कांग्रेस-एमाले गठबन्धन परास्त गर्दै सिस्नेमा माओवादी विजयी
सिस्ने गाउँपालिकाको अध्यक्षमा नेकपा (माओवादी केन्द्र)का उम्मेदवार विजयी भएका छन् । गाउँपालिका अध्यक्षमा कृष्ण रेग्मी निर्वाचित भएका छन् भने उपाध्यक्षमा एमालेका उम्मेदवार निर्वाचित भएका छन् ।
अध्यक्ष निर्वाचित माओवादीका रेग्मीले कांग्रेस-एमाले गठबन्धनका उम्मेदवार कांग्रेसका दत्तबहादुर बस्नेतलाई ७९ मतले पराजित गरेका हुन् । रेग्मीले ३ हजार ७ सय ७९ मत ल्याए भने बस्नेतका पक्षमा ३ हजार ७ सय मत आएको थियो ।
उपाध्यक्षमा भने गठबन्धनका उम्मेदवार गोपाल रेउले निर्वाचित भएका छन् । माओवादी केन्द्रकी आस्था विकलाई हराउँदै रेउलेले जित निकालेका हुन् । रेउलेको ३ हजार ७ सय ६१ मत आयो भने विकले ३ हजार ४ सय ७४ मत मात्रै प्राप्त गरिन् ।
गाउँपालिकामा ४ वडा माओवादी केन्द्रले जितेको छ भने ३ वडा एमाले र एउटा वडा कांग्रेसले जितेको छ ।
कांग्रेसका पूर्वसांसद श्रेष्ठसहित ५ जना निलम्बनमा
काठमाडौं । नेपाली कांग्रेसका पूर्वसांसद भीमबहादुर श्रेष्ठसहित थप पाँच जना निलम्बनमा परेका छन् । स्थानीय तह निर्वाचनमा पार्टीको विधान र अनुशासन विपरीत काम गरेको भन्दै कांग्रेसले श्रेष्ठसहितका नेता–कार्यकर्ताहरुलाई निलम्बन गरेको हो । निलम्बनमा पर्नेमा भरतपुर महानगरपालिका–१ घर भएका पूर्वसांसद श्रेष्ठ, भरतपुर–४ घर भएका नेपाल तरुण दलका पूर्व केन्द्रीय सदस्य शम्भु प्रसाद अर्याल, भरतपुर–१६ घर भएका क्षेत्रीय प्रतिनिधि सूर्य बस्नेत, भरतपुर–२ घर भएका तरुण दलका पूर्व जिल्ला सचिव आनन्दराज राउत र भरतपुर–८ घर भएका क्रियाशील सदस्य डा.केशव पौडेल रहेका छन् । उनीहरुलाई पार्टी सदस्यबाट निलम्बन गरिएको हो । स्थानीय तह निर्वाचनमा भरतपुर महानगरपालिकाको मेयरमा सत्ता गठबन्धनको साझा उम्मेदवार रेनु दाहालविरुद्ध कांग्रेसका नेता जगन्नाथ पौडेलले बागी उम्मेदवारी दिएका छन् । कांग्रेसले यसअघि पौडेल, उनका प्रस्तावक कृष्णलाल सापकोटा र समर्थक मीना खरेललाई पनि निष्कासन गरेको थियो ।
मौन अवधिमा मतदातासमक्ष केपी ओलीको अपिल
काठमाडौँ । स्थानीय तहको निर्वाचन भोलि शुक्रबार देशभर एकैसाथ हुँदै छ । निर्वाचनको मौन अवधिमा नेकपा एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले मतदातासमक्ष अपील जारी गरेका छन् । ओलीले मौन अवधिमा मतदातालाई सम्बोधन गर्दै चलखेल गर्नेको पहिचान गरी सम्बन्धीत निकायमा खबर गर्न अनुरोध गरेका छन् । ‘मौन अवधि चलिरहेको छ । यो समयमा मतदाता भड्काउन अनेक चलखेल हुन सक्छ, त्यसता कार्य गर्ने सबैलाई प्रतिवाद गरी तिनको पहिचान गरी सम्बन्धित निकायमा खबर गर्नुहोला,’ ओलीले एमालेको आधिकारिक फेसबुक पेज मार्फत भनेका छन् । उनले सबैलाई मतदान पक्रियामा सहभागी हुन पनि अनुरोध गरेका छन् । ‘समृद्ध नेपाल सुखी नेपालीका लागि सबै सभ्य नागरिक मतदान प्रकृयामा सहभागि हुनुहोला,’ ओलीले भनेका छन् ।
लमजुङमा पैसा बाँड्दै गरेको अवस्थामा पक्राउ परे एमाले वडाध्यक्ष उम्मेदवार
