आगामी चैत्रमा लगानी सम्मेलन हुने, प्रविधि भित्र्याउन फलदायी हुने विश्वास
काठमाडौं, पुष १२ । नेपाललाई लगानीको आकर्षक गन्तव्यका रुपमा प्रवर्द्धन गर्ने उद्देश्यले आगामी चैत १५ र १६ गते काठमाडौंमा नेपाल लगानी सम्मेलन हुने भएको छ।
नेपाल सरकारको आयोजना तथा नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ, नेपाल उद्योग परिसङ्घ र नेपाल चेम्बर अफ कमर्ससँगको सहयोगमा हुने उक्त सम्मेलनमा ऊर्जा, सूचना तथा सञ्चार प्रविधि, उद्योग, पर्यटन, भौतिक पूर्वाधार, कृषि तथा वन पैदावरमा आधारित उद्योगमा लगानी जुटाउने प्रयास हुनेछ।
अर्थ, परराष्ट्र, उद्योग वाणिज्य तथा आपूर्ति मन्त्रालय र लगानी बोर्ड नेपालको सक्रियतामा हुने उक्त सम्मेलनमा नेपालमा लगानीका अवसरका साथै आर्थिक रुपान्तरणका लागि आगामी १० वर्षमा लगानी गरी प्रतिफल उठाउन सक्ने क्षेत्रमा बाह्य लगानी भित्र्याउने प्रयास हुनेछ।
विद्युत् उत्पादन, सूचना तथा सञ्चार प्रविधिमार्फत ‘डिजिटल’ अर्थ व्यवस्था निर्माण, मनोरञ्जन तथा तीर्थाटनका लागि पर्यटकीय गन्तव्य निर्माण, दिगो यातायात पूर्वाधार निर्माण, कृषि तथा वनजन्य उत्पादनमा लगानीको अवसर र नेपालमा लगानीको अनुभवका साथै लगानीमा अन्तर्राष्ट्रिय अनुभव आदानप्रदान सम्मेलनमा हुनेछ।
सम्मेलनबारे जानकारी दिन विहिबार अर्थ मन्त्रालयमा आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा अर्थमन्त्री युवराज खतिवडाले विसं २०७३ मा आयोजित लगानी सम्मेलनपछि देशमा भएको राजनीतिक परिवर्तन तथा लगानीको वातावरणमा आएको सुधार, लगानीका सम्भाव्य नयाँ क्षेत्र र बदलिँदो क्षेत्रीय तथा अन्तर्राष्ट्रिय परिवेशमा नेपालको तुलनात्मक लाभका क्षेत्रमा भएको परिवर्तनबारे लगानीकर्तालाई जानकारी गराइनेछ।
समृद्ध नेपाल, सुखी नेपाली’को दीर्घकालीन उद्देश्यप्राप्तिका निम्ति उपलब्ध स्रोत साधनको उपयोग र विश्वमा प्रवर्धित नयाँ प्रविधिको प्रयोग गर्दै जानु अहिलेको अपरिहार्यतामा जोड दिँदै मन्त्री खतिवडाले नेपालका प्राकृतिक स्रोत र साधनको प्रभावकारी उपयोगमा स्वेदशी तथा विदेशी लगानी र प्रविधि भित्र्याउन सम्मेलन फलदायी हुने विश्वास व्यक्त गरे।
नेपालमा तीनवटै तहको निर्वाचनपछि गठन भएको राजनीतिक स्थायित्वयुक्त वर्तमान सरकारले लगानीकर्तालाई अभिप्रेरित गर्न तर्जुमा गरेका नीति र तिनको कार्यान्वयन एवं सरकारको सोच उनीहरुमाझ प्रवाह गर्न सम्मेलन आयोजना गरिएको खतिवडाले बताए।
“करीब दुई खर्ब ७५ अर्बको लगानीका परियोजनामा समझदारीपत्रमा हस्ताक्षर भइसकेको छ र तीमध्ये अधिकांश जलविद्युत् परियोजना छन्। करीब २३ वटा कम्पनीले विस्तृत सम्भाव्यता अध्ययनमा रुचि देखाएका छन् भने तीमध्ये केहीले परियोजना प्रस्तावसमेत पेश गरिसकेका छन्” २०७३ को लगानी सम्मेलनपछि प्राप्त बाह्य लगानीबारे जानकारी दिँदै अर्थमन्त्रीले भने।
सम्मेलनको उद्घाटन प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले गर्ने कार्यक्रम छ भने सम्मेलन तयारीका सम्पूर्ण काम पूरा गर्न अर्थमन्त्रीको संयोजकत्वमा राष्ट्रिय योजना आयोगका उपाध्यक्ष, नेपाल सरकारका सचिव, निजी क्षेत्रका प्रतिनिधि रहेको निर्देशक समिति गठन भएको छ।
नेपालले लिएको आर्थिक वृद्धिको दीर्घकालीन लक्ष्यलाई सहयोग पुर्याउन काठमाडौँस्थित विदेशी कूटनीतिक नियोग, नेपालको विकासका साझेदार, निजी क्षेत्र, गैरआवासीय नेपाली सङ्घलगायतको सहयोग सम्मेलनमा रहनेछ। अघिल्लो सम्मेलनपछि श्रम ऐन, योगदानमा आधारित सामाजिक सुरक्षा ऐन, औद्योगिक व्यवसाय ऐनको नियमावली, विदेशी विनिमय नियमन गर्ने ऐन, सार्वजनिक खरीद नियमावली संशोधन भएकाले लगानीकर्ताले झण्झट झेल्न नपर्नेलगायत नेपालमा लगानीमैत्री वातावरण सिर्जना भएको सन्देश प्रवाह गर्नु सम्मेलनको उद्देश्य हो। रासस
गजलः आयौ किन यो जिन्दगीमा ?
