काठमाडौं । नेकपा (माओवादी केन्द्र)का अध्यक्ष एंव प्रधानन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले २९ औं जनयुद्ध दिवसको शुभकामना व्यक्त गरेका छन् । आज एक शुभकामना सन्देश जारी गर्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले जनयुद्धको जगमा स्थापित भएका छन्, अधिकार र उपलब्धि राष्ट्रका साझा सम्पत्ति भएको बताएका छन् । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले जनयुद्ध दिवसलाई विभिन्न रचनात्मक कार्यक्रमसहित राष्ट्रिय उत्सव र गौरवको दिनका रूपमा मनाउन आम जनसमुदायलाई अपील समेत गरेका छन् । उनले भनेका छन् जनयुद्धको जगमा जुन अधिकार स्थापित भएका छन्, ती अधिकार र उपलब्धि राष्ट्रका साझा सम्पत्ति हुन्। नेकपा (माओवादी) ले नेतृत्व गरेको भएता पनि जनयुद्ध पहिचान, अधिकार, मुक्ति, न्याय र स्वतन्त्रता चाहने सम्पूर्ण मुक्तिकामी एवं परिवर्तनप्रेमी नेपालीहरूको साझा दिवस हो। तसर्थ, जनयुद्ध दिवसलाई विभिन्न रचनात्मक कार्यक्रमसहित राष्ट्रिय उत्सव र गौरवको दिनका रूपमा मनाउन म सम्पूर्ण जनसमुदायमा हार्दिक अपील गर्दछु। यस्तो छ प्रधानमन्त्री प्रचण्डद्धारा व्यक्त शुभकामना

काठमाडौं । अर्थ मन्त्रालयले सोमबार बजेटको अर्धवार्षिक समीक्षा सार्र्वजनिक गर्ने भएको छ । नेपाल सरकार अर्थ मन्त्रालयले आज पत्रकार सम्मेलन गर्दै आर्थिक वर्ष २०८०/८१ को बजेटको अर्ध वार्षिक मूल्याङ्कन प्रतिवेदन सार्वजनिक गर्न लागेको हो । प्रतिवेदन सार्वजनिक कार्यक्रम आज दिउँसो ३ः३० बजे अर्थ मन्त्रालयको सुवर्ण हलमा राखिएको अर्थ मन्त्रालयले जनाएको छ ।सामान्यत प्रत्येक आर्थिक वर्षको ६ महिना बितेपछि अर्धवार्षिक समीक्षा गर्ने प्रचलन छ । मूल्यांकन प्रतिवेदनमा राजस्व, खर्च, वैदेशिक अनुदान तथा ऋणको अनुमान, प्राप्ति तथा परिचालनको यथार्थ विवरण, सरकारको समष्टिगत आर्थिक तथा वित्तीय स्थिति र सरकारको नीति तथा बजेटमा समावेश भएका कार्यक्रमको कार्यान्वयनको अवस्था उल्लेख गर्ने व्यवस्था छ । चालू आर्थिक वर्षमा अर्थ मन्त्रालयले १७ खर्ब ५१ अर्ब ३१ करोड २१ लाख रुपैयाँको बजेट सार्वजनिक गरेको छ । यसका लागि १४ खर्ब २२ अर्ब ५४ करोड १७ लाख राजस्व उठाउने लक्ष्य राखिएको छ । ६ महिना बित्दा सरकारले ३२.३५५ खर्च भएको छ भने ३४.९५ राजस्व संकलन भएको छ ।

सङ्घमाथिको वित्तीय निर्भरता कम गर्नू प्रधानमन्त्रीको प्राथमिकता काठमाडौं। प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले सङ्घीयता कार्यान्वयन सम्बन्धमा सङ्घीय सरकारले गर्न बाँकी कार्यायोजना र हालसम्म भएका तथा कार्यान्वनमा देखिएका समस्याका बारेमा आज छलफल गरेका छन्। प्रधानमन्त्री प्रचण्डको अध्यक्षतामा आज सिंहदरबारमा बसेको राष्ट्रिय समन्वय परिषद् बैठकमा अन्तर प्रदेश परिषद्बाट स्वीकृत सङ्घीयता कार्यान्वयन सहजीकरण कार्ययोजना कार्यान्वयनको अवस्थाको समीक्षा गरी सम्पन्न हुन नसकेका कार्यको कारण पहिचान गरी उपयुक्त निकास दिने विषयमा छलफल भएको हो । यसअघि प्रधानमन्त्री प्रचण्डकै अध्यक्षतामा विसं २०८० असार १६ गते राष्ट्रिय समन्वय परिषद्को पहिलो बैठक बसेको थियो । त्यस बैठकमा पनि सङ्घीयता कार्यान्वनलाई प्रभावकारी तुल्याउने विषयमा छलफल भएको थियो । बैठकमा कार्यविस्तृतिकरणलाई सरल, स्पष्ट र कार्यजिम्मेवारी नदोहोरिने गरी पारिमार्जन गरी अन्तिमरुप दिने र त्यसलाई कार्यान्वयनमा लैजाने गरी बैठकमा छलफल भएको छ । बैठकमा प्रदेश तथा स्थानीय तहको लागि मार्गदर्शक मानिने सङ्घीय निजामती सेवा ऐन जारी गर्न नसक्नुका कारण एवं संविधानको अनुसूची ७ र ९ बमोजिम साझा अधिकार सूचीको कार्यान्वयन गर्न आवश्यक ऐन, नियम र मापदण्डका विषयमा विचारविमर्श भएको छ । प्रदेश तथा स्थानीय तहमा कार्यरत जनशक्तिलाई व्यवस्थित गर्न नसकिएको सन्दर्भलाई कसरी व्यस्थित गर्न सकिन्छ भन्ने विषयलाई गम्भीररूमा लिएको छ । तीन तहका सरकारका भूमिकामा देखिएको अस्पष्टतालाई निराकरण गर्नुपर्ने देखिएको छ । तीन तहका सरकारले आआफ्नो तवरले निर्णय गर्दै जाँदा निर्णय र प्रतिवेदनमा एकरुपता नहुनका साथै तीन तहका संरचनामा नियन्त्रण र सन्तुलन गर्नका लागि संरचना निर्माण गर्ने विषयलाई ध्यान दिनुपर्ने देखिएको छ । जहाँबाट एक सरकार र अर्को सरकारका बीचमा आउन सक्ने द्वन्द्वलाई न्यूनीकरण गर्नुपर्नेमा जोड दिइएको छ । स्थानीय सरकारले एकल अधिकारसम्बन्धी ऐन बनाउन सक्ने भए पनि सात सय ५३ स्थानीय तहले अलगअलग ऐन बनाउँदा आइपर्ने समस्याका बारेमा पनि गम्भीर छलफल गरेर त्यसलाई व्यवस्थित गर्नुपर्नेमा जोड दिइएको छ । स्थानीय तह प्रतिपक्षरहित हुने भएकाले सन्तुलन कायम गर्ने तथा सबै स्थानीय तहको कानुन बनाउन उनीहरुको क्षमता अभिवृद्धि गर्नुपर्ने विषयमा छलफल भएको छ । निर्वाचनलाई मितव्ययी बनाउन चाल्नुपर्ने कमदका बारेमा पनि बैठकमा छलफल भएको थियो । वित्तीय सङ्घीयता कार्यन्वयनमा भएका उपलब्धि राष्ट्रिय योजना