जनयुद्द र जनआन्दोलनका कारण प्राप्त संविधानको कार्यान्वयनका लागि हातेमालो गरौं– प्रधानमन्त्री
काठमाडौं, माघ १६ । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले संविधानको कार्यान्वयनमार्फत आन्दोलनका उपलब्धि संस्थागत गर्नका लागि सबैले हातेमालो गर्नुपर्ने बताएका छन् ।
शहीद दिवसका अवसरमा सन्देश दिँदै प्रधानमन्त्रीले नेपालमा चलेका बिभिन्न आन्दोलनहरुको उपलब्धिका रुपमा प्राप्त उपलब्धि रक्षा गर्न जोड दिएका हुन ।
पढ्नुस् प्रधानमन्त्रीको सन्देश
नेपाल र हामी सबै नेपालीहरूको आत्मसम्मान र स्वतन्त्रताको लागि आफ्नो जीवन बलिदान गर्ने शहिदहरूप्रति विशेष सम्मान व्यक्त गर्ने दिन हो । शहिद दिवस, २०७३ को यस अवसरमा आफ्नो जीवन अर्पण गर्ने महान् शहीदहरुको श्रद्धापूर्वक स्मरण गर्दै सम्पूर्ण ज्ञात अज्ञात शहिदहरूप्रति हार्दिक श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्दछु ।
नेपाललाई वर्तमान अवस्थासम्म ल्याउन र हामीलाई अहिले प्राप्त स्वतन्त्रताको स्थापनामा महान् शहिदहरूको योगदान उच्च रहेको छ । देशको स्वतन्त्रताको पक्षमा निरङ्कुशता विरुद्ध उभिएर विभिन्न आन्दोलन, जनआन्दोलनका समयमा आफ्नो जीवन बलिदान गर्नुहुने महान शहिदहरूको योगदान सधंै स्मरणीय रहनेछ ।
राणाकाल शुरु हुनुपूर्वका विभिन्न आन्दोलन, सङ्घर्ष, राणाकाल विरुद्धका चरणवद्ध आन्दोलन, २००७ सालको परिवर्तन, पहिलो र दोस्रो जनआन्दोलन, दश वर्षे जनयुद्ध, मधेश आन्दोलन लगायतका आन्दोलन, जनआन्दोलन तथा सङ्घर्षमार्फत् नेपालले जे–जति उपलब्धि प्राप्त गरेको छ, ती महान् शहिदहरूको सङ्घर्ष र बलिदानीबाट मात्र सम्भव भएको हो । सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्रलाई संस्थागत गर्न तथा नयाँ संविधानको कार्यान्वयनमार्फत् देशलाई समृद्ध बनाउन शहिदहरूको सपना तथा योगदान सधैं प्रेरणादायी हुनेछ भन्ने विश्वास लिएको छु ।
यसका लागि शहिदहरूको बलिदानको उच्च सम्मानका साथ उहाँहरूको सपनालाई साकार पार्ने कार्यमा हामी सबै आ–आफ्नो ठाउँबाट निरन्तर प्रयत्नशील रहनु आवश्यक छ । यस अवसरलाई हाम्रो राष्ट्रिय एकतालाई अझ सुदृढ र दरिलो बनाउने गरी उपयोग गर्न तथा यसमा सबै नेपालीहरूले अपनत्व महशुस गर्न सकुन् भन्ने उद्देश्यले सरकारले त्यसतर्फ निरन्तर प्रयास गरिरहेको छ । आजको ऐतिहासिक दिनबाट शान्ति र विकास सहितको समुन्नत् भविष्यका लागि सहकार्य गरी अघि बढ्न सबैलाई प्रेरणा मिलोस् भन्ने कामनासहित शहिदहरूको सपना पूरा गर्न हातेमालो गर्दै अघि बढ्न म सबैमा हार्दिक आव्हान गर्दछु ।
जनताको अधिकार रक्षाका लागि खुकुरी धारको सामना गरिन्छ–प्रधानमन्त्री
काठमाडौँ, माघ १५ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले देशको समस्या समाधानका लागि जस्तौसुकै चुनौती सामना गरेर पनि अघि बढ्न सरकार तयार रहेको बताएका छन् । तामाङ समुदायको नयाँ वर्ष सोनाम ल्होछारको अवसरमा शनिबार काठमाडौंको टुँडिखेलमा आयोजित कार्यक्रममा सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्रीले संविधानको सफल कार्यान्वयनबाटै देशको समस्या समाधान हुने बताए । उनले संविधान कार्यान्वयनको सन्दर्भमा जटिलता र चुनौती रहेको भन्दै त्यसलाई चिरेर अघि बढ्न सरकार तयार रहेको बताए । ‘संविधान कार्यान्वयन लगायतमा अप्ठेरा, चुनौतीहरु छन् । दायाँ, बायाँ खुकुरीको धार अवश्य छन्’ उनले भने, ‘त्यही जटिलता र चुनौतीमा अवसर पनि हुन्छन्, सबै चुनौतीको सामना गरिनेछ ।’ प्रधानमन्त्री दाहालले सबै उत्पीडित समुदायको एकता अनिवार्य रहेको पनि बताए । एकात्मक राज्यको अन्त्य र संघात्मक राज्य बनाउन हजारौंले बलिदानी गरेको स्मरण गर्दै उनले सबैको सहयोगको बलमा संविधान संशोधन, परिमार्जन गरी निर्वाचनमार्फत् प्राप्त उपलब्धिको रक्षा गर्ने बताए । उनले संविधानलाई सबैमा स्वीकार्य बनाउन संशोधन गर्ने प्रक्रिया अघि बढाइएको भन्दै सबै उत्पीडित जातिको अधिकार र पहिचान बढाउने कुरामा विश्वस्त हुन तामाङ समुदायलाई आग्रह गरे । ‘संविधानमा सीमाहरु छन्, कमी कमजोरी छन् । तर यो एउटा गतिशील दस्तावेजको रुपमा परिमार्जन हुँदै जान्छ’, प्रधानमन्त्रीले भने, ‘संविधान (दोस्रो संशोधन) ले मधेसी जनजाति समुदायको अधिकारलाई बढाउने र निर्वाचनमा जाने बाटो खुल्नेछ ।’ प्रधानमन्त्रीले नेपाल तामाङ घेदुङको भवन निर्माण लगायतका लागि सरकारले गत वर्ष दिइएको भन्दा दोब्बर दिइने आश्वासन दिए । कार्यक्रममा पूर्वप्रधानमन्त्री एवं नयाँ शक्ति नेपालका संयोजक डा. बाबुराम भट्टराई, नेकपा क्रान्तिकारी माओवादीका अध्यक्ष मोहन वैद्य, संघीय समाजवादी फोरमका सहअध्यक्ष राजेन्द्र श्रेष्ठ, नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य कपिल लामा, नेकपा एमालेका सांसद शेरबहादुर तामाङ, सोनाम ल्होसार मुल आयोजक समितिका संयोजक मोहन गोले लगायतका वक्ताहरुले सोनाम ल्होसार राष्ट्रिय संस्कृतिको विकास, तामाङ समुदायको उत्थान र राजनीतिक अधिकार प्राप्तिको दिशामा सकारात्मक योगदान गर्ने धारणा राखेका थिए ।
एउटै मञ्चमा बैद्य, प्रचण्ड र बाबुराम, कुलमानलाई सम्मान गर्दै प्रचण्डले भने–‘मेरो सपना पूरा गर्नुभयो बधाई’
काठमाडौँ, माघ १५ । लामो समयपछि नेकपा क्रान्तिकारी माओवादीका अध्यक्ष मोहन बैद्य, नेकपा माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष तथा प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ र नयाँ शक्ति नेपाल पार्टीका संयोजक डा.बाबुराम भट्टराई एउटै मञ्चमा सँगै देखिएका छन् । शनिबार काठमाडौंको टुँडिखेलमा आयोजित सोनाम ल्होसार कार्यक्रममा तत्कालीन प्रचण्ड नेतृत्वको एमाओवादीबाट अलग्गिएका तीनै नेता एउटै मञ्चमा बसेर सम्बोधन गरेका हुन् । प्रधानमन्त्रीले नेपाल विदयुत प्राधिकरणका कार्यकारी प्रमुख कुलमान घिसिङलाई सम्मान गरेका थिए । घिसिङलाई सम्मान गर्दै प्रधामन्त्रीले काठमाडौँमा देशभर लोडसेडिङ अन्त्य गर्ने आफ्नो सपनालाई पूरा गरेकोमा घिसिङलाई बधाई दिए । एक–दुई वर्षयता आफू कुलमान घिसिङलाई उचित जिम्मेवारी दिने मौकाको खोजीमा रहेको बताएका थिए । तामाङ जातिको नयाँ वर्ष सोनाम ल्होसार कार्यक्रमलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्रीले भने– ‘नेपालमा लोडसेडिङको अन्त्य र विद्युतीकरण गरेर मात्र देशमा समृद्धि हासिल गर्न सकिन्छ भन्ने मेरो सोंच हो । कुलमान घिसिङजीको क्षमता र इमान्दारितालाई मैले विगत एक–दुई वर्षयता नजिकबाट हेरिरहेको थिएँ । कति बेला मौका मिल्ला र उहाँलाई उचित जिम्मेवारी दिन सकिएला भन्ने मौकाको खोजीमा थिएँ, प्रधानमन्त्री भएपछि त्यो मौका मिल्यो, सरकारले उहाँलाई विद्युत् प्राधिकरणको कार्यकारी निर्देशक बनायो । आज उहाँले हाम्रो विश्वासलाई व्यवहारमा उतार्नुभएको छ । म उहाँलाई हृदयदेखि धन्यवाद दिन चाहन्छु । जिम्मेवारी पायो भने जुनसुकै जाति र समुदायको व्यक्तिले गरेर देखाउन सक्छ भन्ने तामाङको छोरो कुलमानजीले प्रमाणित गरेर देखाउनुभएको छ । ’ कार्यक्रममा प्रधानमन्त्रीले जनयुद्ध र जनआन्दोलनको बलमा स्थापित गणतन्त्रले महत्वपूर्ण परिवर्तन ल्याएको बताए । ‘अहिले राष्ट्रपति महिला हुनुहुन्छ, उपराष्ट्रपति जनजाति समुदायको हुनुहुन्छ, प्रधानन्यायाधीश महिला हुनुहुन्छ, सभामूख जनजाति समुदायको महिला हुनुहुन्छ, उपसभामूख मधेशी हुनुहुन्छ । यो सबै जनयुद्धकै राजनीतिक र परिवर्तनकारी सोंचको देन हो । अझ संयोग भनौं, उहाँहरु सबैलाई प्रस्ताव गर्ने संयोग पनि मलाई नै जुट्यो,’ प्रधानमन्त्रीले बैद्य र भट्टराईलाई सँगै राखेर भने ।
अब बाथ मुटुरोगीको भल्ब शल्यक्रिया निशुल्क गरिने
