काठमाडौं । नेपाली साहित्यमा आत्मपरक निबन्धका लागि लोकप्रिय लेखक तथा साहित्यकार डा. तारानाथ शर्माको निधन भएको छ । शर्माको ८७ वर्षको उमेरमा आज मंगलबार बिहान निधन भएको हो । उनले लेखेको “घनघस्याको उकालो काटदा” भन्ने निबन्ध निकै चर्चित छ । झर्रोवादी लेखनका रुपमा समेत उनको विशिष्ट पहिचान कायम छ । इलामको बरबोटेमा जन्मेर संस्कृत शिक्षाबाट पठन सुरु गरेका शर्माले २०१३ सालमा बनारसमा पढ्दै गर्दा बल्लभमणि दाहाल, बालकृष्ण पोखरेललगायतका साथीभाइसँग मिलेर सुरु गरेको ‘झर्रोवादी आन्दोलन’ नेपाली साहित्यको आन्दोलनमा मानक बनेर उभिएको छ । तारानाथले बनारसमा पढ्दै गर्दा २०१३ सालमा बालकृष्ण पोखरेल, चुडामणि रेग्मी, कोषराज रेग्मी, बल्लभमणि दहालहरूसँग मिलेर झर्रोवादी अभियान थालेका थिए। उनीहरूले ‘नौलो पाइलो’ भन्ने पत्रिका निकाले र झर्रोवादबारे विभिन्न पत्रिकामा लेखे। नेपाली भाषामा हिन्दी, उर्दु, अङ्ग्रेजी भाषाको आन्दोलन गर्न झर्रोवादी अभियान चालेका थिए। ‘हाम्रो अभियानलाई अहिले पनि अरूले पछ्याउँदैछन्,’ उनी गर्व गर्छन्। संविधानसभा अध्यक्ष सुवासचन्द्र नेम्वाङले पनि झर्रोवादी अभियानबाट प्रभावित भएर नाम फेरे। उनले श र ष हटाएर दन्त्य स लेख्ने अभियान थाले। ‘सुवाषको सट्टा सुवास लेख्न थालेँ,’ नेम्वाङले भनेका थिए, ‘झर्रोवादको अर्थ बुझेपछि झर्रो शब्द खोज्न र प्रयोग गर्न थालेको हुँ।’

काठमाडौं । अमेरिकाले बारम्बार रुसले आक्रमण गर्दैछ भन्ने प्रचार गर्न थालेपछि युक्रेनले अनावश्यक तनाव सिर्जना नगर्न चेतावनी दिएको छ । युक्रेनका राष्ट्रपति भोलोदिमिर जेलेन्स्कीले पश्चिमी देशहरुलाई रुस युक्रेन विवादलाई अतिरिञ्जत नबनाउन भनेका हुन । अमेरिकाले रुसले युक्रेनमा आक्रमण गर्न थालेको चेतावनी दिने कुराले युक्रेनको अर्थतन्त्रमा नकारात्मक असर परेको बताएका छन् । अमेरिकाले भने युक्रेनमाथि रुसले आक्रमण गर्न गइरहेको भन्दै त्यसविरुद्ध नाटो र आफ्नो देशले प्रतिवाद गर्ने धम्की दिँदै आएको छ । अमेरिकी धम्की र चेतावनीका कारण तनाव बढेको भन्दै युक्रेनका राष्ट्रपतिले पश्चिमी देशहरुलाई हैसियतमा बस्न भनेका हुन । रुसले समेत आफूले आक्रमण गर्ने कुनै मनशाय नभएको बारम्बार बताउँदै आएको छ । शुक्रबार पत्रकारहरुसँग कुरा गर्दै युक्रेनका राष्ट्रपतिले यूरोप र अमेरिकालगायतका देशहरुले युक्रेनबाट कुटनीतिज्ञ फिर्ता बोलाउने निर्णयको समेत बिरोध गरे । युद्दको हौवा दिएर गरिएका हर्कतका कारण अर्थतन्त्र र सामाजिक जीवनमा असर परेको उनले बताए । भोली युद्ध हुन्छ, पर्सी युद्ध हुन्छ भन्ने त्रास फैलाउँदा युक्रेनलाई निकै ठूलो नोक्सानी भएको छ । यसअघि युक्रेन र अमेरिकाका राष्ट्रपतिबीच भएको टेलिफोन संवादमा समेत उनले अमेरिकालाई युद्धको खतरा नभएको बताएका थिए । अमेरिकाले भने रुसले युद्धकै तयारी गरिरहेको दावी गरेको छ ।