विद्या भट्टरार्इ मुटुभित्र बास दिए आखिर, मर्किएरै गयौ तिमी । आयौ किन यो जिन्दगीमा, फर्किएरै गयौ तिमी ।। तिम्रो भलो चाहन्थेँ म हरपल, भन्नै पर्दा खेरी ? असार सावनको पानी बनी, दर्किएरै गयौ तिमी ।। बिर्सु भन्छु झनै ध्यान तिम्रै, स्मृतिमा गाडिरहने ? घटना बन्यो चोट पुग्ने गरी, चर्किएरै गयौ तिमी ।। कहिल्यै नछुट्ने नाता जोडेको, तिमी शीत भन्थौ ? अमृतजस्तो मायाँ पनि यहाँ, छर्किएरै गयौ तिमी ।। दुःख–सुख जे भए नि सँगै, साट्ने वाचा थियो ? बीच बाटोमा किन छोड्यौ, तर्किएरै गयौ तिमी ।। बाँझै थियो दिलको बारी , तिमिलाइ सबै सुम्पिदिँदा यही ठाउँमा जोडी साइनु ,सर्किएरै गयौ तिमी ।। विद्या भण्डारी (आँसु), नुवाकोट त्रिशुली फेसबुकबाट साभार
बर्दी त्याग्न तयार छु तर अपराधीलाई उन्मुक्ति दिनेछैन -एसएसपी पाेखरेल
काठमाडौ, वैशाख १५ । काठमाडौं प्रहरी परिसर वरिष्ठ प्रहरी उपरिक्षक विश्वराज पोखरेलले समाजमा हुने विभिन्न खाले अपराधमा संमलग्न अपाधीहरूलाई कुनै पनि हालतमा उन्मुक्त नदिने वताएका छन् । राजधानीकाे चन्द्रागिरि नगरपालिका ११ मा महानगरीय प्रहरी प्रभाग वलम्वुले अायाेजना गरेकाे महिला हिंसा विरूद नारी अावाज तथा नागरिक सुनुवाइ कार्यक्रम वाेल्दै वरिष्ठ उपरिक्षक विश्वराज पोखरेलले अाफु प्रहरी सेवामा रहुनजेल अाफुपनि कानुनकाे परिधिभित्र रहेर काम गर्ने र अरूलाई कानुनकाे दायरामा ल्याउने वताएका हुन । उनले भने, ‘अाफु मृत्यु काे चितामा जल्दा सम्म पनि काेहि पनि अाफु संग साथ नहुने कुरा स्पष्ट थाहा छ साे कारणले अाफु पनि ले वाचुनजेल न्यायकाे पक्षेमा लडिरहन्छु,महिला माथी हुने हिंसा विरूद कसैले अाैंला उठाउछ र अन्यायकाे पक्षमा लाग्छ भने पनि वरू वर्दि त्याग्न तयार छु कसैलाई उन्मुक्ति दिनेछैन ।’ फरक प्रसंगमा कुनै प्रहरीले गल्ती गर्दैमा प्रहरी संगठनलाई एउटै नजरले हेर्ननहुने समेत वताए । कार्यमा वाेल्दै महानगरीय प्रहरी प्रभागका प्रहरी नायव उपरीक्षक महेन्द्र नेपालले चन्द्रागिरि जनघनत्वकाे हिसावले वढि भए पनि प्रहरीकाे सङ्ख्या कमि रहदा रहदै सिमित स्रोत र साधन विच अपराध नियन्त्रणमा कुनै कसर वाकी नरहेकाे वताए । कार्यक्रममा चन्द्रागिरि नगरपालीका मेयर घनश्याम गिरीले स्थानीय निकाय र सुरक्षा निकाय विचकाे समन्वय वाट मात्र अपराध जन्य हिंसात्मक गतिविधिलाई निरूसाहित गर्न सक्ने वताए ।कार्यक्रममा समाजसेवी देवेन्द्र प्रधानले समाजमा शून्य अपराध मुत्त समाज निर्माणमा समाजकाे हरेक नागरिकहरूकाे अतुलनीय भुमिका रहने अाैल्याए । चन्द्रागिरि नगरपालिका १ का वडा अध्यक्ष राजेन्द्र केसीले अपराधीहरूलाई कुनै पनि हालतमा भननुसकाे परिपाटीमा नलाग्ने वताए । ८ चन्द्रागिरि नगरपालिका १ का वडा अध्यक्ष सन्ताेस खड्काले वर्तमान पुलिसिङलाई सुधारकाे पक्षमा ल्याउन जरूत रहेकाे वताउदै नागरिककाे सुरक्षामा प्रहरी र वडावाट सकारात्मक सन्देश पैदा गराउनेमा जाेड दिए । महानगरीय प्रहरी प्रभाग वलम्वुका प्रहरी निरिक्षक शर्मिला गुरूङले महिला हिंसा विरूदकाे नाटक र वलम्वु प्रहरीले गरेकाे कार्य प्रगति रिपोर्ट समेत प्रस्तुत गरेकी थिईन ।कार्यक्रममा स्थानीय समाजसेवी,नागरिक समाज,राजनीतिक दलका प्रतिनिधि,बिद्यार्थी ,लगायतकाे उल्लेख्य सहभागिता रहेकाे थियाे ।
यी हुन् विश्वकै ‘सुन्दर’ बालिकाः फेसबुकमा छन् २५ लाख फलोअर
बच्चाहरू हुन्छन् नै सुन्दर । उनीहरूको निर्दोष मुस्कान र बालसुलभ चंचलताले प्रत्येक बच्चालाई सुन्दर बनाइदिन्छ। तर यदि लोकप्रियतालाई नै सौन्दर्यको मनक मान्ने हो भनेपछि संसारकै सबैभन्दा सुन्दर बालिका रुसकी क्रिस्टिना पिमोनेभा भेटिन्छिन् । २७ डिसेम्बर २००५ मा जन्मिएकी क्रिस्टिना एक फुटबल खेलाडी हुन्। उनी आफ्नी पूर्व मोडेल आमासँग मस्कोमा बस्दछिन् । किस्टिना पाँच वर्षकी छँदा मोडलिङमा आइन् । उनलाई जिम्नास्टिक मन पर्दछ र उनी आफ्नो धेरै जसो समय यही काममा बिताउँछिन् । फेसबुकमा किस्टिनाको २५ लाख फलोअर छन् । उसकी आमा ग्लिकेरिया पिमेनोभा उनको ट्वीटरसमेत चलाउने गर्दछिन् । क्रिस्टिनाको फोटोमा धेरैजसो उनको लामो खुट्टालाई फोकस गरिएको हुन्छ, जसका कारण कहिले काँही उनको आलोचना समेत हुने गरेको छ । उनी धेरै सानी उमेरमा फोटो सूटमा उत्रिएको भन्दै आलोचना हुने गरेको छ । तर, उनकी आमा भने उनले साना बच्चाहरु केन्द्रित फोटोसुट गर्ने गरेको बताउँछिन् ।
