विपत प्रतिकार्यमा ओडिसा सरकारले देखायो नमूनाः ‘शून्य मृत्यु’ अभियान सफल

ओडिसा । दाना आँधीको भू-क्षेत्र प्रवेश, आजको मौसम पूर्वानुमान पश्चिम बंगाल, ओडिशा प्रत्यक्ष अपडेट: गम्भीर चक्रवात "डाना" को भू-क्षेत्र प्रवेशको प्रक्रिया समाप्त भएपछि ओडिशाका मुख्यमन्त्री मोहन चरण माझीले राज्यमा कुनै पनि मृत्यु नभएको र उनीहरूको "शून्य मृत्यु" अभियान सफल भएको बताए। 

बिहीबार राति चक्रवातको भूमि प्रवेशसँगै ओडिशा र पश्चिम बंगालमा भीषण वर्षा र तेज हावाको प्रभाव देखियो। भद्रक, केन्द्रपारा, बालासोर र नजिकैको जगतसिंहपुर जिल्लाका तटीय क्षेत्रमा हावाको गति एक्कासि बढेर १०० देखि ११० किलोमिटर प्रति घण्टा पुग्यो र अत्यधिक वर्षा भयो। चक्रवातका कारण स्थगित गरिएको पश्चिम बंगालको नेताजी सुभाष चन्द्र बोस अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल र भुवनेश्वर विमानस्थलमा उडान सेवा आज बिहान ८ बजेबाट पुनः सुरु भएको छ भने पूर्वी रेलवे अन्तर्गत रेल सेवा पनि पुनः सुरु भएको छ।

पूर्वानुमान कस्तो छ? चक्रवात पश्चिम-उत्तरपश्चिमतर्फ उत्तर ओडिशा हुँदै क्रमशः कमजोर हुँदै आज बिहानसम्म चक्रवाती आँधीमा परिणत हुने सम्भावना रहेको भारत मौसम विज्ञान विभागले "एक्स" पोस्टमा उल्लेख गरेको छ। मौसम विभागले आकस्मिक बाढीको सम्भावना जनाएको हुँदा ओडिशा र पश्चिम बंगाल सरकार दुवै उच्च सतर्कतामा रहेका छन्।

के कुनै विनाश वा मृत्युको रिपोर्ट छ? ओडिशाका उत्तरी जिल्लामा केही ठाउँहरूमा रूख ढलेको कारणले गर्दा छाना भएका घरहरूमा क्षति र सडक यातायातमा अवरोधको रिपोर्ट आएको छ। केही क्षेत्रमा बिजुलीका तारहरू पनि क्षतिग्रस्त भएका छन्। 'शून्य मृत्यु' अभियानको प्रशंसा गर्दै मुख्यमन्त्री माझीले भने, “बंगालको खाडीमा चक्रवाती प्रणालीको निर्माण अघि नै ओडिशा सरकारले ‘शून्य मृत्यु’ को लक्ष्य लिएको थियो र तयारीको पहिलो दिनदेखि नै सोही दिशामा काम गरेको थियो।”

"कुनै पनि मानवीय ज्यानको मृत्यु भएको रिपोर्ट छैन। हाम्रो शून्य मृत्यु अभियान सबैको सहयोगका कारण सफल भएको छ," मुख्यमन्त्री माझीले घोषणा गरे।

बंगालको खाडीमा चक्रवाती प्रणालीको निर्माण हुनुअघि नै ओडिशा सरकारले "शून्य मृत्यु" को लक्ष्य राखेर तयारीको पहिलो दिनदेखि नै सोही दिशामा काम गरेको थियो। उनले थपे कि करिब छ लाख मानिसलाई सुरक्षित स्थानमा सारिएको थियो, जसका कारण अमूल्य मानव जीवन बचाउन सकिएको छ।

मन्त्रीहरू, सांसदहरू, अन्य जनप्रतिनिधिहरू, एनडीआरएफ, ओडीआरएएफ, दमकल सेवा, ओडिशा प्रहरी, सामाजिक कार्यकर्ता, मिडिया र अन्य सबै सरोकारवालालाई धन्यवाद दिंदै, मुख्यमन्त्रीले भने, “भगवान जगन्नाथको कृपा र सबैको सहयोगले सरकारले मानव जीवन बचाउन सफल भएको छ।”

भारतमा चक्रवातबाट बचाउन पन्ध्र लाख नागरिकको उद्धार गरिदै

भारत। भारतका पूर्वी राज्यहरू ओडिशा (पहिले ओरिसा) र पश्चिम बङ्गालमा नजिकिँदै गरेको चक्रवातको बाटोबाट करिब १५ लाख मानिसलाई उद्धार गर्न भारतीय अधिकारीहरू जुटेका छन्। चक्रवात डानाबाट हुने क्षति कम गर्न हजारौं राहतकर्मीहरू परिचालन गरिएको छ, जसले अर्को २४ घण्टाभित्र भूमि स्पर्श गर्ने अपेक्षा गरिएको छ। यात्रा सेवाहरू पहिले नै प्रभावित भएका छन्, दर्जनौं रेल र उडानहरू रद्द गरिएका छन्। भारतको मौसम विभागले भनेको छ कि बंगालको खाडीमा रहेको न्यून चापीय प्रणाली बिहीबार साँझसम्ममा प्रचण्ड चक्रवाती आँधीमा परिणत हुने अपेक्षा गरिएको छ। ओडिशामा समरेन्द्र राउत र हिमान्सु समल, कम इलाकाबाट उद्धार गरिँदै ओडिशामा १० लाखभन्दा बढी मानिसहरूलाई अस्थायी राहत शिविरहरूमा सारिँदै छ। यो आँधीले तटीय क्षेत्रहरूलाई १००-१२० किमि प्रतिघण्टा (६२-७४ माइल प्रतिघण्टा) को हावाको गति संग हिर्काउने अपेक्षा गरिएको छ। बुधबार, ओडिशाका मुख्यमन्त्री मोहन चरण माझीले चक्रवातको बाटोमा पर्ने जिल्लाहरूका बासिन्दाहरूको सुरक्षाका लागि सबै तयारी पूरा भएको बताए। राज्यका अधिकारीहरूले खाद्य, पानी र स्वास्थ्य सुविधाहरू सहित अस्थायी राहत शिविरहरू तयार गरेको बताएका छन्। "हामी आँधीको सामना गर्न पूर्ण रूपमा तयार छौं। आतंकित नहुनुहोस्, सुरक्षित रहनुहोस् र सावधान रहनुहोस्," माझीले सञ्चारमाध्यमलाई भने। ओडिशाले १४ जिल्लाबाट १० लाखभन्दा बढी मानिसलाई उद्धार गर्दैछ, जबकि पश्चिम बङ्गालले तटीय क्षेत्रहरूबाट ३ लाखभन्दा बढी मानिसलाई उद्धार गर्दैछ। दुई राज्यका अधिकारीहरू र उद्धार टोलीहरू सतर्क अवस्थामा छन्। तटीय क्षेत्रमा रहेका विद्यालयहरू बन्द गरिएका छन्। गेट्टी इमेजेस: कोलकातामा रहेको मौसम विभागका एक वैज्ञानिकले चक्रवात डानाको अवस्थिति देखाउँदै कोलकाताको मौसम विभागका वैज्ञानिकले चक्रवात डानाको अवस्थिति देखाउँदै भुवनेश्वर र कोलकाता सहरका विमानस्थलहरूबाट हुने उडान सेवा बिहीबार साँझदेखि शुक्रबार बिहानसम्म स्थगित गरिएका छन् र २०० भन्दा बढी रेलहरू रद्द गरिएका छन्। माछा मार्न जान माछा व्यवसायीहरूलाई चेतावनी दिइएको छ र ओडिशाको पारादीप बन्दरगाहमा काम गर्ने कर्मचारीहरू र नजिकैका बासिन्दाहरूको सुरक्षाका लागि आपतकालीन योजना बनाइएको छ। मौसम विभागले भनेको छ कि "गहिरोदेखि धेरै गहिरो" वर्षा तटीय क्षेत्रमा अर्को २४ घण्टा भित्र हुने अपेक्षा गरिएको छ। ओडिशा र पश्चिम बङ्गाल हरेक वर्ष प्रचण्ड आँधी र चक्रवातको सामना गर्ने गर्छन्। सन् १९९९ मा, ओडिशामा एउटा चक्रवातमा १०,००० भन्दा बढी मानिसको ज्यान गएको थियो। गत वर्ष, भारत र बङ्गलादेशमा एक चक्रवातले गर्दा कम्तीमा १६ जनाको ज्यान गएको थियो।

