काठमाडौं । मधेश प्रदेश सरकारले अगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम स्वीकृत गरेको छ । शनिबार मुख्यमन्त्री निवास मधेश भवनमा बसेको मन्त्रिपरिषद् बैठकले अगामी आर्थिक वर्षको नीति तथा कार्यक्रम स्वीकृत गरेको हो । मन्त्रिपरिषद्बाट स्वीकृत नीति तथा कार्यक्रम प्रदेश प्रमुखले जेठ २२ गते प्रदेश सभामा प्रस्तुत गर्ने कार्यक्रम रहेको छ । नीति तथा कार्यक्रम प्रस्तुत हुने दिन आ–आफ्नो भेषभुषामा सहभागी हुन प्रदेश सांसदहरूलाई आग्रह गरिएको छ ।

काठमाडौं । होटल एशोसिएशन नेपाल (हान)का उपाध्यक्ष विनायक शाहले जलवायु परिवर्तनको असरलाई कम गर्न होटलमा प्लाष्टिकजन्य वस्तुको प्रयोग रोकेको बताएका छन् । हानले जेठ १८ गतेबाट होटलमा प्लाष्टिकजन्य वस्तुको प्रयोग बन्द गर्ने अभियान सञ्चालन गरिसकेको जानकारी दिँदै उपाध्यक्ष शाहले प्रयोगमा रोक लगाएको बताए। शनिबार सञ्चारकर्मीसँग कुराकानीमा उपाध्यक्ष शाहले जलवायु परिवर्तनमा सबैभन्दा धेरै असर प्लाष्टिकको कारण भएको भन्दै उनले प्रदूषण घटाउने, क्लाइमेट चेन्जको असरलाई कम गराउँदै जाने लक्ष्यका साथ यो अभियान थालेको बताएका हुन् । उपाध्यक्ष शाहले जेठ १८ गतेबाट ‘नो टू प्लाष्टिक’ भन्ने नारासहित अभियान सञ्चालन गरेको बताए । २०२४ सम्ममा होटलमा आउनेहरूलाई प्लाष्टिकजन्य वस्तु बेगर सेवा दिने काम सफल गर्ने लक्ष्य रहेको उनको भनाइ छ । उपाध्यक्ष शाहले प्लाष्टिक भन्दा प्राकृतिक कुराहरु केही मात्रामा महंगो भए पनि यसले धेरै फाइदा गर्ने बताए । ग्राहकलाई न्यूनतम हुने गरेर होटलका कोठामा प्राकृतिक कुराहरूको प्रयोगमा जोड दिने उनको भनाइ छ । शाहले प्लाष्टिक फ्रि सामानहरू पनि टेस्टेड, क्वालिटी सर्टिफिकेशन भएको हुने बताए । प्लाष्टिकजन्य पदार्थको अत्याधिक प्रयोगका कारण पर्यटकीय गन्तव्य तथा हिमालीय क्षेत्रहरूमा जलवायु परिवर्तनको असर अत्याधिक बढेको छ ।