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रको राष्ट्रिय सम्मेलन भोलीबाट शुरु हुँदैछ । राष्ट्रिय सम्मेलनका लागि माओवादी केन्द्रले करिब करिब तयारी पुरा गरिसकेको छ । साढे १५ सयको हाराहारीमा देशैभरीबाट प्रतिनिधिहरु छनौट भइसकेका छन् भने केन्द्रीय कार्यालयले मनोनित गर्ने केही संख्याबारे स्थायी समितिले सम्भवतः आज नै निर्णय गर्नेछ । राजधानीको कमलादीस्थित प्रज्ञा प्रतिष्ठानको भवनमा हुने सम्मेलनमा सहभागी हुन देशैभरीका प्रतिनिधि, शुभेच्छुक र समर्थकहरु राजधानी ओइरिने क्रम जारी रहेको छ । यसपटकको राष्ट्रिय सम्मेलनलाई माओवादी केन्द्रमा विशेष अर्थमा लिइएको छ । शान्ति प्रक्रियापछि विचारको संश्लेषण गर्दै नयाँ वैचारिक कार्यदिशा निर्माण गर्न नसकेको माओवादीले यसपटक भने समाजवादी क्रान्तिको तयारीका लागि ठोस कार्यदिशा निर्माण गर्ने अधिकांशको अपेक्षा देखिन्छ । गत साउनमा सम्पन्न माओवादीको केन्द्रीय समिति बैठकमा अध्यक्ष प्रचण्डले नयाँ क्रान्तिकारी विचार र क्रान्तिकारी पार्टी निर्माण गर्न नसक्ने हो भने माओवादी विघटन हुने बताएसँगै पार्टीभित्र नयाँ विचार र संगठनका पक्षमा माहौल बनेको हो । पछिल्ला कतिपय सम्बोधनहरुमा अध्यक्ष प्रचण्डले अबको कार्यदिशा समाजवादी क्रान्तिको तयारीका लागि हुने र त्यसका लागि पार्टीभित्र क्रान्तिकरण अनिवार्य रहेको बताउँदै आएका छन् । अध्यक्ष प्रचण्डले सम्मेलनका लागि राजनीतिक प्रतिवेदन लेखन गरिसकेका छन् । हिजो सम्पन्न भएको स्थायी समिति बैठकमा प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेका थिए । एकजना स्थायी समिति सदस्यका अनुसार, प्रचण्डको प्रतिवेदनले मूलतः वर्तमान विश्वको अन्तरविरोधको व्याख्या गर्दै वित्तिय एकाधिकारवादी पूँजिवादसँग तेश्रो विश्वका जनताको र नेपालको सन्दर्भममा दलाल पूँजिवादसँग प्रधान अन्तरविरोध रहेकोले संघर्षको कार्यनीति पनि सोही अनुरुप विकास गर्नुपर्नेमा जोड दिएका छन् । क्रान्तिकारी शक्तिहरुको ध्रुवीकरणमार्फत शान्तिपूर्ण तवरले राष्ट्रिय पूँजिको विकास गर्दै समाजवादी क्रान्तितर्फ अघि बढन सकिने उनको निश्कर्ष छ । तर त्यसका लागि क्रान्तिकारी कार्यदिशा अन्तर्गत क्रान्तिकारी चरित्रको पार्टी अनिवार्य हुने प्रचण्डको ठम्याइ छ । राष्ट्रिय सम्मेलनमा विचारको विकासका लागि घनिभूत छलफल हुने संकेत सम्मेलन ३ दिनबाट ५ दिनसम्म लम्ब्याइएकोबाट समेत देखिएको छ । सम्मेलनमा नयाँ नेतृत्वका लागि खासै हानथाप हुने अवस्था भने देखिदैन । माओवादी केन्द्रभित्र प्रचण्डको विकल्पको पक्षमा कोही पनि देखिँदैनन् । यद्यपी महासचिव र अन्य पदाधिकारीमा भने