभियान, अर्को छ महिनापछि महाधिवेशन
नेकपा (माओवादी केन्द्र) केन्द्रीय समितिको बैठक सम्पन्न भएको छ । बैठकले आगामी एक वर्षभित्र महाधिवेशन गर्ने निर्णय गरेको छ । बैठकले अब पहिलो छ महिना अभियानमा जाने र त्यसपछि अर्को छ महिनाको तयारी गरेर नयाँ विचार संष्लेषणका लागि महाधिवेशनमा जाने निर्णय गरेको छ । छ महिना अभियानमा गएर असारमा केन्द्रीय समिति बैठक आयोजना गरी अहिलेको केन्द्रीय समितिलाई महाधिवेशन आयोजक समितिमा बदलेर महाधिवेशनको तयारीमा जाने अध्यक्ष प्रचण्डले घोषण गर्नुभयो । अभियानबाट व्यापक रुपमा जनताको सुझाव आउने भएकाले छ महिने अभियान पनि अन्तत: महाधिवेशनकै तयारी हुने उहाँले स्पष्ट गर्नुभयो । माघ महिनाभरि अभियानको तयारी गरेर फागुन १ गते जनयुद्ध मनाएर हुलाकी र पूर्वपश्चिम राजमार्गमा जनतासङ्ग माओवादी अभियान सञ्चालन गर्ने निर्णय बैठकले गरेको छ । त्यस्तै चैतभरि तयारी गरेर वैशाख महिनाभरि हिमाली र मध्यपहाडी क्षेत्रलाई मध्यनजर गरी मध्य पहाडी लोकमार्गमा जनतासङ्ग माओवादी अभियान सञ्चालन गर्ने निर्णय बैठकले गरेको छ। बैठकले सबै नेताहरुले जिम्मेवारी पाउने गरी कार्ययोजना प्रस्ताव पारित गरेको छ । सबै नेता पालिका र वडासम्म पुग्ने गरी केन्द्रीय कार्यालयले सबै नेताहरुको एक हप्ताभित्र कार्यविभाजनलाई अन्तिम रुप दिने र माघको पहिलो सातासम्म सर्कुलर गरिने अध्यक्ष प्रचण्डले जानकारी दिनुभयो। बैठकले विचार मिल्ने पार्टीसित एकताको तयारी गर्न उच्चस्तरीय पार्टी एकता संवाद समिति गठन गरेको छ। समितिले चाडै एकता वार्ताको पहल गर्ने अध्यक्ष प्रचण्डले जानकारी दिनुभयो । बैठकले अध्यक्ष प्रचण्डले प्रस्तुत गर्नुभएको पार्टी रुपान्तरण र पुनर्गठनको सङ्कल्प, आजको एतिहासिक आवश्यकता शीर्षकको राजनीतिक प्रस्ताव परिमार्जनसहित पारित गरेको छ। सो प्रस्तावमा पदाधिकारी र सदस्य गरी ११८ जनाले सुझाव दिनुभएको थियो।
केन्द्रीय समिति बैठक समाजवादी क्रान्तिको कोशेढुङ्गा: प्रचण्ड
काठमाडौ। नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष पुष्पकलम दाहाल प्रचण्डले आठौं केन्द्रीय समितिको छैठौं पूर्ण बैठक एकता र विजयको बैठक बताउनुभएको छ । पार्टीको तीन दिनसम्म चलेको बैठकको अन्तिम सत्रलाई सम्बोधन गर्दै उहाँले यो ऐतिहासिक र दूरगामी महत्वको बैठक भएको बताउनुभएको हो। बैठकले पार्टीभित्र विचार, कार्ययोजना र भावनामा एक रुपता कायम गरेको उल्लेख गर्दै अध्यक्ष प्रचण्डले पार्टीलाई फेरि आफ्नो वर्ग र समुदायतिर फर्काएर यसले विजयको आधार तयार गरेको बताउनुभयो । बैठकका निर्णय कार्यान्वयनमा जादा समाजवादी क्रान्तिको लागि कोशेढुङ्गा बन्ने र यसले निरन्तरतामा क्रम भङ्ग गरेको उहाँले स्पष्ट गर्नुभयो । अर्को एक प्रसङ्गमा अध्यक्ष प्रचण्डले एकै दिन सुरु भएर एकै दिन सकिएको माओवादी केन्द्र र एमालेको बैठकलाई देश दुनियाँले हेरेर मूल्यांकन गर्ने अवसर पाएको उल्लेख गर्दै आफ्नो पार्टीले अरुलाई गालीगलौज होइन, आफ्नो पार्टीको मात्र होइन देशकै आगामी मार्गचित्र स्पष्ट गरेको बताउनुभयो । उहाँले दुबै पार्टीका बैठकबक्ट जनताले माओवादी र एमालेबीच को सुशासन, सामाजिक न्याय र समृद्धिको पक्षमा छ ? को आन्तरिक लोकतन्त्रको पक्षमा र को निरंकुश रहेछ भन्ने राम्रोसित तुलना गर्ने अवसर पाएको बताउनुभयो । ´एमालेले विवादित विषयमा आलोचना गर्नेमाथि कारबाही र निष्कासन गरेर बैठकको सुरुवात गर्यो भने हामीले पार्टीभित्र उठेका मतलाई देशैभरि परामर्श बैठकमार्फत उच्च लोकतन्त्रको अभ्यासमार्फत बैठक आयोजना गरेर उच्च जनवादको अभ्यास गरेका छौं`_ अध्यक्ष प्रचण्डले भन्नुभयो- ´यी दुई पार्टीका बैठकबाट एमालेलाई वुर्जुवा पुँजीवादी पार्टी र माओवादी केन्द्रलाई वैचारिक निष्ठासहितको समाजवादी क्रान्तिकारी कम्युनिस्ट पार्टीको रुपमा थप स्थापित गर्ने अवसर प्राप्त भयो ।´ अध्यक्ष प्रचण्डले अब अभियानमार्फत व्यापकरुपमा जनताको बीचमा गएर महाधिवेशनमा जाने बताउनुभयो । उहाँले पूर्वउपराष्ट्रपति नन्दबहादुर पुनलाई पार्टीले राजनीतिमा सक्रिय गराएको नभई उहाँले सकृय हुने चाहना व्यक्त गरेकाले आमन्त्रित रुपमा बैठकमा सहभागी गराएको जानकारी दिदै अन्य नेताहरुको कार्यविभाजन गर्दा उहाँको पनि गरिने बताउनुभयो ।