काठमाडौं, १५ माघ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले आगामी फागुन १ देखि बाथ मुटुरोगीको भल्वशल्यक्रिया पूर्ण निः शुल्क गर्ने भएको छ । स्वाथ्यमन्त्री गगनकुमार थापाले शनिवार शहीद गंगालाल हृदय केन्द्रको २१औं बार्षिकोत्सवका अवसरमा आयोजित कार्यक्रममा फागुन १ गतेदेखि बाथ मुटुरोगीको भल्व शल्यक्रिया पूर्ण निःशुल्क गर्ने घोषणा गरेका हुन् । उनले यो सेवा निःशुल्क गर्नका लागि आवश्यक संपूर्ण प्रक्रिया पुरा भईसकेकाले सहजै कार्यान्वयन हुने पनि जानकारी दिए । स्वास्थ्यमन्त्री थापाको घोषणापछि बाथ मुटुरोगीको भल्व शल्यक्रिया सेवा दिदै आएका सवै सरकारी अस्पतालहरुमा जुनसुकै नेपालीले निःशुल्क रुपमा यो सेवा पाउने छन् । मन्त्री थापाले यसअघि अन्य विभिन्न रोगका विरामीहरुलाई पनि यस्तै प्रकारको राहत तथा सहुलीयतको व्यवस्था गरेका थिए । कार्यक्रममा उनले काम गर्ने उमेरका धेरै युवाहरुमा बाथ मुटुरोग लागी भल्व शल्यक्रिया गर्नु पर्ने भएकाले यस व्यवस्थाले ठुलो जनशक्तिलाई रहत पुग्ने उहाँले विश्वास व्यक्त गरे । मन्त्री थापाले यस बर्ष भित्रमा सहिद गंगालाल राष्ट्रिय हृदय केन्द्रको सेवा काठमाडौ उपत्यका बाहिरका कम्तीमा पनि दुई ठाउमा विस्तार गरिने बताए । सेवा विस्तारका लागि एउटा टोलीले गृहकार्य तिव्र पारेको जानकारी दिदै उनले सहयोगका लागि चिकित्सक तथा स्वास्थ्यकर्मीहरुलाई आह्वान पनि गरे । कार्यक्रममा स्वास्थ्य राज्यमन्त्री तारामान गुरुङ, सांसद तथा अस्पताल संचालक समितिका सदस्य नरहरि आचार्य लगायतले अस्पतालको प्रशंसा गर्दै सेवा प्रवाहलाई अझै प्रभावकारी बनाउन आग्रह गरेका थिए । सो अवसरमा स्वास्थ्य मन्त्री थापाले अस्पताल परिसरमा बनाउन लागिएको बहिरंग तथा आकस्मीक सेवा भवनको सिलन्यास समेत गरेका थिए ि। सो भवन झण्डै ४८ करोडको लागतमा तीन बर्षमा बनाउने लक्ष्य राखिएको अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा ज्योतिन्द्र शर्माले जानकारी दिए ।
सबै रास्ट्रवादी एक हुन विप्लवको आव्ह्वान
काठमाडौं, १५ माघ । नेकपा माओवादीका महासचिव नेत्रविक्रम चन्द विप्लवले यो मुलुक नेपालीको भएको दलाल र गद्दारको नभएको बताएका छन् । अखिल नेपाल जनसांस्कृतिक महासङ्घले राष्ट्रिय नाचघर, जमलमा आयोजना गरेको सांस्कृतिक कार्यक्रममा बोल्दै विप्लवले अबको क्रान्तिमा सबै राष्ट्रवादी एक हुनुपर्ने बताए । ‘अबको क्रान्तिमा सबै एक हुनुपर्दछ । आवश्यक प¥यो भने सेना–प्रहरीहरूले पनि आ–आफ्नो बर्दी खोलेर हामीलाई साथ दिनुपर्दछ’, उनले भने, ‘यो देश हाम्रो होे, दलाल र गद्दारको होइन ।’ जनयुद्धमा मात्रै १५० भन्दा बढी संस्कृतिकर्मीहरूको सहादत भएको स्मरण गर्दै विप्लवले आफ्नो पार्टीले देश र जनताका निमित्त एवम् परिवर्तनका पक्षमा प्रतिवद्ध रहेको भन्दै सबै संस्कृितकर्मीहरूको संरक्षण गर्ने प्रतिवद्धता जनाए । रायन श्रेष्ठ, जेबी टुहुरे, माधव प्रधान, लक्ष्मी गुरुङ, कुश्मिता दर्लामी, आरोह नेपाली, ढुण्डी अधिकारी, रमण थामी, रमेश विकलगायतका कलाकारहरूले एकल तथा सामूहिक गीत प्रस्तुत गरेका थिए । कार्यक्रममा वरिष्ठ लेखक तथा साहित्यकार शरद पौडेलद्वारा लिखित नाटक ‘अनुत्तरित प्रश्न’ को प्रदर्शन गरिएको थियो ।
एकाध दलले निर्वाचन नमान्दैमा सरकार पछि हट्नु हुँदैन : उपाध्यक्ष ज्ञवाली
नेपालगन्ज, माघ १५ । नेकपा (एमाले) का उपाध्यक्ष युवराज ज्ञवालीले सरकारले छिटो स्थानीय निकाय निर्वाचनको मिति घोषणा गर्नुपर्ने बताएका छन् । सबै दलसँग सहमति गरेर निर्वाचन गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै उपाध्यक्ष ज्ञवालीले एकाध दलले निर्वाचन मान्दैनन् भने पनि सरकार त्यसबाट पछि हटनु नहुने बताएका छन् । प्रेस चौतारी, बाँकेले आयोजना गरेको कार्यक्रममा बोल्दै नेता ज्ञवालीले भने, — ‘संविधान कार्यान्वयनका लागि विशेषगरी प्रमुख दलबीच एकता, समन्वय र सहकार्य हुनु जरुरी छ ।’ दलहरुबीच सहमती गरेर भएपनि निर्वाचन गराउनुपर्नेमा जो दिँदै उनले भने, ‘संविधान संशोधन प्रक्रियालाई रोकेर भए पनि स्थानीय निकायको निर्वाचन गर्न सक्नुपर्छ ।’ संविधान कार्यान्वयन सबैको साझा सवाल बन्नुपर्ने उनले बताए ।
