चीनमा ओइरिए अफ्रिकी नेताहरु, किन बढ्दैछ चीन–अफ्रिका सम्बन्ध ?

काठमाडौं । गाजामा भएको आक्रमणमा हमासका शीर्ष नेता याह्या सिनवार मारिएको इजरायलले पुष्टि गरेको छ । इजरायली विदेशमन्त्री इजरायल काट्जले ​गाजामा इजरायली सेनाले गरेको कारबाहीमा उनी मारिएको गएराति पुष्टि गरेको बीबीसीले जनाएको छ । यसैगरी प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले पनि सिनवार मारिएको पुष्टि गरेको समाचारमा उल्लेख छ ।  सिनवार गत अक्टोबर ७ मा भएको आक्रमणको मास्टरमाइन्ड हुन् ।  इजरायली रक्षा बलले अक्टोबर १६ मा मध्य गाजाको एक भवनमा आक्रमण गरेको थियो । जसमा हमासका ३ जना सदस्य मारिएको खबर आएको थियो । पछि थाहा भयो कि ती मध्ये एक याह्या सिनवार थिए। ​​​​​​​सिनवारको मृत्युबारे अनुसन्धान गर्न डीएनए परीक्षण गरिएको थियो । यसअघि पनि इजरायलले सिनवारलाई मार्ने धेरै प्रयास गरेको थियो । तर, यसमा सफलता हात लाग्न सकेको थिए ।​ सिनवारको मृत्युबारे हमासको तर्फबाट अहिलेसम्म कुनै आधिकारिक बयान आएको छैन ।​ ​​​​​​​सिनवार गाजामा हमासको राजनीतिक शाखाका नेता हुन् र इजरायलका मोस्ट वान्टेड व्यक्तिहरूमध्ये एक हुन् । अबु इब्राहिम भनेर चिनिने ६१ वर्षीय याह्या सिनवारको जन्म गाजा पट्टीको दक्षिणी क्षेत्रमा रहेको खान युनिस शरणार्थी शिविरमा भएको थियो । प्रधानमन्त्री नेतान्याहुले सिनवार मारिए पनि युद्ध अझै जारी रहेको बताए । उनले भने, 'सिनवारको मृत्युको क्षण हाम्रा नागरिकहरूलाई स्वदेश फर्काउन निकै महत्त्वपूर्ण छ। तर, युद्ध अझै सकिएको छैन ।' हमासका पूर्व प्रमुख इस्माइल हनियाहको इरानमा जुलाई ३१ मा हत्या भएको थियो । इरानको इस्लामिक रिभोलुसनरी गार्ड कोरले उनको मृत्युको पुष्टि गरेको छ । गत वर्ष अक्टोबर ७ मा इजरायलमा भएको हमलामा तीन जना महत्वपूर्ण व्यक्ति थिए । जसमा राजनैतिक प्रमुख इस्माइल हनियाह, सैन्य प्रमुख मोहम्मद दाइफ र गाजाका हमास नेता याह्या सिनवार पनि थिए ।  जुलाई ३१ मा इरानमा हानियाको मृत्युपछि सिनवार संगठनको नयाँ प्रमुख बनेका थिए ।

काठमाडौं ।  ५ दिनपछि इजरायली सेनाले फेरि लेबनानको राजधानी बेरुतमा आक्रमण गरेको छ । मंगलबार अबेर राति इजरायली सेनाले बेरुतको दक्षिणी क्षेत्रमा हवाई आक्रमण गरेको बीबीसीले लेखेको छ । आफूहरूले हिजबुल्लाहको जमिनमुनिका गोदामलाई निशाना बनाएको दाबी इजरायलले गरेको छ । उता, दक्षिण लेबनानको नबाहित शहरमा भएको इजरायली आक्रमणमा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । मारिनेमा नबातिहका मेयर पनि छन् । लेबनानमा अधिकारीहरूले हालै भएको आक्रमणमा लेबनानको दक्षिण क्षेत्रमा धेरै मानिस मारिएको बताएका छन् ।  लेबनानसँगै इजरायलले प्यालेस्टाइनी बस्ने गाजामा पनि आक्रमण जारी राखेको छ । उता, मंगलबार अमेरिकाले इजरायललाई पत्र लेखेर ३० दिनभित्र गाजामा मानवीय सहायताको पहुँच बढाउन भनेको छ, अन्यथा इजरायललाई दिँदै आएको सैन्य सहायता कटौती हुनसक्ने अमेरिकाको चेतावनी छ । 