सामान ढुवानीमा पनि सिन्डिकेटः मारमा उपभोक्ता
काठमाडौं, वैशाख १० । गत बर्ष नेपाल निर्माण सामाग्री व्यापार सघका अध्यक्ष श्रीकृष्ण रिजालले भैरवहाबाट काठमाठौंमा निर्माण सामाग्री ल्याउँदा एक ट्रकको भाडा ३० हजार रुपैयाँ बढी तिर्न बाध्य भए । ढुवानी व्यवासायीमा व्याप्त सिन्डिकेटकै कारणले उनले चलेको भाडामा दोब्बरभन्दा धेरै नतिरी धरै पाएनन् । मैले आफैँ २० हजार भाडा लाग्ने ठाउँमा ५० हजार तिरेको छ, आईतार रिजालले भने, ढुवानीमा मनपरी छ । जे मन लागयो त्यही गर्छन् । उनका अनुसार निर्माण धेरै हुने बेलामा ढुवानी व्यवासायीले सिन्डिकेटलाई अझ उच्चतम विन्दुमा पुर्याउँछन् । रिजालले आफुले तिरेको ३० हजार रुपैयाँ अतिरिक्त भाडा सामानमा जोडेर उठाउँछन् । जसको प्रत्यक्ष मारमा आम उपभोक्ता पर्छन् ।,आजको नागरिक दैनिकमा यो खबर छ ।
दरवाङमा टेलिफोन सेवा विस्तार हुँदा स्थानीय हर्षित
म्याग्दी । सदरमुकाम बेनीदेखि २४ किमी पश्चिम अवस्थित मालिका गाउँपालिकाको केन्द्र दरवाङ बजारमा तारजडित टेलिफोन सेवा विस्तार भएको छ । सरकारी स्वामित्वको दूरसञ्चार सेवा प्रदायक कम्पनी नेपाल टेलिकमले मालिका गाउँपालिका– ५ देवीस्थानमा रिपिटर टावर स्थापना गरेर योङ जेनेरेशन नेटवर्क (एनजिएन) प्रविधिको टेलिफोन विस्तार गरेको हो । टेलिफोनसँगै एडिएसएल इन्टरनेट चलाउन सकिने प्रविधिको ११० लाइन टेलिफोन जडान गरिएको टेलिकम म्याग्दीका प्रमुख विष्णुदेव साहले जानकारी दिनुभयो । तारजडित टेलिफोन सेवा विस्तार भएपछि म्याग्दीको दोस्रो व्यापारिक केन्द्र दरवाङ बजारका बासिन्दालाई सुलभ रुपमा सूचना, सन्देश, समाचार आदानप्रदानमा सहज भएको छ । सार्वजनिक सेवा प्रवाह, व्यापारिक गतिविधि र बैंकिङ सेवामा सहज भएको गाउँपालिकाका अध्यक्ष श्रीप्रसाद रोकाले बताउनुभयो । टेलिकमले यसअघि बेनीमा एक हजार २६१, पर्यटकीयस्थल घोडेपानीमा ३४ र गलेश्वरमा ५१ लाइन तारजडित टेलिफोन वितरण गरेको छ । एक लाख १३ हजार जनसंख्या रहेको म्याग्दीमा टेलिकमले गत चैतसम्म ७२ हजार ५५७ पोष्टपेड र प्रिपेड मोबाइल सिम वितरण गरेको छ । असी प्रतिशत जिल्लावासीमा नेपाल टेलिकमको सञ्चार सेवाको पहुँच पुगेको शाखा प्रमुख साहले बताउनुभयो । म्याग्दीमा टेलिकमका २५ मोबाइल बिटिएस, पाँच सिडिएमए र चार वाइम्याक्स टावर सञ्चालनमा छन् । यसै महिनाभित्र धौलागिरि गाउँपालिकाको केन्द्र मुना, मंगला गाउँपालिकाको झाँक्रेपानी र बेनी नगरपालिका–२ ज्यामरुककोटमा तीन नयाँ बिटीएस टावर सञ्चालनको तयारी भइरहेको छ । रासस
डिएनए परीक्षणको शुरुआतसँगै जनावरसम्बन्धी मुद्दा बढे
ललितपुर । जनावरको डिएनए परीक्षण शुरु भएपछि राष्ट्रिय विधि विज्ञान प्रयोगशालामा जनावरको विभिन्न भागको परीक्षणका लागि मुद्दा आउने क्रम बढेको छ । डिएनए परीक्षण शुरु भएयता मात्रै झण्डै ५० वटा जनावरसम्बन्धी घटना अनुसन्धानका लागि आएको प्रयोगशालाका प्रमुख वैज्ञानिक अधिकृत दिनेशकुमार झाले बताउनुभयो । तीमध्ये वन्यजन्तुको ११ र गाईको चार गरेर १५ वटा मुद्दा डिएनए परीक्षणबाट अनुसन्धान गरिएको छ । अरू मुद्दामा भने अरू विधिबाट अनुसन्धान भइरहेको छ । प्रयोगशालामा पहिलेबाटै विभिन्न विधिबाट अनुसन्धान हुने गरेको छ । अरू प्रविधिबाट समाधान नभएका मुद्दाका लागि मात्रै डिएनए परीक्षण गर्नुपर्ने हुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “अहिले