लमजुङ । लमजुङमा एमाले वडाध्यक्षका उम्मेदवार शीवप्रसाद जोशीलाई पैसा बाँड्दै गरेको अवस्थामा स्थानीयले रङ्गेहात पक्राउ गरेका छन् । लमजुङको बेसीशहर नगरपालिका ११ रामचोक बेसीको वस्तीमा पैसा बाँड्दै गरेको अवस्थामा स्थानीय शिव सेढाईको समुहले जोशीलाई बुधबार राती साढे १० बजेको समयमा फेला पारेको हो । उम्मेदवारले मतदातालाई लुकिछिपी पैसा दिएर अथवा अन्य प्रलोभनमा पारेर भोट मागेको थाहा पाएपछि जोशीको साथबाट एक लाख ३५ हजार नगद पैसासहितको झोला, मोटरसाइकलको साँचो, पैसा बाडेको नामवली भएको डायरी र अन्य कागजपत्र नियन्त्रणमा राखिएको स्थानीयले बताएका छन् । २७ गते राती १२ बजेदेखि स्थानीय तह निर्वाचनअन्तर्गत मौन अवधि सुरु भएको जान्दाजान्दै जोशीले पैसा बाँड्दै भोट माग्दै गरेको अवस्थामा स्थानीयले फेला पारेका हुन् । घटनाको अनुसन्धानका लागि प्रहरीलाई बुधबार राती नै घटनास्थलमा खटाइएकाले यस विषय प्रमाणित भए कानुन अनुसार कारबाही हुने मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयले जनाएको छ ।
भारतीय प्रधानमन्त्री लुुम्बिनी आउँदै, तयारी तीव्र
काठमाडौं । भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको लुुम्बिनी भ्रमणका लागि तयारी तीव्र पारिएको छ । प्रधानमन्त्री मोदी आगामी जेठ दुई गते गौतम बुद्धको जन्मस्थल लुम्बिनीमा आउने तय भएको छ । प्रधानमन्त्री मोदीको भ्रमणका लागि सुरक्षा व्यवस्था मिलाउन हिजो भारतीय सुरक्षाकर्मी एसपीजी (स्पेसल प्रोटेक्सन गार्ड) भने लुम्बिनी आइपुगेको छ । भारतीय वायुसेनाको विमानमार्फत गौतमबुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल भैरहवामा सुरक्षाकर्मी र मोदीले प्रयोग गर्ने गाडी ल्याइएको हो । टोली लुम्बिनी पुगेको र नेपाली सुरक्षाकर्मीको समन्वयमा सुरक्षा रणनीति बनाइरहेको रुपन्देहीका प्रहरी प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक रवीन्द्र रेग्मीले जानकारी दिनुभयो । लुम्बिनी विकास कोषका कोषाध्यक्ष ढुण्डिराज भट्टराईले हेलिप्याड, मर्मतसम्भार, सरसफाइलगायतका काम अन्तिम चरणमा पुर्याइएको बताउनुभएको छ ।
नेकपा बहुमतका संयोजक बास्तोलालाई प्रहरीले ६ घण्टापछि छाड्यो
काठमाडौं । नवगठित नेकपा बहुमतका संयोजक धर्मेन्द्र बास्तोला बास्तोलालाई दाङको भालुबाङ प्रहरीले ६ घण्टापछि छाडेको छ । इलाका प्रहरी कार्यालय भालुबाङले बास्तोला नियन्त्रणबाट मुक्त भएको जनाएको छ । पोखराबाट नेपालगञ्ज जाँदै गरेका बास्तोलालाई बिहीबार बिहान ४ बजे भालुबाङ प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएको थियो । बास्तोलालाई बुटवलमा भएको बम विस्फोटको घटनामा नेकपा बहुमत पार्टीको संलग्नताको आशंकामा सोधपुछका लागि नियन्त्रणमा लिएको थियो । बास्तोला सहित उनका सहयोगीहरू राजेन्द्र साउद र अचल मोक्तानलाई ६ घण्टा निगरानीमा राखेर बुटवलमा भएको बम विस्फोटमा संलग्नता नदेखिएपछि रिहा गरिएको इप्रका भालुबाङले जनाएको छ । बास्तोला पक्राउ परेलगत्तै नेकपा बहुमतका केन्द्रीय कार्यालय सदस्य हेमन्तप्रकाश वलीले विज्ञप्ति जारी गर्दै चुनाव बहिस्कार गर्ने नीति नभएको जानकारी दिएका थिए ।
नेकपा बहुमतका संयोजक धर्मेन्द्र बास्तोला पक्राउ
दाङ – नेकपा बहुमतका संयोजक धर्मेन्द्र बास्तोला पक्राउ परेका छन्। प्रहरीले उनलाई दाङको भालुवाङबाट पक्राउ गरेकाे हाे। उनी सहितको टोली पोखराबाट नेपालगन्ज जाँदै गर्दा भालुवाङबाट पक्राउ परेकाे हाे। स्थानीय तहकाे चुनावकाे पूर्वसन्ध्यामा उनी पक्राउ परेका हुन्। चुनाव शुक्रबार हुँदैछ।
मौन अवधिको अवज्ञा गर्दै एमालेको प्रचारप्रसार, माओवादी कार्यकर्तामाथि कुटपिट, प्रहरी मुखदर्शक