बंगलादेशमा प्रदर्शनकारीले गरे राष्ट्रपति भवन कब्जा

ढाका । बंगलादेशका प्रदर्शनकारीहरूले राष्ट्रपति मोहम्मद साहाबुद्दिनको राजीनामा माग गर्दै राष्ट्रपति भवन ’बङ्गभवन’ कब्जा गरेका छन् । यसअघि, प्रधानमन्त्री शेख हसिनालाई अपदस्थ गर्ने नेतृत्वको समूह ’एन्टी–डिस्क्रिमिनेसन स्टुडेन्ट मुभमेन्ट’ले ढाकाको केन्द्रीय सहितद मिनारमा भएको र्‍यालीमा राष्ट्रपतिको राजीनामासहित पाँचबुँदे मागको घोषणा गरेको थियो । राष्ट्रपति साहाबुद्दिनको राजीनामा माग गर्दै मध्यराति बङ्गभवनतर्फ अघि बढेका प्रदर्शनकारीहरूलाई सेनाले ब्यारिकेड लगाएर रोकेको छ ।  प्रदर्शनकारीहरूले बङ्गभवन बाहिर उभिएर बंगलादेशका राष्ट्रपतिको राजीनामा मागको नारा लगाउन थालेका छन् ।  “राष्ट्रपति हसिनाको अधिनायकवादी सरकारका सहयोगी हुन् । उहाँले तुरुन्तै राजीनामा दिनुपर्छ,” एकजना प्रदर्शनकारीले भने । मोहम्मद साहाबुद्दिन बंगलादेशका १६औँ राष्ट्रपति हुन् । उहाँ सन् २०२३ को राष्ट्रपति चुनावमा अवामी लिगको मनोनयनमा निर्विरोध निर्वाचित भएका थिए । भेदभाव विरोधी विद्यार्थी आन्दोलनले सन् १९७२ मा लेखिएको संविधान खारेज गर्न माग गर्दै सन् २०२४ को सन्दर्भमा नयाँ संविधान लेख्न आह्वान गरेको छ ।  त्यसैगरी विद्यार्थीहरूले अवामी लिगको विद्यार्थी संगनमाथि प्रतिबन्ध लगाउन माग गरेका छन् ।  प्रदर्शनकारीहरूले सन् २०१८ र २०२४ मा शेख हसिनाको नेतृत्वमा भएको चुनावलाई अवैध घोषणा गर्नुपर्ने र यी चुनावमा विजयी भएका सांसदहरूलाई अयोग्य ठहर गर्नुपर्ने माग गरेका छन् । उनीहरूले जुलाई–अगस्ट विद्रोहको स्फूर्तिलाई ध्यानमा राख्दै गणतन्त्रको घोषणा गर्न आह्वान गरेका छन् ।  सरकारी जागिरका लागि आरक्षण प्रणाली अन्त्य गर्न माग गर्दै जुलाईमा बंगलादेशमा विद्यार्थीहरूको नेतृत्वमा भएको विरोध प्रदर्शनले सरकार विरोधी प्रदर्शनको रूप लिएको थियो । बढ्दो विरोधको पृष्ठभूमिमा, शेख हसिनाले ५ अगस्टमा प्रधानमन्त्रीको रूपमा राजीनामा दिएपछि बंगलादेशमा अन्तरिम सरकारको स्थापना भयो ।  हसिनाको राजीनामापछि हाल नोबेल पुरस्कार विजेता मुहम्मद युनुसको नेतृत्वमा अन्तरिम सरकार गठन भएको छ । –एजेन्सीहरु  