जुनसुकै विधिबाट भए पनि समाधान हुन्छ भन्ने सोचेर होला मुद्दा आउन बढेको छ ।” जिल्लास्थित वन कार्यालय, वन विभाग, निकुञ्ज लगायतका स्थानबाट वन्यजन्तुसम्बन्धी मुद्दा आउने गरेका छन् । पहिले यहाँ उपलब्ध प्रविधिबाट नतिजा नआएपछि मुद्दा फिर्ता जान्थे । अहिले कुनै पनि मुद्दा फिर्ता पठाउनुपर्ने अवस्था छैन । उहाँ भन्नुहुन्छ, “अहिले जनावरसम्बन्धी अपराधका मुद्दा छिन्न र सत्य–तथ्य पत्ता लगाउन सजिलो भएको छ ।” जनावरको स्वरुप परिवर्तन गरेर हुने चोरी वा एउटा जनावर भनेर अर्काे जनावरको मासु बिक्री–वितरण लगायतका मुद्दा प्रयोगशालामा परीक्षणका लागि आउने गरेका छन् । मानव र जनावरको डिएनए परीक्षण एउटै उपकरणबाट हुने भएपनि सीप नहुँदा हुन सकेको थिएन । यहाँका वैज्ञानिकले सिकेर यही वर्षदेखि जनावरको डिएनए परीक्षण शुरु गरेका हुन् । रासस
उत्तर कोरिया र कतारका राजदूतले भेटे सभामुख महरालाई
काठमाडौं । प्रतिनिधिसभा सभामुख कृष्णबहादुर महरासँग नेपालका लागि कतार र उत्तर कोरियाका राजदूतले शिष्टाचार भेट गर्नुभएको छ । सभामुखको कार्यालय सिंहदरबारमा आज कतारका राजदूत युसुफ बिन मोहम्मद अल र उत्तर कोरियाका राजदूत चोय तेइ पोकले छुट्टाछुट्टै भेटवार्ता गर्नुभएको हो । सभामुख महराले दुबै राजदूतसँगको भेटमा संसदीय सम्बन्धलाई प्रगाढ बनाउन संसदबीच फ्रेन्डसीप ग्रुप स्थापना गर्ने बारेमा पहल बढाउनुपर्ने बताउनुभयो । भेटघाटका क्रममा दुबै देशका राजदूतले सभामुख पदमा निर्वाचित भएकोमा सभामुख कृष्णबहादुर महरालाई बधाई र शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको थियो । सभामुखसँगको भेटमा कतारका राजदूत युसुफ बिन मोहम्मद अलले नेपाल र कतारको सम्बन्ध राम्रो रहेको भन्दै आगामी दिनमा अझै सम्बन्ध विस्तार गरेर लैजाने बताउनुभयो । सो अवसरमा सभामुख महराले २ देशको सम्बन्धलाई अझ प्रगाढ बनाउन संसदबीच फ्रेन्डसीप ग्रुप स्थापना गर्नेतर्फ पहल बढाउनुपर्नेमा जोड दिनुभयो । उहाँले कतारमा अहिले ४ लाख बढी नेपाली कामदार रहेको भन्दै उनीहरूको रोजगारीको सुनिश्चिता र सुरक्षाका बारेमा चासो व्यक्त गर्नुभएको थियो । सभामुख महराले उत्तर कोरियाका राजदूत चोय तेइ पोकसँगको भेटमा प्रजातान्त्रिक कोरिया र नेपालको सम्बन्ध थप सुदृढ होस् भन्ने चाहेको बताउनुभयो । पछिल्लो समय वार्ताका माध्यमबाट दक्षिण कोरियासँगको सम्बन्ध सुध्रिँदै गएकोमा खुसी व्यक्त गर्दै सभामुख महराले शान्तिका लागि भइरहेको प्रयास सफल हुनेमा विश्वास व्यक्त गर्नुभयो । सो अवसरमा उत्तर कोरियाका राजदूत चोय तेइ पोकले सभामुखमा निर्वाचित हुनुभएकोमा बधाई व्यक्त गर्दै उत्तर कोरियाको सुप्रिम एसेम्बलीका अध्यक्षको पनि बधाई सन्देश सुनाउनुभएको थियो । साथै, उहाँले शान्तिका लागि उत्तर कोरियाले स्वतन्त्रता र अधिकारको ग्यारेन्टीसहित बाह्य हस्तक्षेपबीच २ कोरियाको एकीकरण चाहेको बताउनुभयो । भेटवार्ताको अवसरमा पोकले सभामुख महरालाई उत्तर कोरिया भ्रमणका लागि आग्रह गर्नुभएको थियो । जवाफमा सभामुख महराले आफू ९ वर्षअघि सञ्चारमन्त्री हुँदा प्योङयाङ पुगेको स्मरण गर्दै फेरि पनि उत्तर कोरियाको भ्रमण गर्न आफू इच्छुक रहेको र अनुकूलता हेरेर सभामुखको कार्यकालमै प्योङयाङ पुग्ने बताउनुभयो । ‘म उत्तर कोरियाको भ्रमण गर्न इच्छुक छु, अनुकूलता हेरेर सभामुखकै कार्यकालमा भ्रमण गर्नेछु,’ उहाँले भन्नुभयो, ‘त्यहाँ पुगेर किम इल सुङको घर, जंगलभित्रको म्यूजियम र उत्तर कोरियाको विकास अवलोकन गर्ने चाहना छ ।’
दलित महिलाको सक्रियतामा नमूना बस्ती बन्दै