काठमाडौं । यहि वैशाख ३० गते शुक्रबार हुने स्थानीय तहको निर्वाचनअन्तर्गत मंगलबार राति १२ बजेबाट मौन अवधि सुरु भएको छ । मतदान अगाडिको ४८ घण्टाको समयलाई मौन अवधि भनिन्छ । मौन अवधिमा कुनै पनि दल तथा उम्मेदवारले मतदातालाई प्रभावित पार्ने कुनै गतिविधि गर्न नहुने निर्वाचन आयोगले स्पष्ट पारेको छ । मौन अवधिमा कुनै पनि माध्यमबाट निर्वाचन प्रचार–प्रसार गर्न तथा मतदातालाई प्रभाव पार्ने कुनै पनि गतिविधि गर्न पाइँदैन । आज बुधबारदेखि यस्ता प्रचारप्रसारलगायका कार्यक्रमहरु पूर्ण रुपमा बन्द भएका छन् तर हरिवन नगरपालिका ८ मा भने नेकपा एमालेका कार्यकर्ताले मौन अवधिको अवज्ञा गर्दै झण्डासहित जुलुससहित चुनावी प्रचारप्रसार गरेका छन् । एमाले जिल्ला अध्यक्ष राजनारायणफसाह र पुर्व मेयर गणेश प्रसाईसहितको टोलि मदिरासेवन गरि प्रचारप्रसारमा देखिएका छन् । उनीहरुको प्रचारलाई माओवादी कार्यकर्ता फणिन्द्र अधिकारिसहितका कार्यकर्ताले विरोध गरेका छन् । आफूहरुको जुलुसलाई विरोध गरेको भन्दै एमालेका कार्यकर्ताले माओवादी र नेकपा एसका कार्यकर्तामाथि फलामे रडसहितका हतियारले कुटपिट गरेका छन् । एमालेका कार्यकर्ताको कुटपिटबाट माओवादी र नेकपा एसका दर्जनौ कार्यकता घाइते भएका छन् । माओवादी कार्यकर्ता फणिन्द्र अधिकारिका अनुसार, उनीहरुले कुटपीट गर्नुका साथै साथमा रहेको सुनको सिक्रि, औँठी र नगद २० हजार पनि लगेका छन् । घटना लगत्तै प्रहरीलाई खबर गरिएपनि सशस्त्र र जनपद प्रहरी घटनास्थलमा पुगेर मुखदर्शक बनेर बसेको अधिकारीले बताए । अधिकारी भन्छन्,‘ मेरो मुखमा रडले हाने, टाउकोमा हाने, प्रहरी अगाडि थियो तर कसैले केही गरेनन् । प्रसाईंले सबैलाई किनेको रहेछ, मिलेमतो रहेछ ।’
परिचय खुल्ने कागजातबाट पनि मतदान गर्न पाइने
काठमाडौं । निर्वाचन आयोगले परिचय खुल्न कागजातबाट मतदान गर्न पाउने व्यवस्था गरिएको जनाएको छ। बुधबार एक विज्ञप्ति जारी गर्दै आयोगले स्थानीय तह निर्वाचनका लागि आयोगबाट प्रकाशित अन्तिम मतदाना नामावलीमा नाम भएका मतदाताले परिचय खुल्ने कागजातबाट मतदान गर्न पाउने जनाएको हो। आयोगको विज्ञप्तिमा भनिएको छ, ‘स्थानीय तह निर्वाचनका लागि आयोगबाट प्रकाशित अन्तिम मतदाता नामावलीमा नाम समावेश भएका मतदाताले आयोगबाट जारी भएको मतदाता परिचयपत्र वा नेपाली नागरिकताको प्रमाणपत्र वा राष्ट्रिय परिचयपत्र वा राहदानी वा जग्गाधनी पूर्जाको सक्कल प्रमाढका आधारमा अन्तिम मतदाता नामावली विवरणसँग भिडाई यकीन गरी मतदान गर्न पाउने व्यवस्था गर्न सम्बन्धित निर्वाचन अधिकृतलाई निर्देशन पठाइ सकिएको छ।’
भोट हाल्ने दिन पानी पर्ने भएकाले छाता बोकेर जान मौसमविद्को आग्रह
काठमाडौं । स्थानीय तहको निर्वाचनको मुख्य दिन आउन अब २ दिन मात्रै बाँकी छ । यहि ३० गते शुक्रबार देशभर एकैसाथ निर्वाचन हुँदैछ । निर्वाचनका लागि गएरातीदेखि देशभर मौन अवधि समेत सुरु भइसकेको छ । निर्वाचन (भोट हाल्ने दिन) मा देशभर पानी पर्ने सम्भावना रहेको जल तथा मौसम विज्ञान विभागले यस अघिनै जानकारी गराइसकेको छ । पानी पर्ने भएपछि निर्वाचन आयोगले चिन्ता पनि व्यक्त गरेको छ । विभागले चुनावलक्षित विशेष बुलेटिन निकाल्दै आयोग र गृह मन्त्रालयलाई अपडेट दिइरहेको छ । महाशाखाले यसअघि वैशाख २५ गते मौसम पूर्वानुमान विशेष बुलेटिन निकालेको थियो । आज पुन ३० गतेका लागि अर्को बुलेटिन निकालेको छ । महाशाखाको बुलेटिनमा चुनावको दिन दिउँसो प्रदेश–१, मधेस प्रदेश र वाग्मती प्रदेशमा आंशिकदेखि सामान्य बादल लाग्ने उल्लेख छ । चुनावको दिन प्रदेश–१, मधेस प्रदेश र वाग्मती प्रदेशका केही स्थानमा