कतिपयले आकांक्षा देखाएका छन् । तर प्रचण्डले भने गुट या समूहगत भावना झल्किने कुनै पनि समीकरण या अभ्यासलाई सम्मेलनमा स्थान दिने देखिँदैन । माओवादीको राष्ट्रिय सम्मेलनले समावेशी समानुपातिक प्रणालीको पूर्ण अवलम्बन गर्दै २९९ सदस्यीय केन्द्रीय समिति चयन गर्ने देखिन्छ । प्रदेश र तल्ला तहमा देखिएका गुटवादलाई अन्त्य गर्ने महत्वपूर्ण प्रयास सम्मेलनमा हुने देखिन्छ ।

एजेन्सी । भारतको पञ्जाबस्थित लुधियानाको अदालत परिसरमा बम विस्फोट हुँदा दुई जनाको मृत्यु भएको छ । चार जना घाइते भएका छन् । विस्फोटपछि घाइते भएकालाई अस्पताल भर्ना गरिएको छ भने घटनास्थलमा प्रहरीका वरिष्ठ अधिकारीहरू उपस्थित छन् । उनीहरुले अदालतलाई पूरै घेरेर कडा सुरक्षामा राखेका छन् । लुधियानाको प्रहरी कमिश्नरले बीबीसीलाई दिएको जानकारी अनुसार विस्फोट दिउँसाे १२ बजेर २२ मिनेटमा अदालतको दोस्रो तलामा रहेकाे रेकर्ड कक्षमा भएको हो ।

काठमाडौं । नेकपा माओवादी केन्द्रको सांस्कृतिक मोर्चाका रुपमा परिचित जनसांस्कृतिक महासंघ नेपालको अध्यक्षमा माृतका पाेखरेल चयन भएका छन् । जनवादी सांस्कृतिक आन्दोलनको अग्रमोर्चामा रहेको जनसांस्कृति महासंघको काठमाडौंमा भएको सम्मेलनबाट कार्यसमिति चयन भएको हो । नियुक्त भएका १० उपाध्यक्षहरुमा विक्रम कुवर, कर्णबहादुर परियार, केशव शिलवाल, देवेन्द्र थुम्केली, प्रगति महरा, भीम कुमाखी, राकेश किराँती, केपी पाठक, सुदिन चौधरी र चेतन सापकोटा  रहेका छन् । १३ सदस्यीय पदाधिकारीमा एक उपाध्यक्ष, महासचिव र २ सचिव भने चयन गर्न बाँकी छ । त्यस्तै सचिवमा केशरी घर्तीमगर चयन भएकी छन् । महासचिवमा सुवर्ण हमाल र केशर कालिकोटेले दावी गरेपछि केन्द्रीय समितिले उपयुक्त समयमा सर्वसम्मतको प्रयास गर्ने बताइएको छ । कोषाध्यक्षमा भने विमला केसी चयन भएकी छिन् । पदाधिकारी बाहेक ९५ सदस्यीय केन्द्रीय सदस्य चयन गरिएको छ । लेखक संघ, चलचित्रकर्मी संघ, नाट्यकर्मी संघ, कलाकार संघ लगायतका सात ओटा घटक मिलेर जनसाँस्कृतिक महासंघ गठन भएको र यसले जनसंस्कृति विकासका लागि काम गर्ने उपाध्यक्ष कुँवरले बताए । “हाम्रो काँधमा समाजवादी क्रान्तिको सांस्कृतिक मोर्चाको जिम्मेवारी आएको छ । हिजो जनयुद्दमा पनि हामी उल्लेख्य भूमिका छौं, नयाँ परिस्थितिमा नयाँ खाले क्रान्तिका लागि हामी रणनीतिकरुपमा अघि बढ्नेछौं ।” उनले भने ।  

काठमाडौं । नेकपा एकीकृत समाजवादीको केन्द्रीय कार्यालय उद्घाटन गरिएको छ । शुक्रबार पार्टी अध्यक्ष माधवकुमार नेपालले आलोकनगरस्थित पार्टी कार्यालय उद्घाटन गर्नुभएको हो । कार्यालय उद्घाटनको क्रममा उहाँले आफ्नो पार्टी अन्य पार्टीभन्दा फरक भएर देखाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गर्नुभयो । मन्त्रिपरिषद्लाई कहिले पूर्णता दिने भनेर पत्रकारहरुले सोधेको प्रश्नमा उनले भने ‘म प्रधान्मन्त्री भएको भए ठ्याक्कै भनिदिन्थें, आशा गरौं, यो हप्ताभित्र हुने छ ।’ उनले सरकारमा जान आफूहरु आज भने आजै, भोलि भने भोलि नै तयार रहेको पनि बताए ।