चीनमा अपराध अनुसन्धान गर्न ‘एआई प्रहरी’को अवधारणा

चीन । "एआई प्रहरी" ले कुनशान, सुजोउ सहर, जियाङसु प्रान्तमा अपराध पत्ता लगाउने, रोकथाम गर्ने र समाधान गर्ने सार्वजनिक सुरक्षा अपरेशनहरूको दक्षता र प्रभावकारितामा उल्लेखनीय सुधार गरेको छ। धेरै अवस्थामा, कुनशान सार्वजनिक सुरक्षा ब्युरोको "कुनपेंग टोली" वा "एआई टोली" ले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। "अतीतमा, केही गतिविधिहरू पत्ता लगाउन र प्रमाण सङ्कलन गर्न चुनौतीपूर्ण थियो," टोलीका एक अधिकारी सुउ चेनबोले भने। "तर, एआई प्रहरीले शंका लागेका गतिविधिहरूलाई चाँडै पत्ता लगाएर पहिचान गर्न, प्रभावकारी रूपमा चेतावनी जारी गर्न र धेरै क्षेत्रमा छिटो सहयोग गर्न सक्षम भयो।" ३ मिलियनभन्दा बढी जनसंख्या भएको क्षेत्रमा, जसमा १.८ मिलियनभन्दा बढी आप्रवासीहरू छन्, चुनौतीहरूको सामना गर्न, स्थानीय प्रहरीले ३५ जना बहुमुखी अधिकृतहरूलाई छनोट गरी मे महिनामा एक उच्च-गुणस्तरीय नवाचार केन्द्र स्थापना गर्‍यो, जसले गतिशील र नवीन कुनपेंग टोलीलाई संचालनमा ल्यायो। दशकौंको संकलित डेटा माथि भरपर्दै, एआई टोलीले कृत्रिम बुद्धिमत्ता र एल्गोरिदमहरूको प्रयोग गरी २२३ भन्दा बढी बौद्धिक मोडेलहरू विकास गरेको छ, जसले अपराधसँग लड्न, सार्वजनिक सुरक्षा कायम राख्न र समुदाय सेवाहरूलाई सुधार गर्न ध्यान केन्द्रित गरेको छ, प्रभावकारी रूपमा एआई प्रहरीको समूहको रूपमा कार्य गर्दैछ। कुनशान सार्वजनिक सुरक्षा ब्युरोको आपराधिक अनुसन्धान ब्रिगेडका उपकप्तान हे योंगल्याङले दूरसञ्चार ठगीसँग लड्न एआई प्रहरीले खेलेको असाधारण भूमिकालाई प्रकाश पार्दै भने। उनका अनुसार, एआई प्रहरीले दूरसञ्चार ठगीका ६०९ घटनाहरू समाधान गर्न मद्दत गरेको छ, ३२.४ मिलियन युआन ($४.५४ मिलियन)को नोक्सान फिर्ता गरेको छ र पछिल्लो केही महिनामा फिर्ता दर ६२ प्रतिशतले बढाएको छ। सुजोउ सार्वजनिक सुरक्षा ब्युरोको आपराधिक अनुसन्धान डिटेचमेन्टको बलियो समर्थनको साथ, एआई प्रहरीले अब दूरसञ्चार ठगीको व्यापक विश्लेषण गर्दै २४ घण्टा काम गरिरहेको छ, जसले दक्षता पाँच गुणाले बढाएको छ, उनले भने। यस वर्षको सुरुमा, एउटा स्थानीय प्रहरी चौकीमा एक पीडितलाई ९८०,००० युआनको ठगीमा पारिएको घटनाको रिपोर्ट प्राप्त भएको थियो। पीडितको बयान एआई टोलीको विश्लेषण केन्द्रमा पठाइएको थियो। १० मिनेट भित्र, एआई प्रहरीले रकमको प्रवाह पत्ता लगायो र ५००,००० युआनको स्थानान्तरण रोक्न सफल भयो। आठ घण्टा पछि, उनीहरूले ८७ सम्बन्धित खाताहरू पत्ता लगाए र ५७ जना संदिग्धहरू पहिचान गरे, जसले तीन दिन भित्र ९ जना संदिग्धहरूलाई पक्राउ गर्न सफल भयो र पीडितलाई २००,००० युआन फिर्ता गर्‍यो। "पहिले, यस्तो कामलाई पाँच देखि छ जना प्रहरी अधिकृतहरूको विशेष टोलीले दुई हप्ता लगातार काम गर्नुपर्ने थियो, जसले यस्तै नतिजा ल्याउन सक्थ्यो," हेले भने। "विभिन्न अनुसन्धान अनुभवलाई एआई प्रहरीले एकीकृत गरेपछि, यसले प्रहरीको कार्यक्षमतामा उल्लेखनीय सुधार गरेको छ, जसले गर्दा अनुभवी नभएका अधिकृतहरूले पनि सुपर अन्वेषकको रूपमा कार्य गर्न सकून्," उनले थपे। एआईको प्रयोगले नक्कली सामानसँग लड्न र बौद्धिक सम्पत्ति अधिकारको रक्षा गर्ने प्रभावकारिता पनि सुधार गरेको छ। कुनशान प्रहरीको उच्च-गुणस्तरीय नवाचार केन्द्रका प्रमुख झेंग छेङले भने कि एआई प्रहरीले अनुसन्धान र विश्लेषणको एकीकृत दृष्टिकोण अपनाउँदा, व्यक्तिगत रूपमा मुद्दाहरू समाधान गर्नुको सट्टा, यसले समय र प्रयास मात्र बचाएको छैन, तर अपराधको उत्पत्तिमा गहिराइमा जाने र प्रहरी स्रोतहरू जोगाउने राम्रो परिणाम प्राप्त गरेको छ। कुनशानका उपमेयर र कुनशान सार्वजनिक सुरक्षा ब्युरोका निर्देशक शी वेइहुआले भने कि एआई प्रहरीको प्रयोगले शासन सुधारको मार्ग प्रशस्त गरेको छ, ठूलो डेटा प्रयोग गरेर विभिन्न सार्वजनिक सुरक्षा अपरेशनहरूलाई सशक्त बनाएको छ र प्रहरी बल नबढाइकन क्षमतामा उल्लेखनीय सुधार ल्याएको छ।

अमेरिकी युद्धविराम प्रस्ताव इजरायलद्वारा अस्वीकार

लेबनान– उत्तरी गाजामा रहेको विद्यालयमा राखिएको सेल्टर भएको इजरायली आक्रमणमा कम्तीमा सात जनाको ज्यान गएको छ। अल जजिराले ठुलो विस्फोट र आगो बलिरहेको दृश्य खिचेको जनाएको छ। २०२३ अक्टोबर ७ देखि सुरु भएको इजरायली आक्रमणमा ४२ हजार ७१८ जना मारिएको तथा एक लाख २८२ जना घाइते भएको जनाएको छ। प्राध्यापक तथा हिजबुल्लाह विशेषज्ञ अमाल साद गोयरावले अमेरिकी आडमा इजरायलले पछिल्लो ७२ घण्टामा धेरै युद्ध अपराधको घटना गराएको आरोप लगाएको छ। पछिल्लो समाचार अनुसार अमेरिकी प्रतिनिधित्व गर्दै आमोस हिचेस्टाइनले सोमबारदेखि वार्ता सुरु गरेका छन्। उनले लेबनानमा प्यालेस्टाइनी सभामुख नबिह बेरीसँग सोमबार तथा अमेरिकी सेक्रेटरी अफ स्टेट एन्टोनी ब्लीन्केनसँग मंगलबार भेट गरेका छन्। होचेसटाइनलले युद्ध रोकिने बाटोसहित वार्ता सुरु गरेको जनाइएको छ। वार्तामा लेबनानको सम्प्रभुताको विषय मुख्य रूपमा उठाइएको छ। धेरै मानव अधिकारवादीको मतमा उत्तरी गाजामा आदीबासीको समाप्तिको विषयमा अहिले भिन्न मत उत्पन्न हुन थालेका छन्। अहिले गाजमा रहेका ब्लिन्केनले इजरायली प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहु तथा रणनीतिक मामला सल्लाहकार रोम डरमसँग भेट गरेका छन्। यस विषयमा एउटा योजनामा छलफल भएको जनाइएको छ। समाचार श्रोतका अनुसार ब्लिन्केनको सुरुवाती प्रस्तावलाई नेतान्याहुले अस्वीकार गरेका छन्। अर्को समाचारका अनुसार ४ अक्टोबरमा विस्फोट भएको स्थानमा नेता हसिम सादेफाइनको उपस्थिति तथा उनको अवस्थाका बारे हिजबुल्लाहले कुनै प्रतिक्रिया जनाएको छैन।  

भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी पुनः रुस जाँदै, चीनका राष्ट्रपति शीसँग पनि भेट्ने

काठमाडौं । भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी मंगलबार पुनः रुस भ्रमणमा जाने भएका छन् । दोस्रोपल्ट प्रधानमन्त्रीमा नियुक्त भएपछि उनी रुस जान लागेको पनि दोस्रो पटक हो ।  यसअघि मोदी गत जुलाई ८ मा पहिलोपल्ट रुस गएका थिए । उनी १६ औँ ब्रिक्स समिटका लागि मंगरबार रूस जान लागेका हुन् ।   समिटमा चीनका राष्ट्रपति शी जिनपिङ पनि जाने कार्यक्रम छ । भारतीय प्रधानमन्त्री मोदी र चिनियाँ राष्ट्रपति जिनपिङबीच द्विपक्षीय भेटघाट हुने बताएको छ ।  अक्टोबर २२–२३ मा रूसको कजानमा आयोजित ब्रिक्स समिट आयोजना हुँदैछ ।