मेघगर्जन, चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षा हुने सम्भावना देखिएको छ । पहाडी जिल्ला काठमाडौं, भक्तपुर, ललितपुर, पोखरा, कास्की, बाग्लुङ, पर्वत, तनहँ, रसुवा, सिन्धुपाल्चोकलगायत जिल्लामा पानी पर्ने देखिएको छ । महाशाखाका वरिष्ठ मौसमविद् बरुण पौडेल भन्छन्, ‘‘मनुसन सिजन सुरु भइसकेको छैन । यस्तो अवस्थामा विहानदेखि बेलुकासम्म पानी पर्ने भन्ने हुँदैन । यद्यपि, चुनावको दिनमा पहाडी र तराईका जिल्लाहरूमा पानी पर्ने सम्भावना देखिएको छ । आधा घण्टा एक घण्टामै रोकिने प्रकृतिको पानी पर्ने अनुमान गरेका छौँ ।” दक्षिण बंगालको खाडीमा ‘आसानी’ नामक चक्रवात विकसित भइरहेको छ । यही चक्रवातको प्रभावले केही ठाउँमा पानी पर्ने देखिएको महाशाखाले जनाएको छ । यद्यपि, यो चक्रवात भोलिदेखि कमजोर हुँदै जाने अनुमान गरिएको मौसमविद पौडेल बताउँछन् । ‘‘आज–भोलिको अवस्था हेर्ने हो भने पहाडी जिल्लाहरूमा बादल लागिरहेको छ । तराईका जिल्लामा घाम लागिरहेको छ । यीमध्ये केही जिल्लामा फाट्टफुट्ट पानी परिरहेको छ,” उनले भने । तत्काल ठूलो क्षति पुर्याउने खालको वर्षाको सम्भावना नरहेको पौडेलले बताए । ‘‘दैनिक वर्षा र चट्याङको मनिटरिङ गरिरहेका छौँ । अहिले दिनभर पानी पर्ने अवस्था देखिएको छैन्,” पौडेलले भने । कर्णाली, सुदूरपश्चिम र लुम्बिनीमा अरु प्रदेशको तुलनामा कम पानी पर्ने सम्भावना देखिएको छ । स्थानीय तह चुनावको राति प्रदेश–१ मा सामान्य बादल लाग्ने देखिएको छ । त्यस्तै अन्य प्रदेशका पहाडी भू–भागमा आंशिकदेखि सामान्य बादल लाग्ने अनुमान महाशाखाको छ । राति प्रदेश–१ का केही स्थानमा र वाग्मती तथा गण्डकी प्रदेशका एकदुई स्थानमा मेघगर्जन र चट्याङसहित हल्कादेखि मध्यम वर्षाको सम्भावना छ । देशभरका स्थानीय तहका विपद व्यवस्थापन कोष र विभागहरूलाई पानी परेको खण्डमा मतपेटीकालगायत निर्वाचन सामाग्री सुरक्षित गर्न त्रिपाललगायत सामाग्रीहरू उपलब्ध गराउन निर्देशन दिएको छ । यसका लागि आयोेगले स्थानीय प्रशासन र सुरक्षा निकायलाई भनिसकेको छ । निर्वाचन सामग्री पानीबाट सुरक्षित राख्न खुला ठाउँमा राखिएका मतदान केन्द्रमा अनिवार्य त्रिपालको व्यवस्था गर्न आयोगले निर्देशन दिइसकेको छ । यसका लागि सम्बन्धित जिल्ला निर्वाचन कार्यालयले मतदान केन्द्रहरूलाई बजेट पठाइसकेको जनाएको छ । विभागले महाशाखाले आम मतदातालाई छाता बोकेर भोट हाल्न जान आग्रह गरेको छ । मौसमविद् पौडेल भन्छन्, ‘‘अहिले छोटो समयमा भिजाइहाल्ने पानी परिरहेको छ । कुन पालिकामा कतिबेला कति पानी पर्छ भन्ने ठेगान हुँदैन । जतिबेला पनि जुनसुकै ठाउँमा वर्षा हुनसक्छ ।”
शैक्षिक संस्थाको हिउँदे, वर्षे र स्थानीय विदा कटौती गर्ने सरकारको निर्णय
काठमाडौं – शिक्षा, विज्ञान तथा प्रविधि मन्त्रालयले शैक्षिक संस्थाको हिउँदे, वर्षे र स्थानीय विदा कटौती गर्ने निर्णय गरेको छ । सरकारले शनिबार र आइतबार गरी हप्तामा दुई दिन विदा दिने निर्णय गरेपछि शैक्षिक संस्थामा पढाइ हुने दिन घट्न नदिन हिउँदे, वर्षे र स्थानीय विदा कटौती गर्ने निर्णय गरेको मन्त्रालयका प्रवक्ता दीपक शर्माले जानकारी दिनुभयो । ‘सम्बन्धित निकायले हप्ताको दुई दिन विदा गर्दा पाठ्यघण्टा घट्न नदिन ५ दिन १० देखि ४ बजेसम्म र हिउँदे, वर्षे र स्थानीय विदा कटौती गरी वर्षभरिमा अधिकतम ३० दिनसम्म विदा दिन सक्नेछन’ उहाँले भन्नुभयो । यसअघि हिउँदे र वर्षे बिदा गरी ४५ दिन, स्थानीय बिदा पाँच दिन