गुल्मी, चैत १८ । जिल्ला शिक्षा कार्यालय गुल्मीले सक्रिय राजनीति गर्ने १३ जना शिक्षकलाई कारबाही गर्ने भएको छ । सामुदायिक विद्यालय अन्र्तगतका ती १३ जना शिक्षकलाई सक्रिय रुपमा राजनीति गरेको हुनाले उनीहरुलाई आवश्यक कारबाही गर्न प्रक्रिया अघि बढाईएको जिल्ला शिक्षा अधिकारी मित्रमणी खनालले बताए । खनालकाअनुसार कारबाही गर्ने जानकारी पाएपछि अहिले पाँच जना शिक्षकले जागिरबाट अवकाश लिइसकेका छन् भने अन्य शिक्षकलाई उनीहरुको गल्तीका आधारमा स्पष्टीकरण सोधिएको बताइएको छ । ‘हामीले कार्यालयमा आएका विभिन्न उजुरी र स्थानीय बासिन्दाले उपलब्ध गराएको भिडियो लगायतलाई आधार मानेर कारबाही प्रक्रिया अघि बढाएका छौं’ खनालले भने । जिल्ला शिक्षा कार्यालयले श्रोत व्यक्तिहरुमार्फत गोप्य रुपमा सक्रिय राजनीतिमा संलग्न शिक्षकहरुको नामावली संकलन गर्न निर्देशन दिए पनि श्रोत व्यक्तिहरुलाई उक्त नामावली संकलनमा समस्या परेको छ । जसका कारण जिल्ला शिक्षा अधिकारीले स्थानीय विकास अधिकारी मार्फत गाउँपालिका र नगरपालिकाका वडा सचिवहरुमार्फत गोप्य रुपमा त्यस्ता शिक्षकहरुको नामावली संकलन गर्न सुरु गर्न थाल्नु भएको छ । ‘एउटाले भोको पेटले राजनीति गरिरहेको छ, अर्कोले सरकारी तलब खाएर राजनीति गरेको छ, हामीले सुरु गरेको यो अभियानलाई राजनीतिक दलहरुले पनि राम्रो मान्नु भएको छ,’ जिल्ला शिक्षा अधिकारी खनालले भने । जिल्ला शिक्षा कार्यालय गुल्मीले शिक्षकहरुलाई राजनीति गर्ने भए जागिर छोड्न निर्देशन दिएपछि राजनीतिक दलहरुको कार्यकारी पदमा रहेका अधिकांश शिक्षकहरु जागिर छोड्ने की राजनीतिमा फर्कने भन्ने दोधारमा रहेका छन्।

काठमाडौँ, चैत १७। पाटन कलेज फर प्रोफेसनल स्टडिजले स्नातक तहमा कम्प्युटर साइन्स एन्ड सफ्टवेयर इञ्जिनियरिङ र विजनेस एड्मिनिस्ट्रेसन विषयको अध्यापन सुरु गरेको छ । बेलायतको प्रसिद्ध विश्वविद्यालय युनिभर्सिटी अफ बेडफोर्डसायरबाट सम्बन्धन लिएर उक्त कलेजले यसै शैक्षिकसत्रबाट ती विषयका पठनपाठन सुरु गरेको हो । एक सय ३० वर्ष पुरानो सो विश्वविद्यालय विश्वको उत्कृष्ट आठ सय विश्वविद्यालयअन्तर्गत पर्छ । कलेजले ती विषयका पठनपाठन बारे जानकारी दिन आज यहाँ आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा तीनवर्षे अध्ययन अवधि रहेको ती विषयमा विद्यार्थीको अध्ययन अवधि ३६० क्रेडिट आवर रहेको र सो कार्यक्रम पूरा गर्नका लागि रु १० लाख शुल्क लाग्नेछ । सूचना प्रविधिमा आधारित रही पठनपाठन हुने ती विषयका विद्यार्थीले चाहेको खण्डमा पहिलो वर्ष नेपालमा र बाँकी दुई वर्ष बेलायमै गई अध्ययनसमेत गर्न सकिने व्यवस्था भएको कलेजका अध्यक्ष पङ्कज जालानले जानकारी दिए । उनका अनुसार कजेलमा अध्ययन पूरा गरिसकेपछि विद्यार्थीका लागि रोजगारीका अवसर वा आफैँ व्यवसाय गर्न विशेष परामर्शको व्यवस्था मिलाइएको जानकारी दिए । बेलायतको युनिभर्सिटी अफ बेडफोर्डसायबाट अध्ययन गरेका ९२ प्रतिशत विद्यार्थीले छ महिनामै रोजगारी सुरु गर्र्ने गर्छन् । कलेजका प्राज्ञिक निर्देशक डा राजिव क्षेत्रीले विश्वविद्यालयको सो कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने आफ्नो कलेज पहिलो भएको जानकारी दिँदै सो कार्यक्रम चीन, युरोप, दक्षिणपूर्र्वी एसियाका देशमा सञ्चालनमा रहेको बताए । कलेजका व्यवस्थापक योगेश क्षेत्रीले कलेजमा प्राज्ञिकबाहेक विद्यार्थीका व्यक्तित्व विकास गर्न लर्निङ जोन, प्रोजेक्ट रुमलगायतको व्यवस्था गरिएको र बेलायत अध्ययन गरी फर्किएका अनुभवी व्यक्तिले अध्ययन गराउने जानकारी दिए ।