अध्यक्ष ओलीले भने-‘एमाले तीनै तहको चुनावमा होमिइसक्यो’
चितवन, माघ १५ । नेकपा (एमाले)का अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले मुलुकमा संवैधानिक र राजनीतिक सङ्कट आउन नदिन एमाले दृढ सङ्कल्पित रहेको बताए । प्रेस चौतारी नेपाल चितवन शाखाले आज यहाँ आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा उनले आउँदो माघ ७ गतेभित्र तीनै तहको निर्वाचन गरेर देशमा संवैधानिक र राजनैतिक सङ्कट आउन नदिने पक्षमा एमाले रहेको बताए । तोकिएको समयमा प्रतिनिधिसभाको निर्वाचन हुन नसके संविधानसभाबाट रुपान्तरित व्यवस्थापिका–संसद्को समय सकिने भन्दै अध्यक्ष ओलीले संसद् सदस्य नरहेमा प्रधानमन्त्रीको पद रिक्त हुने बताए । उनले भने– “प्रधानमन्त्री वा सरकार बनाउन संस्था र प्रक्रिया चालु नभएका बेला काम चलाउ भन्न पनि नमिल्ने गम्भीर समस्या पैदा हुन्छ । त्यसकारण समयभित्रै निर्वाचन हुनुपर्छ, हामीले भनेका छौँ, हाम्रो सबैभन्दा बढी जोड मुलुकमा संवैधानिक र राजनीतिक सङ्कट नआओस् भन्ने हो ।” समयमै निर्वाचन नभए नेपाली जनताले यस कुरालाई स्वीकार्न नसक्ने भन्दै उनले निर्वाचन घोषणा गर्नुपर्छ भनेर आफूले प्रधानमन्त्रीलाई सुझाव दिएको बताए । जटिलताको वहाना बनाएर निर्वाचन नगर्ने प्रयासहरु भइरहेको भन्दै उहाँले निर्वाचन नगराउन सम्भव छैन भने । अर्को एक प्रसङ्गमा अध्यक्ष ओलीले संविधान संशोधन अनावश्यक, अनुचित र हानिकारक भएको भन्दै यो प्रस्ताव देशको हितमा नरहेको बताए ।
सभापति देउवाले भने–‘चुनावमा नेपाली कांग्रेसले बहुमत ल्याउँछ’
नेपालगन्ज, माघ १५ । नेपाली कांंग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले सबै दलको सहमतिमा स्थानीय तहको निर्वाचन मिति घोषणा गरिने बताएका छन् । नेपाल प्रेस युनियन, बाँकेले आयोजना गरेको पत्रकार सम्मेलनमा उनले भने,‘संविधान कार्यान्वयनका लागि सबै राजनीतिक दलले निर्वाचनलाई साँझा सर्तका रुपमा ग्रहण गर्नुपर्छ ।’ सरकारले निर्वाचनको सबै आधार छिटो तय गर्नुपर्नेमा जोड दिँदै उनले भने, ‘दलहरुबीच सहमति बन्यो भने छोटो समयभित्र पनि निर्वाचन हुनसक्छ ।’ सभापति देउवाले संविधान संशोधन प्रस्ताव निर्वाचन अघि पारित हुने दाबी गरे । तर, यदि त्यसो नभएमा प्रक्रियामा लगेर संशोधन प्रस्ताव पारति गरेर भएपनि निर्वाचन गराउने बताए । उनले पार्टी अहिले एक ढिक्का भएर सङ्गठन विस्तारमा लागिरहेको बताए । स्थानीय निकायको निर्वाचनमा आफ्नो दलले विजय प्राप्त गर्ने विश्वास व्यक्त गर्दै उनले यसका लागि पार्टीपङ्क्ति अहिले सङ्गठन विस्तारका लागि सक्रिय रहेको बताए ।
सोमबार चुनाव मिति घोषणा हुने सभामुखको भनाई
मोरङ, माघ १५ । सभामुख ओनसरी घर्तीमगरले सोमबारसम्ममा स्थानीय तहको चुनावको घोषणा हुने बताएकी छन् । विराटनगर विमानस्थलमा शनिबार बिहान पत्रकारहरुसँग कुराकानी गर्दै सभामुख मगरले विधेयक पास भएलगत्तै सबै दलको सहमतिमा निर्वाचनको मिति घोषणा हुने बताइन् । ‘अहिले जे आशंकाहरु भइरहेको छ त्यो स्वाभाविक हो तर धैर्य गर्नुस् सोमबारपछि स्थानीय तहको निर्वाचन मिति घोषणा हुन्छ। ’ सभामुख घर्तीले मधेसी मोर्चाको सहमतिमा चुनाव हुने बताइन । निर्वाचनको मिति घोषणा अगाडि नै मधेसी, थारु लगायतको माग संबोधन हुने गरी संबिधान संशोधन प्रस्तावमा समेत दलहरुबीच सहमति हुने उनले बताइनन् ‘मधेसी मोर्चाको समेत निर्वाचनसम्बन्धी विधेयकमा सहमति रहेकोले निर्वाचनको बारेमा कुनै शंका नगर्न आग्रह छ,’ उनले भनिन् । उनले २०७४ माघभित्र तीनवटै चुनाव गर्न दलहरुले सहमति गर्ने विश्वास लिइन । ‘अहिले आइरहेको अभिव्यक्ति दलहरुको आ–आफ्नो भएको तर टेबलमा बसेपछि केही छोडेर र केही लिएर सहमति हुन्छ’, उनले भनिन्, ‘दलीय स्वार्थन्दा माथि उठेर राष्ट्र र जनताको पक्षमा निष्कर्ष दिन राजनीतिक दलले लचिलो भूमिका निर्वाह गर्नैपर्छ ।’ उनले संविधान कार्यान्वयनका लागि बाँकी विधेयकहरु सरकारले समयमा नै पारित गराउने कार्य तिव्रताका साथ अगाडि बढिरहेको जानकारी दिइन । अन्तरपार्टी महिला संघ मोरङले निर्वाचनमा महिला सहभागिता बढाउनु पर्ने माग गर्दै सभामुख घर्तीमगरलाई ज्ञापन पत्र बुझाएका छन् । स्थानीय तहको निर्वाचनमा अध्यक्ष पुरुष भए उपाध्यक्ष महिला र अध्यक्ष महिला भए उपाध्यक्ष पुरुषको व्यवस्थाको ग्यारेण्टी हुनु पर्ने ज्ञापन पत्रमार्फत् माग गरिन् । ज्ञापन पत्रमा कानुनमा भएको महिलाको ४० प्रति सहभागिता कार्यान्वयन हुनु पर्ने उल्लेख छ ।
स्ववियु चुनावको निर्वाचन कार्यतालिका सार्वजनिक
काठमाडौं, माघ १५ । फागुन १४ गतेलाई घोषणा गरिएको स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको (स्ववियु) चुनावको निर्वाचन कार्यतालिका सार्वजनिक भएको छ । शनिबार त्रिभुवन विश्वविद्यालयले स्ववियु चुनावको कार्यतालिका सार्वजनिक गरेको हो । त्रिविले ८ बर्षपछि स्ववियु निर्वाचन गर्न लागेको हो । त्रिविले स्ववियु निर्वाचनको लागि फागुन १ गतेदेखि सुरु हुने गरी शनिबार चुनाव कार्यतालिका सार्वजनिक गरेको छ । त्रिविले सार्वजनिक गरेको कार्यतालिका अनुसार फागुन १ गते मतदाताको नाम प्रकाशित गर्ने, फागुन ४ गते उम्मेदवारलाई मनोनयन पत्र वितरण गर्ने, ५ गते बिहान ११ बजेदेखि ३ बजेसम्म प्रत्यक्ष र समानुपातिकका उम्मेदवारको नामावली दाखिला गर्ने, ५ गते ५ बजे प्रत्यक्ष तर्फको उम्मेदवारको नामावली प्रकाशित गर्ने, ६ गते उम्मेदवारको नामावली उपर दाबी विरोध गर्ने समय छ । कार्यतालिका अनुसार फागुन ६ गते बेलुका ५ बजे उम्मेदवारको दाबी विरोध उपर छानबिन गरी अन्तिम नामवली प्रकाशित गर्ने, ८ गते दिउँसो ३ बजेसम्म उम्मेदवारको नाम फिर्ता लिने र ८ गते दिउँसो ४ बजे उम्मेदवारको अन्तिम नामावली प्रकाशित गरिनेछ । त्रिविले फागुन १४ गतेको निर्वाचनलाई लक्षित गरी त्रिविका सबै क्याम्पसमा स्नातक र स्नातकोत्तर तहको प्रथम वर्षको भर्ना पनि बन्द गरेको छ । उम्मेद्वारको २८ बर्षे उमेरहदको सीमालाई लिएर बिद्यार्थी संगठनले बिरोध गरिरहेका समय त्रिबिले निर्वाचनको दुई हप्ता लामो कार्यतालिका सार्वजनिक गरेको हो । आगामी फागुन १४ गते हुने स्ववियू निर्वाचन मिश्रित प्रणालीका आधारमा हुदैछ ।
यस्तो छ अत्याधुनिक ‘रेड एण्ड व्हाइट’ राष्ट्रपति भवन
काठमाडौं, १५ माघ । यो ‘रेड एन्ड हवाइट’ भवन राष्ट्रपति निवास हो । साढे चार वर्ष लगाएर बनाइएको शीतल निवासको यो अत्याधुनिक भवनमा राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारी माघ ७ देखि बस्न थालेकी छन् । भूकम्पले क्षति पुगेपछि राष्ट्रपति प्रिफेव भवनमा बस्दै आएकी थिइन् । नयाँ भवन भूकम्प जानुअघिदेखि नै बनाउन थालिएको थियो । निवास बन्नुअघिसम्म राष्ट्रपति भवनमै अफिस र निवास थियो । आजको कान्तिपुरमा खबर छ– राष्ट्रपति बस्नकै लागि यो भवन बनाइएको हो । अफिस भने पुरानै भवनबाट सञ्चालन हुनेछ । पुरानो भवन पछाडि बनाइएको निवासमा चार ब्लक रहेको इन्जिनियर महेश भट्टले बताए । जसलाई ए, बी, सी र डी नाम दिइएको छ । ए ब्लक सबैभन्दा ठूलो ५ तलाको छ । जसमा राष्ट्रपति बस्ने हो । अन्य तीन ब्लक दुई तलाका छन् । चारवटै ब्लकबीचमा राणाकालीन शैलीको ‘कोडयार्ड’ अर्थात् पार्टी हल छ । चारवटा ब्लकबाट घेरिएर बनेको हल साठी जना क्षमताको छ । त्यस अतिरिक्त