लहान । केही वर्ष अघिसम्म समस्यै-समस्याबाट थलिएको सिरहाको कर्जन्हा नगरपालिका ९ को दलित बस्ती अहिले भने नमूना बनेको छ । गाउँका दलित महिलाहरु संगठितरुपमै आयआर्जनको कार्यमा सक्रिय भएपछि दलित बस्तीको पहिचान नै फेरिएको छ । अरुको कुरा काट्न मै समय बिताउँदै आएका दलित बस्तीका महिलाहरु सामाजिक सुधारको कार्यमा जुटेपछि दलित पुरुषहरु मात्रै होइन अन्य समुदायका महिला र पुरुषहरु पनि उहाँहरुलाई सघाउन थालेका छन् । केही वर्षअघिसम्म घरेलु हिंसा हुँदा समेत चुप लागेर बस्ने ती बस्तीका महिलाहरु त्यसविरुद्ध अभियान नै चलाएर लागेपछि अहिले घरेलु हिंसासँगै बालविवाहमा समेत उल्लेख्य कमी आएको स्थानीय बासिन्दाको भनाइ छ । समग्र विकास सेवा केन्द्र लहानको पहलमा २०७३ जेठ महिनामा रामसीता सामाजिक परिवारमा आबद्ध गाउँका दलित महिलाले बस्तीका बालबालिकाहरुका लागि विद्यालय भर्ना अभियान चलाएर यो वर्ष मात्रै २० जना दलित बालबालिकाहरुलाई विद्यालय भर्ना गराएको स्थानीय महिला सरिता सदाले बताउनुहुन्छ । यसका साथै सामाजिक परिवारकै सदस्यहरुको पहलमा दलित समुदायका २४ जनाले नागरिकता प्राप्त गरेका छन् । उमेर पुगेकादेखि ४५ वर्ष सम्मका व्यक्तिहरुले समेत विभिन्न कारण नागरिकता बनाउन सकेका थिएनन् । सामाजिक परिवारका सदस्य समेत रहेका सरिता भन्नुहुन्छ – “हामीले सक्रियतापूर्वक पहल गर्दा २४ जनाले नागरिकता प्राप्त गरेका हुन् ।” यस्तै समाजिक परिवारकै पहलमा दलित बस्तीका ९ जना बालबालिकाहरुलाई जन्मदर्ता बनाएर दिनाका साथै १० जोडीको विवाह दर्ताका लागि समेत पहल गरेको सरिताको भनाइ छ । सामाजिक परिवारकै सहयोगमा गाउँकै चौकमा एउटा चौतारा समेत निर्माण गरिएको छ । तत्कालीन गाविस कार्यालयबाट बजेट माग गरेर बस्तीमै सार्वजनिक भवन समेत बनाइएको स्थानीयवासी जितनी महराले जानकारी दिनुभयो । राज्यबाट प्राप्त हुने अधिकारबारे बोल्न नसक्ने व्यक्तिहरु अहिले सामाजिक परिवारकै माध्यमबाट गाउँमा चेतनामूलक विभिन्न कार्यक्रमहरु सञ्चालनका साथसाथै आफ्ना समस्या निर्धक्क भएर राख्न थालेका छन् । अहिले गाउँका दलित समुदायका व्यक्तिहरु आप्mनो कामकाज आफैं गएर कार्यालयहरुमा गर्न र गराउन समेत थालेका छन् । ती समुदायका व्यक्तिहरु सामाजिक क्षेत्रमा मात्र होइन, आयआर्जनको बाटोमा समेत अग्रसर भएका छन् । गाउँकै महिलाहरुको सक्रियतामा कृषक समूह गठन गरी जिल्ला कृषि कार्यालयबाट बीऊबिजन प्राप्त गर्नुका साथै जिल्ला पशु कार्यालयबाट पनि गोठ सुधारका लागि सामाजिक परिवारका ७ जना सदस्यले रु १५ हजारका दरले रकम प्राप्त गरेर बाख्रापालन र गाइपालन गरिरहेका छन् । बस्तीका २१ जना दलित र नौ जना पिछडा वर्गका गरी ३० जना सदस्य आबद्ध रामसीता सामाजिकका सदस्यले शुरुमा मासिक रु ५० का दरले र अहिले मासिक रु १०० का दरले बचतसमेत गर्दैआएको समग्र विकास सेवा केन्द्रका उत्प्रेरक मञ्जुकुमारी महतो बताउनुहुन्छ । सदस्यहरुले मासिक रुपमा गरेको बचत रकम रु ८५ हजार पुगेको छ । उत्प्रेरक महतो भन्नुहुन्छ – “बचत भएको रकम सामाजिक परिवारकै सदस्यहरुमा ऋण लगानी गर्ने गरेका छन् ।” यसले दलित महिलाहरुमा बचतसँगै ऋण लिने बानीको समेत विकास भएको महतोको बुझाइ छ । पछिल्लो समय दलित महिलाहरुमा आएको परिवर्तन सराहनीय रहेको छ । स्थानीय अगुवा श्याम कुमार महतोले यहाँका दलित बस्तीका महिलाको चेतना स्तरबाट अन्य ठाउँका महिलाले अनुसरण गरे छिट्टै सामाजिक रुपान्तरण हुने विश्वास व्यक्त गर्नुहुन्छ । रासस
क्यान्सरबाट कसरी उन्मुक्ति पाएँ, म संस्मरण लेख्दैछु : मनिषा काेइराला