आयोग र राष्ट्रिय प्राकृतिक स्रोत तथा वित्त आयोगको सिफारिसको आधारमा तीनै तहलाई वित्तीय स्रोत विनियोजन भइरहेको छ । आयोगको सिफारिसमा प्रदेश सरकार तथा स्थानीय तहलाई विभिन्न चार प्रकारको अनुदान उपलब्ध हुँदै आएको छ । प्रदेश तथा स्थानीय तहको खर्चको आवश्यकता र राजस्वको क्षमताको आधारमा वित्तीय समानीकरण अनुदान तथा राष्ट्रिय नीति तथा कार्यक्रम, मानक र पूर्वाधारको अवस्था अनुसार सशर्त अनुदान प्रदान हुँदै आएको छ । पूर्वाधार विकाससम्बन्धी कुनै योजना कार्यान्वयन गर्न सहभागितात्मक रुपमा प्रदान गरिने समपूरक अनुदान र सामाजिक विकास तथा सन्तुलित विकासका लागि प्रदान गरिने विशेष अनुदान उपलब्ध हुँदै आएको छ । अपवादबाहेक निर्धारित मितिमा नै सबै स्थानीय तह, प्रदेश सरकार र सङ्घको बजेट प्रस्तुत हुनु सङ्घीयताको असल अभ्यासका रुपमा देखिएको छ । अन्तर सरकारी वित्त व्यवस्थापन ऐन, २०७४ सालमा नै जारी भई वित्तीय स्रोत साधनको विभाजनको स्पष्ट कानूनी आधार बनी सोहीआधारमा स्रोतको बाँडफाड भइरहेको छ । ऐन बनाएर कर उठाउने अभ्यास स्थानीय तहबाट हुन थालेको छ । अन्तरसरकारी वित्त परिषद्को आठाँै बैठकबाट विकास आयोजना प्राथमिकीकरण गर्ने र दोहोरोपना हटाउने, स्रोतको उच्चतम उपयोग गर्ने, कराधारको विषयमा देखिएको दोहोरोपना हटाउने तथा वित्तीय सङ्घीयता कार्यान्वयनका लागि आवश्यक कानून निर्माण गर्नेलगायत निर्णय भइ कार्यान्वयन भइरहेको छ । विद्यमान समस्या समाधानको पहल प्रदेश तथा स्थानीय तहहरुको सङ्घमाथिको वित्तीय निर्भरता कम गर्न प्रधानमन्त्री प्रचण्डले विशेष प्राथमिकता दिनुएको छ । उहाँले संविधानमा उल्लेख भएका अधिकारको प्रयोग गर्दै प्रदेश तथा स्थानीय तहले आफ्नो स्रोतको उचित परिचालनतर्फ ध्यान बढाउन निर्देशित गर्नुभएको छ । उहाँले राजस्वका नयाँनयाँ स्रोतको पहिचान गरेर प्रदेश र स्थानीय तहलाई सबल तुल्याउनुपर्नेमा जोड दिनुभएको छ । प्रशासनिक सङ्घीयताअन्तर्गत भएका कार्य कर्मचारी समायोजन ऐन जारी गरी साविकका निजामती कर्मचारी स्थानीय निकायमा कार्यरत कर्मचारीलगायत विभिन्न समितिमा कार्यरत कर्मचारीलाई सङ्घ, प्रदेश तथा स्थानीय तहमा समायोजन भइसकेका छन् । प्रदेश सरकारको प्रशासनिक नेतृत्व गर्ने प्रमुख सचिव तथा सचिव सङ्घले खटाई पठाएको छ । स्थानीय तहमा प्रमुख प्रशासकीय अधिकृत सङ्घीय सरकारबाट खटाइएको छ । सबै प्रदेशमा प्रदेश लोक सेवा आयोग गठन भएको अवस्था भएको छ । अन्तर प्रदेश परिषद्को निर्णयानुसार स्वीकृत सङ्घीयता कार्यान्वयन सहजीकरण कार्ययोजनाबमोजिम अधिकांश कार्य सम्पादन भइसकेका छन् । सङ्घीयता कार्यान्वयनसँग सम्बन्धित ऐन कानून निर्माण भइरहेका छन् भने तीनको कार्यान्वयन पनि भइरहेका छन् । सङ्घ र प्रदेशको प्रशासनिक समन्वयका लागि मुख्यसचिवको नेतृत्वमा प्रदेशका प्रमुख सचिवसहितको प्रशासनिक समन्वय परिषद् क्रियाशील छ । योजना आयोगको सिफारिसमा नेपाल सरकारले आयोजना वर्गीकरणको आधार तथा मापदण्ड स्वीकृत भएको छ । सङ्घ, प्रदेश र स्थानीय तह (समन्वय तथा अन्तरसम्बन्ध), २०७७ को दफा १६ बमोजिम सङ्घ प्रदेश र स्थानीय तहबीचको समन्वय तथा अन्तरसम्बन्ध व्यवस्थित गर्न प्रधानमन्त्रीको अध्यक्ष्तामा राष्ट्रिय समन्वय परिषद्को बैठक बस्ने व्यवस्था गरिएको छ । परिषद्मा सङ्घीय सरकारका अर्थमन्त्री, कानुन न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्री, गृहमन्त्री, सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशसान मन्त्री, प्रदेश सरकारका मुख्यमन्त्रीहरु, प्रतिनिधिसभाको विपक्षी दलका नेता तथा निजले तोकेको सङ्घीय सांसद र प्रधानमन्त्रीले तोकेका स्थानीय तहका कम्तिमा तीन महिलासहित सात जना सदस्य रहने व्यवस्था छ ।

ढाका । बंगलादेशको नयाँ प्रधानमन्त्रीमा अवामी लिग पार्टीकी नेतृ शेख हसिनालाई बुधबार नियुक्त गरिएको छ । बंगलादेशका राष्ट्रपति मोहम्मद शहाबुद्दीनले सत्तारुढ अवामी लिगकी नेतृ शेख हसिनालाई देशको नयाँ प्रधानमन्त्री नियुक्त गरेका हुन् । उनको यो लगातार चौथो कार्यकाल हो । अवामी लिगले संसद्का बहुमत सदस्यको विश्वास प्राप्त गरेकाले राष्ट्रपतिले उनलाई नयाँ सरकार गठनका लागि निमन्त्रणा समेत दिएको क्याबिनेट डिभिजनले राजपत्रमा सूचना जारी गरी जानकारी गराएको छ । आइतबार सम्पन्न आम निर्वाचनमा प्रधानमन्त्री हसिनाको पार्टीले विजय हासिल गरेपछि उनले पार्टीका अन्य सांसद्सहित बुधबार सांसद पदको शपथ लिएकी थिइन् । निर्वाचन आयोगले मंगलबार अपराह्न प्रकाशित गरेको राजपत्रमा प्रकाशित सूचनाअनुसार हसिना नेतृत्वको अवामी लिगले संसद्को २९८ सिटमध्ये २२२ सिट जितेको छ भने उनको नेतृत्वको गठबन्धनले २२५ सिट जितेको छ ।