काठमाडौं । राष्ट्रपति विद्यादेवी भण्डारीले जातीय विभेद तथा छुवाछुत प्रथा मानव सभ्यताको कलङ्क भएको बताएकी छन् । जातीय भेदभाव तथा छुवाछुत उन्मूलन राष्ट्रिय दिवस, २०७९ को अवसरमा शुभकामना सन्देश व्यक्त गर्दै उनले समाजबाट यस प्रथाको समूल अन्त्य गर्न कानुनको प्रभावकारी कार्यान्वयन गर्दै सामाजिक चेतना र जागरण अभिवृद्धिका लागि निरन्तर क्रियाशील रहन आव्हान गरेकी छन् । सरकारले वि.स. २०६३ साल जेठ २१ गतेका दिने मुलुकलाई ‘जातीय छुवाछुत मुक्त राष्ट्र’ घोषणा गरेको थियो । सोही दिनको सम्झनामा प्रत्येक वर्ष जेठ २१ गतेलाई ‘जातीय भेदभाव तथा छुवाछुत उन्मूलन दिवस’का रूपमा मनाउँदै आइएको छ । सन्देशमा राष्ट्रपति भण्डारीले संविधानको जातीय विभेद र छुवाछुतलाई दण्डनीय अपराधको रूपमा व्याख्या गरी सजायको कानुनी व्यवस्था समेत गरेको उल्लेख गनर्दै रूढिवादी सोच, शैली, प्रथा र प्रचलनमा सकारात्मक परिवर्तनद्वारा जातीय भेदभाव र छुवाछुतरहित समतामूलक‚ सभ्य र समुन्नत राष्ट्र निर्माण गर्ने दिशातर्फ सबै अग्रसर हुनु पर्ने उल्लेख गरेकी छन् । उनले सबै जातजाति र समुदाय बीच आपसी एकता, मेलमिलाप र सहयोगको भावना अभिवृद्धि गरी राष्ट्रिय एकतालाई सुदृढ बनाउनु आजको आवश्यकता भएको सन्देशमा उल्लेख गरेकी छन् ।

काठमाडौं । नेपालका विख्यात जात्राहरूमध्ये एक हो भोटोजात्रा । करुणामयको रथको खटजलमा उभी पुरानो रत्नजडित भोटो सर्वसाधारणलाई चारै दिशाबाट देखाएपछि यो वर्षको मछिन्द्ननाथको जात्रा समाप्त हुने गर्छ । यो परम्परा मध्यकालको अन्तिम समयतिर प्रचलनमा आएको हो। यो जात्रा प्रचलनमा आउनुमा एक इतिहास रहेको छ । एकपटक कर्कोटक नाग रानीको आँखा दुखेछ । कर्कोटक नाग टौदहमा विराजमान छन भन्ने विश्वास रहदै आएको छ । नागले आफ्नी श्रीमतीको आँखा सञ्चो गराउन वैद्य खोज्दै हिडिरहेका थिए । नाग मानिसको रूप धारण गरेर नागपोखरीबाट बाहिर निस्किएर वैद्यको खोजीमा हिँडे । एउटा किसान आफ्नो खेतमा काम गर्दै थिए । त्यसक्रममा नागराजले यी नै वैद्य हुन् भन्ने सोचेर उनैलाई बोकेर नागलोकमा लगे । तर किसानसँग वैद्य विद्या आउने थिएन । डराएका किसानले आफ्नो शरीरबाट पसिना आएको मैलो मिचेर रानीको आँखामा लगाइदिए । त्यसले रानीको आँखा सञ्चो भयो । त्यसपछि नागराज खुसी भएर पत्थर र हिरामोतीहरु जडित अमूल्य भोटो उपहार दिए । भोटो बोकेर किसान फेरि धर्तीमा फर्किए । एकदिन किसान खेतमा काम गर्न भोटो लगाएर गए । खेतको काम गर्दा गर्मी भएपछि भोटो खोलेर किसानले आलीमा राखे । त्यो बेलामा भूतले भोटो चोरेर लग्यो । किसानले काम गरेर फर्किंदा आलीमा आफ्नो भोटो देखेन र दुःखी भएर घर फर्किए । भोटोको माया किसानले मारिसकेका थिए तर मछिन्द्ननाथको जात्रामा भूतले त्यही भोटो लगाएको किसानले देखेछन् । किसानले आफ्नो भोटो भूतसँग मागे तर भूतले यो मेरो भने । दुईबीच विवाद सुरु भयो । त्यसपछि त्यहाँ भेला भएका मानिसहरुले जसले आफ्नो हो भन्ने प्रमाण जुटाउन सक्छ त्यसले भोटो लैजान पाउने भनेर मच्छिन्द्रनाथलाई चढाए । तर किसान र भूत दुबैले भोटो आफ्नै हो भन्ने प्रमाण जुटाउन सकेनन् । यसरी आजसम्म पनि हरेक वर्ष जात्राको अन्तिम दिन भोटो कसैको हो भने प्रमाण जुटाएर लिन भोटो चारै दिशामा देखाउने चलन रहेको हो । नेपालका उत्तर प्राचीनकालीन अभिलेखहरूमा पनि सत्य बोल्ने साक्षीको अत्यावश्यकता रहँदै आएको छ । मध्यकालीन नेपालको न्याय व्यवस्था पनि भोटोको प्रदर्शन गर्ने परम्परा प्रचलनमा आएको घटनाले न्याय व्यवस्थामाथि जोड दिएको संस्कृतविदहरुको भनाई छ ।