सिन्धुपाल्चोक, चैत १६ । दिवा खाजाको वातावरण मिलाई रहेको नेत्रज्याेति कृषि सहकारी संस्थाले एक अन्तरकृया कार्यक्रम गरेर १० वटा विद्यालयलाई भाँडावर्तन वितरण गरेको छ । ठूलो सिरुवारी गाउँ विकास समितिका १० वटा सामुदायिक विद्यालयहरुलाई स्थानीय स्तरमा उत्पादन भएका सामग्रीहरु प्रयोग गरेर विद्यालय दिवा खाजा व्यवस्थापन गर्नको लागि आवश्यक भाँडावर्तन वितरण गरिएको हो । नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्था लिमिटेडको आयोजनामा विश्व खाद्य कार्यक्रमको सहयोगमा प्रत्येक विद्यालयमा स्थानीय स्तरमा उत्पादन भएको सामग्री कोदोको रोटी, गहुँको रोटी, मकै, भट्मास र जाउलो खुवाउनको निमित्त उक्त परिकार निर्माण गर्न आवश्यक पर्ने भाँडा सामग्री खाद्य स्टोरको लागि बाक्सा र विद्यार्थीको आधारमा प्लेट, चम्चा, किचेनका सामानहरु समेतका सामग्रीहरु वितरण गरिएको हो । जिल्ला शिक्षा अधिकारी निर्मलकुमार घिमिरे, जिल्ला शिक्षा कार्यालय आयोजना कार्यान्वयन इकाई प्रमुख तथा जिल्ला पोषण समितिका सम्पर्क व्यक्ति कृष्ण सुवेदी, विश्व खाद्य कार्यक्रमका रुद्र सुनुवार, समाजसेवी शान्ता थापा क्षेत्री, राष्ट्रिय अनलाईन पत्रकार संघका केन्द्रीय महासचिव सागर श्रेष्ठ लगायतको विषेश उपस्थितिमा नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्थाले प्रत्येक विद्यालयका प्रधानाध्यापक तथा विव्यस अध्यक्ष र खाजा सहयोगीहरुलाई सेतीदेवी माविको प्राङ्गणमा भाँडावर्तन वितरण गरेको हो । यसअघि गणेश आधारभूत विद्यालयमा विद्यालय दिवा खाजा सम्बन्धी अन्तरक्रिया समेत भएको थियो । अन्तरक्रिया कार्यक्रम पश्चात भाँडावर्तन वितरणको कार्यक्रम गरिएको हो । अन्तरक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै जिशिअ घिमिरेले बैशाख ५ गतेभित्र सबै सामुदायिक विद्यालयमा नयाँ शैक्षिक सत्रका पाठ्यपुस्तकहरु ल्याइसक्न सबै सामुदायिक विद्यालयका प्रधानाध्यापकहरुलाई निर्देशन दिए । जिल्ला शिक्षा कार्यालयबाट प्रत्येक विद्यालयको खातामा पाठ्यपुस्तक वापतको ७५ प्रतिशत रकम निकासा भइसकेको हुँदा त्यो निकासाको रकम निकालेर अहिलेको परीक्षा सकिने बित्तिकै शिक्षा मापदण्ड अनुसार पाठ्यपुस्तक खरिद गर्न शिक्षकहरुलाई निर्देशन गरेका छन् । नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्था, नेत्रज्याेति मार्ग, डडुवाले आयोजना गरेको विद्यालय दिवा खाजा सम्बन्धी अन्तरक्रिया कार्यक्रममा बोल्दै उनले त्यस्तो बताए । विश्व खाद्य कार्यक्रमको विषेश सहयोगमा साविक ठूलोसिरुवारीका १० वटा सामुदायिक विद्यालयमा शिशु कक्षादेखि कक्षा ५ सम्मका विद्यार्थीहरुलाई स्थानीय स्तरमै उत्पादन भएका खाद्यान्नहरु प्रयोग गरेर नेत्रज्याेति कृषि सहकारी संस्थाले खाजा खुवाइरहेको कार्यक्रमका विषयमा गणेश आधारभूत विद्यालय जंगलछापमा गरिएको कार्यक्रममा प्रमुख अतिथिको आसनबाट बोल्दै घिमिरेले जिल्ला शिक्षा अधिकारी लगायत सबै विद्यालयका प्रधानाध्यापक एवम् शिक्षकहरुको दाता भनेको विद्यार्थी र अभिभावक हुन् । त्यसैले अभिभावकको मन जितेर उनीहरुको छोराछोरीलाई मनोरञ्जनात्मक तरिकाले शिक्षा दिनुपर्ने बताए । उनले कर्मचारीहरुको दाता भनेकै नागरिक हुन् र मालिक नै नागरिक हुन् उनीहरुले तिरेको करबाट उठेको रकमले हामीहरुले तलव खाइरहेका छौं । त्यसैले पनि जनता तथा अभिभावकहरु हाम्रा मालिक हुन् । उनीहरुको अनुकूलतामा विद्यालयले काम गर्नुपर्ने बताए । विद्यालय दिवा खाजा सम्बन्धमा विद्यालयका प्रधानाध्यापक एवम् शिक्षकहरुलाई कार्य व्यस्ता भार काम गर्नको लागि र स्थानीय बालबालिकाहरुलाई चाउचाउ बिस्कुट तथा कुपोषण सम्बन्धी खालका