काठमाडौं, फागुन २६ । क्यान्सर केयर नेपालले नायिका मनिषा कोइरालालाई क्यान्सर रोगका बिरामीको उपचारमा सहयोग एवं यसबारे चेतनामूलक कार्यक्रम सञ्चालनमा योगदान दिएबापत संस्थाको मानार्थ अध्यक्ष पद प्रदान गरेको छ । क्यान्सर केयर नेपाल, नेशनल हस्पिटल, क्यान्सर रिसर्च सेन्टर जाउलाखेल तथा होम हस्पिस केयरको संयुक्त आयोजनामा शुक्रबारदेखि यहाँ शुरु भएको एशियाली क्यान्सर सम्मेलनका क्रममा नायिका कोइरालालाई संस्थाले सो पद प्रदान गरेको हो । आयोजक संस्थाका अध्यक्ष डा मदनकुमार पिया र सचिव प्रा श्यामकृष्ण जोशीले नायिका कोइरालालाई सो सम्मान प्रदान गर्दै पाँच वर्षअघि क्यान्सर भएर पनि हरेस नखाइ रोगबारे सर्वसाधारणलाई जनचेतना फैलाउन सक्रिय रहेकी तथा क्यान्सर रोगीको उपचारमा सहयोगसमेत गर्दै आएकी नायिका कोइरालाको उत्साहको प्रशंसा गर्दै मानार्थ अध्यक्ष पद प्रदान गरिएको बताउनुभयो । एशियाली मुलुकमा पछिल्लो समयमा बढ्दै गएको स्तन क्यान्सरलाई समयमै निदान गरी उपचार गर्न जनचेतना फैलाउने, विशेषज्ञद्वारा उपचारको ज्ञान, सीप तथा प्रविधि आदानप्रदान गर्ने उद्देश्यसहित आयोजित सम्मेलनमा नेपाललगायत भारत, थाइल्याण्ड, मलेसिया, म्यान्मार, सिंगापुर र थाइल्याण्डका क्यान्सर विशेषज्ञको सहभागिता छ । तेस्रो नेशनल क्यान्सर हस्पिटल सम्मेलन २०१८’ मा विशेष गरी स्तन क्यान्सरको पछिल्लो अवस्थाबारे छलफलसमेत गरिनेछ । सो कार्यक्रमलाई नायिका कोइरालाले पाँच वर्षअघि चिकित्सकले आफूलाई क्यान्सर भएको भनेपछि आफू स्तब्ध भएको स्मरण गर्दै समयमै रोग पत्ता लागेकाले उपचार भएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “स्वस्थ जीवनशैली र खानपिनका कारण क्यान्सर लाग्ने सम्भावना कम हुन्छ, समयमै क्यान्सर पत्ता लगाउनसके ८० देखि ९० प्रतिशत निको हुन्छ आगामी दिनमा क्यान्सर रोग लाग्नबाट जोगाउन सञ्चालन हुने जनचेतनामूलक कार्यक्रममा ‘म मेरो’ सक्रियाता हुन्छ ।” नायिका कोइरालाले आफूलाई क्यान्सर भएपछि बिताएका जटिल समयको स्मरण गर्दै पुस्तक लेख्न लागेको जानकारी दिनुभयो । सेन्टरका अध्यक्ष तथा वरिष्ठ क्यान्सर रोग विशेषज्ञ डा पियाले संस्थाले नेपालका गरिब तथा निमुखा क्यान्सर रोगीको उपचारमा मात्रै नभई क्यान्सर रोकथाम र उपचारको दुवै कार्य गर्दै आएको बताउनुभयो । क्यान्सर केयर नेपालका सचिव प्रा श्यामकृष्ण जोशीले संस्थाद्वारा सञ्चालित नेशनल हस्पिटल एण्ड क्यान्सर रिसर्च सेन्टरलाई एकसय श्ययाको बनाउने लक्ष्य राखिएको, नेपाल सरकारले क्यान्सर रोगीका लागि उपलब्ध गराउँदै आएको रु एक लाखमा नेशनल हस्पिटल एण्ड क्यान्सर रिसर्च सेन्टरले थप राहत दिएर क्यान्सर रोगीको उपचार गर्दै आएको जानकारी दिनुभयो । त्यसअवसरमा क्यान्सर रोग विशेषज्ञ डा सन्ध्या चापागार्इं, डा रश्मी पुन गुरुङ, भारतकी डा कञ्चन कौर, क्यान्सर केयर नेपालका उपाध्यक्ष प्रभुराज वैद्यले क्यान्सर रोग लाग्न नदिन विशेष कार्यक्रम सञ्चालन गर्न आवश्यक भएकामा जोड दिनुभएको थियो । सो अवसरमा नायिका कोइरालाले नेपालको पहिलो क्यान्सर रोग विशेष डा तारा मानन्धर, डा मिलननाथ पाण्डे, रोटरी क्लब अफ यल, नवीना मल्ल, श्रीधर श्रेष्ठ, शाम्भवी आचार्य र किमाया गुरुङलाई सम्मान गर्नुभएको थियो ।
यातायातका साधन समस्या नभई नागरिकको सहयोगी बन्नुपर्छ : रेणु दाहाल
चितवन । भरतपुर महानगरप्रमुख रेणुु दाहालले कुनै पनि यातायातका साधन कसैको लागि समस्या नभई नागरिकहरुको लागि सहयोगी बन्नु पर्ने बताउनु भएको छ । मध्य नेपाल यातायात ब्यवसायी संघ (मलमल) को दोस्रो वार्षिक साधारण सभालाई मंगलबार भरतपुरमा सम्बोधन गर्दै दाहालले यस्तो बताउनु भएको हो । साधारण सभा उद्घाटन समारोहकी प्रमुख अतिथि दाहालले भन्नुभयो, यातायातका साधन समस्याको रूपमा नभई नागरिकहरूको सहयोगी बन्नुपर्छ । यातायत ब्यवसायीहरू इमानदार र ब्यावसायिक हुनुपर्छ । सडकमा जथाभावी पार्किङ गर्ने, आफूखुसी भाडा असुलेर यात्रुलाई दुःख दिनेहरूलाई कारबाहीको दायरामा ल्याइने छ । महिला, ज्येष्ठ नागरिक, विद्यार्थी र अपांगता भएकाहरूलाई विशेष सहुलियतको ब्यवस्था गर्र्न आग्रह गर्दै महानगर प्रमुख दाहालले महानगरको पार्किङ ब्यवस्थापनमा नसघाउने यातायात व्यवसायीलाई महानगरले कारबाही गर्ने चेतावनी दिनुभयो । बजार ब्यवस्थापनका लागि पार्किङ ब्यवस्थापन आवश्यक रहेको बताउँदै उहाँले यसमा तीनपांग्रे साधन समस्याको रूपमा खडा भएको