काठमाडौं। सरकारले २५ जिल्लामा सुत्केरीलाई पोषण भत्ता दिने भएको छ । आगामी आर्थिक वर्षका लागि संसदमा पेश भएको बजेटमा २५ जिल्लाका सुत्केरीलाई ५ हजार पोषण भत्ता दिने व्यवस्था गरिएको छ । सरकारले विकट र विपन्न व्यक्तिको बाहुल्यता रहेका जिल्लमा यस्तो सुविधा दिएको हो ।

काठमाडौं । सरकारले चालु आर्थिक वर्षमा गरिब तथा न्यून आय भएका परिवारका लागि सहुलियत पसल सञ्चालन गर्ने घोषणा गरेको छ । संसदका दुबै सदनको संयुक्त बैठकमा चालु आर्थिक वर्षको बजेट प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्री शर्माले हरेक स्थानीय तहमा सुपथ पसल सञ्चालन गरिने बताएका हुन् । बजेटमा न्यून आय भएका श्रमिक र गरिब परिवार पहिचान गरी खाद्य सुरक्षा परिचयपत्रको व्यवस्था गरिने भएको छ । थोरै आय भएका परिवारहरूलाई परिचयपत्रको आधारमा सहुलियतदरमा सामग्री उपलब्ध गराउनेसमेत अर्थमन्त्री शर्माले बताएका हुन् । ‘न्यून आय भएका श्रमिक र गरिब परिवार पहिचान गरी खाद्य सुरक्षा परिचयपत्रको व्यवस्था गरिने छ,’ आगामी आर्थिक वर्षको बजेट प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्री शर्माले भने, ‘हरेक स्थानीय तहमा सुपथ पसल सञ्चालन गरी सोही परिचयपत्रको आधारमा सहुलियतदरमा उपलब्ध गराउने व्यवस्था गरिनेछ ।’

काठमाडौं । सरकारले निजगढ विमानस्थल निर्माणका लागि बजेट विनियोजन गरेको छ । संसदमा बजेट प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलको ढाँचा निर्माण गरी लगानी बोर्डमार्फत आयोजना विकास कार्य अगाडी बढाइने बताए । बजेटमा पोखराको र गौतम वुद्ध अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल चाँडै पूर्णरूपमा सञ्चालनमा ल्याउने, सुर्खेतको रामघाटमा प्रादेशिक विमानस्थल बनाउने धनगढी विमानस्थलको स्तोरोन्नती गरेर क्षेत्रीय विमानस्थल बनाउन सम्भाव्यता अध्ययन गर्ने पनि घोषणा गरिएको छ।