सामग्रीहरु प्रयोग गर्नुभन्दा गाउँमै उत्पादन भएका सामग्रीहरुबाट खाजा निर्माण गरेर खुवाउँदा पौष्टिक आहार प्राप्त हुने भएकोले यो कार्यक्रम परीक्षणको रुपमा लागू गरिएको बताए । सहकारी संस्थाले प्रत्येक विद्यालयमा खाजा सहयोगी राखेर खाजा व्यवस्थापन गरिरहेको र प्रत्येक विद्यालयमा करेसाबारी निर्माण गरेर कृषि उत्पादनलाई बढाउनको निमित्त विषेश योगदान गरिरहेकोले उक्त योगदानलाई सबैले सम्मान गर्नुपर्ने उनले बताए । सहायक जिल्ला शिक्षा अधिकारी तथा जिल्ला शिक्षा कार्यालय पोषण समितिका सम्पर्क व्यक्ति कृष्ण सुवेदीले सहकारी संस्थाले सधैंभरी काम गर्नको लागि ठेक्का लिएको होइन, यहिँका बालबच्चाहरुलाई उनीहरुकै अभिभावकहरुबाट उत्पादन भएको खाद्यान्न सामग्रीहरु प्रयोग गरेर बनाइएको खाजाबाट बढी पौष्टिक आहार हुन सक्छ भनेर यो कार्यक्रम परीक्षणकालको रुपमा लागू गरिएको, र विशेषगरी विश्व खाद्य कार्यक्रमले नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्थालाई प्रत्येक विद्यालयमा १–१ जना खाजा सहयोगी राखेर खाजाको व्यवस्थापन गरेको हुँदा विद्यालयका शिक्षक तथा प्रअहरुलाई यस सम्बन्धमा कुनैपनि समस्या नपर्ने गरी काम गर्न सहजता मिलेको बताए । उनले यो कार्यक्रम सफल हुँदा विद्यालयका शिक्षक तथा सहयोगीलाई मार नपर्ने गरी खाजाको लागि अर्को कर्मचारीको व्यवस्थापन समेत गर्दा राम्रो हुन्छ कि भन्ने विषयमा यो परीक्षण गरिएको पनि प्रष्ट पारे । विश्व खाद्य कार्यक्रमका रुद्र सुनुवारले सहकारीको माध्यमबाट यो कार्यक्रम लागू गर्न सके सहजता र शैक्षिक स्तरमा उन्नति हुन्छ कि भनेर परीक्षणको रुपमा सहकारीलाई यो कार्यक्रमको व्यवस्थापन गर्न सहयोग गरेको बताए । नेत्रज्याेति कृषि सहकारी संस्थाका सचिव नेत्रबहादुर बस्नेतले विगतमा भएका खाजा व्यवस्थामा परिवर्तन भएको, चाउचाउ, विस्कुट खुवाउने प्रक्रिया हटेर गाउँमै उत्पादन भएका कोदो, मकै तथा धानबाट निर्मित सामग्रीहरु प्रयोग गरी खाजा खुवाउने व्यवस्थामा तीव्रता आएको यसरी पौष्टिक खाजा खान पाउँदा विद्यार्थीहरु पनि आकर्षित भएको बताए । कार्यक्रममा सेतीदेवी माध्यमिक विद्यालयका विव्यस अध्यक्ष देवी दुलाल, प्रअ हरिविक्रम नेपाल, डडुवा भवानीशंकर माविका बद्रीप्रसाद नेपाल, गणेश आधारभूत विद्यालयका शान्ति गिरी, कुण्डला माविका विव्यस अध्यक्ष दिवाकर फुयाँल, लेखापाल गोविन्द ढुङ्गेल, झमलादेवी आधारभूत विद्यालयका लालबहादुर श्रेष्ठ, बाघभैरव आधारभुत विद्यालयका हरि ढुङ्गेल लगायत विद्यालयका प्रअ तथा विव्यस अध्यक्षहरुले आ–आफ्नो तर्फबाट खाजाको प्रभावकारीता विषयमा धारणा राखेका छन् । नेत्रज्योति कृषि सहकारी संस्थाका अध्यक्ष शिव केसीको अध्यक्षतामा सम्पन्न भएको उक्त कार्यक्रममा १० वटा विद्यालयका प्रधानाध्यापक, पोषण सम्पर्क व्यक्ति तथा सहकारी संस्थाका खाजा सहयोगीहरुको उपस्थिति रहेको थियो । विद्यालय दिवा खाजा सम्बन्धी अन्तरक्रिया कार्यक्रममा नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्था लि.का सचिव नेत्रबहादुर बस्नेतद्वारा प्रस्तुत प्रतिवेदन नेत्रज्योति कृषि सहकारी संस्था लि.