काठमाडौं । नेपाल र भारतविचको दोस्रो मैत्रीपूर्ण फुटबल खेल आज हुँदैछ । खेल साँझ साढे ५ बजे त्रिपुरेश्वरस्थित दशरथ रंगशालामा हुनेछ । दुई मैत्रीपूर्ण खेल अन्तर्गत बिहीबार भएको पहिलो खेलमा १-१ गोलको बराबरी भएको थियो । आफ्नै मैदान र समर्थक माझ आजको खेलमा जित निकाल्ने नेपालको लक्ष्य हुनेछ । नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टिमका मुख्य प्रशिक्षक अब्दुल्लाह अलमुताइरीले पहिलो खेलमा गरेका गल्ती सच्याएर दोस्रो खेलमा जित हासिल गर्ने आशा राखेका छन् । माल्दिभ्समा असोज १५ गतेदेखि आयोजना हुने साफ च्याम्पियनसिपको तयारीका लागि नेपाल र भारतबिच मैत्रिपूर्ण फुटबल भएको हो । भारतसँगको मैत्रीपूर्ण खेलपछि नेपाली टोली थप तयारीका लागि कतार जानेछ । कतारमा केही हप्ता तयारी गरेर टोली त्यहीँबाट माल्दिभ्स पुग्नेछ ।

पृथ्वी राजमार्गमा पर्ने धादिङको बैरेनीमा गएराति बस र ट्रक आपसमा ठोक्किँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ। दुर्घटनामा अन्य १२ जना घाइते भएका छन्। गएराति करिब २ बजे बा ३ ख ४०१४ नम्बरको बस र नम्बर नखुलेको भारतीय ट्रक आपसमा ठोक्किएका जिल्ला प्रहरी कार्यालय धादिङले जनाएको छ। दुर्घटनामा सोलुखुम्बुको महाकुलुङ गाउँपालिका ३ की २७ वर्षीया रेनुका कुलुङको मृत्यु भएको हो। गम्भीर घाइते कुलुङलाई उपचारको लागि राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टर काठमाडौं लगिएको थियो। उपचारकै क्रममा सोमबार बिहान उनको मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ। दुर्घटनामा बसका चालकसहित १२ जना घाइते भएका छन्। घाइतेमध्ये चार जनाको अवस्था गम्भीर रहेको प्रहरीले जनाएको छ। घाइते ९ जनाको राष्ट्रिय ट्रमा सेन्टरमा उपचार भइरहेको छ।

पोखरा । गण्डकी प्रदेशमा प्रमुख प्रतिपक्षी दल नेकपा एमालेको नाराबाजीबीच बजेट पारित गरिएको छ । बुधबार प्रदेशसभाको बैठकमा प्रदेश सरकारले आर्थिक वर्ष २०७८/७९ को बजेट पारित गर्ने कार्यसूची थियो । तर बैठक सुरु हुनेवित्तिकै नेकपा एमालेका सांसदले रोष्टम घेराउ गर्दै नाराबाजी गर्न थाले । अर्थमन्त्रीको पनि जिम्मेवारी सम्हालेका मुख्यमन्त्ती कृष्णचन्द्र नेपाली पोखरेलले विरोधकै बीच बजेट प्रस्तुत गरे । र बजेट होहल्लाकै बीच बजेट पारित गरिएको छ ।