काठमाडौं । सर्वोच्च अदालतले विमानस्थल निर्माणको सबै निर्णय खारेज गर्दै विकल्प खोज्न भनेको निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणको ढाँचा निर्माण गर्ने बजेटमा उल्लेख भएको छ । अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले बजेट भाषणका क्रममा उक्त विमानस्थल निर्माणको ढाँचा निर्माण गर्ने बताएका हुन् ।   हवाई पूर्वाधार निर्माण शीर्षकमा अर्थमन्त्री शर्माले निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणको ढाँचा निर्माण गरी लगानी बोर्ड नेपालमार्फत आयोजना विकास कार्य अगाडि बढाइने उल्लेख गरेका हुन् । ढाँचा निर्माण गर्ने भनेपछि त्यसका लागि रातो किताबमा बजेट विनियोजनसमेत गरिएको छ । बिहीबार मात्रै सर्वोच्च अदालतको बृहत पूर्ण इजलासले निजगढमा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल नबनाउन सरकारको नाममा परमादेश जारी गर्दै विमानस्थल चाहिने भए त्यसको विकल्प खोज्न सुझाव दिएको थियो । पर्यावरणीय दृष्टिकोणले बढी क्षति पुग्ने भएकाले उक्त विमानस्थल निर्माणको सबै काम रोक्न र अर्को विकल्प खोज्न परमादेश दिँदै यसअघि सरकारले गरेका सबै निर्णय बदर गरिदिएको थियो । सर्वोचको आदेशसँगै त्यसको पक्ष विपक्षमा बहस सृजना भएकााो छ । तर अर्थमन्त्री शर्माले आइतबार बजेट भाषण गर्ने क्रममा भने निजगढ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल निर्माणको ढाँचा तयारी पारी लगानी बोर्ड नेपालमार्फत आयोजना विकास कार्य अगाडि बढाइने उल्लेख छ ।

काठमाडौं । अर्थमन्त्री जर्नादन शर्माले उद्योग सञ्चालनका लागि ५० वर्षसम्म जग्गा भाडामा दिइने बताएका छन्। आइतबार आर्थिक वर्ष २०७९–८० को बजेट प्रस्तुत गर्नुहुँदै हिमाली जिल्लालाई स्याउ उत्पादनको केन्द्रको रुपमा विकास गरिने बताएका हुन् । कपास खेती उत्पादन गर्न बजेटको व्यवस्थापन गरिएको छ, एक सय पाँच औद्योगिक ग्राम निर्माण गरिने, सुदूरपश्चिमको अत्तरियामा र कर्णलीको सुर्खेतमा जटिबुटी प्रशोधन केन्द्र स्थापन गर्ने गरिने छ । उन्नत जातको कपास खेतीलाई प्रोत्साहन गर्न स्थानीय तहबाट मेसिन उपलब्ध गराइने प्रबन्ध मिलाइएको छ, उन्नत जातको कपास खेतीलाई प्रोत्साहन गर्न स्थानीय तहबाट मेसिन उपलब्ध गराइने प्रबन्ध मिलाइएको छ । निजी क्षेत्रको साझेदारीमा ज्ञानमा आधारित व्यवसाय उत्पादन गर्न सातै प्रदेशमा विजनेश इनोभेटर सेन्टरका लागि २६ करोड बजेट विनियोजन गरिने छ । अति विपन्न र अति सीमान्तकृत वर्गका लागि निजी क्षेत्रको सहभागितामा रोजगारी सिर्जना गरिने छ, उद्योग सञ्चालनका लागि ५० वर्षसम्म जग्गा लिजमा दिइने छ । यसैगरी, सर्जकको बौद्धिक सम्पत्ति र प्रतिलिपि अधिकारको संरक्षणका लागि उपयुक्त कारबाही अघि बढाइनेछ, भैरहवा एकीकृत जाँचचौकी निर्माण कार्य प्रारम्भ हुने छ, सुदूरपश्चिम प्रदेशको हलैया र प्रदेश १ को सुनसरीमा विशेष आर्थिक क्षेत्रको निर्माण कार्यको सुरुवात गरिनेछ । औद्योगिक प्रशोधन शृङ्खलामा एकीकृत कार्ययोजना अगाडि बढाइने छ, स्वदेशी कच्चा पदार्थमा आधारित ब्राण्डिङ तथा पहुँच वृद्धिको व्यवस्था मिलाइने छ । धौवादी फलाम खानीबाट फलाम उत्पादनको पूर्वतयारीका कार्य सम्पन्न गरिने छ, निजी क्षेत्रलाई आर्थिक इन्जिनको रुपमा प्रयोग गरिने, विद्युत् मासिक १० करोडभन्दा बढी खपत गर्ने उद्योगलाई दुईदेखि १५ प्रतिशत छुट दिने छ । यस्तै, वैदेशिक लगानी आर्कषित गर्न दुई पक्षीय सम्झौता गरिने, प्रदेश र स्थानीय तहमा कृषि उपजको शाखा विस्तार गरिनेछ, वर्खा सुरुभएसँगै त्रसित हुँदै बाढीपहिरो जोखिम बस्तीका स्थानीय, भारतको सिलगुढीदेखि झापाको चारआलीसम्म पेट्रोलिय पाइप लाइन विस्तार गरिने छ ।