बैठकका लागि अन्य तीनवटा हल छन् । निवासमा चारै दिशाबाट प्रवेशद्वार छ । पूर्व ढोकाबाट राष्ट्रपति मात्रै प्रवेश गर्ने व्यवस्था छ । उत्तर ढोकाबाट विदेशी पाहुना, दक्षिण ढोकाबाट नेपाली पाहुना र पश्चिम ढोकाबाट कर्मचारी छिर्ने व्यवस्था छ । राष्ट्रपति बस्ने ए ब्लकको भवन पूरै सेर वाल अर्थात् इँट्टाढुंगाको प्रयोग नगरी ढलानबाट बनाइएको हो । सुरक्षाका दृष्टिले यसरी बनाइएको प्राविधिकहरूको भनाइ छ । ब्लक बी, सी र डीमा बैंइकेट, बैठक, हेल्थ सर्भिसलगायत सुवधा छन् । राष्ट्रपतिको उपचार निवासमै गर्न सकिने व्यवस्था छ । एक निजी चिकित्सकका लागि आवाससमेतको व्यवस्था छ । सम्पूर्ण भवनको कन्ट्रोल ग्राउन्ड फ्लोरबाट गरिन्छ । अन्डर ग्राउन्डमा हेल्थ क्लब छ । जसमा जिम, सोना स्टिमदेखि सबै सुविधा उपलब्ध छ । अन्डर ग्राउन्डमा कोल्ड स्टोरको व्यवस्थासमेत छ । खासमा यसको प्रयोजन अर्कै छ । मुलुकमा कुनै आपतकालीन अवस्था परेमा राष्ट्रपतिलाई अन्डर ग्राउन्डमै बस्न मिल्ने र त्यहींबाट कार्यालय सञ्चालन गर्न मिल्ने डिजाइनमा बनाइएको हो । यसमा सेन्टर हिट प्रणाली जडित छ । भवनको डिजाइन इस्टवेस्ट इन्जिनियरिङले गरेको हो । भवन डिजाइनका लागि गरिएको प्रतिस्पर्धामा यो पहिलो भएको थियो । इस्टवेस्ट इन्जिनियरिङको डिजाइनमा तुन्डी समानान्तर जेवीले भवन निर्माण गरेको हो । भवन बनाउन साढे ६२ करोड रुपैयाँ खर्च भएको छ ।
चुनावमा मोटरसाइकिल र्याली निकाल्न नपाईने,
काठमाडौं, १५ माघ । निर्वाचनमा गैरसरकारी संस्था तथा विदेशबाट भौतिक तथा आर्थिक सहयोग लिनुलाई कानुनी अपराध ठहर गर्दै नयाँ कानुन ल्याउने तयारी भइरहेको छ । संसद्को राज्य व्यवस्था समितिका सभापति दिलबहादुर घर्तीले समितिमा व्यापक परामर्शपछि शुक्रबार व्यवस्थापिका संसद्मा निर्वाचन ९कसुर तथा सजाय० विधेयकसम्बन्धी प्रतिवेदन पेस गरेका छन् । आजको अन्नपूर्ण पोस्टमा खबर छ– प्रतिवेदनमा स्थानीय, प्रान्तीय, केन्द्रीय संसद्मा उम्मेदवारी दिने दल तथा उम्मेदवारले विदेशी एवं राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाबाट आर्थिक, भौतिक, प्राविधिकलगायतका सहयोग लिएको प्रमाणित भए जरिबाना तिनुपर्ने प्रावधान राखिएको छ । प्रतिवेदनमा पहिलेका निर्वाचन अत्यधिक महँगो, चरम दुरुपयोग हुनुका साथै विदेशबाट सहयोग रकम आएको सिकायतपछि यस्तो कानुनी प्रावधान समावेश गरिएको छ । समितिका सभापति घर्तीले संसद्मा पेस गरेको प्रतिवेदनमा विदेशी शक्ति एवं राष्ट्रिय एवं अन्तर्राष्ट्रिय गैरसरकारी संस्थाले उम्मेदवार, दलहरूलाई निर्वाचनक्रममा प्रभावित गरेको प्रमाणित भए एक लाख रुपैयाँसम्म जरिबाना हुने प्रावधान छ । सभापति घर्तीले विगतका निर्वाचनमा भएको ‘मनी, मसल र पावर’ समेतलाई ध्यान दिँदै निर्वाचन कसुर तथा सजाय विधेयकमार्फत नै सबैलाई जिम्मेवार बनाउन खोजिएको बताए । प्रतिवेदनमा निर्वाचनका बेला दल तथा उम्मेदवारले प्रचारप्रसार गर्दा नेपालको स्वतन्त्रता, सार्वभौमिकता भौगोलिक अखण्डता राष्ट्रिय एकता, स्वाधीनता र स्वाभिमानमा आँच पुर्याउने वा खलल पार्नेलगायतका कार्य भए÷गरे दुई लाखसम्म जरिबाना र तीन वर्ष कैद वा दुवै सजाय व्यवस्था गरिएको छ । मतपत्र दुरुपयोग गरेमा एक लाखसम्म जरिबाना, दुई वर्षसम्मको कैद वा दुबै सजय हुने, अर्काको नामबाट मतदान गर्न मतपत्र लिएमा २५ हजारसम्म जरिबाना, मतदान भएको मतपत्र बिगार्ने वा नष्ट गरेमा एक लाख वा दुई वर्षसम्मको कैद वा दुवै सजाय हुनेछ । गैरनेपालीले मतदान गरेमा एक लाखसम्म जरिबाना र एक वर्ष कैद वा दुवै सजाय हुने, मतगणनासम्बन्धी सामग्री बिगारे वा नोक्सान गरे एक लाख रुपैयाँसम्म जरिबाना, दुई वर्ष कैद वा दुवै सजाय हुनेछ । हातहतियार साथमा लिएर हिँडेमा वा प्रयोग गरेमा दुई लाखसम्म जरिबाना, तीन वर्षसम्मको कैद