दिने व्यवस्था थियो । प्रवक्ता शर्माले विद्यालयको हकमा सम्बन्धित पालिकाले, प्राविधिक शिक्षाका हकमा सीटीईभीटीले र विश्वविद्यालयको हकमा विश्वविद्यालय अनुदान आयोगले विदा व्यवस्थापन गर्नुपर्ने बताउनुभयो । सरकारले हप्ताको दुई दिन विदा दिने निर्णय गरेपछि पाठ्यघन्टा घट्न नदिन मन्त्रालयले सरोकारवालाहरुसँग छलफल गरेको थियो । सोही छलफलका आधारमा हिउँदे, वर्षे र स्थानीय विदा कटौती गरेको प्रवक्ता शर्माले बताउनुभयो । शिक्षा नियमावली अनुसार एक शैक्षिक सत्रमा २२० दिन विद्यालय खुल्नुपर्ने र १८० दिन पठनपाठन हुनुपर्ने व्यवस्था छ । त्यस्तै एक शैक्षिक सत्रमा एक हजार २४ घन्टा पाठ्यभार हुनुपर्ने व्यवस्था छ ।
कुलमान भन्छन्,–विवादमा ल्याउने काम नगर्नुस्
काठमाडाैँ । नक्कली ट्विटर अकाउन्ट बनाइ विभिन्न सूचना सम्प्रेषण गरेकाेप्रति कुलमान घिसिङले ध्यानाकर्षण भएकाे बताएका छन् । बुधवार एक विज्ञप्ति प्रकाशित गर्दै घिसिङले आफ्नाे नाम तस्वीर प्रयाेग गरी खाेलिएका नक्कली ट्विटर ह्यान्डलबाट सूचना सम्प्रेषित भएकाेप्रति ध्यानाकर्षण भएकाे बताएका हुन् । विज्ञप्तिमा घिसिङले भनेका छन्, ‘मेरो नाम र तस्बीर प्रयोग गरी खोलिएका नक्कली ट्वीटर ह्यान्डलमार्फत स्थानीय तहको निर्वाचनको सन्दर्भमागलत सूचनाहरु सम्प्रेषण भइरहेकोप्रतिगम्भीर ध्यानाकर्षण भएको छ ।’ त्यस्तै, उनले आफ्नाे आधिकारिक ट्विटर ह्यान्डल @KMGhising मात्रै रहेकाे बताउँदै अन्य कुनै पनि ट्विटर नभएकाे स्पष्ट पारेका छन् । त्यस्तै, उनले अन्य नक्कली ह्यान्डिलहरूबाट प्रवाहित सूचनाकाे भ्रममा नपर्न समेत आग्रह गरेका छन् । उनले अगाडि भनेका छन्, ‘निर्वाचनआयोगले स्थानीयतहको निर्वाचनकालागि जारी गरेको आचारसंहिताको पूर्ण रुपमा पालना गरिरहेको एक जिम्मेवार पदाधिकारीलाई विवादमा ल्याउने गरी यस्ता क्रियाकलापहरुनगरी दिनुहुन सबैलाई हार्दिक अनुरोध गर्दछु ।’
मतदान गर्न गाउँ जानेको संख्या बढ्दै, कतिले छाडे काठमाडौं ?
काठमाडौँ । स्थानीय तहको निर्वाचनको मुख्य दिन आउन अब २ सदन मात्रै बाँकी छ । यहि ३० गते शुक्रबार देशभर एकैसाथ निर्वाचन हुँदैछ । मतदान गर्ने दिन नजिकिएसँगै काठमाडौँ उपत्यका छोड्नेको संख्या बढ्दै गएको छ । काठमाडौँका मुख्य नाका कलंकी–नागढुंगा र कोटेश्वर – जडिबुटी सडकखण्डामा आज पनि उपत्यका छोड्नेको भीड उस्तै छ । गाउँ घर जाने तयारीमा रहेकाहरु बिहानै गाडी चढ्ने ठाउँमा पुगेका छन् । तर, उनीहरुलाई गाडी पाउन मुस्किल छ । गाडीको खोजीमा रहेका यात्रुको भिड सडकको छेउसम्मै छ । गाडी र यात्रुको चापका कारण कोटेश्वर जडिबुटी सडकखण्डमा आवागमन नै प्रभावित भएको छ । केही आफ्नै निजी गाडीमा जाँदै छन् भने केही गाडी रिजर्भ लिएर जाँदै छन् । यस्तै, केही मतदातालाई सम्बन्धित दल र उम्मेदवारले गाडी पठाएका छन् । धेरैजसो गाडी रिजर्भमा जान थालेकाले यात्रुलाई गाडी पाउन समस्या छ । भोलि झन् समस्या हुन सक्ने भन्दै धेरै जना आजै गाउँ घर जाँदै छन् । यसले भिड थप बढाएको छ । टाढा जाने बस त भरिभराउ छँदैछन्, नजिकैको धादिङ, गोरखासम्म जाने सवारीमा समेत यात्रु अटेसमटेस छन् । कुरेर बसेकाहरुलाई गाडी पाउनै मुस्किल छ । तर, यातायात व्यवसायी महासंघका अध्यक्ष विजय स्वाँरले काठमाडौंबाट बाहिरिने यात्रुहरुको संख्या बढेको भएपनि गाडीहरु भने नर्मल अवस्थामै परिचालन भइरहेको बताउनुभएको छ । रिजर्भ जान खोज्नेका लागि व्यवस्थापन गरिएको स्वाँरको भनाइ छ । भोलिसम्म मात्रै यातायातका साधन चल्ने भएकोले केही मात्रामा चाप देखिएको स्वाँरले बताउनुभयो । जुन स्थानीय तहमा आफ्नो मतदाता नामावली छ त्यहीँबाट मात्रै भोट हाल्न पाइने भएकाले अरु बेला काठमाडौंमा बस्नेहरु भोट हाल्न गाउँ फर्किन लागेका हुन् । महानगरीय ट्राफिक प्रहरीे महाशाखाका अनुसार तीन दिनमा एक लाख ५६ हजार बढी सर्वसाधारणले उपत्यका छाडिसकेका छन् । आज र भोली यो संख्या अझै बढ्न सक्ने महाशाखाको अनुमान छ । महानगरीय ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका अनुसार २५ गते ५५ हजार ७ सय ४०, २६ गते ५० हजार ९ सय ३० र २७ गते बिहान ७ बजेसम्म ५९ हजार ८१ जना सर्वसाधारणले उपत्यका छाडिसकेका छन् ।
मतदाता शिक्षा : लोकदोहोरीदेखि भजनसम्म
“पहिला पहिला निर्वाचन आयोगले मत दिने स्थानहरुमै टोली खटाएर मतदाता शिक्षा दिने गर्दथ्यो ? यस पटक त्यस्तो टोली आउँदैन ?” आयोगको कान्तिपथस्थित कार्यालयमा सञ्चालित पैसा नलाग्ने कल सेन्टर—११०२ मा अहिले दैनिक यस प्रकारका धेरै जिज्ञासा आउने गरेका छन् । यस पटक आयोगले कम खर्च र स्मार्टरुपमा मतदाता शिक्षा कार्यक्रम सञ्चालन गरेका कारण स्थानीय तहमा यसका लागि घरदैलोमा टोली पठाएको छैन । त्यसरी टोली नजाँदा बदर मत बढ्ने त होइन ? भन्ने प्रश्न पनि उत्पन्न भएका बेला निर्वाचन आयोगले श्रव्यदृश्य सामग्री र विभिन्न सन्देश तयार गरेर आयोगको आफ्नै फेसबुक, युट्युब, ट्वीटर, भाइबरमा नियमित प्रसारण गरिरहेको छ । आयोगले विशिष्ट व्यक्ति, लोकप्रिय कलाकार र व्यक्तित्वहरूलाई समेटेर निर्वाचनको महत्व, आचारसंहिताका व्यवस्थाका विषयका आधारमा सन्देश तयार गरेको छ । जोगीले फेरि लगाउने शैलीमा मनोज गजुरेल, पुराणवाचक दीनबन्धु पोखरेलको पुराण वाचनको क्यारिकेचरमा कलाकार सुवोध गौतमले मतदातालाई स्थानीय तह निर्वाचनबारे सरलरुपमा बुझाउने सन्देश पस्किएका छन् । यस्तै वरिष्ठ कलाकारहरु मदनकृष्ण श्रेष्ठ र हरिवंश आचार्य, कलाकारहरु सीताराम कट्टेल र कुञ्जना घिमिरे, (धुर्मुस—सुन्तली), केदार घिमिरे (माग्ने बुढा), दीपकराज गिरी, दिपाश्री निरौलालगायत, दमन रुपाखेतीका प्रस्तुतिका साथै गायकहरू पशुपति शर्मा र मनमाया वाइवाको लोकदोहोरी पनि मतदाता शिक्षा सन्देशका रुपमा प्रयोग गरिएको छ । निर्वाचन आयुक्त डा जानकीकुमारी तुलाधरले ती सन्देशलाई १६ राष्ट्रिय दैनिक र २८ टेलिभिजन (रेडियो नेपाल, नेपाल टेलिभिजनसहित) बाट पनि प्रसारण भइरहेको छ । निर्वाचन तथा मतदाता शिक्षा नीति, २०७८ र निर्वाचन शिक्षा तथा मतदाता शिक्षा निर्देशिका, २०७८ स्वीकृत गरी कार्यक्रम सञ्चालन गरिरहेको जानकारी दिइन् । उनले आयोगले ब्रोसर, लिफ्टलेट, पर्चा, पम्प्लेट, नमूना मतपत्र, पोष्टरलगायतका सामग्री छपाई गरेर वितरण पनि गरिसकेको र कसरी मतदाता गर्न सकिन्छ भन्ने सही तरिकाबारे बुँदागत सर्कुलर पनि गरिसकेको बताइन् । “हामी कागजी प्रकारको शिक्षाभन्दा यस पटक भर्चुअल माध्यमको शिक्षामा केन्द्रित भएका छौँ । यसमा दल, उम्मेदवार र नागरिक समाजको पनि सक्रिय भूमिका हुन आवश्यक छ ।” आयोगमा मतदाता शिक्षासमेत हेर्ने आयुक्त डा तुलाधरले भनिन्, “कुनै पनि मतदाता सचेतनापूवैक मतदान गर्न पाउने अधिकारबाट वञ्चित नहोस् भन्ने आयोगको मनसाय रहेको छ । हरेक रुचिका मतदातालाई सम्बोधन गर्ने गरी विविध सामग्री तयार गरेर प्रवाह गरेका छौँ । “आयोगले ७७ जिल्लाका मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय, ६७६ निर्वाचन अधिकृतको कार्यालय, सात प्रदेशका प्रदेश निर्वाचन कार्यालय, ७० जिल्ला जिल्ला निर्वाचन कार्यालयलाई पत्राचार गरी सो निर्देशन दिएको छ । निर्वाचन प्रचारप्रसार तथा मतदाता शिक्षा कार्यक्रम अन्तर्गत निर्वाचन तथा मतदाता शिक्षा निर्देशिका तथा स्थानीय तह निर्वाचन निर्देशिकामा मतदानस्थलमा मतदाता सूचना कक्षको माध्यमबाट मतदाता शिक्षा कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने व्यवस्था भएकोमा मतदानको दिन (वैशाख ३० गते) उक्त कार्यक्रम नगरी मतदानको अघिल्ला दुई दिन (वैशाख २८ र २९ गते) मतदान स्थलहरुमा सम्बन्धित मतदान अधिकृतहरुको नेतृत्वमा खटिने मतदान टोलीबाट आयोगले उपलब्ध गराएका मतदाता परिचयपत्रको वितरण गर्ने र आयोगले उपलब्ध गराएका नमूना मतपत्र लगायतका पोष्टर, ब्रोसर आदि छपाई सामग्रीको माध्यम मतदान गर्ने सही तरिका बुझाउन आग्रह गरिएको छ । निर्देशनमा मतदान अधिकृतको नेतृत्वमा खटिएको मतदान कार्यटोली मतदानस्थलमा पुगेपछि वैशाख २८ र २९ गतेका दिन सबै मतदातालाई मतदान गर्ने तरिका र मतदाता शिक्षाको लागि उपस्थित हुन सूचना दिने र यस कार्यको लागि आवश्यकता अनुसार सर्वदलीय सर्वपक्षीय सहयोग लिने, मतदानस्थलमा उपस्थित मतदातालाई नमूना मतपत्र देखाएर मतदान गर्ने तरिकाको बारेमा निष्पक्ष रुपमा जानकारी दिने, मतदान गर्ने तरिका बारेमा मतदातालाई जानकारी गराउँदा कुनै पनि राजनीतिक दलको निर्वाचन चिन्हको नाम नलिने, मतदातालाई मतदाता शिक्षासम्बन्धी जानकारी दिएपछि मतदान गर्ने दिन वैशाख ३० गते शुक्रबार बिहान ७:०० देखि अपरान्ह ५ बजेभित्र मतदान गर्न आउन आग्रह गर्ने उल्लेख रहेको आयोगका प्रवक्ता शालिग्राम शर्मा पौडेलले जानकारी दिए । यस्तै मतदान गर्न जाँदा मतदाताले मतदाता परिचयपत्र वा आयोगले तोकेको परिचय खुल्ने अन्य परिचयपत्र लिई जान भन्ने, मतपत्रमा स्वस्तिक छाप लगाई मतदान गर्ने तरिकाको बारेमा मतदातालाई मतपत्रमा सातवटा निर्वाचन चिन्हमा मतसङ्केत गरी मतदान गर्नुपर्ने, पहिलो ठाडो लहरमा प्रमुख वा अध्यक्ष पदको उम्मेदवारको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये एउटा चिन्हमा, दोस्रो ठाडो लहरमा उपप्रमुख वा उपाध्यक्ष पदको उम्मेदवारको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये एउटा चिन्हमा, तेस्रो ठाडो लहरमा वडा अध्यक्ष पदको उम्मेदवारको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये एउटा चिन्हमा, चौथो ठाडो लहरमा महिला सदस्य पदको उम्मेदवारको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये एउटा चिन्हमा, पाँचौँ ठाडो लहरमा दलित महिला सदस्य पदको उम्मेदवारको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये एउटा चिन्हमा, छैठौँ र सातौँ ठाडो लहरमा रहेका दुई सदस्य पदका उम्मेदवारहरूको निर्वाचन चिन्हहरुमध्ये कुनै दुई निर्वाचन चिन्हमा छुट्टाछुट्टै छाप लगाई दुई उम्मेदवारलाई मतदान गनुपर्ने आयोगले जनाएको छ । स्थानीय तह निर्वाचनमा विभिन्न राजनीतिक दलका ३५५ जना विभिन्न पदाधिकारी निर्विरोध निर्वाचित भइसकेका छन्, भने छ वडा अध्यक्षसहित ३५ स्वतन्त्र सदस्य निर्विरोध निर्वाचित भएका छन् । यो निर्वाचनमा १० हजार ७५६ मतदानस्थलका २१ हजार ९५५ मतदान केन्द्रबाट एक करोड ७७ लाख ३३ हजार ७२३ मतदाताले जम्मा ३५ हजार २२१ मध्ये निर्विरोध निर्वाचित भएका बाहेकका पदमा प्रतिनिधि छनोट गर्नेछन् । मतदान केन्द्रमा