दलित समुदायको पुर्खौली पेसा संकटमा

दलित समुदायको पुर्खौली पेसा संकटमा

कैलाली, वैैशाख १९ । कैलालीको गौरीगंगा नगरपालिका–९ भगवानपुर भन्ने ठाउँका रहेका दलित समुदायको पुर्खौली पेसा संकटमा पर्दै गएको छ ।

आरनमा बनाईने कृषि औजारदेखि सिलाईको काम र बांँस तथा वेदबाट निर्माण गरिने सामग्री अभाव हुन थालेपछि उनीहरुको पहिलेदेखि चल्दै आएको पेसा संकटमा पर्दै गएको हो ।
उक्त सामग्री बनाउनका लागि कच्चा पदार्थ संकलन गर्न धेरै टाढा धाउनुपर्ने हुन्छ । मिहिनेतअनुसार फल नपाएपछि उनीहरु वर्षौदेखिको पुर्खौली पेसाको विकल्प खोज्न थालेका छन् ।
उक्त बस्तीमा करिब १२० घरधुरी दलित समुदायको छ । पहिले यो समुदायका अधिकांश व्यक्ति पुर्खौली पेसाबाट निकै सन्तुष्ट देखिन्थे ।

तर, हिजोआज भने सामग्री निर्माणका लागि कच्चा पदार्थ अभाव हुँदा उनीहरुको पेसा संकटमा परेको छ । यो वस्तीमा अधिकांशले बाँस अनि बेदबाट बन्ने डोको, नांङलो, डालोलगायतका सामग्री निर्माण गर्छन ।

यिनै सामग्री बिक्री भएको पैसाबाट गर्जो टार्दै आएका छन् । पहिले यी सामग्री बचेर जीवन गुजारा चलाउन त्यति समस्या नभएपनि अचेल भने यो पेसाबाट घरव्यवहार चलाउन निकै समस्या भइरहेको स्थानीय उज्वल भूलले गुनासो गरे ।

विभिन्न घरायसी सामग्री निर्माण गरेपनि नजिक बजार नहुँदा आफूहरुलाई झनै समस्या भएको उनले बताइन् । सामान बनाए पनि मेहनत अनुसार मूल्य नपाउँदा पुर्खौली पेसाको विकल्प रोज्नुपर्ने बाध्यता आएको उनको भनाइ छ ।

सरकारले पनि अन्य नागरिकभन्दा फरक ठानेको यो बस्तीका दलित अगुवाको गुनासो छ । चुनावको बेला मात्रै निकै मिठा भाषण दिने तर, चुनाव जितेपछि भने फर्केर नहर्ने गरेको अर्की स्थानीय मैनादेवी भूलले आक्रोश पोखिन् ।

सरकारले पनि आफूहरु जस्ताको पेसा संकटबाट जोगाउन सहयोग गरेमा जीवन निर्वाह गर्न निकै मद्दत पुग्ने उनले आशा व्यक्त गरिन् ।

पुर्खौदेखि बाउ बाजेले आरनमा बनाईने कृषि औजारदेखि सिलाईको काम गरेर जीवन निर्बाह गरेकामा अब भने यही व्यवसाय गरेर जीवन धान्न मुस्किल भइरहेको सो वस्तीका व्यक्तिको भनाइ छ ।

यस वस्तीका अधिकांश परिवारको जग्गा जमिन पनि थोरै छ । जस कारण पनि बर्षदिनमा केही नगरी खान नपुग्ने गरेको स्थानीय धनबहादुर भूलको भनाइ छ । भएको जग्गा पनि अधिकांशको एलानी नै रहेको उनको गुनासो छ ।

यो बस्तीका अधिकांश व्यक्तिमा केही न केही सिप छ । तर, उक्त सीपले आधुनिकरुप लिन नसक्दा उनीहरुको आय आर्जनको माध्यम टुट्दै गएको छ । अब सरकारले उनीहरुको सीपको मूल्याङ्कन गर्दै उत्पादित सामग्रीको बजारीकरणमा सहयोग गर्नुपर्ने दलित अगुवा गंगाराम सुनारले बताए ।

