खुल्ने भयो सृष्टिको रहस्य; नासाको यान पहिलोपल्ट अन्तरिक्ष बाहिर
काठमाडौँ । अमेरिकी अन्तरिक्ष एजेंसी नासाको महत्वाकांक्षी अन्तरिक्ष यान ‘न्यू होराइजन्स’ ब्रह्माण्डको सीमा बाहिर पुगिसकेको बताइएको छ । एक जनवरीका दिन नेपाली समय अनुसार बिहान ११ बजेर १८ मिनेटमा उक्त यानले सौरमंडलको बाहिरी भाग ‘कुइपर बेल्ट’मा स्थित अल्टिमा थुले नामक आकाशीय पिण्डको छेउबाट सकुशल बाहिर निस्केको नसाले बताएको छ ।
यान उक्त समय पृथ्वीबाट ६.५ अर्ब किलोमिटर टाढा पुगेको र त्यसले पृथ्वीमा रहेको नियन्त्रण कक्षसँग सम्पर्क स्थापित गरेको समेत बताइएको छ । यानले त्यहाबाट केही तस्बिरहरू समेत पठाएको बताइएको छ ।
न्यु होराइजन्सले अन्तरिक्षको पल्लो कुनाबाट पठाएको रेडियो सन्देश स्पेनको म्याड्रिडमा राखिएका नासाका विशेष एन्टेनाहरूले समातेका थिए । यस रेडियो संदेशलाई अल्टिमाबाट पृथ्वीसम्म पुग्न ६ घण्टा ८ मिनेट लागेको बताइएको छ । संकेत प्राप्त हुनासाथ जोन्स होपकिन्स विश्वविद्यालयको प्रयोगशालामा उत्सव मनाइएको थियो ।
के हो कुइपर बेल्ट?
सौर मंडलमा सूर्यको प्रकाश नगण्य मात्रामा मात्र पुग्ने भागलाई कुइपर बेल्ट भन्ने गरिन्छ । यम ग्रह यसै क्षेत्रमा पर्दछ । यो क्षेत्रमा रहेका आकाशीय पिण्डहरू जमेको अवस्थामा रहेका छन् । यस क्षेत्रमा अर्बौंको सङ्ख्यामा ससाना पिण्डहरू रहेको बताइन्छ । साह्रै कम तापमान रहेको यस क्षेत्रमा सूर्यको प्रकाश नगण्य मात्रामा पुग्ने हुँदा रासायनिक प्रतिक्रिया समेत नगण्य मात्रामै हुने वैज्ञानिकहरू बताउँछन् ।
वैज्ञानिकहरूका अनुसार यी पिण्डहरूमा रासायनिक अभिक्रिया नभएकाले तत्वहरू आफ्नो मूल रुपमा नै रहेका छन् । यसबाट उनीहरूलाई तत्वहरूको आरम्भिक स्थितिबारे पत्ता लाग्नेछ । अन्तरिक्षमा मह विष्फोट अर्थात बिगब्याङको आकाशीय परिघट्ना हुनु पहिले तत्वहरूको अवस्था केकस्तो थियो भन्ने कुरा त्यहाँ अवस्थित तत्वहरूको अध्ययनबाट थाहा हुनसक्ने वैज्ञानिकहरू बताउँछन् ।
सृष्टिको रहस्य खुल्ने सम्भावना
यस परियोजनासँग जोडिएका भारतीय वैज्ञानिक श्याम भास्करनका अनुसार अल्टिमा थुलेको खोजले सौर्यमण्डलको उत्पत्तिका रहस्य खोल्नेछ । सौर्य मण्डल बाहिर पुगेको यो नै पहिलो अन्तरिक्ष मिसन भएको बताइन्छ । अल्टिमा थूले ल्याटिन भाषाको एउटा उखान हो । यसको अर्थ संसारले थाहा नपाएको कुरा भन्ने हुन्छ ।
वैज्ञानिकहरूका अनुसार सौर्रीमण्डलका आठ ग्रहहरूभन्दा पर रहेको विराट र अत्यधिक चिसो स्थानमा नै साढे चार अर्ब वर्ष अगाडि सौर्यमण्डल लगायत पृथ्वीको सृष्टि कसरी भयो भन्ने कुराको रहस्य लुकेको छ ।
यस मिसनले सेप्टेम्बर २०२० मा अर्को तस्बिर पठाउनेछ ।
अमेरिकामा डढेलोबाट ६ जनाको मृत्यु, डेढ लाख बढी विस्थापित