मलेसियामा श्रमिकको न्यूनतम तलब १७ सय रिंगेट

काठमाडौँ  ।मलेसियाले आफ्नो नागरिकसरह नेपालीसहित विदेशी श्रमिकका लागि न्यूनतम तलब १७ सय रिंगेट (करिब ५३ हजार रुपैयाँ) निर्धारण गरेको छ । मलेसियन प्रधानमन्त्री तथा अर्थमन्त्री अनवर इब्राहिमले शुक्रबार संसद्मा आगामी आर्थिक वर्ष (२०२५) को बजेट पेस गर्दै श्रमिकको न्यूनतम तलब बढाएको घोषणा गरेका हुन् । यो तलबमान आउँदो फेब्रुअरी १ देखि कार्यान्वयनमा आउनेछ ।  यसअघि मलेसियामा श्रमिकको न्यूनतम तलब १५ सय रिंगेट (४७ हजार रुपैयाँ) कायम गरिएको थियो । मलेसियाले नयाँ तलब दुई वर्षपछि बढाएको हो । बढेको तलब घरेलु श्रमिकबाहेक सबै क्षेत्रमा लागू हुने प्रधानमन्त्री इब्राहिमको भनाइ छ । मलेसियाको न्य्नूतम पारिश्रमिक नीतिअनुसार राष्ट्रियताका आधारमा कुनै पनि श्रमिकले पाउने न्यूनतम तलबमा भेदभाव गर्न पाइँदैन । यो सन् १९९७ मा जारी भएको अन्तर्राष्ट्रिय श्रम संगठन (आईएलओ) को समान पारिश्रमिक महासन्धि (१००) अनुसार मिल्दोजुल्दो छ । मलेसियाको रोजगार ऐनले पनि स्थानीय र विदेशी श्रमिकबीच कुनै पनि प्रकारको भेदभावलाई निषेध गरेको छ । नयाँ तलबमान कार्यान्वयनमा आए न्यून तलबमा श्रम गर्न जाने नेपाली श्रमिकलाई सबैभन्दा बढी तलब दिने मुलुक मलेसिया बन्नेछ । अहिले मलेसियामा रहेको आप्रवासी श्रमिकको संख्यामा नेपाली तेस्रो स्थान (१६.१७ प्रतिशत) मा पर्छन् । यहाँ तीन लाख ९९ हजार ६ सय १४ जना नेपाली कार्यरत छन् । जसमा १० हजार ९ सय ५७ जना महिला छन् । 

गाजामा इजरायलको निरन्तर आक्रमण, बालबालिकासहित ७३ को मृत्यु

काठमाडौं । इजरायली हवाई आक्रमणहरूले उत्तरी गाजाको बेइत लाहिया शहरमा ७३ जनाको ज्यान गएको छ । जसमा अधिकांश महिला र बालबालिकाहरू रहेको गाजा पट्टीको हमास प्रशासित अधिकारीहरूले बताएका छन् । शनिबार राति भएको बमबारीपछि अरू दर्जनौं घाइते भएका छन् र धेरैजना भग्नावशेषमा थिचिएका छन् । इजरायलले हताहतीको विवरण जाँच गरिरहेको बताइएको छ । शनिबार अबेर इन्डोनेसियन अस्पताल नजिकै इजरायली सेनाको गम्भीर गोलीबारी भएको खबर आएपछि पछिल्ला आक्रमणहरू भएको बिबिसीले जनाएको छ ।  गाजाका स्वास्थ्य अधिकारीहरूले भनेका छन् कि बेइत लाहियामा उद्धार प्रयासहरू सञ्चार र इन्टरनेट सेवाहरू अवरुद्ध भएका कारण अवरुद्ध भएका छन्। हमास प्रशासित सरकारी सञ्चार कार्यालयले बमबारीले भीडभाड भएकाू आवासीय क्षेत्रहरूलाई लक्षित गरेको बताएको छ र ७३ जनाको मृत्यु भएको जनाएको छ । फिलिस्तिनी समाचार एजेन्सी वाफाका अनुसार, यो आक्रमणमा एक पूरा आवासीय कम्प्लेक्स ध्वस्त भएको छ। 

इजरायली आक्रमणमा हमासका सर्वोच्च नेता मारिए

काठमाडौं । गाजामा भएको आक्रमणमा हमासका शीर्ष नेता याह्या सिनवार मारिएको इजरायलले पुष्टि गरेको छ । इजरायली विदेशमन्त्री इजरायल काट्जले ​गाजामा इजरायली सेनाले गरेको कारबाहीमा उनी मारिएको गएराति पुष्टि गरेको बीबीसीले जनाएको छ । यसैगरी प्रधानमन्त्री बेन्जामिन नेतान्याहुले पनि सिनवार मारिएको पुष्टि गरेको समाचारमा उल्लेख छ ।  सिनवार गत अक्टोबर ७ मा भएको आक्रमणको मास्टरमाइन्ड हुन् ।  इजरायली रक्षा बलले अक्टोबर १६ मा मध्य गाजाको एक भवनमा आक्रमण गरेको थियो । जसमा हमासका ३ जना सदस्य मारिएको खबर आएको थियो । पछि थाहा भयो कि ती मध्ये एक याह्या सिनवार थिए। ​​​​​​​सिनवारको मृत्युबारे अनुसन्धान गर्न डीएनए परीक्षण गरिएको थियो । यसअघि पनि इजरायलले सिनवारलाई मार्ने धेरै प्रयास गरेको थियो । तर, यसमा सफलता हात लाग्न सकेको थिए ।​ सिनवारको मृत्युबारे हमासको तर्फबाट अहिलेसम्म कुनै आधिकारिक बयान आएको छैन ।​ ​​​​​​​सिनवार गाजामा हमासको राजनीतिक शाखाका नेता हुन् र इजरायलका मोस्ट वान्टेड व्यक्तिहरूमध्ये एक हुन् । अबु इब्राहिम भनेर चिनिने ६१ वर्षीय याह्या सिनवारको जन्म गाजा पट्टीको दक्षिणी क्षेत्रमा रहेको खान युनिस शरणार्थी शिविरमा भएको थियो । प्रधानमन्त्री नेतान्याहुले सिनवार मारिए पनि युद्ध अझै जारी रहेको बताए । उनले भने, 'सिनवारको मृत्युको क्षण हाम्रा नागरिकहरूलाई स्वदेश फर्काउन निकै महत्त्वपूर्ण छ। तर, युद्ध अझै सकिएको छैन ।' हमासका पूर्व प्रमुख इस्माइल हनियाहको इरानमा जुलाई ३१ मा हत्या भएको थियो । इरानको इस्लामिक रिभोलुसनरी गार्ड कोरले उनको मृत्युको पुष्टि गरेको छ । गत वर्ष अक्टोबर ७ मा इजरायलमा भएको हमलामा तीन जना महत्वपूर्ण व्यक्ति थिए । जसमा राजनैतिक प्रमुख इस्माइल हनियाह, सैन्य प्रमुख मोहम्मद दाइफ र गाजाका हमास नेता याह्या सिनवार पनि थिए ।  जुलाई ३१ मा इरानमा हानियाको मृत्युपछि सिनवार संगठनको नयाँ प्रमुख बनेका थिए ।