रवि लामिछानेविरुद्धको मुद्दामा थुनछेक बहस सकियो, आजै आदेश आउने

पोखरा ।  पोखराको सूर्यदर्शन सहकारीको बचत रकम अपचलन मुद्दाका आरोपी राष्ट्रिय स्वतन्त्र पार्टी (रास्वपा) सभापति एवं पूर्वउपप्रधान तथा गृहमन्त्री रवि लामिछानेसहितका प्रतिवादीहरूको थुनछेक बहस सकिएको छ । कास्की जिल्ला अदालतका न्यायाधीश नीतिज राईको इजलासमा बिहीबार सरकारी वकिलहरूको जवाफी बहससँगै उक्त मुद्दामा थुनछेक बहस सकिएको हो । बिहीबार उच्च सरकारी वकिल कार्यालयका उपन्यायधिवक्ता गोविन्दराज गौली र जिल्ला सरकारी वकिल कार्यालयकी जिल्ला न्यायाधिवक्ता कमला काफ्लेले जवाफी बहस गरेका थिए । थुनछेक बहस सकिएको र आजै ४ बजेभित्र आदेश आउने कास्की जिल्ला अदालतका श्रेष्तेदार राजन खनालले जानकारी दिए । न्यायाधीश राईको इजलासमा पुस १६ गतेदेखि उक्त मुद्दाका सात जना प्रतिवादीहरुको थुनछेक बहस हुँदै आएको थियो । प्रतिवादीहरुका तर्फबाट कानुनी व्यवसायीहरुको बहसपछि बुधबार सहकारीपीडितहरूका तर्फबाट कानून व्यवसायीहरूले बहस गरेका थिए । उक्त सहकारीको रकम अपचलन मुद्दामा लामिछानेसहित पूर्वडिआइजी छविलाल जोशी, लीला पछाईँ, कृष्णबहादुर गुरुङ, रामबहादुर खनाललगायतमाथि थुनछेक बहस भएको हो ।

लेखा समिति सभापतिका स्वकीय सचिव पक्राउ, श्रीमती धेरौटीमा रिहा

काठमाडौं । ठगी आरोप लागेका संसद्‍को सार्वजनिक लेखा समितिका सभापति ऋषिकेश पोखरेलका स्वकीय सचिव अनिलकुमार पोखरेललाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ।  मोरङ जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रमुख, एसपी नारायण चिमोरियाका अनुसार आरोपित पोखरेललाई आज (बिहीबार) बिहान विराटनगरबाट प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएको हो। अनिलले एमबीबीएसमा छोरीको नाम निकालिदिने भनी सप्तरीको अग्नीसाईर कृष्णासवरन गाउँपालिका-५ बकधुवाका बौवालाल चौधरीसँग ३८ लाख ८० हजार रुपैयाँ ठगेको आरोप छ।  सो प्रकरणमा सोमबार मोरङ जिल्ला अदालतले उनलाई पक्राउ गरी अनुसन्धान गर्न प्रहरीलाई अनुमति दिएको थियो। प्रतिनिधि सभाको सार्वजनिक लेखा समितिका सभापति ऋषिकेश पोखरेलकी पत्नी अञ्जला कोइराला १० लाख धरौटी बुझाएर रिहा भएकी छन् । सहकारी ठगी मुद्दामा जिल्ला अदालत मोरङले पुर्पक्षका लागि मागेको १० लाख रुपैयाँ धरौटी बुझाएर अञ्जला तत्कालै रिहा भएकी हुन् । जिल्ला अदालत माेरङका सूचना अधिकारी हेमबहादुर बुढाथोकीका अनुसार न्यायाधीश उद्धवप्रसाद भट्टराईको इजलासले काेइरालालाई पुर्पक्षका लागि १० लाख रुपैयाँ धरौटी लिने आदेश दिएको हो । अदालतले अञ्‍जलालाई थुनामा राख्ने कारण नदेखिएको जनाउँदै धरौटीमा रिहा गर्ने आदेश दिएको बुढाथोकीले जानकारी दिए । पोखरेलपत्नी अञ्जलामाथि सहकारी ठगी मुद्दामा थुनछेक बहस डेढ घण्टा बढी चलेको थियो।  अञ्जला बुधबार बिहान आफैँ हाजिर हुन अदालत पुगेकी थिइन् । उनी घरमै बसे पनि प्रहरीले पक्राउ गरेको थिएन । फरार सूचीमा रहेकी अञ्जला बुधबार नै अदालतमा हाजिर भएपछि आदेशलगत्तै धरौटी बुझाएर छुटेकी हुन् ।