काठमाडौं । तारा एयरको सम्पर्कविहीन ९ एन–‘एईटी’ ट्विनअटर बिमान खोज्नका लागी नेपाली सेनाले आफ्नो फौज मुस्ताङको मानापाथी हिमालतर्फ केन्द्रित गरेको छ । स्थानीयले दिएको सूचनाका आधारमा मानापाथी हिमालको पहिरोमुनि उद्धार टोलीलाई परिचालन गरिएको सैनिक प्रवक्ता (सहायकरथी) नारायण सिलवालले बताए ।   सेनाको टिम जाँदै गरेको मानापाथी हिमालको पहिरो नाउरिकोटबाट उत्तर पश्चिममा पर्छ । सैनिक टोली जाँदै गरेको ठाउँबाट लाङ्को खोलाको मुहान शुरु हुन्छ । नेपाली सेनाको एमआई–१७ हेलिकप्टर मुस्ताङको थासाङ गाउँपालिका–२ कोबाङमा अवतरण गरिएको छ । हेलिकप्टरमा पोखरास्थित मध्यकमाण्डका जर्नेल नेतृत्वमा उद्धारकर्मी छन् । विमानको खोजीमा ४ वटा पैदल टिमलाई मानापाथी हिमालको पहिरोतर्फ डाईभट गरिएको सहायकरथी सिलवालले जानकारी दिए । उनले भने– ‘सकेसम्म चाँडो पुग्न भनेका छौं, लगातार वर्षा र कुहिरोका कारण खोजी कार्य असहज भएको छ ।’ फौज पुगेर नहेरेसम्म विमान भेटिएको पुष्टि नहुने सहायकरथी सिलवालले बताए । यसअघि विमान थासाङ गाउँपालिकास्थित लेतेमा हुनसक्ने आशंका गरिएको थियो । तर, लेतेमा विमान भेटिएन । बाक्लो हुस्सुका कारण सम्भावित ठाउँमा हेलिकप्टर जान सकेको छैन ।

काठमाडौं । सरकारले औद्योगिक पूर्वाधारतर्फ ३ अर्ब रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेको छ । संसदमा आर्थिक वर्ष २०७९८० को बजेट प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्री जनार्दन शर्माले देशका विभिन्न स्थानमा बनाइने औद्योगिक पूर्वाधारका लागि ३ अर्ब रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरिएको बताए । चितवनको शक्तिखोरमा औद्यौीगक क्षेत्र निर्माण, हाल निर्माण भएका १०५ औद्यौगिक ग्राम सञ्चालनमा ल्याइने, बाँकी स्थानीय तहमा तयारी गरिने उनले बताए । औद्यौगिक क्षेत्रका लागि बजेट विनियोजन गरेको बताउँदै उनले भैरहवा, सिमरा विशेष आर्थिक क्षेत्रलाई पूर्णरुपमा सञ्चालनमा ल्याइने र सुपको हरैया र प्रदेश १ को सुनसरी लगायतका क्षेत्रमा औद्यौगिक क्षेत्रलाई अघि बढाउने समेत बताए ।