काठमाडौं । वरिष्ठ अधिवक्ता रमन श्रेष्ठले संसद् पुनः स्थापना भए तत्काल राष्ट्रपतिलाई महाअभियोग लगाउन सुझाव दिएका छन्। ​सोमबार विपक्षी ५ दलले आयोजना गरेको पेसागत क्षेत्रका बुद्धिजीवीसँग कुरा गर्दै उनले उनले राष्ट्रपतिलाई महाभियोग नलगाउने हो भने ठुलो संकट आउने दाबी गरेका छन । वरिष्ठ अधिवक्ता श्रेष्ठले सरकारको कदमको प्रतिरक्षा गर्न अदालतमा आएको जवाफमा सरकार बनाउने अधिकार राष्ट्रपतिमा रहेको दाबी गरिएकोले सचेत रहन विपक्षी गठबन्धनलाई आग्रह गरे । उनले माधव नेपाललाई प्रधानमन्त्रीको प्रस्ताव आएकोले विपक्षी गठबन्धनको भविष्य र मार्गचित्र के छ स्पष्ट पार्न आग्रह गरे । उनले यदि भोलि शेरबहादुर देउवा प्रधानमन्त्री भएको अवस्थामा विश्वासको मत लिनुपर्ने अवस्थामा माधव नेपाल पक्षका सांसदले के गर्छन् ? भन्दै प्रश्न गरे ।

काठमाडौं । आइतबार एक पटकमा करिव १५० जना भन्दा बढी आरोहीले सगरमाथाको आरोहण गरेको छ । बिहान ५ः०० बजेबाट शुरु भएको आरोहणबाट क्रमस डेड सय बढीले आरोहण सम्पन्न गरेको आधार शिविरमा रहेका सम्पर्क अधिकृत ज्ञानेन्द्र श्रेष्ठले जानकारी दिए । शनिबार नै तयारी अवस्थामा चौथो क्याम्प पुगे पनि धेरै हावा चलेका कारण आरोहणमा ढिलाइ भएको थियो । यस वर्ष ४४ आरोहण दलबाट ४०८ जना आरोहीले सगरमाथा आरोहण अनुमति लिएर तयारी अवस्थामा आधार शिविरमा बसेका छन् । पर्यटन विभागका अनुसार सगरमाथा आरोहण गर्ने यो आरोहीको सङ्ख्या हालसम्मकै उच्च हो । आरोहीमध्ये ३१५ पुरुष, ९२ जना महिला र एक जना तेस्रो लिंगी आरोही छन् । सगरमाथाबाट मात्र यो सिजनमा ४९ करोड ६१ लाख ३१ हजार ७८७ रुपैयाँ राजस्व सङ्कलन भएको विभागको तथ्याङ्क छ । १० दिन अघि वहराइनका राजकुमार शेख मोहम्मद हमाल अलिफासहितको टोलीले आरोहण सम्पन्न गरेको थियो ।

काठमाडौंः नेपालसँगै सिमाना जोडिएको भारतको दार्जिलिङमा कोरोका कारण एकजनाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा दार्जिलिङको कालेबुङकी ५४ वर्षीया सरितादेवी सिंह रहेकी छन् । उनको मृत्युपछि परिवारका सबै सदस्यलाई क्वारेन्टाइनमा पठाइएको छ । मृतक सरितादेवी छोरीको उपचारका लागि चेन्नईमा बसेर हालै मात्र घर फर्किएकी थिइन् । घर फिरेपछि बिरामी भएकी उनको स्वास्थ्य परीक्षणमा कोरोना पाइएको थियो । बिरामी भएपछि उनलाई नोर्थ बंगाल मेडिकल कलेजको आइसोलेशनमा वार्डमा भर्ना गरिएको थियो । योसँगै भारतमा कोरोनाबाट ज्यान गुमाउनेको संख्या ३२ पुगेको छ । भारतमा कोरोनाबाट संक्रमित हुनेको संख्या पनि १२ सय नजिक पुगेको छ ।