वा दुवै सजाय हुन सक्नेछ । उम्मेदवार, निर्वाचन प्रतिनिधि वा अन्य कुनै व्यक्तिले निर्वाचन अवधिभर कुनै मतदातालाई निजको मतदानको अधिकार प्रयोग गर्न वा मतदानको अधिकार प्रयोग गरे वा नगरेबापत उपहारका रूपमा नगद वा जिन्सी सामग्री दिएको प्रमाणित भए पचास हजार जरिबाना, एक वर्ष कैद वा दुवै सजाय हुनेछ । निर्वाचनको प्रचारप्रसारमा अब मोटरसाइकललगायत सवारीसाधनको र्याली निकाल्न पाइने छैन । निर्वाचन कसुर तथा सजायसम्बन्धी कानुन संशोधन गर्न बनेको विधेयकको प्रतिवेदनमा सवारीसाधनको र्यालीमाथि प्रतिबन्ध लगाइएको हो । प्रचारप्रसारको सिलसिलमा राजनीतिक दल, उम्मेदवार वा निर्वाचन प्रतिनिधिले केन्द्र सरकार, प्रदेश सरकार, स्थानीय तहको स्वामित्वको संस्था वा शिक्षण संस्थाका सवारीसाधन प्रयोग गर्न प्रतिबन्ध लगाइएको छ । र्याली निकाले वा सवारीसाधन प्रयोग गरे उम्मेदवार तथा व्यक्तिलाई आयोगले २५ हजारसम्म जरिबाना गर्न सक्नेछ । २०४६ साल यताका निर्वाचनमा मोटरसाइकलको र्यालीको दुरुपयोग भएको समितिका सदस्यले ठहर गरेका छन् । नेपाल मजदुर किसान पार्टीले भने भारतीय गाडीको प्रयोगलाई समेत रोक्नुपर्ने फरक मत विधेयकमा राखेको छ । तराईमा निर्वाचन प्रचारमा भारतीय नम्बर प्लेटका गाडीहरूको प्रयोग हुने गरेको छ । विधेयकले निर्वाचनको दिन मतदानमा जानेलाई बाटो छेक्न नहुने प्रावधान राख्दै मतदान केन्द्रमा जाने बाटो छेक्न वा गौंडा छेक्ने कार्यलाई समेत बाधाको रूपमा अथ्र्याउँदै यस्तो कार्य गर्ने गराउनेलाई २५ हजारसम्मको जरिबानाको व्यवस्था थप गरेको छ ।
कर्णालीमा भारी हिमपात, सडक अवरुद्ध, जनजीवन प्रभावित
जुम्ला, माघ १४ । बिहीबार रातिदेखि बदली भएको मौसम र शुक्रबार परेको हल्का वर्षाले कर्णालीको अधिकांश क्षेत्रमा हिमपात भएको छ । कर्णालीका जुम्ला, डोल्पा, हुम्ला र कालिकोटसहित मुगुमा पनि हिमपात भइरहेको छ । हिमपातसँगै त्यहाँको जनजीवन प्रभावित भएको त्यहाँबाट हाम्रान सहकर्मीले जनाएका छन् । कर्णालीका पाँचै जिल्लाका उच्च स्थानमा हिमपात भएको बताएका छन् । मौसम बदली र हिमपातका कारण शुक्रबार बिहानैबाट कर्णालीका सबै जिल्लाहरुमा दैनिक हुने उडान रद्ध भएको छ । मुगु सदरमुकाम जोड्ने नाग्मा गमगढी सडकखण्ड अवरुद्ध भएको छ । जुम्लाका पातारासी, डिल्लीचौर, गोठिचौर, छुमचौर ताम्ती गाविसका माथिल्ला क्षेत्रहरु, मुगुका रारा, मुर्माटप ताल्चा, झ्यारी टोप्ला, रोवा, सोवा लगायतका क्षेत्रसहित करान भेगका पाँचै गाविसहरुमा र कालिकोटका माथिल्ला क्षेत्रहरु मानिने धोलागोह, खिन, फोइमहादेव, ओदानकु, रुप्सा, जुविथा, चिल्खाया, छाप्रे, पाङ्खा गाविस र सदरमुकाम मान्म लगायतका ठाउँसहित डोल्पामा पनि हिमपात भइरहेको सहकर्मीले बताए । शुक्रबार बिहानैबाट हिमपात भएपछि चिसो अत्याधिक बढेर जनजीवन प्रभावित भएको हो । हिमपात र मौसम बदलीसँगै बढेको चिसोका कारण स्थानीय बासिन्दाहरुले दैनिक काम गर्न सकेका छैनन् । स्थानीय पत्रकारको सहयोगमा
निर्वाचन आयोगमा तीन आयुक्तको नाम सिफारिस
काठमाडौं, माघ १४ । निर्वाचन आयोगमा रिक्त तीन आयुक्तको नाम सिफारिस भएको छ । शुक्रबार संवैधानिक परिषदको बैठकले इश्वरीप्रसाद पौडेल, नरेन्द्र दाहाल र सुधीरकुमार शाहलाई निर्वाचन आयोगको आयुक्तमा सिफारिस गरेको हो । पौडेल र दाहाल पूर्व सचिव हुन भने शाह पूर्व सहसचिव हुन् । अयोधीप्रसाद यादवले प्रमुख निर्वाचन आयुक्त र इला शर्माले आयुक्तको रुपमा काम गर्दै आएका छन् । सिफारिसमा परेकाहरुको नियुक्ती पछि निर्वाचन आयोगले पूर्णता पाउने छ । सिफारिसमा परेका व्यक्तिहरुको संसदीय सुनुवाई पछि मात्र नियुक्ती हुने गरिने छ । सरकारले चुनाव मिति घोषणा गर्ने तयारी गरेपछि रिक्त पदमा नियुक्ति गरिन लागेको हो ।
व्यवस्थापिका संसद बैठक: कुन सांसदको कस्तो चिन्ता !