काठमाडौं । सरकारले वैदेशिक रोजगारीबाट फर्केका नेपाली तथा युवाहरुलाई लक्षित गरी च्यालेन्ज फण्ड स्थापना गर्ने बताएको छ । चालु आर्थिक वर्षको बजेट प्रस्तुत गर्दै अर्थमन्त्रीले नयाँ व्यवसाय सुरु गर्न चाहनेका लागि उक्त व्यवस्था गरिएको बताए । यसका साथै ठूला तथा मझौला उद्योगले स्टार्ट अपलाई सहयोग गर्ने व्यवस्था मिलाइने समेत उनले घोषणा गरे । स्टार्ट अब व्यवसायका लागि सुरुवाती पूँजी दिइने र स्वदेशी उत्पादन प्रोत्साहनका लागि विशेष कार्यक्रम ल्याउने समेत सरकारले बताएको छ । यसका लागि ३ अर्ब विनियोजन गरिएको छ ।

धनगढी । कैलालीको मोहना नदीमा डुबेर दुई जना बालकको मृत्यु भएको छ । धनगढी उपमहानगरपालिका-३ स्थित धनगढीलाई कञ्चनपुरको राजघाट जोड्ने पक्की पुलमुनि मोहना नदीमा नुहाउने क्रममा डुबेर बालकको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय कैलालीका डीएसपी वेदप्रकाश जोशीले जानकारी दिए । मृत्यु हुनेमा धनगढी उपमहानगरपालिका-३ विशालनगरका १० वर्षीय अनुप चौधरी र १२ वर्षीय बुष्णु गुप्ता रहेका उनले बताए । उनीहरू मध्ये चौधरी नदीमा डुबेपछि निकाल्न गएका गुप्ताको पनि डुबेर मृत्यु भएको प्रहरीको भनाइ छ । दुवै जनाको शव नदीबाट निकालेर परीक्षणका लागि सेती प्रादेशिक अस्पतालमा राखिएको छ ।

काठमाडौं । सरकारले यौन हिंसाविरुद्ध उजुरी दिने हदम्याद बढाउन कानुन बनाउने तयारी थालेको छ । यौन हिंसामा परेकाले एक वर्षभित्र उजुरी दिनुपर्ने विद्यमान कानुनले पीडितले न्याय पाउन नसकेको आवाज उठिरहेका बेला सरकारले हदम्याद बढाउने गरी कानुन बनाउन लागेको हो ।   यसका लागि आइतबार संघीय संसद सचिवालयमा विधेयक दर्ता गरिएको छ । कानुन न्याय तथा संसदीय मामिला मन्त्री गोविन्दप्रसाद शर्माले यौन हिंसाको मुद्दामा हदम्याद बढाउनेसम्बन्धी विधेयक सचिवालयमा दर्ता गरेका हुन् । यौन हिंसाका पीडितले उजुरी दिने हदम्याद नै राख्न नहुने पनि आवाज उठिरहेको छ । तर, सरकारले विद्यमान कानुनलाई संशोधन गरेर हदम्यादको समय बढाउने गरी विधेयक सचिवालयमा दर्ता गरेको हो ।

काठमाडौँ । सरकारले मुस्ताङमा हराइरहेको तारा एयरको विमानको खोज तथा उद्धारमा सघाउन स्थानीय बासिन्दासँग अनुरोध गरेको छ । त्रिभुवन विमानस्थल कार्यालयले स्थल र हवाई मार्गबाट विमानको खोजी भइरहेको उल्लेख गर्दै मुस्ताङका सर्वसाधारणलाई हराइरहेको विमानका बारेमा जानकारी भएमा खोज तथा उद्धार समन्वय केन्द्रको फोन नम्बर ०१४११३००० मा सूचना दिन आग्रह गरेको छ ।