काठमाडौं। प्रधानमन्त्री एवं त्रिभुवन विश्वविद्यालयका कुलपति पुष्पकमल दाहाल “प्रचण्ड”ले विश्वविद्यालयहरूमा हुने राजनीतिक नियुक्तिहरूमा राजनीतिक भागबण्डाको अन्त्य गरी मेरिटका आधारमा पदाधिकारीहरू नियुक्त गर्ने बताएका छन् । सोमबार दिउँसो त्रिपुरेश्वरमा आयोजित त्रिभुवन विश्वविद्यालयको उनन्चासौँ दीक्षान्त समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्रीले सो घोषणा गरेका हुन् । समारोहलाई सम्बोधन गर्दै प्रधानमन्त्रीले भने“आजको यो दिक्षान्त समारोह नेपालको इतिहासमा मात्रै ऐतिहासिक बनेन, विश्व इतिहासमा नै दिक्षान्त समारोहको तमाम श्रृङ्खलामा एउटा रेकर्ड हुन गयो। म आज यस अवसरमा त्रिभुवन विश्व विद्यालयबाट नै राजनीतिक भागभण्डाको अन्त्य गर्ने मेरिटको आधार भिसी लगायतका पदाधिकारी नियुक्ति गर्ने प्रतिबद्धता तपाईहरूको अगाडि व्यक्त गर्दछु।” प्रधानमन्त्रीले अगाडि भने, “यसका निम्ति खुला प्रतिस्पर्धामा आउन देशभित्र र विश्वभरि रहेका विज्ञ नेपालीहरूलाई विशेष आव्हान पनि गर्दछु। राजनीति दलहरूलाई त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा भागबण्डा होइन मेरिटको आधारमा नियुक्ति हुनका लागि अग्रसर हुन अपील गर्दछु।”

काठमाडौं । प्रधानमन्त्री तथा नेकपा (माओवादी केन्द्र) का अध्यक्ष पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले महान् क्रान्तिहरूसँगै भयानक प्रतिक्रान्तिको जन्म भइरहने बताउँदै क्रान्तिकारीहरूले निरन्तर संघर्ष गर्नुपर्ने बताएका छन्। शनिबार दिउँसो नेकपा (माओवादी केन्द्र) का सचिव एवं पूर्वमन्त्री राम कार्कीद्वारा लिखित पुस्तक ‘‘विकल्प, समता, समाजवाद र मुक्त दुनिया’ पुस्तकको लोकार्पण गर्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले क्रान्ति र प्रतिक्रान्ति सामाजिक विज्ञानको अनिवार्य नियम भएको बताउँदै एकपटक क्रान्ति गरेपछि त्यो सधैंका लागि हुन्छ भन्ने मानसिकताबाट माथि उठेर मात्र निरन्तर क्रान्ति सम्भव रहेको बताए। यस्तो छ प्रधानमन्त्रीको सम्बोधनको सारांस ▪ माक्र्सवाद सामाजिक क्रान्तिको विज्ञान हो, तसर्थ यो निरन्तर परिवर्तनशील छ । माक्र्सवादले हामीलाई कुनै सुत्र दिएको छैन, जसले आफसेआफ फटाफट क्रान्ति गरोस्, बरू यसले क्रान्तिकारी परिवर्तनका निम्ति महत्वपूर्ण दिशाबोध गरेको छ । ▪ माक्र्सकै परिभाषामा हरेक प्रत्येक क्रान्तिले शक्तिशाली प्रतिक्रान्तिलाई जन्म दिँदै अगाडि बढ्छ, संघर्ष गर्दै अगाडि बढ्नुपर्छ । आजको परिस्थिति पनि त्यही हो। एकपटक क्रान्ति गरेपछि त्यो सधैंका लागि हुन्छ भन्नु वैज्ञानिक विचार होइन । त्यसैले आजको विशेषतासहित क्रान्तिको नेतृत्व हाम्रो कार्यभार हो । राम कार्कीद्वारा लिखित पुस्तक ‘‘विकल्प, समता, समाजवाद र मुक्त दुनिया’ पुस्तकको लोकार्पण गर्दै प्रधानमन्त्री प्रचण्ड ▪ आजको परिस्थितिमा क्रान्ति आजकै विशेषताका आधारमा हुन्छ र हुनुपर्छ । आजको अन्तर्राष्ट्रिय र राष्ट्रिय परिस्थितिका आधार, भूराजनीतिक सन्तुलनका आधारमा अगाडि बढेर मात्र हामी सही निष्कर्षमा पुग्न सक्छौं । ▪ माक्र्सवादले हामीलाई आलोचनात्मक चेत अवश्य दिएको छ । तर, आलोचना विकल्पसहितको हुनुपर्छ, प्रगतिशील शक्तिको आलोचना गर्दा त्यसबाट प्रतिक्रान्तिकारीहरूले फाइदा नउठाउन् भन्नेमा सतर्क हुनुपर्छ । तर्क मात्रै विकल्प हुन सक्दैन, त्यो तथ्यमा आधारित हुनुपर्छ । व्यवस्था र नेतृत्वको विकल्प पनि त्यही हो । म रहरले मात्र नेतृत्वमा रहिरहेको छैन, नयाँ पुस्ताले नयाँ सोचसहित विकल्प प्रस्तुत गर्दा म खुसी हुन्छ, किनकि हरेक विकल्प पहिलाको भन्दा उन्नत र प्रगतिशील हुनुपर्छ । ▪ हामीले क्रान्तिको बेला भन्यौं– विद्रोह गर्नु जनताको अधिकार हो । पार्टीभित्र पनि विद्रोह गर्ने अधिकार छ । शान्ति प्रक्रियामा आएपछि धेरै साथीहरूले विद्रोह पनि गर्नुभयो । तर, विकल्प दिन सक्नुभएन । त्यो विकल्प हामी नै रह्यौं । यसलाई गम्भीरतापूर्वक हेर्नुपर्छ । ▪ यो पुस्तक माओवादी केन्द्रका सचिव एवं लेखकले विभिन्न सन्दर्भमा लेख्नुभएको विचारोत्तेजक लेखहरू एवं विभिन्न बौद्धिक एवं वैचारिक कार्यक्रममा उहाँले व्यक्त गर्नुभएको प्रवचन र पेश गर्नुभएको कार्यपत्रहरूको समेत संकलित रचना हो । ▪ विकल्प पुस्तकमा लेखकले आजको समस्त समस्याहरूको समाधान सामाजवादी व्यवस्थाले मात्रै दिनसक्ने बताउँदै समाजवादभित्र स्वतन्त्रताको मूल्य सबैभन्दा माथि हुनुपर्ने निष्कर्ष निकाल्नुभएको छ ।   ▪ पुस्तकमा बीसौं शताब्दीको समाजवादबारे गम्भीर समीक्षा गरिएको छ, जसमा महान् क्रान्तिहरू, कम्युनिस्ट एवं वामपन्थी पार्टीहरूबीच चलेका बहसहरू, अन्तरसंघर्षहरू, भयानक प्रतिक्रान्ति र त्यसका शिक्षाहरूबारे अध्ययन र विश्लेषण गरिएको छ । ▪ लेखकले आफ्ना रचनाहरूमा आलोचनात्मक दृष्टिकोण राख्नुहुन्छ, विश्व कम्युनिस्ट, मजदुर एवं वामपन्थी आन्दोलनका केस्रा केस्रा केलाउनु र विकल्प प्रस्तुत गर्नु यो पुस्तकको सबैभन्दा ठूलो सफलता हो । ▪ लेखक उन्नाइसौं र बीसौं शताब्दीको समाजवाद र कम्युनिस्ट आन्दोलनको विश्लेषण र समीक्षा गर्दा परम्परागत सीमारेखाभित्र कैद हुनुभएको छैन, उहाँका कैयौं विश्लेषणमा लेनिनका त्रुटिहरू, रोजा लक्जेम्वर्गका क्रान्तिकारी विचारहरू लगायत ग्राम्स्कीको विचारका समेत महत्वपूर्ण पक्षहरू उल्लेख छन् । ▪ पुस्तकमा लेखकले माक्र्स, एंगेल्स, लेनिन, माओ र ग्राम्स्कीका विचारहरूलाई मूलतः केन्द्रमा राख्नुभएको छ । तर, उनीहरूको शतप्रतिशत समर्थन छैन । लेनिन र माओसम्म आइपुग्दा उहाँले उनीहरूको मूल विचार र प्रवृत्तिको समर्थन गर्दै कैयौं विचार र प्रवृत्तिहरूको तिखो आलोचना गर्नुभएको छ । ▪ नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनमा चौंथो महाधिवेशनको धाराले दक्षिणपन्थी करार गरेका विश्वका वामपन्थी नेताहरूबारे समेत कार्की आलोचनात्मक चेत राख्नुहुन्छ । उहाँ गुण र दोषका आधारमा समर्थन र विरोध गर्नुपर्ने मान्यता राख्नुहुन्छ । रोजा लक्जेम्वर्ग, अन्तोनियो ग्राम्स्की मात्र नभएर कतिपय सन्दर्भमा ट्राटस्की, प्लेखानोभहरूका विचारहरू पनि महत्वपूर्ण रहेको र त्यसमाथि नयाँ कोणबाट अनुसन्धान हुनुपर्ने मान्यता लेखकको छ । ▪ लेखकले नेपाली कम्युनिस्ट आन्दोलनका बारेमा समेत गम्भीर समीक्षा गर्नुभएको छ । यो कृति कुनै सैद्धान्तिक प्रस्तावनाको व्याख्या वा समर्थनमा केन्द्रित नभएर समाजवादको विश्वव्यापी मान्यता र अभ्यासहरूको समीक्षामा केन्द्रित छ । उहाँले नेपालका कम्युनिस्ट पार्टी र घटकहरू विकृत रहेको, उनीहरू स्वतन्त्रताको सैद्धान्तिक मान्यतालाई हृदयदेखि आत्मसात गर्न नसकेको, सामन्तवादको प्रभाव पार्टी र नेताहरूमा विद्यमान रहेको निष्कषसमेत निकालेको देखिन्छ । ▪ पुस्तकमा कार्यदिशाको प्रश्नसमेत महत्वपूर्ण रूपमा उठाइएको छ, जसमा लेखकले क्रान्तिकारी मत राख्नुभएको छ । समाज रूपान्तरणका निम्ति क्रान्तिकारी संघर्षमा जोड दिँदै लेखकको कम्युनिस्ट पार्टीको विचार र आचारले जनतालाई स्वतस्फूर्त संगठित र परिचालन गर्ने सामथ्र्य राख्नुपर्ने मत छ । ▪ पुस्तकका कतिपय निष्कर्षहरू नेकपा ९माओवादी केन्द्र० को विश्लेषण र संश्लेषणभन्दा अलि पृथक र मौलिक प्रकृतिका पनि देखिन्छन्, जसमाथि खुला बहस हुनुपर्ने लेखकको मत छ । यद्यपि, समग्रमा पार्टी नीति र नेतृत्वको भूमिकाप्रति लेखकको मूलरूपमा समर्थन देखिन्छ । ▪ एक्काइसौं शताब्दीमा नेपालमा समाजवाद कस्तो हुनुपर्छ रु लेखकको आफ्नै मौलिक मत र दावी छ । लेखकले पार्टीको आठौं महाधिवेशनमा प्रस्तुत गरेको पूरक प्रस्ताव लगायतका सामग्रीलाई पनि पुस्तकको अंश बनाउनुभएको छ, नेपाली विशेषताको समाजवादबारे अलि फरक कोणबाट अध्ययन र विश्लेषण हुनुपर्ने आग्रह उहाँको छ । ▪ पुस्तकमा लेखकको निष्कर्ष छ समाजवाद सबैभन्दा उन्नत र स्वतन्त्र व्यवस्था हो । तसर्थ, कम्युनिस्ट पार्टी र समाजवादी राज्य सबैभन्दा लोकतान्त्रिक हुनुपर्छ, आलोचनात्मक चेतलाई प्रोत्साहन गर्नुपर्छ । फलामे अनुशासन, नेतृत्वको केन्द्रिकरण, अति केन्द्रिकरणले समाजवादको जग कमजोर हुन्छ, उन्मुक्त व्यवस्थाका पक्षपातीहरूले स्वेच्छिक एकता र सामूहिकताका निम्ति संघर्ष गर्नुपर्छ । उहाँ हाम्रो पार्टीको नेता हो, जसले अक्सर आलोचनात्मक चेतका साथ विषय उठाउनुहुन्छ, अनि हाम्रो पार्टीले उहाँका विचारलाई सधै सम्मान गर्दै आएको छ । यहाँजस्ता आलोचक मात्रै भएर पनि पार्टी चल्दैन, आलोचनात्मक चेत नभएको पार्टी त झन् चल्दै चल्दैन । निष्कर्षमा क्रान्ति र समाजवादबारे उहाँ जुनस्तरको अनुराग र प्रतिवद्धता छ, त्यो उहाँको सबैभन्दा ठूलो सम्पत्ति हो, हाम्रो पनि सम्पत्ति हो ।

निर्वाचन आयोगले बैशाख १४ गते स्थानीय तहको निर्वाचन देशभरी एकैपटक गर्न सरकार समक्ष प्रस्ताव गरेको छ । प्रधानमन्त्री शेरबहादुर देउवासँगको छलफलमा निर्वाचन आयोगले उक्त मितिमा चुनाब गराउन प्रस्ताव गरेको हो । आयोगका प्रवक्ता शालिग्राम शर्मा पौडेलले छलफलमा एकैदिन निर्वाचन गर्न सम्भव नभएमा पहिलो चरण बैशाख १४ गते बुधबार र दोस्रो चरण बैशाख २२ गते बिहीबारका दिन गर्न प्रस्ताव गरिएको जानकारी दिनुभयो । जवाफमा प्रधानमन्त्री देउवाले दलहरुसँगको छलफलपछि आयोगको प्रस्तावलाई अगाडि बढाउने बताउनुभयो । उहाँले छलफलमा सहमति भएर स्थानीय तहको चुनाबको मिति तोक्ने बताउनुभयो । प्रधानमन्त्री निबास बालुवाटारमा शुक्रबार भएको छलफलमा आयोगले आफ्नो गतिविधिबारे प्रधानमन्त्री तथा मन्त्रीपरिषद्का अन्य सदस्यहरुलाई जानकारी गराएको थियो । स्थानीय तह निर्वाचन ऐन, २०७३ को दफा ४ ले निर्वाचन आयोगले सिफारिश गरेको मितिमा सरकारले स्थानीय तहको निर्वाचनको मिति तोक्ने ब्यवस्था गरेको छ । कानुनी ब्यवस्थाबारे छलफलपछि प्रधानमन्त्री देउवाले आयोगको सिफारिशमा सरकारले मिति तोक्न सहमत हुनुभएको प्रवक्ता पौडेलले बताउनुभयो । प्रमुख आयुक्त दिनेशकुमार थपलियाले निर्वाचन एकै चरणमा एकै दिन गर्दा उपयुक्त हुने धारणा राख्नुभएको थियो । उहाँले त्यसो गर्दा खर्चमा मितव्ययिता हुने, सुरक्षा व्यवस्थापनमा सहजता हुने, समग्र निर्वाचन व्यवस्थापनमा सहजता हुने, मतदाता शिक्षा सामग्रीहरुमा एकरुपता