बताउनु भयो । तीनपांग्रे सवारीका चालक एवं व्यवसायीलाई महानगरको योजना अनुसार चल्न आग्रह गर्दै दाहालले महानगरले तोकेको ठाउँमा पार्किङ नगर्ने सवारी साधनहरू कारबाहीमा पर्ने बताउनु भयो । उहाँले तोकिएको ठाउँमा यात्रु ओराल्ने र चढाउने कुरालाई कार्यान्वयन गर्न सवारी चालकहरुलाई आग्रह गर्नुभयो । यातायात ब्यवसायीहरूले बालबालिकालाई श्रममा लगाउने गरेको पाइएको भन्दै दाहालले त्यस्तो कार्य तत्काल रोक्नुपर्ने बताउनु भयो । महानगरपालिकाभित्र पार्किङ ब्यवस्थापन जटिल बन्दै गएको बताउँदै महानगर प्रमुख दाहालले भन्नुभयो, पार्किङ व्यवस्थापनमा यातायात ब्यवसायीहरूले सहयोग गर्नुपर्छ । तपाइँहरुको सहयोगले बजार व्यवस्थापन गर्ने काममा सफलता प्राप्त हुने भएकोले बजारलाई सुन्दर र व्यवस्थित बनाउन पार्किङ व्यवस्थापनमा सहयोग गर्नुहोस् । यसका लागि यातायात व्यवसायीसँग सहकार्य गर्न महानगरपालिका तयार छ । मध्य नेपाल यातायात ब्यवसायी संघका अध्यक्ष चिनीबहादुर बोहराको अध्यक्षतामा सम्पन्न साधारण सभाको उद्घाटन समारोहमा नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघका उपाध्यक्ष रामप्रसाद सुवेदी, जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनका प्रहरी उपरीक्षक दीपक थापा, चितवन अटोमोवाइल्स डिलर्स एसोसिएसनका अध्यक्ष गोपाल भट्टराई लगायतले शुभकामना मन्तव्य व्यक्त गरेका थिए ।
एनसेलको ‘भ्यालेन्टाइन डे’ मा विशेष भ्यालेन्टाइन अफर !
काठमाडौं । फेब्रुअरी १४ अर्थात ‘भ्यालेन्टाइन डे’ लाई लक्षित गरी एनसेलले विभिन्न अफरका साथ नयाँ प्याक लिएर आउँदै छ । यही बिहीबारदेखि लागु हुने गरी १५ दिनको लागि असीमित भ्वाइस तथा डेटा प्याकको अफर ल्याएको एनसेलले जनाएको छ । अफर अन्तर्गत, एनसेलका सबै प्रिपेड तथा पोस्टपेड ग्राहकले १५ रुपैयाँमा असीमित भ्वाइस प्याक लिई विहान ५ बजेदेखि बेलुका ५ बजेसम्म एनसेलको नेटवर्कभित्र कुनै पनि नम्बरमा असीमित कुराकानी गर्न सकिने छ । यो भ्वाइस प्याक सुचारु गरिएको समयबाट २४ घण्टाको लागि मान्य हुने एनसेलले जनाएको छ । त्यस्तै २० रुपैयाँमा एक घण्टाका लागि असिमित डेटा प्याक लिन सकिने जनाएको छ ।
सेवा आयोगमा बढुवा पदका अावेदन खुला
काठमाडौं । सुदुरपश्चिमाञ्चल विश्वविद्यालयका प्रशासनिक पदका लागि बढुवाका लागि निम्न समय, मितिभित्र निम्न योग्यता भएका उम्मेदवारहरुलार्इ अावेदन भर्न सूचित गरिएको छ । बाँकी विवरण तलको तालिकामा हेर्नुहोस्-
मारुती सुजुकीले पहिलो इलेक्ट्रोनिक कार ल्याउँदै
मुम्बई, भारतको कार निर्माता कम्पनी मारुती सुजुकीले आफ्नो पहिलो इलेक्ट्रीक कार ई–सर्भाइवर को कन्सेप्ट फेब्रुअरीमा शुरु हुने दिल्ली अटो एक्सपोमा शोकेस गर्न गइरहेको छ । यो एउटा खुला छत भएको २ सीटर एयसयुभी जस्तै रहेको छ यसलाई फ्यूचर अफ रोडर इलेक्ट्रीक कार पनि भन्न थालिएको छ । भारत सरकारले सन् २०३० सम्म देशका सबै बाहनहरुलाई विद्युतीय बनाउने घोषणा गरेको छ । इ सर्भाइभरमा प्रयोग हुने प्रविधि सुजुकी र टोयोटाको साझेदारीबाट सम्भव भएको समाचारमा उल्लेख छ । यो कारमा अल्ट्रा हाई ग्राउण्ड क्लियेरन्स, ठूलो पांग्रा छ । खुला छत मा यसको डिजाइन निकै मनमोहक देखिन्छ । यसलाई ल्याडर फ्रेममा बनाएको छ । साथै यसै फ्रेममा लन्च हुने जिम्नीलाई पनि बनाइएको छ। कमपनीका अनुसार, कारमा प्रयोग गरिने चार्ज पनि कम्पनी आफैले बनाएको छ ।
ग्यास उद्योग जोखिममा