काठमाडौँ, माघ १४ । व्यवस्थापिका– संसद्को आजको बैठकको शून्य समयमा सांसदहरुले समसामयिक विषयमा सरकारको ध्यानाकर्षण गराएका छन् । सांसद दुलारी हरिजनले पूर्व –पश्चिम राजमार्गको नवलपरासी खण्डमा रहेका पुल जीर्ण भएकोप्रति सरकारको ध्यानाकर्षण गराउँदै मुलुकभरका अस्पतालका चिकित्सक र अन्य कर्मचारीको बोली व्यवहार मिठो हुनुपर्ने बताए । सांसद धनबहादुर रायमाझीले भूकम्पपीडित जनतालाई प्रतिबद्धता गरेअनुसारको राहत हालसम्म उपलब्ध गराउन नसकेको भन्दै सरकारको ध्यानाकर्षण गराए । सांसद नरबहादुर थापामगरले गत साउनमा बागलुङमा बाढीपहिरोबाट ठूलो जनधनको क्षति भएको जानकारी सरकारलाई भए पनि हालसम्म प्रभावकारी रुपमा राहतका कुनै काम नभएको गुनासो गरे । सांसद पुरुषोत्तम पौडेलले मुलुकको सीमामा भएको हस्तक्षेप र जनताले दुःख पाएको समाचार दिनहुँ आए पनि सरकार मौन रहेको टिप्पणी गरे । सांसद पाँचकर्ण राईले खोटाङमा स्थानीय तह पुनःसंरचना सम्बन्धमा सर्वसम्मतिले पठाएको निर्णयलाई आयोगले गाउँपालिकालाई छिन्नभिन्न हुने गरी प्रतिवेदन गरेकोमा आपत्ति जनाउँदै यसप्रति सरकारको ध्यानाकर्षण गराउनुभयो । सांसद प्रतिक्षा तिवारीले भूकम्प गएको लामो समय बितेपनि विशेष रुपमा महिला वर्ग अझै असुरक्षित भएर बस्न बाध्य हुनुपरेकोप्रति सरकारको ध्यानाकर्षण गराए । सांसद प्रेमबहादुर आले डोटीमा रहेका विमानस्थल निर्माण र सञ्चालनमा सरकारले तदारुकताका साथ काम गर्नुपर्ने धारणा राखे ।
यस्ता छन् शुक्रबारको मन्त्रीपरिषद् बैठकका निर्णय
काठमाडौँ, माघ १४ । शुक्रबार बसेको मन्त्रीपरिषद्को बैठकले प्रशासनिक र पूर्वाधार निर्माण सम्बन्धि महत्वपूर्ण निर्णयहरु गरेको छ । शुक्रबार विहान बसेको मन्त्रीपरिषद्को बैठकले गरीबी निवारण कोषको उपाध्यक्ष छनोट समितिमा विज्ञको रुपमा डा. महेन्द्र सिंहलाई नियुक्त गरेको छ । बैठकले एनआइडिसी डेभलपमेन्ट बैंकलाई राष्ट्रिय वाणिज्य बैंकमा गाभ्ने निर्णय लिएको छ । बैठकले आगामी वर्ष हुने बिमस्टेकको बैठक र आतिथ्यताको प्रबन्ध नेपालले गर्ने निर्णय गरेको छ । मुस्ताङ जिल्लाको लोमान्थाङ आसपासको क्षेत्रमा नापी गर्न बाँकी रहेको जमिनलाई छिटै नापी गर्ने, नवलपरासीको बेलाहानी लगायतका क्षेत्रका बसोबासीहरुको जग्गा दर्ता गर्ने प्रयोजनका निम्ति एक समिति गठन गर्ने निर्णय गरेको छ । बैठकले नेपाल सरकारका शाखा अधिकृतहरुको प्रशिक्षण प्रतिष्ठानको कार्यकारी निर्देशकमा शैलेन्द्र गिरीलाई नियुक्त गरेको छ । बैठकले प्रकाश माथेमालाई नेपाल सरकारको सचिव पदमा पदोन्नति गरेको छ । त्यसैगरी डा. गोविन्द केसीसँग भएका सहमतिहरुको कार्यान्वयनका लागि गौरीबहादुर कार्कीको संयोजकत्वमा डा. श्रीकृष्ण गिरी, उच्च तथा प्राविधिक शिक्षा महाशाखाका सहसचिव सदस्य रहेको एक समिति गठन गरिएको छ । बैठकले सडक लगायतका विकास पूर्वाधारको तिब्रताका लागि विभिन्न स्थानमा योजना कार्यालयहरु स्थापना गर्ने निर्णय लिएको छ । त्यसैगरी स्थानीय तह पूनर्संरचना आयोगले पेश गरेको प्रतिवेदन राजनीतिक तहमा छलफल गरेर मन्त्रीपरिषदमा पेश गर्ने निर्णय भएको सूचना तथा सञ्चार मन्त्री सुरेन्द्रकुमार कार्कीले जानकारी दिए ।