लेबनानमा अर्को इजरायली आक्रमणः मेयरसहित पाँचको मृत्यु

काठमाडौं ।  ५ दिनपछि इजरायली सेनाले फेरि लेबनानको राजधानी बेरुतमा आक्रमण गरेको छ । मंगलबार अबेर राति इजरायली सेनाले बेरुतको दक्षिणी क्षेत्रमा हवाई आक्रमण गरेको बीबीसीले लेखेको छ । आफूहरूले हिजबुल्लाहको जमिनमुनिका गोदामलाई निशाना बनाएको दाबी इजरायलले गरेको छ । उता, दक्षिण लेबनानको नबाहित शहरमा भएको इजरायली आक्रमणमा ५ जनाको मृत्यु भएको छ । मारिनेमा नबातिहका मेयर पनि छन् । लेबनानमा अधिकारीहरूले हालै भएको आक्रमणमा लेबनानको दक्षिण क्षेत्रमा धेरै मानिस मारिएको बताएका छन् ।  लेबनानसँगै इजरायलले प्यालेस्टाइनी बस्ने गाजामा पनि आक्रमण जारी राखेको छ । उता, मंगलबार अमेरिकाले इजरायललाई पत्र लेखेर ३० दिनभित्र गाजामा मानवीय सहायताको पहुँच बढाउन भनेको छ, अन्यथा इजरायललाई दिँदै आएको सैन्य सहायता कटौती हुनसक्ने अमेरिकाको चेतावनी छ । 

मानवीयतामाथि इजरायलको मजाकः धमाधम स्कुल र अस्पतालमाथि आक्रमण

काठमाडौं । गाजाको अस्पताल परिसरमा रहेको पाल शिविरमा इजरायली हवाई आक्रमण र त्यसपछि लागेको आगलागीका प्रत्यक्षदर्शीहरूले घाइते र मरेका मानिसहरूलाई आगोमा जलेको देख्दा उनीहरूको डर र असहायपनको अनुभव साझा गरेका छन्। एक आमाले यसलाई "हामीले देखेको सबैभन्दा डरलाग्दो दृश्यहरू मध्येको एक" भनेकी छिन् भने घाइते भएकी एक युवतीले मानिसहरूले तिनीहरूलाई निकाल्न पाल फाड्दै गर्दा कराएको आवाज सुनेको बताइन्। एक पुरुषले भने, "म केहि गर्न असमर्थ भएकाले" आफूले "आफ्नो मन भाँचिएको" बताए। गाजाको मध्यभागमा रहेको देइर अल-बालाहको अल-अक्सा अस्पताल परिसरमा आक्रमण भएको थियो, जसले विस्थापित मानिसहरूको लागि बनाइएका अस्थायी पालहरूलाई जलाउने आगो फैलायो। हमासद्वारा सञ्चालित स्वास्थ्य मन्त्रालयका अनुसार कम्तिमा चार जनाको मृत्यु भएको छ भने दर्जनौँ घाइते भएका छन्, अधिकांश महिला र बालबालिका छन्। बीबीसीले एक व्यक्तिलाई आगोमा जलेको देखाउने भिडियोको स्थान पुष्टि गरेको छ। अन्य फुटेजहरूमा मानिसहरू चिच्याउँदै र विस्फोटको बीचमा आगो निभाउने प्रयास गरिरहेको देखाइएको छ, जसले रातको आकाशमा आगोका गोला पठाएको थियो। इजरायली सेनाले पार्किङ स्थलभित्र रहेको हमासको कमाण्ड सेन्टरमा कारबाही गरिएको दाबी गरेको छ, जसपछि "संभवतः दोस्रो विस्फोटका कारण" आगो लागेको हो। सेनाले घटनाको समीक्षा भइरहेको बताएको छ। च्यारिटी डक्टर्स विदआउट बोर्डर्स (MSF), जसका कर्मचारीहरू अल-अक्सामा काम गरिरहेका छन्, उनीहरूलाई हमास केन्द्रबारे कुनै जानकारी नभएको बीबीसीलाई बताए र "अस्पताल एउटा अस्पतालको रूपमा काम गरिरहेको छ" भने। संयुक्त राष्ट्रसंघको मानवीय मामिला एजेन्सीले एक वक्तव्यमा भनेको छ, "मानिसहरू आगोमा जलेर मरेका छन्" र "यो अत्याचारहरू अन्त्य हुनुपर्छ।" अमेरिकी राष्ट्रपतिको सुरक्षा परिषदका प्रवक्ताले उक्त फुटेजलाई "डर लाग्दो" भने। "इजरायली हवाई आक्रमणपछि विस्थापित नागरिकहरू जिउँदै जलेको जस्तो देखिने तस्वीरहरू र भिडियोहरू गहिरो रूपमा डरलाग्दो छन् र हामीले यसबारे हाम्रो चिन्ता इजरायली सरकारलाई स्पष्ट रूपमा व्यक्त गरेका छौं," प्रवक्ताले बीबीसीका साझेदार सीबीएसलाई बताए। "इजरायलले नागरिकहरूको मृत्यु रोक्न थप प्रयास गर्न जिम्मेवारी लिन्छ — र यहाँ भएको घटना डरलाग्दो छ, चाहे हमासले अस्पताल नजिकै नागरिकहरूलाई मानव ढालको रूपमा प्रयोग गर्ने प्रयास गरेको भए पनि।" प्रत्यक्षदर्शीहरूले सोमबार स्थानीय समयअनुसार करिब ०१:१५ बजे (आइतबार २३:१५ बीएसटी) आक्रमण भएको बताएका छन्। यो अस्थायी पालहरू भएको भवनहरूबीचको क्षेत्रमा भएको थियो, जसको छेउमा एक बाहिरको बाहिर बिरामीको प्रतीक्षा क्षेत्र थियो, जहाँ रातमा कोही पनि थिएनन्। एमएसएफका गाजाका आपतकालीन समन्वयक अन्ना ह्यालफर्डले फोनमा भनेकी छिन्, जो आक्रमणका समयमा अस्पतालमा थिइनन्। अस्पतालको पछाडि पालमा बस्दै आएकी आमा हिबा राडीले गाजामा बीबीसीको फ्रीलान्सरलाई बताइन् कि उनी "विस्फोट र पालहरूको वरिपरि आगलागी" को आवाजमा बिउँझिएकी थिइन्। "सर्वत्र विस्फोटहरू भएका थिए, र हामी अचम्मित भयौं कि यो ग्यास हो वा हतियार," उनले भनिन्। "यो हामीले देखेको र भोगेको सबैभन्दा डरलाग्दो दृश्यहरू मध्येको एक हो," उनले थपिन्। "हामीले यसअघि यस्तो विनाश कहिल्यै देखेका थिएनौं। यो निकै कठिन छ।" फोटोग्राफर अतिया दरवेशले, जसले पुष्टि गरिएका केही भिडियोहरू खिचेका थिए, बीबीसीलाई बताए कि यो "ठूलो झट्का" थियो र मानिसहरूलाई जलिरहेको देखेर उनी "केही गर्न असमर्थ" थिए। "म धेरै टुटेको थिएँ," उनले भने। अस्पतालमा बस्दै आएकी उम यासेर अब्देल हमीद दाहेरले बीबीसीलाई भनिन्, "हामीले यति धेरै मानिसहरू जलिरहेको देख्यौं कि हामी आफैं पनि उनीहरूजस्तै जल्न सक्छौं भन्ने महसुस गर्न थालेका थियौं।" घाइतेहरूमा उनको छोरा, उनकी बुहारी र नातिनातिना छन्। उनको ११ वर्षीया नातिनी लिना, जसको हातमा छर्रा लागेको थियो र खुट्टामा चोट लागेको थियो, उसले मानिसहरू कराएको सुनेको बताइन्। "हाम्रो छिमेकीकी छोरीको टाउकोमा चोट लागेको थियो र उसको बुवा मारिएका थिए। हाम्रा अन्य छिमेकीहरू पनि मारिएका थिए। हाम्रो छेउका मानिसहरूले पाल फाडेर हामीलाई बाहिर निकाले," उसले भनिन्। उनकी हजुरआमाले परिवारले "आफ्नो पाल र उनीहरूले सबै गुमाएको" बताइन्। "उनीहरूसँग अब केही बाँकी छैन।" स्वास्थ्य मन्त्रालयले सोमबार ४० भन्दा बढी मानिसहरू घाइते भएको र चार जनाको मृत्यु भएको रिपोर्ट गरेको थियो। एमएसएफले मंगलबार उच्च मृत्युदरको जानकारी साझा गर्दै पाँच जनाको मृत्यु भएको, उनीहरूको शव जलिसकेको र ६५ जना घाइते भएको जनाएको छ। घाइतेमध्ये ४० जना - २२ पुरुष, आठ महिला र १० बालबालिका - अल-अक्सामा बसे। अरूलाई अन्य अस्पतालहरूमा सारियो, आठजना जलन विशेषज्ञ इकाईमा गए। सुश्री ह्यालफर्डले आफ्ना सहकर्मीहरूले "जो लगभग पक्कै पनि बच्ने छैनन्" जलेका पीडितहरूको उपचार गरिरहेको बताइन्। "यस स्तरका जलेका पीडितहरूको लागि तपाईं धेरै गर्न सक्नुहुन्न।" "तपाईं घर फर्कनुहुन्छ, तपाईंको लुगामा त्यो गन्ध हुन्छ। यो शारीरिक रूपमा प्रभाव पार्ने अनुभव हो। यसले तपाईंलाई छोड्दैन," उनले भनिन्। सोमबारको आक्रमण मार्चदेखि अस्पताल स्थलमा भएको सातौं आक्रमण थियो, र दुई हप्तामा तेस्रो, सुश्री ह्यालफर्डले भनिन्। सबैभन्दा पछिल्लो आक्रमणपछि अस्पताल पुगेपछि, उनले मानिसहरूलाई कुनै पनि सामान फिर्ता लिनको लागि खिया लागेको धातु र जलेका भग्नावशेषहरू छान्दै गरेको देखेकी थिइन्। बीबीसीले कुरा गरेका अर्की आमाका छोराछोरीहरूलाई जलन लागेको थियो र उनीहरू पहिले नै उत्तर गाजाबाट भागेका थिए - र अब उनीहरूसँग केही छैन। संयुक्त राष्ट्रसंघको मानवीय मामिलाको समन्वय कार्यालयका कार्यवाहक प्रमुखले बताए अनुसार आक्रमण उत्तर गाजाका बासिन्दाहरूलाई सार्न भनिएको क्षेत्रमा भएको थियो। वक्तव्यमा भनिएको छ, "गाजामा मानिसहरू जान सुरक्षित ठाउँ साँच्चिकै छैन।" अनुवादः बिबिसी स्रोतः https://www.bbc.com/news/articles/c5y5d33dmepo