कक्षा ११ र १२ को मौका परीक्षामा २२ हजारको मात्रै आवेदन

काठमाडौं । कक्षा ११ र १२ को मौका परीक्षामा विद्यार्थीको अरुचि देखिएको छ । विगतका परीक्षामा सहभागी भएर उत्तीर्ण हुन नसकेका वा तोकिएको ग्रेड प्राप्त गर्न नसकेका २१ वर्ष पुराना विद्यार्थीलाई लक्षित गर्दै राष्ट्रिय परीक्षा बोर्डले मौका परीक्षाको अवसर दिएको थियो ।  बोर्डले २०५६ सालको परीक्षामा सहभागी भएकादेखि २०७७ सालमा सहभागी भएर अनुत्तीर्ण भएका परीक्षार्थीलाई यस्तो परीक्षामा सहभागी हुने मौका दिएको थियो । बोर्डको तथ्याङ्क अनुसार यस अवधिमा सञ्चालन गरिएको नियमित तथा मौका परीक्षामा सहभागी भएर पनि अनुत्तीर्ण भएका परीक्षार्थी करिब १४ लाख छन् ।  तर परीक्षामा सहभागी हुनका लागि बोर्डले परीक्षा फाराम खुलाउँदा २२ हजारले मात्रै आवेदन दिएका छन् । बोर्डका सहपरीक्षा नियन्त्रक कृष्ण घिमिरेका अनुसार दुई पटकसम्म म्याद थप्दा २१ हजार ८५३ जनाको मात्रै आवेदन परेको छ ।  विविध कारणले तोकिएको समयमा फाराम भर्न नसक्ने विद्यार्थीबाट बोर्डले अहिले पनि केन्द्रीय तथा प्रादेशिक कार्यालयबाट भौतिक रूपमै फाराम सङ्कलन गरिरहेको छ तर फाराम भर्नेहरू नगण्य छन् । पहिलो चरणमा परीक्षा फाराम भर्ने समय मङ्सिर २७ गतेसम्मका लागि थियो । परीक्षा फाराम भर्न बोर्डले निर्धारण गरेको दोस्रो समयसीमा भने पुस १३ गतेसम्मका लागि थियो । बोर्डका सहनियन्त्रक घिमिरेका अनुसार परीक्षा फाराम भर्नेमा २०६० सालपछिको परीक्षामा सहभागी भएर अनुत्तीर्ण भएकाहरू धेरै छन् । “त्यसभन्दाअघिका परीक्षार्थीमध्ये धेरै जसोले त उमेरका कारणले पनि फाराम भर्नुभएन होला । कतिपय परीक्षार्थी परीक्षामा अनुत्तीर्ण भएपछि वैकल्पिक बाटोतिर पनि लागिसक्नुभएको होला,” घिमिरेले भन्नुभयो । 

दाउन्नेमा यातायात ठप्प, यात्रुलाई सास्ती

नवलपरासी । पूर्व-पश्चिम राजमार्ग अन्तर्गत पश्चिम नवलपरासीको दाउन्नेमा फेरि सवारी साधन आवागमन अवरुद्ध भएको छ । मंलबार रातिदेखि अवरुद्ध सडक सोही दिन दिउँसो केही समय एकतर्फी रुपमा सञ्चालन भए पनि गएरातिदेखि फेरि अवरुद्ध भएको हो । शीतलहरका कारण सडक चिप्लो भएपछि मंगलबार रातिदेखि सवारी साधन आवागमनमा समस्या भएको छ ।  शीतलहरले कच्ची  सडक हिलाम्य भएर दुर्घटनाको जोखिम बढेपछि पूर्णरुपमा सवारी आवागमन अवरुद्ध भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पश्चिम नवलपरासीले जनाएको छ । बिहान दुवैतर्फ सवारी साधनको लामो लाइन छ । रातभरको जामका कारण यात्रुले सास्ती भोग्न बाध्य भएका छन् । कतिपय यात्रुहरु भने रातभर हिंडेर दाउन्ने खण्ड पार गरेका छन् ।

लोकप्रिय