ले नेपाल सरकार शिक्षा मन्त्रालय, शिक्षा विभाग जिल्ला शिक्षा कार्यालय सिन्धुपाल्चोक, विश्व खाद्य कार्यक्रमको सहयोगमा २०७३ भाद्र १ गतेदेखि विद्यालय दिवा खाजाको लागि प्रत्येक विद्यालयमा खाजा सहयोगीको व्यवस्था गरेर स्थानीय स्तरमा उत्पादन भएको खाद्यान्न प्रयोग गरी दिवा खाजा वितरण गरिरहेको छ । विश्व खाद्य कार्यक्रमको सहयोगमा प्रत्येक विद्यालयमा विद्यार्थी उपस्थिति विवरण अनुसार खाजा निर्माण गरेर खुवाउनुका साथै विद्यालयलाई कृषि क्षेत्रको प्राथमिकतामा राख्दै प्रत्येक विद्यालयमा करेसाबारी निर्माण गरी करेसाबारीको लागि आवश्यक पर्ने सामग्रीहरु समेत विद्यालयलाई उपलब्ध गरार्इ सकिएको छ। सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा प्रति महिना रु १०० र ३ माना चामल अभिभावकबाट संकलन गरी सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीहरुलाई प्रधानाध्यापकबाट दिवा खाजा व्यवस्थापन गरिएको उदाहरणहरु देखिएको छ । तर हाम्रो सदरमुकाम नजिकै रहेको साँगाचोक स्रोतकेन्द्र अन्तर्गत साविक ठूलोसिरुवारी गाविसको १० वटा विद्यालयमा सरकारले प्रति विद्यार्थी रु १५ का दरले उपलब्ध गराइएको र उक्त रकमबाट बाह्य सामग्रीको प्रयोग गरी चाउचाउ बिस्कुट खुवाइरहेको प्रथालाई हटाएर स्थानीय स्तरमै उत्पादन भएको सामग्रीहरुको व्यवस्थापन गरी विश्व खाद्य कार्यक्रमको सहयोगमा खाजा सहयोगी राखेर व्यवस्थापन गर्दा समेत केही विद्यालयहरुले यसलाई असहयोग गरेको देखिन आएको छ । यसरी उपलब्ध भएको रकमलाई पनि सदुपयोग गर्न नसक्नुमा हामी आफै गाउँवासीहरुको कमजोरी रहने हामी सबैले महसुस गरेका छौं । त्यसैले पनि नेत्रज्योती कृषि सहकारी संस्था लिमिटेडले यसको सदुपयोगताको लागि विभिन्न कदमहरु चाल्दै आएको छ । यस खाजा कार्यक्रमको निरन्तरता र व्यवस्थापनको लागि सहकारीले आफ्नो बुताले भ्याएसम्म आवश्यक व्यवस्थापनमा लागिरहन्छ । अरु जिल्लाहरु भन्दा सिन्धुपाल्चोकमा रहेका ५४२ विद्यालय मध्ये ११२ विद्यालयमा मात्र यो व्यवस्था लागू गरिएको छ । जम्मा राष्ट्रभरीकै २९ जिल्लाका केही विद्यालयमा लागू भएको यो कार्यक्रम १० वटा जिल्लामा खाद्यान्न सामग्री, पीठो, चामल उपलब्ध गराइएको छ भने २९ जिल्लाको केही विद्यालयमा नगद प्रवाह गरिएको छ । त्यहि नगद प्रवाह गरिएको जिल्ला मध्ये सिन्धुपाल्चोक पनि एक हो । सिन्धुपाल्चोक जिल्लामा साविक ७९ गाविस मध्ये जम्मा १५ वटा गाविस छानिनुमा ठूलोसिरुवारी पनि भाग्यमानि मान्नुपर्छ । किनभने जिल्लामा रहेका ७९ गाविसहरु र ५४२ विद्यालयहरु मध्ये ठूलोसिरुवारीको १० वटा विद्यालय पक्कै पनि दूर्गम र पिछडामा थिएन । सदरमुकामको नजिकै रहेको र जिल्लाको हिमाली क्षेत्र र सिमान्तकृत क्षेत्र भन्दा हामी दूर्गम होइनौं । एउटा विद्यालयबाट अर्को विद्यालयमा जान झण्डै ६ घण्टा पैदल यात्रा गर्नुपर्ने वाध्यता रहेको यसै सिन्धुपाल्चोकमा हेर्ने हो भने- हामी ६ घण्टामा त गाविसभरीको पूरै विद्यालयमा घुम्न सक्ने अवस्थामा छौं । यहि जिल्लामा विहान बेलुका पेटभरी खान नपाउने अवस्थाका बालबालिकाहरु पनि हुन सक्छन् । त्यस्ता दूर्गम र पिछडा बालबालिकालाई समेत बेवास्ता गर्दै ठूलोसिरुवारीमा आएको खाजा कार्यक्रमलाई आफ्नो अनुकूलमा अनियमितता गरेर व्यक्तिगत फाइदा उठाउन खोज्नु महा अपराध हुन जान्छ । त्यसैले पनि सहकारी संस्थाले खाजा व्यवस्थापनमा बढी चासो लिएको हो । यस्तो अवस्थामा रहेको यहाँको १० वटा विद्यालयका बालबालिकालाई जिल्ला शिक्षा कार्यालयले व्यवस्थापन गरेको दिवा खाजामा हेलचक्राइँ गर्न कुनैपनि हालतमा सहकारीले नदिने अठोटका साथ यो कार्यक्रममा समावेश भएको हो । कार्यक्रमको सुरुवातमा सहकारी संस्थाका केही कमी कमजोरीहरु हुन सक्छ । जानेर होस, नजानेर होस् भएका उक्त कमी कमजोरीहरुलाई सुधार गर्दै स्थानीय खाजा व्यवस्थापनमा विद्यालय शिक्षकहरु र व्यवस्थापन समितिको संलग्नतालाई टाढा राखेर उनीहरुलाई विद्यालयको शिक्षा स्तारोन्नतीको लागि मात्र तल्लीन रहने कार्यलाई अझ सहजता पुर्याउनको निमित्त सहकारीले यो खाजा व्यवस्थापन गरेको हो । माथि उल्लेखित रहेका विषयहरुलाई