किन बढ्यो भारत–क्यानडा तनाव

काठमाडौं ।  भारत र क्यानडाबीचको सम्बन्ध खराब स्थितिमा पुगेको छ । क्यानडामा गत वर्ष भएको सिख पृथकतावादीको हत्यालाई लिएर कायम तनाव बढ्दै जाँदा दुई मुलुकबीच कूटनीतिक सम्बन्ध तल्लोस्तरमा पुगेको हो । भारतले दिल्लीमा रहेका ६ क्यानडेली उच्च कूटनीतिज्ञलाई देश छाड्न आदेश दिएको छ भने क्यानडाले पनि ६ जना भारतीय कूटनीतिज्ञलाई यस्तै आदेश दिएको छ । क्यानडाले भारतसँग आइतबार गरेको कूटनीटिक संवादमा खालिस्तान समर्थक हरदीप सिंह निज्जरको हत्यामा क्यानडास्थित भारतीय उच्च आयुक्त सञ्जयकुमार बर्मा र अन्य भारतीय कूटनीतिज्ञ संलग्न रहेको आरोप लगाएपछि सम्बन्ध थप चिसिएको हो । भारतीय विदेश मन्त्रालयले क्यानडाको आरोपप्रति कडा आपत्ति जनाएको छ । उसले क्यानडाका कार्यवाहक उच्चायुक्त स्टिवर्ट रस ह्वीलर, उपउच्चायुक्त प्याट्रिक हेबर्ट, प्रथम सचिव मेरी क्याथरिन जोली र अधिकारीहरू इयान रस डेभिड ट्राइट्स, एडम जेम्स चुइप्का र पाउला अर्जुएलालाई १९ अक्टोबर (शनिबार) राति १२ बजेभित्र भारत छाड्न भनेको छ । भारतले क्यानडालाई दिल्लीस्थित आफ्ना कूटनीतिक कर्मचारी फिर्ता लैजान र भिसा सेवा निलम्बन गर्नसमेत आग्रह गरेको छ । भारतको विदेश मन्त्रालयले सोमबार जारी गरेको वक्तव्यमा क्यानडाको आरोप सिख पृथकतावादीबाट प्रभावित रहेको उल्लेख छ । जवाफमा क्यानडाले उच्च आयुक्तसहित ६ भारतीय कूटनीतिज्ञलाई देश छाड्न भनेको छ । भारतले भने सुरक्षाको कारण देखाएर आफैंले आफ्ना कूटनीतिज्ञलाई फिर्ता बोलाएको जनाएको छ । ‘हामीलाई उनीहरूको सुरक्षा सुनिश्चित गर्ने क्यानडा सरकारको प्रतिबद्धतामा विश्वास छैन । त्यसैले भारत सरकारले उच्चायुक्त र अन्य लक्षित कूटनीतिज्ञ र अधिकारीहरूलाई फिर्ता बोलाउने निर्णय गरेको छ,’ भारतीय विदेश मन्त्रालयले भनेको छ । १८ जुन २०२३ मा क्यानडाको ब्रिटिस कोलम्बियाको सरीस्थित गुरुद्वारानजिकै गोली हानेर खालिस्तान समर्थक निज्जरको हत्या गरिएको थियो । भारतले निज्जरलाई आतंकवादी सूचीमा राखेको थियो । सिख समुदायका केही समूहले भारतमा छुट्टै देश ‘खालिस्तान’ को माग गर्दै आएका छन् ।  