हुने तथा एक ठाउँको निर्वाचनको परिणामले अर्को ठाउँमा प्रभावित नपार्ने तर्क गर्नुभएको थियो । प्रधानमन्त्रीसँगको छलफलमा आयोगले स्थानीय तहको निर्वाचनमा विद्युतीय ‘भोटिङ मेशिन’ प्रयोग गर्नुपर्ने प्रस्ताव गरेको थियो । प्रधानमन्त्री देउवाले भने उक्त विषयमा समेत दलहरुसँग सहमति कायम गरी अगाडि बढ्ने बताउनुभयो । उहाँले सबै क्षेत्रहरुमा प्रयोग गर्न नसकिएपनि केही निश्चित क्षेत्रहरुमा भोटिङ मेशिन प्रयोग गर्दै जाने तर्क गर्नुभयो । स्थानीय तह निर्वाचन, ऐन २०७३ र संविधानमा भने स्थानीय तहको निर्वाचन सम्बन्धमा अलग अलग ब्यवस्था रहेको छ । संविधानको धारा २२५ ले पदाधिकारीको कार्यकाल सकिएको छ महिनाभित्र निर्वाचन गर्नुपर्ने ब्यवस्था गरेको छ । तर ऐनको दफा ३ ले भने कार्यकाल समाप्त हुनुभन्दा अगाडि नै निर्वाचन गरिसक्नुपर्ने उल्लेख गरेको छ । स्थानीय तहका पदाधिकारीको कार्यकाल जेठ ५ मा सकिदैछ । निर्वाचन अबधि र कानुनी ब्यवस्थालाई टेकेर आयोगले बैशाख १४ को मिति प्रस्ताव गरेको हो । बैशाख १४ मा चुनाब गर्न पुस अन्तिमसम्म मिति घोषणा गरिसक्नुपर्नेछ । छलफलमा समेत आयोगका पदाधिकारीले भने बढीमा १२० दिन निर्वाचन अवधि आवश्यक पर्ने भएकोले कम्तिमा १०० दिन निर्वाचन अवधि रहने गरी मिति तोक्न प्रस्ताव गरेको थियो । गाेर्खापत्रबाट

मानव जीवनमा सुधार ल्याउने उदेश्यले आचार्य चाणक्यले चाणक्य नीति र चाणक्यनीतिशास्त्र ग्रन्थको रचना गरेका थिए । यी ग्रन्थमा भएका सुत्र र नियमको सही रुपमा पालना गरेमा मानव जीवनमा प्रगति र समृद्धि प्राप्त हुने धारणा छ । चाणक्य नीतिमा पुरुष, महिला, बच्चा, बृद्ध लगायत सबैको बारेमा जानकारी मिल्दछ । ग्रन्थमा मित्र, शत्रु र मानवीय सम्बन्धका बारेमा गहिरो अध्ययन पाइन्छ । आचार्य चाणक्यको यस ग्रन्थमा धेरै नीति, सुत्रको व्याख्या पाइन्छ । महिलाहरुको बिषयमा आचार्य चाणक्यले बताएका कुराहरु निकै महत्वपूर्ण रहेका छन् ।महिलाहरुको स्वभाव,उनीहरुको सोच, ब्यवहारका बारेमा आचार्यले गहिरो अध्ययन गरेका छन् । महिलामाथि चाँडो विश्वास गर्नु हुँदैन भनेका छन् चाणक्यले । उनको यस कुरामा धेरैको विमति पनि हुनसक्छ । तर चाणक्यले दिएको तर्कले उनको कुराप्रति विश्वस्त हुन सकिन्छ । चाणक्यका अनुसार महिलाको स्वभावमा यस्तो लक्षण पाइन्छ जुन विश्वास गर्न गाह्रो हुने गर्छ । महिलाले कुनै पनि कुरा लामोसमयसम्म मनमा राख्न नसक्ने चाणक्यको तर्क छ । चाणक्यले निम्न प्रकारका महिलामाथि विश्वास र विवाह गर्न नसकिने बताएका छन् । आचार्य चाणक्यले भनेका छन्– ‘वरयेत् कुलजां प्राज्ञो विरुपामपि कन्यकाम् । रुपशीलां न नीचस्य विवाहः सदशे कुले ।’ यस श्लोकका माध्यमबाट आचार्य चाणक्यले कुन स्त्रीसँग विवाह गर्न हुने र कुन स्त्रीसँग विवाह गर्न नहुने भनि प्रष्ट पारेका छन् । स्त्रीको सुन्दरता आचार्य चाणक्यले स्त्रीको सुन्दरतालाई गौण मानेका छन् । यदि कोही पुरुष स्त्रीको सुन्दरता देखेर विवाह गरेमा पुरुषको गल्ती हुने बताएका छन् । र, त्यस्ता पुरुषलाई मूर्खको संज्ञा दिएका छन् । स्त्रीको संस्कार विवाहको लागि स्त्रीको संस्कार, स्वभाव, लक्षण र गुण– अवगुणको बारेमा जानकारी लिनु पर्ने ग्रन्थमा उल्लेख पाइन्छ । यी सबै कुरामा ध्यान दिन सकेमात्रै स्त्रीको विवाहको बारेमा निर्णय गर्नुपर्ने आचार्यले उल्लेख गरेका थिए । अन्यथा सुन्दरताका नाममा गलत स्त्रीको छनौटबाट परिवारमा दुःख आउन सक्ने उनको तर्क छ । आचार्य चाणक्यले ग्रन्थमा स्त्रीको संस्कारलाई विशेष महत्व दिएका छन् । राम्रो संस्कार भएको स्त्रीको कारण घर स्वर्ग जस्तै हुने र पूरै परिवारको रेखदेख हुने चाणक्यले ग्रन्थमा उल्लेख गरेका छन् । नराम्रो संस्कार भएका महिलाको कारण घर बिग्रन सक्ने खतरा समेत हुने सक्ने उनको धारणा छ । स्त्री सुन्दर नभएपनि राम्रो संस्कारको स्त्री भएमा परिवारको भविष्य सुन्दर हुन्छ । धर्ममा विश्वास नगर्ने महिलाले परिवार सम्बन्धमा पनि अविश्वास गर्ने सम्भावना रहन्छ । त्यस्ता स्वभाव भएका स्त्रीबाट परिवार बिग्रने खतरा रहने आचार्यले ग्रन्थमा उल्लेख गरेका छन् ।

मस्को । विश्वकप फुटबल अन्तर्गत पहिलो खेलमा बेल्जियमले उत्कृष्ट शुरुवात गरेको छ । गयराती भएको खेलमा उसले पहिलो पटक सहभागीता जनाएको पानालाई ३-० गोलले हरायो । पानामाले खेलको पहिलो हाफमा गोल गर्न नदिए पनि दोश्रोहाफको दोश्रो मिनेटमै मेर्टेन्सले गोल गर्दै बेल्जियमलाई अग्रता दिलाए । त्यसपछि पानामाले थप लय गुमाउँदा बेल्जियमका लुकाकु चम्किए । उनले ६९ औं मिनेटमा लुकाकुले क्रसबललाई उत्कृष्ट हेडमार्फत पोष्टमा प्रहार गरे । यस्तै ७५ मिनेटमा पाएको खुल्ला र सुन्दर अवसरलाई पनि खेर जान दिएनन्, गोलमा परिणत गरे । फिफा बरियतामा तेश्रो स्थानमा रहेको बेल्जियमले ५५ औं स्थानमा रहेको पानामाको पोस्टमा निरन्तर प्रहार गर्यो । समूह जी मा रहेका यी टोलीको खेल रुसको सोचीमा चलिरहेको छ । बेल्जियमको यो विश्वकपमा १३ औँ सहभागिता हो । उसले यसअघि सेमिफाइनलसम्मको यात्रा तय गरेको छ । सन् १९८६ को विश्वकपमा बेल्जियम चौथो भएको थियो । विश्वकपमा समूह चरणका पछिल्ला ९ खेलमा बेल्जियम अपराजित थियो । त्यसमा पनि पछिल्ला चार खेलमा त उसले जित निकालेको छ । उसले पछिल्ला सात विश्वकपमा ६ पटक कम्तिमा अन्तिम १६ मा स्थान बनाएको छ । सन् १९९८ मा भने उ समूह चरणबाटै बाहिरिएको थियो । पछिल्ला ९ विश्वकप मध्ये उसले आफ्नो पहिलो खेलमा एक पटक मात्रै हार बेहोरेको छ, सन् १९८६ मा मेक्सिकोसँग । विश्वकप छनौटको क्रममा अपराजित रहने युरोपका चार देशमध्ये बेल्जियम पनि एक हो । -एजेन्सी