ध्यानदृष्टिले विचार गर्ने हो भने हामी हाम्रा बालबालिकालाई पौष्टिक आहार खुवाउँदै विद्यालयमा पठाउनबाट किन वञ्चित गराउँदैछौं भन्ने विषयमा अनविज्ञ नै रहेको मान्नुपर्छ । सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययनरत विद्यार्थीहरुलाई सरकारले यसरी सुविधा दिँदादिँदै पनि नीजि विद्यालयमा घरबाट खाजा बोकेर फि तिरेर बालबालिका पढाइरहेका हामीले देखेका छौं । सामुदायिक विद्यालय र नीजि विद्यालयहरु बीच हुने प्रतिष्पर्धामा सामुदायिक विद्यालयलाई अगाडि ल्याउनको निमित्त विभिन्न खालको योजनाहरु अगाडि ल्याइएको छ । यो योजना अन्तर्गत अब सहकारीले आगामी शैक्षिक सत्रमा भर्ना अभियान तीव्र रुपले सञ्चालन गर्ने योजना राखेको छ । शिक्षा कार्यालयको मापदण्ड र नीतिभित्र रहेर सहकारीको प्रत्येक शेयर सदस्य र सबै नागरिकको बालबालिकालाई नजिकको सामुदायिक विद्यालयमा अध्ययन गराउनको निमित्त सहकारीले विशेष कार्ययोजना अगाडि ल्याउन लागेको छ । यो कार्ययोजनालाई सहयोग पु¥याउन सबैसित हार्दिक अपिल समेत गरेको छ । आगामी दिनमा दिवा खाजालाई अझ व्यवस्थित मर्यादित रुपले नमूनाको रुपमा अगाडि लैजान यहाँहरुको सल्लाह र सुझावको अपेक्षा समेत राखेका छन् ।

काठमाडौं, चैत १५ । काठमाडौंको प्रदर्शनीमार्गस्थित रत्नराज्य लक्ष्मी क्याम्पस (आरआर)मा मंगलबार स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु)को निर्वाचन सम्पन्न भएको छ । निर्वाचनमा कुल मतदाता तीन हजार ५ सय ८१ मध्ये एक हजार २७६ मतदाताले मतदान गरेको स्ववियुका निवर्तमान सभापति राजकुमार हमालले जानकारी दिए । दुईपटक स्थगित भएको निर्वाचनको मतदान बिहान ८ देखि साँझ ५ बजेसम्म भएको थियो । निर्वाचन गराउन ठूलो मात्रामा नेपाल प्रहरी र सशस्त्र प्रहरी परिचालन गरिएको थियो । साँझ ६ बजेबाट ६ स्थानमा मतगणना भइरहेको छ । तीन घन्टाभित्र निर्वाचन परिणाम घोषणा गर्ने तयारी रहेको छ । ८ वर्षपछि यहाँ स्ववियु निर्वाचन भएको हो । निर्वाचनमा अनेरास्ववियुबाट तपेन्द्रबहादुर शाही र नेपाल विद्यार्थी संघबाट उत्तमबहादुर साउदको प्यानलबीच प्रतिस्पर्धा भएको छ ।  

बेँसीसहर, चैत १४ । शिक्षामन्त्री धनीराम पौडेलले नयाँ शिक्षा ऐनअन्तर्गत नयाँ नियमावली आवश्यकता रहेको बताएका छन् । सदरमुकाम बेसीसहरमा आज आयोजित ‘दिगो विकासका लक्ष्य र स्थानीय तहबारेमा सांसद तथा सरोकारवालासँग अन्तक्र्रिया’ कार्यक्रममा मन्त्री पौडेलले कर्मचारी र अभिभावकले अहिले शिक्षा व्यवस्थापन नियमावलीको औचित्य र आवश्यकता महसुस गरेकाले पनि चाँडोभन्दा चाँडो नियमावली ल्याउनका लागि मन्त्रालय लागेको जानकारी दिए । अर्को प्रसङ्गमा उनले केन्द्रमा निहित अधिकार स्थानीय तहमा आएकाले गाउँ तथा नगरको विकास समृद्धिका लागि अब हुने स्थानीय तहको निर्वाचन महत्वपूर्ण हुने बताए । सक्षम नेतृत्वका लागि निर्वाचनमा सहभागी हुने राजनीतिक दल गम्भीर हुनुपर्नेमा पनि उनकाे जाेड थियाे । उनले भने, “अबको निर्वाचित नेतृत्वले स्रोत जुटाउने, सहभागिता बढाउने र परिचालन गरी गाउँ समृद्ध बनाउन सक्नुपर्छ ।” जनसङ्ख्या तथा विकासका लागि सांसदको राष्ट्रिय मञ्च नेपालद्वारा आयोजित कार्यक्रम महालक्ष्मी उपाध्याय (डिना) को अध्यक्षता संचालन भएको थियो ।