बनेपा, पुस १० । काभ्रेपलाञ्चोकको विभिन्न ठाउँमा रहेका ग्यास उद्योग जोखिम अवस्थामा रहेको पाइएको छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी शिव सिङ्खडासहितको टोलीले ग्यास उद्योगको अनुगमन गरेपछि सुरक्षाको हिसाबले अधिंकाश ग्यास उद्योगले सुरक्षा शर्त पालना नगरेको पाइएको छ । “ग्यास उद्योग स्थापनामा सुरक्षाका हिसाबले लापरबाही जस्तो देखिएको छ त्यसैले उद्योग सञ्चालकलाई बोलाएर छलफल गर्छौं,” प्रजिअ सिङ्खडाले भन्नुभयो । उहाँले ‘अटोमेटिक फायर फाइरिङ सिस्टम’ नभएको, पानी पनि कम भएकाले सुरक्षाको दृष्टिकोणले जोखिम रहेको आँैल्याउँदै अव्यवस्थितरुपमा ग्यास उद्योग सञ्चालन भएको बताउनुभयो । “कामदार पनि उद्योगमा बस्दैनन्, केही भइहाल्यो भने कहाँ खोज्न जाने,” उहाँले भन्नुभयो । सगरमाथा ग्यास उद्योगका सावर मल्ल अग्रवालले उद्योग मापदण्डअनुसार नै भएको दाबी गर्दै भन्नुभयो, “हामीले उद्योग सञ्चालनमा ल्याउँदा यहाँ कोही थिएन, अन्य उद्योग पछि थपिएका हुन् ।” विसं २०५३ मा स्थापना भएको सो उद्योगले दुई हजार ५०० देखि तीन हजारसम्म ग्यास सिलिण्डर उत्पादन गर्दै आएको छ । सो ग्यास उद्योग नजिकै सूर्य ग्यास उद्योग र चण्डेश्वरी ग्यास उद्योग सञ्चालनमा छन् । बनेपाका व्यवसायी सुधीर पलाञ्चोके, विष्णुहरि कक्षपतिलगायतले सञ्चालन गरेको सूर्य ग्यास उद्योग र पलाञ्चोकेलगायत अरुले साझेदारीमा सञ्चालनमा ल्याएको चण्डेश्वरी ग्यास उद्योगमा आपत्कालीन समय र आगलागी नियन्त्रणका लागि आवश्यक पर्ने पानी ट्याङ्की र उपकरण ‘अटोमेटिक फायर फायरिङ सिस्टम’ समेत नभएको उद्योगमा कार्यरत कर्मचारीले बताए । विसं २०५८ मा उद्योग विभागमा दर्ता भएको सूर्य ग्यास उद्योगले २०६५ असारदेखि सूर्य ब्राण्डको ग्यास वितरण गर्दै आएको छ भने २०६५ सालमा उद्योग विभागमा दर्ता भएको चण्डेश्वरी ग्यास उद्योगले २०६८ सालदेखि चण्डी ब्राण्डको ग्यास वितरण गर्दै आएको छ । सूर्य ग्यास उद्योगले दैनिक एक हजारदेखि एक हजार २०० सिलिण्डर र चण्डी ग्यासले ८०० देखि एक हजार सिलिण्डर बजारमा बिक्री वितरण गर्दै आएको छ । यी तीनवटा उद्योग बनेपा नगरपालिका–१० थापा गाउँमा रहेका छन् । त्यस्तै, बनेपा नगरपालिका–१ नालामा उग्रचण्डी ग्यास उद्योग स्थापना भएको छ । सो उद्योग सञ्चालनमा आएपछि विवाद हुँदै आए पनि उद्योगले ग्यास बिक्री वितरण गर्दै आएको छ । उक्त उद्योग बस्ती नजिकै भएको भन्दै स्थानीयवासीले हटाउनका लागि संघर्ष समिति नै गठन गरेर सर्वोच्च अदालतलाई नै गुहारेका थिए । अहिले सो ग्यास उद्योगसम्बन्धी मुद्दा विचाराधीन अवस्थामा रहेको संघर्ष समितिका अध्यक्ष विश्वराम श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । नेपाल आयल निगमको एलपी ग्यास विनियमावली, २०६५ (संशोधनसहित) मा गाउँ बस्तीभन्दा पाँच किमी र अरु उद्योग रहेको स्थानबाट पाँच किमी हुनुपर्ने उल्लेख छ । तर काभ्रेपलाञ्चोकको बनेपामा स्थापना भएका तीनवटा ग्यास उद्योग केही मिटरको वरिपरि नै सञ्चालन भइरहेका छन् । पछि थप भएको ग्यास उद्योग पनि करिब एक किमीको आसपासमा रहेको छ । “बस्ती नजिकै छ भनेर विरोध गरेका हौँ, तर पछिल्लो समय कसैले पनि यो विषयमा बोलेका छैनन्,” बनेपा–१ का मुक्ति लामिछाने भन्नुभयो । बनेपामा रहेको अर्को हिमाल ग्यास उद्योगसहित पाँच उद्योग छन् । वीरगञ्जस्थित सुपर ग्यास उद्योगमा दुईजनाको ज्यान जाने गरी भएको आगलागी भएपछि स्थानीयवासी त्रसित छन् ।
लोकसेवाद्वारा शाखा अधिकृत पदमा एकैपटक ३ सय ९० माग्यो
मंसिर २७ । आज बुधबार मंसिर २७ गते लोकसेवा आयोगद्वारा विभिन्न समूहमा ३ सय ९० जना शाखा अधिकृतका लागि आवेदन खुलाएको छ। राजपत्रांकित तृतीय श्रेणी (अप्राविधिक) शाखा अधिकृत वा सो सहको पदका लागि आवदेन माग गरिएको हो। जसमा खुलातर्फ २०६ जना अधिकृत माग गरिएको छ। यस्तै, महिला ५९, आदिवासी/जनजाति ५२, मधेसी ३९, दलित १८ र अपांग ९ जनालाई आरक्षित कोटामा राखिएको छ। आयोगले पिछडिएको क्षेत्रबाट ७ जना माग गरेको छ। इच्छुक योग्य उम्मेदवारहरुले २०७४-९-१८ र दोब्बर दस्तुर तिरेर २०७४-९-२५ गते भित्रसम्म अनलाइन आवेदन फाराम भर्न पाउनु हुनेछ । बाँकी विवरण तलको प्रकाशित सूचना हेर्न सक्नुहुने छ । यसरी अनलाइन आवेदन फाराम भर्न सकिन्छ– http://psconline.psc.gov.np/