काठमाडौं । गाजाको अस्पताल परिसरमा रहेको पाल शिविरमा इजरायली हवाई आक्रमण र त्यसपछि लागेको आगलागीका प्रत्यक्षदर्शीहरूले घाइते र मरेका मानिसहरूलाई आगोमा जलेको देख्दा उनीहरूको डर र असहायपनको अनुभव साझा गरेका छन्। एक आमाले यसलाई "हामीले देखेको सबैभन्दा डरलाग्दो दृश्यहरू मध्येको एक" भनेकी छिन् भने घाइते भएकी एक युवतीले मानिसहरूले तिनीहरूलाई निकाल्न पाल फाड्दै गर्दा कराएको आवाज सुनेको बताइन्। एक पुरुषले भने, "म केहि गर्न असमर्थ भएकाले" आफूले "आफ्नो मन भाँचिएको" बताए। गाजाको मध्यभागमा रहेको देइर अल-बालाहको अल-अक्सा अस्पताल परिसरमा आक्रमण भएको थियो, जसले विस्थापित मानिसहरूको लागि बनाइएका अस्थायी पालहरूलाई जलाउने आगो फैलायो। हमासद्वारा सञ्चालित स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार कम्तिमा चार जनाको मृत्यु भएको छ भने दर्जनौँ घाइते भएका छन्, अधिकांश महिला र बालबालिका छन्। बीबीसीले एक व्यक्तिलाई आगोमा जलेको देखाउने भिडियोको स्थान पुष्टि गरेको छ। अन्य फुटेजहरूमा मानिसहरू चिच्याउँदै र विस्फोटको बीचमा आगो निभाउने प्रयास गरिरहेको देखाइएको छ, जसले रातको आकाशमा आगोका गोला पठाएको थियो। इजरायली सेनाले पार्किङ स्थलभित्र रहेको हमासको कमाण्ड सेन्टरमा कारबाही गरिएको दाबी गरेको छ, जसपछि "संभवतः दोस्रो विस्फोटका कारण" आगो लागेको हो। सेनाले घटनाको समीक्षा भइरहेको बताएको छ। च्यारिटी डक्टर्स विदआउट बोर्डर्स (MSF), जसका कर्मचारीहरू अल-अक्सामा काम गरिरहेका छन्, उनीहरूलाई हमास केन्द्रबारे कुनै जानकारी नभएको बीबीसीलाई बताए र "अस्पताल एउटा अस्पतालको रूपमा काम गरिरहेको छ" भने। संयुक्त राष्ट्रसंघको मानवीय मामिला एजेन्सीले एक वक्तव्यमा भनेको छ, "मानिसहरू आगोमा जलेर मरेका छन्" र "यो अत्याचारहरू अन्त्य हुनुपर्छ।" अमेरिकी राष्ट्रपतिको सुरक्षा परिषदका प्रवक्ताले उक्त फुटेजलाई "डर लाग्दो" भने। "इजरायली हवाई आक्रमणपछि विस्थापित नागरिकहरू जिउँदै जलेको जस्तो देखिने तस्वीरहरू र भिडियोहरू गहिरो रूपमा डरलाग्दो छन् र हामीले यसबारे हाम्रो चिन्ता इजरायली सरकारलाई स्पष्ट रूपमा व्यक्त गरेका छौं," प्रवक्ताले बीबीसीका साझेदार सीबीएसलाई बताए। "इजरायलले नागरिकहरूको मृत्यु रोक्न थप प्रयास गर्न जिम्मेवारी लिन्छ — र यहाँ भएको घटना डरलाग्दो छ, चाहे हमासले अस्पताल नजिकै नागरिकहरूलाई मानव ढालको रूपमा प्रयोग गर्ने प्रयास गरेको भए पनि।" प्रत्यक्षदर्शीहरूले सोमबार स्थानीय समयअनुसार करिब ०१:१५ बजे (आइतबार २३:१५ बीएसटी) आक्रमण भएको बताएका छन्। यो अस्थायी