डा ललितकुमार मिश्र/ राम्रो स्वास्थ्यको लागि सधैं सकारात्मक सोच राख्नुको साथै मौसमअनुसारको ताजा फलफूल, हरियो सागपात, गेडागुडी, दूध, दही, अन्डा, माछा, मासुको सेवन उचित मात्रामा गर्नु पर्दछ । चिकित्सकहरूले पनि आफ्ना बिरामीलाई रोगअनुसारको खानेकुराको सल्लाह दिन्छन् नै । घरका ठूलाबडाले पनि यस प्रकारको शिक्षा आफ्ना छोराछोरी तथा नातिनातिनीलाई दिने गर्दछन् । कुरो ठीकै हो । अवस्था फरक छ, उहिले फलफूल, हरियो सागसब्जीलगायतका सबै चीजहरू मौसमअनुसार फल्ने फुल्ने गर्दथ्यो । मानिसहरू सिजनअनुसारको फलफूल, सागसब्जी खान्थे र हृष्टपुष्ट, स्वास्थ्य र दीर्घजीवी हुन्थे । तर, अचेल त वर्षैभरि सबै किसिमका फलफूलहरू हरियो तरकारी, गाउँघरमा लाग्ने सानो हाटबजारदेखि लिएर ठूलाठूला सहरका मल (सपिङ सेन्टर)हरूमा आकर्षक प्याकेजिङमा उपलब्ध हुन्छन् । मानिसहरू यिनै किनेर खाइरहेका छन् । यसका बाबजुद पनि मानिसमा धेरैजसो स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्या हुनु अचेल सामान्य कुरो भइसकेको छ । यहाँ प्रश्न उठ्छ, के यी फलफूलहरू, हरियो सागसब्जी, दूध, दही, अन्डा, माछा, मासुमा पर्याप्त मात्रामा पोषकतत्व छ त ? के यी चिजहरू वास्तवमा तपाईंको परिवारको स्वास्थ्यको लागि पोषणयुक्त छ ? अचेल बढी उत्पादन एवं धेरै दिनसम्म बजारमा ताजा बनाई राख्नका लागि किसान वा थोक व्यापारीहरूले बढी मात्रामा रासायनिक मल, पेस्टिसाइडस् (कीटनाशक) एवं हार्मोन्सको इन्जेक्सनको प्रयोग गर्दछन् । मानिसमा विभिन्न प्रकारका स्वास्थ्यसम्बन्धी समस्याहरू पनि सोही रफ्तारमा बढिरहेको छ । भारतको चित्तरञ्जन नेसनल क्यान्सर इन्स्टिच्युटले हालसालै गरेको एक अध्ययन रिपोर्टमा भनिएको छ, प्रायः गरी सागसब्जीहरूमा प्रयोग गरिने इन्सेक्टिसाइट र पेस्टिसाइड्सको अंश यी बजारमा बिक्री गर्न ल्याइने हरियो तरकारीहरूमा रहिरहन्छ । यसको सेवनले तमाम दूरगामी खालका रक्तविकार, नसासम्बन्धी रोग, श्वासप्रश्वाससम्बन्धी रोग एवं महिलामा प्रजननसम्बन्धी रोग हुने सम्भावना बढी हुन्छ । जस्तै, थकान महसुस हुनु, पसिना बढी आउनु, टाउको दुख्नु, रिंंगटा लाग्नु, हातखुट्टा झम्झमाउनु, मांसपेशीमा ऐठान हुनु, शरीरको तौल घट्नु, भोक नलाग्नु, निद्रामा कमी आउनु तथा महिलामा गर्भपतन हुनु आदिजस्ता यस रोगका लक्षणहरू हुन् । यसै प्रकार कोलकाता विश्वविद्यालय कृषि विभागले प्रकाशन गरेको एक रिपोर्टअनुसार सागसब्जीहरूमा लिड, निकिल, केडमियमजस्ता तत्वहरू बढी भएकोले अनेक प्रकारको पाचनसम्बन्धी रोग देखा पर्दछन् । जस्तै, पेट दुख्नु, पखाला लाग्नु, आऊँ ९रगतमासी० हुनु आदि । यस प्रकार पेस्टिसाइड्सको दुष्प्रभावले गर्दा क्यान्सर, शारीरिक विकाससम्बन्धी रोग, बिकलांग बच्चा जन्मिनु या गर्भावस्थामा रोग लाग्ने सम्भावना बढिरहन्छ । व्यापारको दृष्टिले फर्म हाउसमा सागसब्जी वा फलफूलहरूको बढी उत्पादनको चाहनामा तथा मलखादको खर्चमा कटौती अथवा बचत गर्नको लागि बोटबिरुवामा आक्सिटोक्सिन (ग्रोथहार्मोन्स, चाँडै बढ्नको लागि दिइने इन्जेक्सन) को प्रयोग बढेको छ । जस्तै, भान्टा, लौका तथा गाईभैंसीलाई दूध बढी दिने सुई, कुखुराको मासुको तौल बढाउन, माछाको भुराको तौल चाँडै बढाउन प्रयोगमा ल्याइने हार्मोन्स प्रयोगबाट यसरी अस्वाभाविक रूपमा उत्पादन भएका सागसब्जी, फलफूल, तरकारीहरूलाई बढी समयसम्म ताजा बनाइराख्नको लागि टिन (जस्ता) या मेटलको पन्नीमा ¥यापगरी राख्ने गर्नाले ९खाद्यपदार्थ० अझ संक्रमिक हुन सक्छ । यस्तो खाद्य पदार्थको सेवन लामो समयसम्म गर्नाले व्यक्तिको मृत्यु पनि हुन सक्छ । यस प्रकार समयभन्दा पूर्व काँचो फलफूलहरू केरा, आँपलाई पकाउनको लागि केल्सियम कार्बाइडमा राखिन्छ । काँचो आँप कार्बाइडनामक रसायनमा राख्नाले २४ घन्टामै आँप पाक्दछ । यदि कार्बाइडको मात्रा कम हुन गयो भने फलको बोक्राको रङ बदलिन्छ । तर, भित्रबाट फल काँचो नै रहन्छ । यदि रसायनको मात्रा बढी हुन गयो भने फल त पाक्दछ तर बेस्वाद र विषाक्त हुन्छ । राम्ररी नपकाइकन खाएको सागसब्जीहरूको सेवनले इससिरयाकोलाई, कलास्ट्रिडम, बेसिलेस सेलभनेला, लिस्टेरियानामक कीटाणुहरूको संक्रमण हुनाले पनि यस्ता रोग लाग्ने सम्भावना रहन्छ । यस्ता खानेकुराबाट छालासम्बन्धी समस्या, क्यान्सर, अजीर्ण (अपच) पेटमा ग्यास भरिनु, पेटमा दर्द, पेट बट्टारिनु, बान्ता हुनु, पखाला लाग्नु, रिंगटा लाग्नु, छालासम्बन्धी रोग र क्यान्सर आदिजस्ता रोगका लक्षणहरू उपभोक्तामा देखिन सक्छन् । यसबाट बच्नको लागि एउटैमात्र उपाय भनेको, सिजनअनुसारको सागसब्जी, फलफूल खाने हो । सकभर अर्गानिक सागसब्जी र फलफूलको सेवन गर्ने बानी बसालौं । हाटबजारबाट किनेर ल्याएको फलफूल या सागसब्जीलाई हल्का तातोपानीमा कम्तीमा ३० मिनेट जति डुबाएर राख्नुपर्छ । त्यसपछि राम्रोसँग धोइपखाली राम्रोसँग पकाएर खानुपर्छ । खाना खानु अगाडि र खाना खाइसकेपछि राम्रोसँग साबुनपानीले हात धुनुपर्छ । खाद्य पदार्थको विषाक्तता (फुडपोइजन) बाट हुने रोगहरूमा रोगीको अवस्था र लक्षणहरूको आधारमा निम्नलिखित केही होमियोप्याथिक औषधिहरू प्रयोग गर्न सकिन्छ । आर्सेनिकएलबम, पोडोफाइलम, चाइना, बेलाडोना, एलोज, एलियमसिपा, कार्बोभेज आदि । यी औषधिहरू आफ्नो नजिकको योग्य तथा अनुभवी होमियोप्याथिक चिकित्सकसँग सल्लाह लिएर प्रयोग गर्नाले लाभदायक हुन्छ । अन्त्यमा खान सबैले जानेको हुन्छ, तर के खाने ? कहिले खाने र कसरी खाने ? भन्ने कुरा धेरैले जानेका हुँदैनन् । खानपिनमा नै हाम्रो स्वास्थ्य निर्भर छ ।

काठमाडौँ, कार्तिक १४ । एनएमबि माइक्रोफाइनान्स वित्तीय संस्था र युरानस टेक प्रालिबीच ट्याब्लेट बैंकिङ्ग कार्यक्रम संचालन गर्ने सम्बन्धमा सम्झौता भएको छ । सोमबार काठमाडौंमा वित्तीय संस्थाका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत तिर्थरत्न कोनाजो र युरानस टेकको तर्फबाट प्रबन्ध संचालक निराजन सुवेदीले उक्त सम्झौता पत्रमा हस्ताक्षर गरे । एनएमबि माइक्रोफाइनान्स वित्तीय संस्थाले सक्षम परियोजना अन्तरगत परियोजना संचालन भएका जिल्लाहरुमा ट्याब्लेट बैंकिङ्ग संचालन कार्य अगाडी वढाउने छ । वित्तीय संस्थाले शुरुवातामा इलाम जिल्लाको दानावारी र राँके शाखा, मुस्ताङ जिल्लाको मुक्तिनाथ, म्याग्दीजिल्लाको घारा र दरबाङ, रुकुमजिल्लाको झुल्नेटा र खोलागाउँ शाखाहरुमा सक्षम परियोजनासँग सम्झौता गरी सो क्षेत्रका सदस्यहरुलाई वित्तीय पहुँच बृद्धि गर्नका लागि वित्तीय साक्षरता, सर्वसुलभ ढंगले वचतगर्ने तथाऋण प्रदानगर्ने कार्यक्रम अगाडी वढाउदै आएको छ । उक्त ट्याब्लेटको माध्यमबाट दैनिक केन्द्र बैठक संचालनगरी फिल्डबाटै डाटा इन्ट्री गरी सदस्यहरुले जम्मा गरेको वचततथाकिस्ता तुरुन्तै पोष्टिङ्ग गर्न सकिने भएकोले दैनिक कामकाज गर्नको लागि सहजहुने र हाल फिल्ड कर्मचारीहरुले गर्दै आएको काम छिटो छरितो भई एक तिहाई समयमै सबै कार्य सम्पन्नहुने भएकोले बाँकी समय अन्य उत्पादनमुलक कार्य गर्न सकिने कुरा प्रमुख कार्यकारी अधिकृत कोनाजोले बताए ।

फागुन ६ । मानिसको शरीर कहिले मोटोपनको चिन्ता हुन्छ त कहिले शरीर कमजोर भएमा चिन्ता । शरीरमा कमजोरीपन या आलस्य भएमा निम्न १० कुराहरु खानु आवश्यक हुन्छ । १‍. दैनिक पालकको सागको एक गिलास जुस पिउँदा शरीरलाई ऊर्जा मिल्छ । २‍. एक गिलास दूधमा एक चम्चा मह र थोरै बेसार मिलाएर नियमित खाँदा कमजोरी हट्छ । ३‍. बिहान र साँझ दैनिक दुई कोसा केरा दूधमा मिसाएर खाँदा कमजोरी हराउँछ । ४‍. अनारको गेडा सुकाएर पिसेको धुलो बिहान र बेलुका एक–एक चम्चा नियमित खाँदा शरीरले शक्ति प्राप्त गर्छ । ५‍. चार–पाँच वटा छोकडा, दुई–तीन वटा काजु, दुई वटा बदाम मिसाएर एक गिलास दूध उमाल्ने र त्यसमा एक चम्चा मिश्री मिसाएर नियमित पिउँदा कमजोरी हुँदैन । ६‍. अमलाको धुलोलाई मिश्रीको धुलोसँग मिसाएर दैनिक सुत्नुभन्दाअघि एक चम्चा पाउडर खाने । ७‍. एक गिलास दूधमा एक चिया चम्चाको चार भागको एक भाग दालचिनीको धुलो र एक चम्चा मह मिसाएर खाँदा शरीरमा स्फुर्ती आउँछ । ८‍. साँझ पाँच चम्चा चनाको दाल एक गिलास काँचो दूधमा भिजाउने र बिहान मिश्री र किसमिस मिसाएर दैनिक पिउँदा शरीरको कमजोरी हराउँछ । ९‍. दुई चम्चा मेथी पाँच घण्टासम्म पानीमा भिजाउने । भिजेको पानीलाई उमालेर दुई चम्चा मह मिसाएर नियमित खाँदा फाइदा पुग्छ । १०‍. खाना खाएपछि दैनिक एक कप अंगुरको ताजा जुस खानाले शरीर फुर्तिलो बन्छ । एजेन्सी

काठमाडौं, माघ १५ । दैनिकरुपमा मानिसले आफ्नो स्वास्थ्यलाई स्वस्थ राख्नका लागि कम्तीमा पनि २ गिलास वा २ लिटर पानी पिउनुपर्ने डाक्टर तथा पोषणविज्ञहरुले सल्लाह दिएका छन् । मानिसहरु जाडोयाममा त झन् पानी पिउनै गाह्रो मान्ने हुँदा यसले शरीरमा पानी मात्रा कम हुने सम्भावना बढी रहने देखिन्छ । त्यसले पानी उमालेर पिउनाले सबैभन्दा बढी फाइदाजनक रहेको छ । तर, दैनिकजसो कत्रो मानिसले कति पानी पिउने भन्ने कुरा उसको शरीरको वजन वा तौल तथा जिउडालमा भर पर्छ । आफ्नो तौल अनुसार कति पानी पिउने ? यसका सुत्र जानिराखौं:  पानी पिउनुअगाडि आफ्नो वजनलाई विशेष ध्यान दिनु अझल राम्रो हुनेछ । आफ्नो तौल कति छ त्यो थाहा हुनु जरुरी छ । किनकी ४७ किलो तौल भएको तथा ८० किलो तौल भएको मानिसलाई आवश्यक पर्ने पानीको मात्रा फरक फरक हुन्छ । पानी सरीरमा विषाक्त पदार्थको निष्कासनदेखि लिएर मेटाबोलिज्म तथा पाचन क्रियाजस्ता विभिन्न कार्यका लागि पनि सहयोगी हुन्छ । यसरी पिउनुहोस् पानी आफ्नो जिउको वजन थाहा पाइसकेपछि त्यसलाई ३० ले भाग गर्नुहोस् । त्यसो गर्दा भागफल जत्ति आउँछ त्यति नै बराबरको लिटर पानी पिउन सुरु गर्नुहोस् । जस्तै यदि तपाइँको वजन ६० किलो छ भने तपाइँले दिनमा २ लिटर पानी पिउनु आवश्यक हुन्छ । ८० किलो वजन भएका मानिसले २।