लस एन्जलस । अमेरिकामा सल्किएको डढेलोमा परेर अहिलेसम्म ६ जनाको मृत्यु भएको छ। लस एन्जलसमा लागेको डढेलोको मुस्लो अझ डरलाग्दो हुँदै जान सक्ने चेतावनी विज्ञले दिएका छन्। केही समय अघि गरिएको पत्रकार सम्मेलनमा शुक्रबार र आउँदो मंगलबार अझ धेरै हुरी बतास र आगोको मुस्लोका कारण अझ भयावह अवस्था आउने चेतावनी दिइएको छ । विज्ञ ५३ सय संरचना ध्वस्त पार्ने त्यस आगोको उत्पत्ति कसरी भएको भन्ने पत्ता लगाउने प्रयासमा छन्। सो आगोका कारण विस्थापित हुनेको सङ्ख्या करिब दुई लाख अर्थात् लाख ७९ हजार पुगेको छ। आगो लागि रहेको समयमा घरमा पसेर लुटपाट मच्चाउनेको पनि कमी छैन। यसै काममा सरिक भएका २० जनालाई प्रहरीले गिरफ्तार गरेको छ। लस एन्जलस र भेन्टुराको सीमामा पर्ने केही स्थानमा नयाँ आगोको लप्का निस्किए पछि त्यहाँका मानिसहरूलाई अनिवार्य अन्यत्र सर्न सर्कुलर गरिएको छ। आगलागीका कारण सबैभन्दा धेरै असर अल्टाडेना समुदायमा परेको छ। इटनमा १३ हजार ६९० आर्क अहिले प्रभावित भएका छन्। रुखहरू ढलेका छन्। पातहरू भुइँमा छरपस्ट भएका छन्। त्यहाँका अग्नि नियन्त्रकका प्रमुख मार्सले डढेलोको कारण कुनै व्यक्तिले लगाएको आरोप पुष्टि भएमा यसलाई हत्याको रूपमा हेरिने बताएका छन्। अहिले आगो नियन्त्रणमा ल्याउनका लागि १५ सय २७ जना सक्रिय छन्। त्यस आगोका कारण अहिलेसम्म मर्ने ६ भए पनि यो संख्या थपिने जनाइएको छ। कतै मानिस मरेको भए पनि यसको जानकारी आइनसकेको हुनसक्ने अधिकारीले जनाएका छन्।
अमेरिकामा डढेलोले लाखौं विस्थापित
लस एन्जलस । अमेरिकामा एक दिन आएको डढेलो धेरै स्थानमा निभिसकेको छ। तर यसले एक दिनमा नै भयङ्कर क्षति गरेको छ। पाँच जनाको ज्यान लिएको डढेलोले एक हजार भन्दा बढी संरचना ध्वस्त भएका छन्। मंगलबार पालिसेडबाट सुरु भएको आगोले त्यसै क्षेत्रमा सबै भन्दा बढी क्षति गरेको हो। लाखौं मानिस घर छाड्न बाध्य भएका छन्। यसरी घर छाड्नेहरू मध्य पालसेडमा ३७ हजार छन्। इटनबाट एक लाख जनाले घर छाडेका छन्। पालसेड इटोन, रस्ट र उड्ली गरेर चार क्षेत्रमा डढेलोले असर गरेको थियो। प्यासिफिक पेलिसेडको छेवैमा रहेको सान्टा मोनिकामा पनि धेरैलाई सो स्थान छाड्नका लागि आदेश दिइएको छ। अन्य पहाडी क्षेत्रको तुलनामा बाक्ले बस्ती रहेको सो स्थानमा अहिले धेरै घरमा ढोका लगाइएका छन्। मानिस ओसार्नका लागि बस तैनाथ छन्। लस एन्जलसबाट विस्थापित हुनेमा कमला ह्यारिसको परिवार पनि छ। ह्यारिसको लसएन्जलसमा रहेको घर पनि डढेलोले प्रभावित भएको छ। डढेलोका कारण १५ लाख जनाले बिजुलीको सुविधा गुमाएका छन्।
अमेरिकामा दशककै भारी हिमपात, सात राज्यमा संकटकाल
काठमाडौं । अमेरिकामा आएको भीषण हिम आँधीका कारण करिब ६ करोड मानिस प्रभावित भएका छन् भने धेरै राज्यमा आपतकाल घोषणा गरिएको छ। केन्टकी, भर्जिनिया, वेस्ट भर्जिनिया, कान्सास, अर्कान्सास, न्यू जर्सी र मिसौरी लगायतका सात राज्यहरूले आपतकाल घोषणा गरेका छन्। हिमपातका कारण यी राज्यका प्रायः सबै राजमार्ग बन्द भएका छन्। प्रशासनले सडक प्रयोग नगर्न चेतावनी दिएको छ। हजारौं उडानहरू रद्द गर्नु परेको छ र विद्यालयहरू बन्द गरिएका छन्। भारी हिमपात र न्यूनतम तापक्रमले पछिल्लो दशकको रेकर्ड तोडेको छ। कन्सास र मिसौरी अहिले सबैभन्दा बढी प्रभावित छन्। आइतबार दिउँसोदेखि केही क्षेत्रमा १२ इन्चसम्म हिमपात भएको छ। कान्सासका अधिकारी ब्रायन प्लाटले भने, ‘पछिल्लो ३२ वर्षमा मैले १० इन्चभन्दा बढी हिमपात देखेको थिएन।’ मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका अनुसार देशको मध्यदेखि पूर्वी तटसम्म करिब ३० अमेरिकी राज्यमा अवस्था गम्भीर हुने अनुमान गरिएको छ। मौसमविद्हरू भन्छन् कि खराब मौसमको कारण ध्रुवीय भोर्टेक्स (आर्कटिक वरपर चिसो हावाको प्रवाह) हो। राजधानी वाशिंगटन डीसी र फिलाडेल्फिया लगायत धेरै ठूला शहरहरूमा भारी हिमपात हुने सम्भावना छ। मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले सोमबारदेखि खराब मौसमबाट राहत हुने जनाएको छ।
कोरियामा जहाज दुर्घटना अपडेटः १७९ जनाको मृत्यु, दुई यात्रुमात्रै जीवित भेटिए
सियोल । दक्षिण कोरियामा आइतबार बिहान १८१ यात्रु बोकेको जहाज दुर्घटनामा ज्यान गुमाउनेको संख्या १७९ पुगेको छ । जेजु एयरको बोइङ्ग ७३७-८०० विमान ल्यान्डिङ गियरमा समस्या हुँदा रनवेबाट चिप्लिएर बाहिर पुगेपछि पर्खालमा ठोक्किएको थियो । यस दुर्घटनामा अहिलेसम्म १७९ जनाले ज्यान गुमाइसकेका छन् । योनहाप न्यूज एजेन्सीले उद्धारकर्मीलाई उद्धृत गर्दै जनाएअनुसार अब जहाजमा सवार २ जना मात्रै जीवित भेटिएका छन् । अन्य सबै यात्री र चालक दलका सदस्यले ज्यान गुमाइसकेका छन् । राहत र उद्धारको काममा लागेकाहरूले जनाएअनुसार अहिलेसम्म १२० जनाको शव भेटिएको छ । न्यूज एजेन्सीका अुनसार यो दुर्घटना स्थानीय समयानुसार बिहान ९ बजेर ७ मिनेटमा भएको हक्सुको । जेजु एयरको उडान नम्बर २२१६ को जहाज देशको दक्षिण-पश्चिमस्थित मुआन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थलमा अवतरण गरिरहेको थियो । विमान बैंककबाट दक्षिण कोरिया फर्किएर अवतरणका क्रममा दुर्घटनामा परेको हो । सामाजिक सञ्जालमा पोस्ट गरिएका भिडियोअनुसार जहाज रनवेबाट चिप्लिएर पर्खालमा ठोक्किएपछि एकैचोटी आगोको मुस्लोमा परिणत भएको देखिएको छ । स्थानीय सञ्चारमाध्यमका अनुसार जहाज चराहरूको झुन्डसँग ठोकिन पुगेको थियो । त्यसका कारण जहाजको ल्यान्डिङ गियरमा खराबी आएर दुर्घटना हुन पुग्यो । कोरिया हेराल्डले अधिकारीहरूलाई उद्धृत गर्दै जनाएअनुसार विमान दोस्रो पटक अवतरणको कोसिसमा लाग्दा दुर्घटनाग्रस्त भएको हो । एयरपोर्टको चक्कर लगाएपछि जहाजले ल्यान्डिङ्ग गियरलाई पूरै नझारी आपतकालीन अवतरणको कोसिस गरेको थियो । आपतकालीन अवतरणका क्रममा रनवेबाट चिप्लिएको जहाज भाँचिन पुग्यो । त्यसको केहीबेररमै विमानस्थल धुवाँको मुस्लोले भरियो । अहिलेसम्म चालक दलका एक सदस्य र एक यात्रीलाई मात्रै बचाउन सकिएको छ । बाँकी १७९ जनाको ज्यान गइसकेको छ । विमानमा १७५ यात्रु र चालक दलका ६ जना सदस्य थिए । यात्रुमा १७३ जना दक्षिण कोरियाली नागरिक थिए । अन्य दुईजनाको राहदानी थाई थियो । भिडियोमा देखिएअनुसार जहाज रनवेबाट बाहिर गएर परसम्म चिप्लिँदै एक तारजालीको पर्खालमा ठोकिएको थियो । पर्खालमा ठोकिएपछि जहाजमा ठूलो विस्फोटको आवाज आयो । जहाज ठोकिने बित्तिकै आगोको मुस्लोमा परिणत भएर नष्ट भएको छ।