काठमाडौँ, चैत १४। दूरसञ्चार कम्पनी एनसेललाई कर तिर्न दबाब दिँदै अनेरास्ववियुले आज प्रदर्शन गरेको छ । ‘कर असुली नगर्दासम्म एनसेल प्रयोग नगरौँ’ भन्दै कर तिर्न दबाब दिँदै प्रदर्शन गरिएको अनेरास्ववियुका कावा अध्यक्ष रश्मि आचार्यले जानकारी दिएका छन् । प्रदर्शनी मार्गमा लामबद्ध उभिएर विद्यार्थीले ‘कर छली, राज्यलाई क्षति’, ‘कर तिरौँ, राज्यलाई समृद्धि बनाआै,’ ‘एनसेललाई कर तिराआै, राज्यलाई समृद्धि बनाऔँ’, ‘कर नतिर्ने एनसेल बहिष्कार गरौँ’ जस्ता नारा लेखिएको प्लेकार्ड बोकेर प्रदर्शन गरेका थिए । उनले एनसेललाई कर नतिर्दा राज्यलाई नोक्सान भएकाले कर नतिरुन्जेलसम्म आन्दोलन जारी राखिने उनले बताए । सङ्गठनले सरकारलाई पुँजीगत लाभकर नतिर्ने ‘एनसेल’ प्रयोग नगर्न सबैमा आग्रह गरेको छ । एनसेललाई कर तिराउन दबाब दिनका लागि सङ्गठनले अर्थमन्त्रीलाई समेत ज्ञापनपत्र बुझाइसकेको छ ।

काठमाडौँ, १३ चैत । शिक्षामन्त्री धनीराम पौडेलले मन्त्रिपरिषद्मा दर्ताका लागि पठाइएको शिक्षा नियमावली किन फिर्ता भयो भन्ने प्रश्न गरेका छन् । शिक्षा पत्रकार सञ्जालले आज आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा बोल्दै मन्त्री पौडेलले भने, “प्रधानमन्त्रीसँग सल्लाह गरेर नै हामीले नियमावली मन्त्रिपरिषद्मा पठाएका हौ, तर मुख्य सचिवले नियमावली मन्त्रिपरिषद्मा दर्ता नै नगरी फिर्ता गरेको सुनेको छु । आखिर किन त्यस्तो भयो, उहाँलाई नियमावली फिर्ता गर्ने अधिकार नै छैन ।” मन्त्री पौडेलले नियमावली नहुँदा शिक्षाको काममा समस्या उत्पन्न भएकाले यसलाई फिर्ता लिइनेमा कुनै सत्यता नभएको स्पष्ट पारेका छन् । अर्थमन्त्रालयले स्वीकृत गरेपछि मन्त्रालयले यही चैत ७ गते नियमावली मन्त्रिपरिषद्मा स्वीकृतका लागि पठाएको थियो । तर मुख्य सचिव डा सुवेदीले पहिले बनेको नियमावलीले स्थानीय तहलाई नसमेटेको भन्दै फिर्ता पठाएको छ । मन्त्री पौडेलले सङ्घीय संरचनाअनुसार नियमावलीलाई संशोधन गर्ने गरी अहिले मन्त्रिपरिषद्मा स्वीकृतिका लागि पहल गर्ने बताएका छन् । मन्त्री पौडेलले भने, “शिक्षा ऐन आठौँ संशोधन पनि संविधान जारी गरेपछि सङ्क्रमणकालका रुपमा ल्याएका थियौँ । ” नियमावली नहुँदा शिक्षामा धेरै नै काम अड्किएको भन्दै सङ्क्रमणकालका लागि मात्र भएपनि नियमावली ल्याउन थालेका उनले बताए । मन्त्रालयका प्रवक्ता डा हरि लम्सालले पुरानो नियमावली नभएको अवस्थामा नयाँ नियमावली आवश्यक रहेको बताए । शिक्षाविद् डा मनप्रसाद वाग्लेले नियमावली नभएको अवस्थामा मन्त्रालयले आन्तरिक कानुन बनाएर काम गर्नुपर्ने धारणा व्यक्त गरे । उच्चमाध्यमिक विद्यालय सङ्घ नेपाल (हिसान)का वरिष्ठ उपाध्यक्ष युवराज शर्माले शिक्षालाई सङ्घीयतामा लैजाँदा सुधारभन्दा पनि विकृत निस्कने डर भएको बताए । नेपाल शिक्षक महासङ्घका महासचिव तिलक कुँवरले नियमावलीमा कानुनसँग बाझिएका कुरा हटाएर मन्त्रिपरिषद्ले पास गर्नुपर्ने बताए ।

काठमाडौँ, चैत १२ । फागुन २३ गते स्थगित भएको प्रर्दशनीमार्गस्थित रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पस (आरआर)को स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियन (स्ववियु) निर्वाचन आगामी मङ्गलबार हुने भएको छ । क्याम्पस प्रमुख डा. निर्मलकुमार सुवालले सूचना प्रकाशित गर्दै स्थगित भएको निर्वाचन आगामी मङ्गलबार हुने जानकारी गराएका हुन् । सर्वोच्च अदालतले चैत २ गते सो क्याम्पसमा स्ववियु निर्वाचन गर्न काठमाडौँका प्रजिअ र क्याम्पस प्रशासनका नाममा आज अन्तरिम आदेश जारी गरेपछि आरआरमा निर्वाचन हुन लागेको हो । “सर्वोच्चले चैत २ गते मतदानको मिति तोकी तत्काल निर्वाचनसम्बन्धी बाँकी कार्य सम्पन्न गर्न यस क्याम्पस समेतको नाममा अन्तरिमा आदेश जारी गरेको छ । क्याम्पसले मङ्गलबार बिहान ८ देखि साँझ ५ बजेसम्म अन्तिम नामावलीमा प्रकाशित भएका मतदातालाई मतदानमा सहभागी हुन अनुरोधसमेत गरेको छ । क्याम्पसमा स्ववियु निर्वाचनको माग गर्दै अनेरास्ववियुका तर्फबाट अध्यक्षका प्रत्यासी तपेन्द्रबहादुर शाहीले गत फागुन २३ गते रिट निवेदन दायर गरेका थिए । विद्यार्थी मतदान गर्न लाइनमा बसे पनि स्थानीय प्रशासनले स्थानीय निर्वाचन आचारसंहिता लागेको जनाउँदै निर्वाचन स्थगन गरिएको थियो ।