६ लिटर पानी पिउनु पर्छ। व्यायामका बेला धेरै पानी व्यायामका बेला सरीरबाट धेरै पसिना निस्किन्छ र जिउमा पानी कमी हुन थाल्दछ । पानीको कमी हुँदा सुख्खापन तथा पाचन सम्बन्धी समस्या सुरु हुन्छ । त्यसैले यस्तो समस्याबाट बच्नका लागि व्यायाम गरिसकेको हरेक आधा घण्टामा कम्तीमा पनि एक गिलास पानी अवश्य पिउनुपर्छ । साथै फलफुल तथा जुस पनि पर्याप्त खाने गर्नुपर्छ । शरीरको लागि आवश्यक पानीको मात्रा पूरा गर्नका लागि केवल पानी मात्र पिउनु आवश्यक छैन । यसका लागि धेरै पानीको मात्रा हुने फलफूल तथा अन्य खानेकुरा पनि भोजनमा सामेल गर्नुपर्छ । शरीरमा २०।२५ प्रतिशत पानीको पूर्ति हामीले खाने खानाहरुबाट प्राप्त हुन्छ । जस्तै एउटा स्याउन ११६ मिलि लिटर पानी हुन्छ । त्यस्तै खरभुजा, सुन्तला जस्ता फलफूलमा पनि प्रसस्त पानी पाइन्छ ।

दाङ, २२ मंसिर । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले संविधान संशोधन प्रस्ताव कुनै पनि हालतमा फिर्ता नहुने बताएका छन् । संविधान संशोधनको प्रस्ताव दलहरुको समहतिमै गरिएको र हाल आएर एमालेले त्यसरी टाउको दुखाउन नहुने उनले बताए । सडकमा उफ्रिएर आन्दोलन गरेर संशोधन प्रस्ताव फिर्ता नहुने उनको भनाई छ । राप्ती नदीमा निर्माण गर्न लागिएको सिसाहनिया महादेव पुलको शिलान्यास कार्यक्रममा त्यहाँ पुगेका प्रधानमन्त्री प्रचण्डले आफ्नो कार्यकाल रहुन्जेलसम्म संविधान संशोधन प्रस्ताव फिर्ता नहुने स्पष्ट पारेका छन् । अहिलेको नेपालको समस्याको निकास संविधान संशोधनबाट मात्रै संभाव रहेको बताउँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले दलहरुको सहमतिमै संशोधनको प्रस्ताव गरिएकाले कुनै पनि हालतमा संशोधन प्रस्ताव फिर्ता नहुने जिकिर गरे । प्रचण्डले भने, ‘म प्रधानमन्त्री रहँदासम्म यो संशोधन प्रस्ताव कुनै हालतमा फिर्ता हुँदैन ।’ प्रमुख प्रतिपक्षी नेकपा एमालेले सरकारले संसदमा दर्ता गरेको संशोधन प्रस्ताव राष्ट्रघाती भएको भन्दा फिर्ता गर्न दवाव दिदै आएका बेला प्रधानमन्त्रीले फिर्ता गर्न नसकिने बताएका हुन् । प्रधानमन्त्री प्रचण्डले अहिले आन्दोलनरत एमालेले पनि गल्ती महसुस गर्ने बताए । ‘सरकारले हिमाल पहाड तराई जोडेर एकताबद्ध गर्न खोजेको तर आफूहरुले बिखण्डन गर्न खोजेका रहेछौं’ भनेर उनीहरुलाई आफ्नो गल्ती महशुस हुने प्रधानमन्त्री प्रचण्डले बताए । उनले अहिलेको सडक आन्दोलनको कुनै औचित्य नरहेको बताउँदै उनले छलफल र सहमति बाटै समास्याको निकास खोज्न एमाले लगायतका दलहरुलाई आग्रह गरे । रु ९२ करोडको लागतमा बन्न लागेको उक्त पुलको निर्माण कार्य चार वर्षमा सकिने लक्ष्य रहेको छ । पुलको लम्बाइ ८६० मिटर रहने छ । पुल निर्माण भएपछि दाङ्का गडहवा, सिसाहनिया, राजपुरलगायतका जनतालाई आवतजावत गर्न सजिलो हुनेछ ।

पाल्पा,  मङ्सिर १९ । ग्रामीण क्षेत्रका विद्यालयमा प्राविधिक विषयका कक्षा सञ्चालन हुन थालेसँगै विद्यार्थी प्राविधिक अध्ययनप्रति आकर्षित भएका छन् । कक्षा ९ देखि प्राविधिक विषय अध्ययनका लागि बाहिरी जिल्लाका विद्यार्थी यहाँ अहिले अध्ययन गर्नेहरु बढ्दैछन् । छिटो रोजगारी पाउने उद्देश्यका साथ प्राविधिक विषय गर्र्न जिल्ला बाहिरदेखि पाल्पा आउने विद्यार्थीको चाप बढेको हो । प्राविधिक विषय अन्तर्गत, कृषिबाली विज्ञानको अध्ययन पाल्पाका ग्रामीण भेगका विद्यालयमा सञ्चालन गर्ने क्रम बर्सेनि बढेको हो । स्वास्थ्य, कम्प्युटर, कृषि, पशु, इन्जिनियरिङ, नापी जस्ता प्राविधिक विषय यहाँ अध्ययन हुन्छ । पहिलो वर्षको कक्षामा ४० र दोसो वर्षको कक्षामा ४० जनाले अध्ययन गर्छन् । कृषिबाली विज्ञानका कक्षा ग्रामीण भेगका विद्यालयमा मात्र सञ्चालित छन् । छहरा गाविसस्थित नवदीप माविमा कृषिबाली विज्ञान अध्ययन गर्नका लागि रोल्पा, रुकुम, जाजरकोट, गोरखालगायत जिल्लाका विद्यार्थीले अध्ययन गर्दै आएको अध्यक्ष श्रीकृष्ण आत्रेयले बताए । पालुङमैनादी गासिवस्थित प्रभात माविमा कृषिबाली विज्ञान विषय सञ्चालनमा आएपछि पाल्पासहित रुकुम, रोल्पा, सल्यान, गुल्मी, अर्घाखाँचीलगायत जिल्लाका ४० विद्यार्थीले अध्ययन गर्ने अवसर पाएको विद्यालयका प्रअ रमेश भट्टराईले बताए । विद्यालयका सल्लाहकार समितिका अध्यक्ष डुलबहादुर कुँवरले कृषि विषयको अध्ययनले रोजगारीका अवसर प्राप्त हुने र देशलाई आत्मनिर्भर बनाउन सहयोग पुग्ने विश्वास व्यक्त गरे। रासस