आवश्यक हुने निर्वाचन सामग्रीसहित एक लाख ९ हजार ८८ कर्मचारी र ६५ हजार ८६५ स्वयंसेवक आ–आफ्नो मतदान केन्द्रमा पुगिसकेका छन् । निर्वाचनमा भाग लिने भनी दर्ता भएका ७९ वटा राजनीतिक दलहरुमध्ये जम्मा ६५ राजनीतिक दलहरु चुनावी प्रतिस्पर्धामा रहेका छन । ५५ हजार ६९८ महिला र ८९ हजार ३१३ पुरुष गरी विभिन्न राजनीतिक दल र स्वतन्त्र उम्मेदवारसमेत जम्मा एक लाख ४५ हजार ११ चुनावी प्रतिस्पर्धामा छन् । निर्वाचनमा मतदाताले शान्तिपूर्ण वातावरणमा निर्वाधरुपले मतदान गर्ने अधिकारको सुनिश्चितताका लागि शान्ति सुरक्षाको व्यवस्था मिलाउन सरकारलगायत सम्बन्धित स्थानीय प्रशासनहरुलाई आवश्यक निर्देशन दिइसकिएको र सो बमोजिम निर्वाचन सुरक्षा व्यवस्थालाई प्रभावकारी बनाइएको आयोगले जनाएको छ ।
सरकारको नीति तथा कार्यक्रम जेठ ७ गते संसदमा प्रस्तुत गरिने
काठमाडौं । सरकारले आगामी आर्थिक वर्ष २०७९र८० को नीति तथा कार्यक्रम जेठ ७ गते संसदमा प्रस्तुत गर्ने भएको छ । सरकारको आगामी आर्थिक वर्ष २०७९–८० को नीति तथा कार्यक्रम जेठ ७ गते संसदमा सार्वजनिक गर्ने कार्ययोजना बनेको संघीय संसद सचिवालयका प्रवक्ता डा. रोजनाथ पाण्डेले बताउनुभयो । उहाँले सवैधानिक व्यवस्था अनुसार जेठ १५ गते बजेट ल्याउनुपर्ने भएकाले राष्ट्रपतिले संसद अधिवेशन जेठ ३ गतेलाई आह्वान गर्नुभएको थियो । सरकारको नीति तथा कार्यक्रमको संशोधन र छलफल ८ देखि ११ गतेसम्म हुने बताउनुभयो । प्रवक्ता पाण्डेले बजेट अधिवेशनको लागि संसद सचिवालयले सुरक्षा, स्वास्थ्य मापदण्ड लगायतका भौतिक तयारी पूरा गरेको बताउनुभयो । उहाँले जेठ ३ गते पहिलो प्रतिनिधि सभाको बैठकमा अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले बजेट सिद्धान्त र प्राथमिकता सम्बन्धि प्रश्ताव पेश गर्ने कार्यक्रम रहेको उल्लेख गर्नुभयो । जेठ ४ र ५ गते संसद्मा प्रि–बजेटमा छलफल हुने प्रवक्ता डा. पाण्डेले बताउनुभयो । जेठ १२ वा १३ गते संसद्मा आर्थिक सर्वेक्षण सम्बन्धी प्रश्ताव अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले पेस गर्नु र संवैधानिक प्रावधान अनुसार जेठ १५ गते बजेट भाषण गर्ने तयारी रहेको प्रवक्ता पाण्डेले बताउनुभयो । प्रवक्ता पाण्डेले जेठ १५ गतेपछि जेठ महिनाभर आर्थिक विधेयक तथा अन्य कार्यक्रमहरु निरन्तर रुपमा चल्ने बताउनुभयो । पाण्डेका अनुसार प्रतिनीधि सभासँग ३ गतेबाट राष्ट्रिय सभाको बैठक पनि शुरु हुने बताउनुभयो ।
एमाले कार्यकर्ताको अपहरणपछि हत्या, तीन जना पक्राउ
बुटवल । रुकुमपूर्वको पुथाउत्तरगंगा गाउँपालिकामा एमाले कार्यकर्ताको अपहरणपछि हत्या गरिएकाे छ । एमाले कार्यकर्ता डोटी बुढा जुनमायालाई घरदैलोका क्रममा २३ वैशाखमा अपहरण गरी हत्या गरिएको हो । गाउँपालिकाको ११ नम्बर वडा टक्सेरामा माओवादीले एमाले–कांग्रेस गठबन्धनको घरदैलोका क्रममा आक्रमण गरी जुनमायाको अपहरण गरेको आराेप छ। सो क्रममा झडप पनि भएको थियो । अपहरणपछि खोजतलास गर्दा मंगलबार घरदेखि करिब ३ किलोमिटरमाथि शव भेटिएको र पोष्टमार्टममा हत्या गरिएको पुष्टि भएको छ । बुटवलस्थित लुम्बिनी प्रादेशिक अस्पतालमा मृतकको पोष्टमार्टम गरिएको छ । एमाले पोलिब्युरो सदस्य दधिराम न्यौपानेले माओवादीले अपहरण गरी हत्या गरेको बताएका छन् । प्रहरीले तीन जनालाई नियन्त्रणमा लिएको छ । पक्राउ पर्नेमा कुमार सिंह, निवर्तमान वडाध्यक्ष जयकुमार बुढा, उनका भाइ अर्जुनकुमार बुढा रहेका छन् ।