काठमाडौँ,  चैत १२ । त्रिभुवन विश्व विद्यालय परीक्षा नियन्त्रण कार्यालय बल्खुद्वारा २०७३ असार–साउन महिनामा सञ्चालित व्यवस्थापन सङ्कायतर्फको स्नातक तह तीन वर्षे बिबिएस दोस्रो वर्षको आंशिक परीक्षाको परीक्षाफल आज प्रकाशित गरिएको परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयले जनाएको छ । उक्त परीक्षाको परीक्षाफल www.edusanjal.com, www.educationsansar.com, www.educationkhabar.com र www.tu.ntc.net.np मा हेर्न सकिनेछ । यस्तै नेपाल टेलिकमको १६०२ मा डायल गरी वा ४९४९ मा एसएमएस गरेर जानकारी पाउन सकिने छ । रासस

भक्तपुर, चैत ११। देशभर सञ्चालित माध्यमिक शिक्षा परीक्षा ‘सेकेन्डरी एजुकेसन एक्जाम’ (एसइई) आजबाट सकिएको छ । संशोधित शिक्षा ऐनअनुसार कक्षा १२ सम्म माध्यमिक शिक्षा कायम भएपछि यस वर्षदेखि लागू भएको एसइई परीक्षा आजदेखि सम्पन्न भएको परीक्षा नियन्त्रण कार्यालय सानो ठिमीका परीक्षा नियन्त्रक अम्बिकाप्रसाद रेग्मीले जानकारी दिएका छन् । प्राविधिकधार तर्फको परीक्षा भने चैत १४ गते सम्पन्न हुने छ । परीक्षामा देशभरबाट करिब पाँच लाख ३८ हजार १८२ परीक्षार्थी सहभागी भएका थिए ।

दमक, चैत १० । देशकै पुरानो सामुदायिक पुस्तकालयका रुपमा परिचित गौरीगञ्ज–६ खजुरा गाछीमा रहेको त्रिभुवन आदर्श पुस्तकालय सङ्कटमा परेको छ । वि.सं २००९ मा स्थापना भएको उक्त पुस्तकालयको उचित व्यवस्थापन हुन नसक्दा सङ्कटमा परेको हो । यहाँ रहेका पुराना पुस्तक जीर्ण छन् भने नयाँ पुस्तक नल्याएको वर्षौँ भइसकेको छ । अचेल बिहान–बेलुका राष्ट्रिय र स्थानीय पत्रपत्रिका पढ्न आउने बाहेक पुस्तकालयमा अरु किताब पढ्न कोही नआउने गरेको स्थानीय हेमसागर अधिकारी बताउनुहुन्छ । पुस्तकालयको वार्षिक आम्दानी रु ४६ हजार रहेको छ । यहाँ पुराना उपन्यास र ऐतिहासिक किताब राखिएका छन् । पुस्तकालयका कर्मचारी सरिता घिमिरेले बिहान ७ बजेदेखि ९ बजे तथा बेलुका ४ देखि ६ बजेसम्म पुस्तकालय खोल्ने गरेको बताउनुभयो । उहाँले सो पुस्तकालयको रेखदेख गरेवापत रु एक हजार परिश्रमिक पाउनुहुन्छ । “पुस्तकालयको व्यवस्थापन हुन नसक्दा यहाँ आउनेको सङ्ख्या दिनानुदिन घट्दै गएको छ,” घिमिरेले भन्नुभयो । पुस्तकालयमा हिन्दी, नेपाली र अङ्ग्रेजी भाषाका गरी एक हजारभन्दा बढी पुस्तक रहेका छन् । तत्कालीन समयमा कर्णेल भक्तबहादुर बस्नेत, दौलतविक्रम विष्टलगायतको पहलमा उक्त पुस्तकालय स्थापना गरिएको थियो । दुई कोठे भवनमा रहेको सो पुस्तकालयको नाममा बैगुनधुरामा चार बिगाहा जग्गा समेत रहेको छ । सो जग्गा साहित्यकार विष्टले पुस्तकाललाई उपलब्ध गराउनुभएको हो । पुस्तकालयका उपाध्यक्ष नवीन जोशी पुस्तकाललाई व्यवस्थित गर्न नसकिएको स्वीकार्नुहुन्छ । “भवन जीर्ण छ, पुस्तकालयतर्फ पाठकको ध्यान आकर्षित गराउन सकेका छैनौ,” उहाँले भन्नुभयो । पुस्तकालयलाई पठनीयस्थलका रुपमा जीवन्त दिन यस क्षेत्रका व्यवसायी तथा सरोकारवालाले मासिक रु २० तिरेर पाठक बन्ने गरेका उहाँले बताउनुभयो । “गाविसले उपलब्ध गराएको बजेटबाट तारबार हाल्ने योजना छ,” उपाध्यक्ष जोशीले भन्नुभयो । पुस्तकालयलाई बैगुनधुराको जमिनबाट वार्षिक रु ३५ हजार तथा घुम्तीबाट वार्षिक करिब रु ११ हजार आम्दानी हुन्छ । पुस्तकालयलाई व्यवस्थित गर्न आठ वर्ष अगाडी राजेन्द्र शर्माको अध्यक्षतामा समिति समेत गठन गरिएको थियो । व्यवस्थापन समिति सक्रिय नहँुदा पुस्तकालय सङ्कटमा परेको स्थानीय शेरबहादुर शर्मा बताउनुहुन्छ ।