सहारा मरुभूमिमा पचास बर्षपछि बाढी

एजेन्सी : दुई दिनदेखि परेको अविरल वर्षाका कारण अफ्रिकाको सहारा मरुभूमिमा बाढी आएको छ। मोरक्को मौसम विज्ञान केन्द्रका अनुसार मोरक्कोमा दुई दिनदेखि लगातार वर्षा भइरहेको छ। यसले देशमा वर्षभरको औसत वर्षाको कीर्तिमान तोडेको छ। मोरक्कोको राजधानी रबातबाट ४५० किलोमिटर टाढा रहेको एउटा गाउँमा २४ घण्टामा करिब ४ इन्च पानी परेको छ। विगत ५० वर्षमा पहिलोपटक सहारा मरुभूमिमा यति छोटो अवधिमा यति धेरै पानी परेको मौसमविद्ले बताएका छन्। नासाको स्याटेलाइट तस्बिरले विगत ५० वर्षदेखि सुक्खा रहेको इरिकी तालमा पानी भरिएको देखाएको छ। सहारा मरुभूमिमा बालुवा भरिएको तस्बिर सामाजिक सञ्जालमा भाइरल भइरहेको छ। यसअघि सन् १९७४ मा सहारा मरुभूमिमा ६ वर्षको खडेरीपछि पानी परेको थियो जुन पछि बाढीमा परिणत भएको थियो। वैज्ञानिकहरूले अबको १५ सय वर्षमा सहारा मरुभुमिमा हरियाली छाउने अनुमान गरेका छन्। पृथ्वी आफ्नो अक्ष २२ देखि २४.५ डिग्री सम्म झुक्ने भएकाले वैज्ञानिकहरूले यस्तो अनुमान गरेका हुन्। ९२ लाख वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफल रहेको सहारा विश्वको सबैभन्दा ठूलो मरुभूमि हो। यो उत्तर, मध्य र पश्चिम अफ्रिकाका माली-मोरक्को, मौरिटानिया, अल्जेरिया, ट्युनिसिया, लिबिया, नाइजर, चाड, सुडान र इजिप्ट जस्ता १० देशहरूमा फैलिएको छ।  

माओवादीसँगको सम्बन्धको आरोपमा दश वर्ष जेल बसेका पूर्व प्राध्यापक साईबाबाको निधन

दिल्ली । दिल्ली विश्वविद्यालयका पूर्व प्राध्यापक जीएन साईबाबाको शनिबार साँझ हैदराबादको निजाम्स इन्स्टिच्युट अफ मेडिकल साइन्सेस (निम्स) अस्पतालमा निधन भएको छ। ५७ वर्षीय साईबाबाको गलब्लाडरको शल्यक्रिया भएको थियो, तर त्यसपछि देखा परेका जटिलताहरूका कारण निम्समा उनको उपचार चलिरहेको थियो। अपाङ्गताको कारण व्हीलचेयरमा रहने साईबाबालाई माओवादी संगठनहरूसँग सम्बन्ध राखेको आरोपमा गैरकानुनी गतिविधि रोकथाम ऐन (यूएपीए) अन्तर्गत सन् २०१४ मा गिरफ्तार गरिएको थियो। उनलाई अदालतले आजीवन कारावासको सजाय सुनाएको थियो। आठ वर्षपछि बम्बे उच्च अदालतले उनलाई रिहा गरेको थियो, तर सर्वोच्च अदालतले २४ घण्टा भित्रै उक्त निर्णय उल्ट्याइदिएको थियो। अन्ततः मार्च २०२४ मा बम्बे उच्च अदालतले उनलाई रिहा गर्‍यो। त्यसबेला उनी नागपुर केन्द्रीय जेलमा बन्द थिए। साईबाबा सुरुदेखि नै पक्षघातग्रस्त थिए र उनको शरीर ९० प्रतिशत अशक्त थियो। आफ्नो दिनचर्या चलाउनका लागि उनी व्हीलचेयरमै निर्भर थिए। यसै वर्ष मार्चमा रिहा भएपछि, उनले बीबीसीसँग कुरा गर्दै जेलमा भोगेको असुविधाको उल्लेख गरेका थिए। उनले भनेका थिए, "जेलमा रहेको शौचालयसम्म मेरो व्हीलचेयर पुग्न सक्दैनथ्यो। नुहाउने ठाउँ पनि थिएन। म आफ्ना खुट्टामा एक्लै उभिन सक्दिनँ। मलाई शौचालय जान, नुहाउन, ओछ्यानमा सर्न—सबै कामका लागि चौबीसै घण्टा दुई जनाको आवश्यकता पर्थ्यो।" साईबाबाले यूएपीएलाई 'भारतको संविधानको विरुद्ध' भनेका थिए। उनले यसलाई 'विश्वकै सबैभन्दा क्रूरतम कानुन' भनेका थिए। उनले भनेका थिए, "यति क्रूर रूपमा कुनै कानुन संसारको कुनै पनि देशमा अहिले लागू गरिएको छैन। संविधानले देशका जनतालाई दिएका मौलिक अधिकारहरू विरुद्ध यो कानुन छ।" उनले भनेका थिए, "म यही कानुनको विरुद्ध लडिरहेको छु, र मलाई यही कानुनअन्तर्गत जेलमा राखियो र मेरो आवाज दबाइयो।" त्यसबेला उनले जेलमा रहेका बेलामा आफ्नो स्वास्थ्य समस्याहरूको जटिलता बढेको बारे पनि कुरा गरेका थिए। साईबाबाले आरोप लगाएका थिए कि "डाक्टरले लेखेका औषधि र उपचारहरू उनलाई दिइँदैनथ्यो।" उनले भनेका थिए, "म आज तपाईंहरूका अगाडि जीवित छु, तर मेरो शरीरको हरेक भाग असफल हुँदै गएको छ। जेलका अधिकारीहरूलाई विश्वास थिएन कि म केही समयसम्म बाँच्न सक्दछु।" उनले भनेका थिए कि उनलाई जेलमा धेरै कष्ट भयो। धेरै रोगहरूले घेरेको थियो। जेलबाट रिहा भएपछि अहिले उनी सबैभन्दा पहिले आफ्नो उपचार गराउन चाहन्छन्। जीएन साईबाबाको निधनको जानकारी दिँदै उनकी पत्नी वसंता बताउँछिन्, "डाक्टरहरू उनलाई सीपीआर दिइरहेका थिए, तर उनको ज्यान बचाउन सकेनन्। त्यसपछि निम्सका डाक्टरहरूले साईबाबाको निधन घोषणा गरे।" वसंताले एक बयान जारी गर्दै भनिन्, "गत महिना २८ सेप्टेम्बरमा हैदराबादको निम्स अस्पतालमा गॉल ब्लैडर निकाल्ने सफल शल्यक्रियापछि साईबाबाको स्वास्थ्य राम्रो भएको थियो। तर उनलाई पेट दुख्ने समस्या देखियो। शल्यक्रियाको छ दिनपछि गॉल ब्लैडर हटाइएको ठाउँमा संक्रमण सुरु भयो।" "गत एक हप्तादेखि साईबाबालाई १०० डिग्री भन्दा बढी ज्वरो र पेटमा निकै दुखाइ थियो। उनी डाक्टरको निगरानीमा थिए। त्यसपछि १० अक्टोबरमा साईबाबाको पेटमा शल्यक्रिया भएको ठाउँबाट पिप निकालियो। त्यसपछि उनलाई आईसीयूमा सारिएको थियो।" "पेटमा सुन्निएको कारण उनलाई निकै पीडा भएको थियो। शल्यक्रिया भएको ठाउँ नजिकै आन्तरिक रक्तस्राव भइरहेको थियो, जसले गर्दा पेटमा सुन्निन पुग्यो र उनको ब्लड प्रेशर घटेको थियो।" "शनिबार उनको मुटु काम गरिरहेको थिएन, त्यसपछि डाक्टरहरूले उनलाई सीपीआर दिए, तर उनको ज्यान बचाउन सकेनन्।" बीबीसीले साईबाबालाई सोधेको थियो कि उनलाई जेल किन पठाइयो? यसमा उनले भनेका थिए, "म आदिवासीहरूको अधिकारका लागि आवाज उठाउँदै थिएँ र यसका लागि धेरै सिभिल सोसाइटी समूहहरू र व्यक्तिहरूसँग जोडिएको थिएँ। यस मुद्दामा काम गर्ने धेरै संस्थाहरूले मलाई संयोजक चयन गरेका थिए।" "हामी आदिवासीका अधिकारका लागि, खानी उद्योगको विरुद्धमा, आदिवासीहरूको सुरक्षाका लागि, आदिवासीहरूको जनसंहारको विरोधमा र अपरेसन ग्रीन हन्टको विरुद्धमा आवाज उठाउँदै थियौं।" साईबाबाले भनेका थिए, "हामी राष्ट्रिय र अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा संस्थाहरूसँग मिलेर यी मुद्दाहरूमा आवाज उठाउँदै थियौं कि यो देशका १० करोड आदिवासी जनतालाई दमन गर्न सकिँदैन। मलाई थाहा भयो कि हाम्रो आवाज दबाउन मेरो विरुद्धमा झुठा मुद्दा बनाइयो र मलाई झुठो मुद्दामा १० वर्षसम्म जेलमा राखियो।" बीबीसीले उनलाई सोधेको थियो, "के जेलमा लामो समय बिताएपछि पनि जीएन साईबाबाको भारतको न्याय प्रणालीप्रति विश्वास छ? यूएपीएजस्तो कडा कानुनको बारेमा उनको के धारणा छ?" उनले भनेका थिए, "म चाहन्छु कि भारतको न्याय प्रणाली भारतका जनताको लागि काम गरोस्। म यो त भन्दिनँ कि त्यस्तो भइरहेको छैन, तर म यत्ति भन्छु कि भारतको न्याय प्रणालीमा धेरै कमीहरू छन्। प्रधानन्यायाधीशले पनि बारम्बार भनेका छन् कि अदालतले जमानत किन दिँदैन। अदालतका आदेशहरू जारी हुन्छन्, तर जसको मुद्दा चलिरहेको हुन्छ, उनलाई जमानत दिइँदैन र जमानत अस्वीकृत गरिन्छ।" सन् २०१७ मा साईबाबालाई माओवादीसँग सम्बन्ध रहेको आरोपमा दोषी ठहर गरिएको थियो। त्यसपछि अदालतले उनलाई आजीवन कारावासको सजाय सुनाएको थियो। तर, १४ अक्टोबर २०२२ मा बम्बे उच्च अदालतको नागपुर बेञ्चले उनलाई निर्दोष ठहर गर्दै रिहा गरेको थियो। तर त्यसपछि २४ घण्टाभित्रै सर्वोच्च अदालतका न्यायाधीश एमआर शाह र न्यायाधीश बेला त्रिवेदीको विशेष बेञ्चले उच्च अदालतको निर्णय उल्टाएको थियो। यद्यपि, २०२४ मा, मार्च ५ मा, बम्बे उच्च अदालतको नागपुर बेञ्चले उनलाई यो भन्दै फेरि निर्दोष ठहर गरेको थियो कि 'इन्टरनेटबाट कम्युनिस्ट वा नक्सली साहित्य डाउनलोड गर्नु वा कुनै विचारधाराको समर्थक हुनु यूएपीए अपराधअन्तर्गत आउँदैन।' अनुवादः बिबिसी हिन्दी स्रोतः https://www.bbc.com/hindi/articles/c4gd9ngg89yo