पालहरू भएको भवनहरूबीचको क्षेत्रमा भएको थियो, जसको छेउमा एक बाहिरको बाहिर बिरामीको प्रतीक्षा क्षेत्र थियो, जहाँ रातमा कोही पनि थिएनन्। एमएसएफका गाजाका आपतकालीन समन्वयक अन्ना ह्यालफर्डले फोनमा भनेकी छिन्, जो आक्रमणका समयमा अस्पतालमा थिइनन्। अस्पतालको पछाडि पालमा बस्दै आएकी आमा हिबा राडीले गाजामा बीबीसीको फ्रीलान्सरलाई बताइन् कि उनी "विस्फोट र पालहरूको वरिपरि आगलागी" को आवाजमा बिउँझिएकी थिइन्। "सर्वत्र विस्फोटहरू भएका थिए, र हामी अचम्मित भयौं कि यो ग्यास हो वा हतियार," उनले भनिन्। "यो हामीले देखेको र भोगेको सबैभन्दा डरलाग्दो दृश्यहरू मध्येको एक हो," उनले थपिन्। "हामीले यसअघि यस्तो विनाश कहिल्यै देखेका थिएनौं। यो निकै कठिन छ।" फोटोग्राफर अतिया दरवेशले, जसले पुष्टि गरिएका केही भिडियोहरू खिचेका थिए, बीबीसीलाई बताए कि यो "ठूलो झट्का" थियो र मानिसहरूलाई जलिरहेको देखेर उनी "केही गर्न असमर्थ" थिए। "म धेरै टुटेको थिएँ," उनले भने। अस्पतालमा बस्दै आएकी उम यासेर अब्देल हमीद दाहेरले बीबीसीलाई भनिन्, "हामीले यति धेरै मानिसहरू जलिरहेको देख्यौं कि हामी आफैं पनि उनीहरूजस्तै जल्न सक्छौं भन्ने महसुस गर्न थालेका थियौं।" घाइतेहरूमा उनको छोरा, उनकी बुहारी र नातिनातिना छन्। उनको ११ वर्षीया नातिनी लिना, जसको हातमा छर्रा लागेको थियो र खुट्टामा चोट लागेको थियो, उसले मानिसहरू कराएको सुनेको बताइन्। "हाम्रो छिमेकीकी छोरीको टाउकोमा चोट लागेको थियो र उसको बुवा मारिएका थिए। हाम्रा अन्य छिमेकीहरू पनि मारिएका थिए। हाम्रो छेउका मानिसहरूले पाल फाडेर हामीलाई बाहिर निकाले," उसले भनिन्। उनकी हजुरआमाले परिवारले "आफ्नो पाल र उनीहरूले सबै गुमाएको" बताइन्। "उनीहरूसँग अब केही बाँकी छैन।" स्वास्थ्य मन्त्रालयले सोमबार ४० भन्दा बढी मानिसहरू घाइते भएको र चार जनाको मृत्यु भएको रिपोर्ट गरेको थियो। एमएसएफले मंगलबार उच्च मृत्युदरको जानकारी साझा गर्दै पाँच जनाको मृत्यु भएको, उनीहरूको शव जलिसकेको र ६५ जना घाइते भएको जनाएको छ। घाइतेमध्ये ४० जना - २२ पुरुष, आठ महिला र १० बालबालिका - अल-अक्सामा बसे। अरूलाई अन्य अस्पतालहरूमा सारियो, आठजना जलन विशेषज्ञ इकाईमा गए। सुश्री ह्यालफर्डले आफ्ना सहकर्मीहरूले "जो लगभग पक्कै पनि बच्ने छैनन्" जलेका पीडितहरूको उपचार गरिरहेको बताइन्। "यस स्तरका जलेका पीडितहरूको लागि तपाईं धेरै गर्न सक्नुहुन्न।" "तपाईं घर फर्कनुहुन्छ, तपाईंको लुगामा त्यो गन्ध हुन्छ। यो शारीरिक रूपमा प्रभाव पार्ने अनुभव हो। यसले तपाईंलाई छोड्दैन," उनले भनिन्। सोमबारको आक्रमण मार्चदेखि अस्पताल स्थलमा भएको सातौं आक्रमण थियो, र दुई हप्तामा तेस्रो, सुश्री ह्यालफर्डले भनिन्। सबैभन्दा पछिल्लो आक्रमणपछि अस्पताल पुगेपछि, उनले मानिसहरूलाई कुनै पनि सामान फिर्ता लिनको लागि खिया लागेको धातु र जलेका भग्नावशेषहरू छान्दै गरेको देखेकी थिइन्। बीबीसीले कुरा गरेका अर्की आमाका छोराछोरीहरूलाई जलन लागेको थियो र उनीहरू पहिले नै उत्तर गाजाबाट भागेका थिए - र अब उनीहरूसँग केही छैन। संयुक्त राष्ट्रसंघको मानवीय मामिलाको समन्वय कार्यालयका कार्यवाहक प्रमुखले बताए अनुसार आक्रमण उत्तर गाजाका बासिन्दाहरूलाई सार्न भनिएको क्षेत्रमा भएको थियो। वक्तव्यमा भनिएको छ, "गाजामा मानिसहरू जान सुरक्षित ठाउँ साँच्चिकै छैन।" अनुवादः बिबिसी स्रोतः https://www.bbc.com/news/articles/c5y5d33dmepo

काठमाडौं ।  भारत र क्यानडाबीचको सम्बन्ध खराब स्थितिमा पुगेको छ । क्यानडामा गत वर्ष भएको सिख पृथकतावादीको हत्यालाई लिएर कायम तनाव बढ्दै जाँदा दुई मुलुकबीच कूटनीतिक सम्बन्ध तल्लोस्तरमा पुगेको हो । भारतले दिल्लीमा रहेका ६ क्यानडेली उच्च कूटनीतिज्ञलाई देश छाड्न आदेश दिएको छ भने क्यानडाले पनि ६ जना भारतीय कूटनीतिज्ञलाई यस्तै आदेश दिएको छ । क्यानडाले भारतसँग आइतबार गरेको कूटनीटिक संवादमा खालिस्तान समर्थक हरदीप सिंह निज्जरको हत्यामा क्यानडास्थित भारतीय उच्च आयुक्त सञ्जयकुमार बर्मा र अन्य भारतीय कूटनीतिज्ञ संलग्न रहेको आरोप लगाएपछि सम्बन्ध थप चिसिएको हो । भारतीय विदेश मन्त्रालयले क्यानडाको आरोपप्रति कडा आपत्ति जनाएको छ । उसले क्यानडाका कार्यवाहक उच्चायुक्त स्टिवर्ट रस ह्वीलर, उपउच्चायुक्त प्याट्रिक हेबर्ट, प्रथम सचिव मेरी क्याथरिन जोली र अधिकारीहरू इयान रस डेभिड ट्राइट्स, एडम जेम्स चुइप्का र पाउला अर्जुएलालाई १९ अक्टोबर (शनिबार) राति १२ बजेभित्र भारत छाड्न भनेको छ । भारतले क्यानडालाई दिल्लीस्थित आफ्ना कूटनीतिक कर्मचारी फिर्ता लैजान र भिसा सेवा निलम्बन गर्नसमेत आग्रह गरेको छ । भारतको विदेश मन्त्रालयले सोमबार जारी गरेको वक्तव्यमा क्यानडाको आरोप सिख पृथकतावादीबाट प्रभावित रहेको उल्लेख छ । जवाफमा क्यानडाले उच्च आयुक्तसहित ६ भारतीय कूटनीतिज्ञलाई देश छाड्न भनेको छ । भारतले भने सुरक्षाको कारण देखाएर आफैंले आफ्ना कूटनीतिज्ञलाई फिर्ता बोलाएको जनाएको छ । ‘हामीलाई उनीहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्ने क्यानडा सरकारको प्रतिबद्धतामा विश्वास छैन । त्यसैले भारत सरकारले उच्चायुक्त र अन्य लक्षित कूटनीतिज्ञ र अधिकारीहरूलाई फिर्ता बोलाउने निर्णय गरेको छ,’ भारतीय विदेश मन्त्रालयले भनेको छ । १८ जुन २०२३ मा क्यानडाको ब्रिटिस कोलम्बियाको सरीस्थित गुरुद्वारानजिकै गोली हानेर खालिस्तान समर्थक निज्जरको हत्या गरिएको थियो । भारतले निज्जरलाई आतंकवादी सूचीमा राखेको थियो । सिख समुदायका केही समूहले भारतमा छुट्टै देश ‘खालिस्तान’ को माग गर्दै आएका छन् ।