काठमाडौँ, चैत ९ । सामुदायिक विद्यालय व्यवस्थापन समिति राष्ट्रिय महासङ्घले विद्यालयको पुनःनिर्माणमा ढिलाइ भएको भन्दै त्यसलाई प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाउन आग्रह गरेको छ । पुनःनिर्माणका लागि अभिभावकहरुको श्रमदान आवश्यक परेकाले सरकारका तर्फबाट तिनलाई आह्वान गर्न आग्रह गरेको छ । आज एक पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरी दुई वर्षअघिको भूकम्पबाट तीन हजार दुई सय विद्यालय ध्वस्त भए पनि हालसम्म करिब पाँच सय विद्यालय मात्र बनेकाले तीव्र गतिमा पुनःनिर्माण महाअभियान थाल्न आग्रह गरेको हो । महासङ्घका अध्यक्ष कृष्ण थापाले करिब १० लाख बालबालिका अहिले पनि अस्थायी सिकाइ केन्द्र र कतिपय टहरामा कक्षा चलाउन बाध्य भएको तर्फ सरकार र दातृ निकाय गम्भीर हुनुपर्ने बताए ।

काठमाडौँ, ७ चैत । त्रिभुवन विश्वविद्यालय परीक्षा नियन्त्रण कार्यालय, बल्खुद्वारा २०७३ सालमा सञ्चालित कानुन सङ्कायतर्फ बिएएलएलबी चौथो वर्षको परीक्षाको परीक्षाफल आज प्रकाशित गरिएको छ । उक्त परीक्षाको परीक्षाफल www.edusanjal.com, www.educationsansar.com, www.educationkhabar.com र www.tu.ntc.net.np मा हेर्न सकिनेछ । त्यस्तै नेपाल टेलिकमको १६०२ मा डायल गरी वा ४९४९ मा एसएमएस गरेर पनि जानकारी पाउने सकिने परीक्षा नियन्त्रण कार्यालयले जनाएको छ ।

भक्तपुर, चैत ६ । चैत्त ३ गतेदेखि सुरु भएको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा (एसइई) सञ्चालन भएका यहाँका विद्यालयमा आज शिक्षा राज्यमन्त्री धनमाया विकसहितको टोलीले अनुगमन गरेको छ । राज्यमन्त्री विकले एभरेस्ट मावि, मेधा मावि, शान्ति निकेतन मावि र चाणक्य मावि, सचिव शान्तबहादुर श्रेष्ठले आदर्श मावि सानोठिमी र शिक्षा विभागका महानिर्देशक बाबुराम पौडेलले खरिपाटीस्थित श्रीकृष्ण मावि परीक्षा केन्द्रको अनुगमन गर्नुभयो । प्रवेशिका परीक्षाको रुपान्तरित माध्यमिक शिक्षा परीक्षा अर्थात् सेकेन्डरी एजुकेसन एक्जाम (एसइई)को परीक्षा सञ्चालन कसरी भइरहेको छ भन्नेबारेमा जानकारी लिन टोलीले फरक फरक विद्यालयमा अनुगमन गरेको जिल्ला शिक्षा अधिकारी अर्जनु श्रेष्ठले जानकारी दिनुभयो । टोलीमा राज्यमन्त्री विक, शिक्षा मन्त्रालयका सचिव श्रेष्ठ, विभागका महानिर्देशक पौडेल, जिल्ला शिक्षा अधिकारी श्रेष्ठसहित हुनुहुन्थ्यो ।

काठमाडौं, चैत ५ । साझा प्रकाशनले लण्डनमा पहिलोपटक पुस्तक प्रदर्शनी गरेको छ । लण्डनमा रहेको नेपाली दूतावासको आयोजनामा शुक्रबारदेखि तीन दिनका लागि सो पुस्तक प्रदर्शनी सुरु गरेको हो । प्रदर्शनीमा साझा प्रकाशनबाट प्रकाशित दुईसय शीर्षकका तीन हजारभन्दा धेरै पुस्तक राखिएकोमा धेरैजसो पुस्तक प्रर्दशनीको पहिलो दिनमै सकिएको साझा प्रकाशनका महाप्रबन्धक डोलिन्द्रप्रसाद शर्माले जनकारी दिएका छन् । पुस्तक प्रशर्दनको क्रममा उपस्थित बेलायतका लागि नेपाल राजदूत दुर्गाबहादुर सुवेदीले साझा प्रकाशनलाई पहिलेको जस्तै सम्बृद्ध बनाउन युरोपका हरेक देशमा प्रदर्शनी गर्नुपर्ने बताएका छन् । विदेशमा रहेका नेपालीहरु पुस्तक पढ्न निकै आतुर रहेको भन्दै उनले साझा उकास्ने एउटा उपाय पुस्तक प्रदर्शनी पनि भएको बताएका छन् । साझा प्रकाशन वचाउ अभियान अन्तगरत २६ बुँदे कार्ययोजना अन्तरगत नै बेलायतमा पुस्तक प्रदर्शनी गरिएको र यस्ता कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिने महाप्रबन्धक शर्माले जानकारी दिएका छन् ।