काठमाडौंः विश्वभरि कोरोना भाइरस सङ्क्रमणको त्रासदीपूर्ण अवस्थाका कारण कडा बन्देजका माझ अर्थतन्त्र ठप्पजस्तै बनेको छ । हरेक देशका सरकारले एकपछि अर्को आर्थिक प्याकेजका घोषणा गरिरहेका छन् । अमेरिकाले त सबभन्दा धेरै २० खर्ब डलर बराबरको प्याकेज ल्याएको छ । भारत, तथा युरोपेली मुलुकहरूले पनि प्याकेज घोषणा गरिसकेका छन् । यसबीच आइतबार साँझ बसेको नेपाल सरकारको मन्त्रिपरिषद् बैठकले विभिन्न शीर्षकमा थरीथरीका राहत र सहुलियतको घोषणा गरेको छ । मन्त्रिपरिषद् बैठकले गरेका ३० निर्णय यसप्रकार छन्ः – स्थानीय तहले राहत दिनुपर्ने व्यक्तिहरुको सूचि तयार गर्ने र उनीहरुलाई राहात दिने – सुत्केरी, बालबच्चा, दीर्घरोगीको सुरक्षामा विशेष ध्यान दिने – पूर्ण रुपमा बन्द भएका उद्योगहरुले पनि कर्मचारीलाई चैत महिनाको तलव दिनुपर्ने – चैत महिनामा श्रमिक र रोजगारदाताले सामाजिक सुरक्षा कोषमा जम्मा गर्नु पर्ने पैसा सरकारले हाल्ने – खाद्य तथा व्यापार कम्पनी र साल्ट ट्रेडिङ लिमिटेडले बेच्ने खाद्यान्नको मूल्यमा १० प्रतिशत छुट – इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरुले इन्टरनेट सेवा शुल्कमा २५ प्रतिशत छुट गर्नुपर्ने – मासिक १२५ युनिटसम्म विद्युत खपत गर्नेलाई २५ प्रतिशत छुट दिन विद्युत प्राधिकरणलाई निर्देशन – विद्युत, खानेपानी, फोनको पैसा बैशाखसम्म तिर्दा विलम्ब शुल्क र जरिवाना नलिने – उत्पादन मुलक उद्योगलाई ३० देखि ५० प्रतिशत विद्युत महशुलमा छुट दिन प्राधिकरणलाई निर्देशन – सामुहिक क्वारेन्टाइनमा बस्नेहरुलाई लाग्ने खाना खर्च बेहोर्ने – कोरोना संक्रमण रोकथाम, नियन्त्रण, उपचारमा संलग्न, चिकित्सक, नर्स, स्वास्थ्यकर्मी, अस्पतालमा सरसफाइमा काम गर्ने कर्मचारी, एम्बुलेसन्स चालक, सुरक्षामा प्रत्यक्ष रुपमा संलग्न सुरक्षाकर्मीलाई २०७७ असार मसान्ससम्मको लागि निःशुल्क २५ लाख रुपैयाँसम्मको बीमा र क्षतिपूर्ति दिने व्यवस्था – निजी क्षेत्रका हस्पिटलहरुले चैत मसान्तसम्म विरामीलाई लिन शुल्कमा २० प्रतिशत छुट दिने – निजी विद्यालयले माविसम्मका विद्यार्थीहरुको लागि एक महिनासम्मको लागि आवासीय शुल्क बाहेकका अन्य सबै शुल्कमा मिनाह गर्नुपर्ने – सहरी क्षेत्रमा बसोबास गर्ने असंगठिन श्रमिकहरुलाई एक महिनाको घर बहाल कर छुट दिन घरधनीलाई अनुरोध । यसरी मिनाह गएिको रकममा वहाल कर नलिने – अत्यावश्यक स्वास्थ्य सामाग्री आयात गर्दा भन्सार कर माफि गर्ने – उद्योगी व्यवसायीलाई कर तिर्नु पर्ने समय सारिएको – चैत २५ गतेसम्म बुझाउनु पर्ने भ्याट रकम २०७७ बैशाख २५ गतेसम्म बुझाउन सक्ने गरी एक महिना समय थप – अग्रिम आय कर बुझाउने म्याद एक महिना थप गरी २०७७ बैशाख ३० गतेसम्म बुझाउदा हुने – कोरोना महामारी रोकथाम तथा नियन्त्रण तथा उपचार कोषमा जम्मा गरेको रकमलाई निजी क्षेत्रले खर्चमा देखाउन पाउने र त्यसमा कर छुट पाउने व्यवस्था – पुर्नकर्जा कोष ६० अर्ब बनाइएको – कोरोना प्रभावित ऋणीले चैत मसान्तमा बुझाउनुपर्ने रकम असार मसान्तसम्म बुझाउन पाइने – औषधी तथा अन्य अत्यावश्यक सामाग्री आयात गर्दा