बेरुतमा इजरायलको आक्रमणः २२ जनाको मृत्यु, ११७ घाइते

काठमाडौं । लेबनानको जनस्वास्थ्य मन्त्रालयले इजरायलले लेबनानको मध्य बेरुतको रस अल–नाबालाई लक्षित गरी हवाई आक्रमण गरेको जनाएको छ । उक्त आक्रमणमा परी कम्तिमा २२ जनाको मृत्यु भएको छ भने अन्य ११७ जना घाइते भएका छन् । बिहीबार मध्यरातमा कुनै चेतावनीबिना नै भएको आक्रमणले राजधानीको मध्यभागमा रहेका दुईवटा आवासीय भवनलाई निशाना बनाएको थियो । सेप्टेम्बरको अन्त्यमा इजरायली सैन्य कारबाही विस्तार भएदेखि बेरुतको दक्षिणी उपनगर दहियाह बाहिर यो तेस्रो इजरायली आक्रमण हो । यसअघिका आक्रमणहरूले सेप्टेम्बर २९ मा बेरुतको कोला र अक्टोबर ३ मा बाचौरालाई लक्षित गरेको थियो । प्रत्यक्षदर्शीहरूले आवासीय ब्लकहरूबाट भवनहरू हल्लिरहेको र धुवाँ निस्किएकोले झन्डै एक माईल टाढाबाट प्रभाव महसुस गरेको वर्णन गरे । लेबनानको जनस्वास्थ्य मन्त्रालयले शुक्रबार साँझ बेरुतमा इजरायली आक्रमणमा ११ जनाको मृत्यु भएको र ४८ जना घाइते भएको सामाजिक सञ्जाल एक्समार्फत उल्लेख गरेको छ ।

एआईसम्बन्धी आविष्कारका लागि दुई जनालाई नोबेल पुरस्कार

काठमाडौं । यो वर्ष भौतिक शास्त्रतर्फको नोबेल पुरस्कार आर्टिफिशल इन्टेलिजन्स (एआई)सम्बन्धी अनुसन्धानका लागि दुई वैज्ञानिकले संयुक्त रूपमा पाउने भएका छन्। अमेरिकी वैज्ञानिक जोन जे हप्फील्ड र ब्रिटिश क्यानडेली कम्युटर वैज्ञानिक जेफ्री ई हिन्टनलाई “आर्टिफिशल न्यूरल नेटवर्कमार्फत् मशीन लर्निङलाई सक्षम बनाउन आधारभूत खोज तथा आविष्कार गरेकोमा" उक्त पुरस्कार दिने निर्णय गरिएको गरिएको हो। भौतिक शास्त्रतर्फ अहिलेसम्म २२४ जनाले नोबेल पुरस्कार पाएका छन्। हप्फील्ड संयुक्त राज्य अमेरिकको प्रिन्स्टन यूनिभर्सिटीमा र हिन्टन क्यानडास्थित यूनिभर्सटी अफ टोरन्टोमा प्राध्यापन गर्छन्। उनीहरूले १.१ करोड स्वीडिश क्रोनर (८.१० लाख पाउन्ड) नगद पुरस्कार र पदक पाउने छन्। यसअघि पुरस्कार समितिले सोमवार चिकित्साशास्त्रतर्फको पुरस्कार घोषणा गरेको थियो। अमेरिकी वैज्ञानिकद्वय भिक्टर एम्ब्रोस र ग्यारी रभ्कनले 'माइक्रोआरएनए' (microRNA)को आविष्कार र आनुवंशिक प्रणालीको नियमनमा त्यसको भूमिकाका लागि उक्त पुरस्कार पाएका हुन्। नोबेल पुरस्कार समितिका अनुसार बुधवार रसायनशास्त्र, बिहीवार साहित्य, शुक्रवार शान्ति अनि आगामी सोमवार अर्थशास्त्रतर्फ पुरस्कार विजेताको नाम घोषणा हुने छ।