टीटीमार्फत आयात गर्ने सामानको मूल्य सीमा ३० हजार डलरबाट १ लाख डलर बनाइएको – दैनिक सुन आयात २० किलोबाट १० किलोमा सीमित – ५० हजार डलरभन्दा बढी माथिको सवारी आयातमा रोक । मरिच, सुपारी, छोकडा, केराउ, मदिरा आयातमा रोक – कम्पनी रजिष्ट्ररमा बुझाउने रिपोर्ट बैशाख मसान्तसम्म बुझाउन पाउने गरी एक महिना थप । वाणिज्य विभाग, घरेलु तथा साना उद्योग विभागमा बुझाउनु पर्ने रिपोर्ट पनि बैशाख ३० सम्म बुझाउन पाउने व्यवस्था – श्रम स्वीकृति लिएका, विदेशबाट फर्किएका बेरोजगार युवाहरुलाई प्रधानमन्त्री रोजगार कार्यक्रमबाट परिचालिन गर्ने व्यवस्था – उखु किसानलाई दिन बाँकी रकम बैशाख मसान्त भुक्तानी गरिसक्नु पर्ने – ठेक्का पट्टा लगायत सार्वजनिक खरिदका प्रक्रिया सुरु भएका सबै कार्यको लागि थप एक महिना थप – उल्लेखित कार्य गर्न सरकराले बार्षिक बजेटबाट केही रकम रकमान्तर गर्ने भएको छ । त्यस्तै, राष्ट्रिय विपद् व्यवस्थापन कोष लगायतका कोषहरुको रकम पनि प्रयोग गरिने छ । – विश्व बैंकबाट ३ अर्ब ४८ करोड ऋण, अन्तर्राष्ट्रिय मुद्रा कोषबाट १३ अर्ब ९ करोड निव्याजी ऋण लिने, एशियाली विकास बैंक ५० मिलियन डर सहयाता लिने ।

काठमाडौंः कोरोना भाइरस संक्रमणका कारण अत्यावश्यक औषधि अभाव हुने अवस्था आएको छ । नेपालमा उत्पादन नहुने औषधिको मौज्दात घटिरहेको व्यवसायीले बताएका छन् । ‘आकस्मिक र अत्यावश्यक औषधिका हकमा सरकारले बेलैमा बुद्धि पुर्‍याउनुपर्छ,’ नेपाल उद्योग परिसंघका पूर्वअध्यक्ष हरिभक्त शर्माले भने, ‘नभइनहुने औषधिको मौज्दात बढाउन कदम चाल्ने बेला आएको छ ।’ उनले निजी क्षेत्रसँग मिलेर सरकारले काम थालिहाल्नुपर्ने बताए । व्यवसायीका अनुसार औषधिको कच्चापदार्थ आयात झन्डै एक महिनादेखि ठप्प छ। औषधि व्यवस्था विभागमा तीन सय ८४ वटा औषधि उद्योग दर्ता छन् । तर यी कुनै पनि एलोपेथिक औषधि उत्पादकका लागि नेपालमा कच्चापदार्थ उत्पादन हुँदैन, औषधिको रसायन र ब्याक्टेरिया उत्पादन चिनियाँ कम्पनीले गर्ने गरेका छन् । पछिल्लो प्रतिवेदनअनुसार संसारभरका ६३ प्रतिशतजति औषधि उत्पादक कम्पनी कच्चापदार्थका लागि चीनसँग आश्रित छन् । ब्याक्टेरियाका हकमा चीनको हिस्सा अझ मजबुत छ । नेपालमा झन्डै ८० प्रतिशत कच्चापदार्थ चीनबाट आयात हुने गरेको व्यवसायी बताउँछन् । ‘औषधि बनाउने कच्चापदार्थ र इन्टरमिडियट (कच्चापदार्थ उत्पादन गर्ने प्राथमिक रसायन) लगायतका धेरैजसो केमिकल चीनमा उत्पादन हुन्छ,’ देउराली जनता फर्मास्युटिकलका कार्यकारी निर्देशकसमेत रहेका शर्मा भन्छन्, ‘जुन क्षेत्रमा कोरोना फैलिएको छ, त्यही क्षेत्रमा यस्ता उद्योग धेरै छन् ।’ कच्चापदार्थको उत्पादन गर्ने धेरैजसो चिनियाँ कम्पनी रहेका सांघाई, छेचियाङ, युहाङलगायतका क्षेत्र कोरोनाबाट बढी प्रभावित छन् । यसले गर्दा कच्चापदार्थको आपूर्तिमा अवरोध भएको समाचार आजको अन्नपूर्णमा छ । यही कारण कच्चापदार्थको मूल्य बढ्न थालेको छ । कच्चापदार्थ आयात ठप्प भएको एक महिना बित्न लागेको छ । कच्चापदार्थ अभाव भए औषधिको मूल्य पनि बढ्ने व्यवसायी बताउँछन् । अत्यधिक गर्मी क्षेत्रमा पनि भाइरसको प्रकोप बढ्न थालेपछि विश्व स्वास्थ्य संगठनले कहिलेसम्म नियन्त्रण गर्न सकिन्छ भन्ने पूर्वानुमान गर्नै नसकिने जनाएको छ । भारतद्वारा औषधि निर्यातमा प्रतिबन्ध भारत सरकारले मंगलबार अपराह्न २६ किसिमका औषधि निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउने घोषणा गरेको छ । कोरोनो भाइरस संक्रमण बढ्दै गएको भन्दै आवश्यक पर्ने औषधि र औषधिमा प्रयोग हुने जैविक कण (एक्टिभ फर्मास्युटिकल्स इन्ग्रिडियन्ट-एपीआई) को निर्यात प्रतिबन्ध लगाएको हो । भारतीय औषधि उत्पादक कम्पनी ७० प्रतिशत एपीआई भनिने कच्चापदार्थको आयातका लागि चीनसँग निर्भर छन् । चीनबाट आयात रोकिएपछि भारतले यस्तो निर्णय गरेको हो । पारासिटामोल लगायत औषधि निर्यातमा प्रतिबन्ध लगाउनुअघि भारतले उच्चस्तरीय समिति बनाएर चीनबाट आयात हुने अत्यावश्यक औषधिको सूची तयार पार्न लगाएको थियो । गत साता भारतको औषध विभागमा बुझाइएको प्रतिवेदनमा एमोक्सिलिन, मोक्सिफ्लोक्सेसिन, डक्सिसिलिनजस्ता एन्टिबायोटिक्सदेखि पारासिटामोल र टीबीका औषधिसम्मको लामो सूची समावेश थियो । ‘नयाँ घटनाक्रम विकास भएकाले हामी व्यवसायीसँग छलफल गर्छौं,’ विभागका सूचना अधिकारी केसीले भने ।

काठमाडौंः नेपाल विद्युत प्राधिकरणका कार्यकारी निर्देशक कुलमान घिसिङ र आँखा विशेषज्ञ चिकित्सक डा. सन्दुक रुइतलाई सम्मान गरिएको छ । घिसिङ र डा. रुुइतलाई हेमबहादुर मल्ल पुरस्कारबाट सम्मान गरिएको हो । नेपाल जनप्रशासन संघ र साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशनले मंगलबार पत्रकार सम्मेलन गरी घिसिङ र रुइतलाई उक्त पुरस्कार प्रदान गर्न लागिएको जानकारी गराएको हो । साल्ट ट्रेडिङले घिसिङलाई लामो समयदेखिको लोडसेडिङ समस्यालाई हटाउन योगदान गरेको र रुईतलाई आँखा उपचारमा अतुलनीय योगदान गरेकोले उक्त पुरष्कार प्रदान गर्न लागिएको जनाएको छ। सम्मान प्रदान गर्न गठीत उच्चस्तरीय छनोट समितिका संयोजक कृष्णहरी बाँस्कोटाले घिसिङलाई २०७३ सालको र रुइतलाई २०७४ सालको पुरस्कारबाट सम्मान गर्न लागिएको बताए । हेमबहादुर मल्ल सम्मान पुरष्कार २०५९ सालमा स्थापना गरिएको हो । बाग्लुङमा जन्मिएका मल्ल साल्ट ट्रेडिङ कर्पोरेशन महाप्रबन्धक भई रोलमोडल प्रशासन र व्यवस्थापकको रुपमा काम गरेकाले कर्पोरेशनले उनको सम्झनामा उक्त पुरस्कारको स्थापना गरेको हो। पुरस्कार २ लाख राशिको रहेको छ।