गोरखा, असार १९ । दुई सातादेखि फैलिएको झाडापखालाबाट गोरखाको सुलिकोट गाउँपालिका–२ बारपाकमा एक बालकको ज्यान गएको छ । बारपाकको कोजे गाउँका १५ महिने बालक अमृत घलेको मृत्यु भएको हो । झाडापखालाको समस्या देखिएको सूचना प्राप्त हुनासाथ त्यसको नियन्त्रण गर्न र दूषित पानी प्रयोग नगर्न जनचेतना जगाउन स्वास्थ्यकर्मीको टोली परिचालन गरिएको जनस्वास्थ्य कार्यालयका प्रमुख केदारराज पराजुलीले जानकारी दिए । दिनहुँ चार पाँचजना पखालाका बिरामी उपचारका लागि आउने गरेको स्वास्थ्य चौकी बारपाकका प्रमुख अनिलकुमार शाहले बताए । दूषित पानीको प्रयोगले गर्दा पखालाको समस्या देखिएको हो ।

काठमाडौं, असार १९ । यही असार १४ गते सम्पन्न दोस्रो चरणको स्थानीय निर्वाचनको मत परिणाम आउने क्रम जारी छ । प्रदेश नं. १, ५ र ७ का ३५ जिल्ला मध्ये १८ जिल्लाको सबै स्थानीय तहको मतगणना सकिएको छ । दोस्रो चरणमा निर्वाचन भएका ३ सय ३४ स्थानीय तह मध्य केहीसमय अघिसम्म २ सय ३७ स्थानीय तहको मतगणना सकिएको निर्वाचन आयोगले जनाएको छ । संयुक्त निर्वाचन परिचालन केन्द्रका अनुसार हाल ९१ स्थानीय तहको मतगणना कार्य भइरहेको र ६ स्थानीय तहमा स्थगित भएको छ । स्थगित भएका स्थानमा मतगणना कार्य सुचारु गर्ने प्रयास भइरहेको पनि निर्वाचन आयोगले जनाएको छ ।

कोहलपुर, १४ असार । बाँकेको कालाफाँटामा आज आगलागी भएर १३ वटा फुसको घर र केही गोठ जलेर नष्ट भएको छ । जिल्ला प्रहरी कार्यालय बाँकेका प्रहरी प्रमुख एसपी टेकप्रसाद राईका अनुसार आगलागीबाट मानवीय क्षति भने भएको छैन । प्रहरी नायब उपरीक्षक कमल थापाको नेतृत्वमा खटिएको टोलीले आगोलाई नियन्त्रणमा लिएको छ । अहिले त्यहाँको स्थिति सामान्य छ । रासस

नवलपरासी, असार १४ । नवलपरासीमा मृत्यु भइसकेको मान्छेको नाममा भोट हाल्न गएका एक युवक पक्राउ परेका छन् । सुनवल नगरपालिका ४ को महलपोखरीका श्यामबहादुर बाह्रघरेले मृत्यु भइसकेका मान्छेको नाममा भोट हाल्न जाँदा पक्राउ परेका हुन् । श्यामबहादुर स्थानीय देवकोटा मावि मतदान केन्द्रमा आफ्नै नाम भएको तर मृत्यु भइसकेका व्यक्तिको नाममा भोट हाल्न गएका थिए। मतदानस्थलमा खटिएका कर्मचारीले हेर्दा फोटो फरक परेपछि प्रहरीले पक्राउ गरेको हो। पक्राउ परेका श्यामबहादुरको भने मतदाता नामावलीमा नाम नै नभएको इलाका प्रहरी कार्यालय सुनवलका प्रहरी निरीक्षक जेसी शाहले जानकारी दिए। पक्राउ परेका श्यामबहादुरलाई सुनवल इलाका प्रहरी कार्यालयमा राखिएको छ।

असार १४ । बाजुराको हिमाली गाउँपालिका वडा नम्बर ३ को हिमाल भक्ति प्रावि गुम्बा मतदान केन्द्रमा मतदान सकिएको छ । अपराह्न एक पनि नबज्दै त्यहाँको मतदानप्रक्रिया सकिएको हो । जम्मा ३० जना मतदाता रहेको उक्त गुम्बा मतदान केन्द्रमा २८ जनाले मतदान गरेको मुख्य निर्वाचन अधिकृतको कार्यालयका सूचना अधिकारी धर्मराज जोशीले जानकारी दिएका छन् । एक जना मतदाता भारत गएका र एकको मृत्यु भएका बाहेक सबैले मतदान गरेका छन् । मतपेटिका हेलिकप्टरबाट ल्याइने भएकाले मतदान केन्द्रमा नै सुरक्षित साथ राखिएको जिल्ला सुरक्षा समितिले जनाएको छ ।

दोलखा, असार १४ । दोलखाको भिमेश्वर नगरपालिका वडा नम्बर ९ कुटकुटेमा गएराति पहिरोले घर बगाउँदा एक जनाको मृत्यु भएको छ । राति करिव साढे १ बजे आएको उक्त पहिरोले घर बगाउँदा ३५ वर्षीया शान्ति थामीको मृत्यु भएको हो । उनको शव आज बिहान फेला परेको हो । पहिरोले ७९ वर्षीया लाटी थामी, शान्ति थामीका १२ वर्षीया छोरी रोशनी र १० वर्षीया छोरी सन्तोषी थामी बेपत्ता भएका हुन् । शान्तिका छोरा मंगले थामी भने पहिरो जाने समयमा शौचालय गएका कारण बाँच्न सफल भएका छन् । गाउँमा ठूलो पहिरो गएपछि कुटकुटेका स्थानीयले सुर्के मावि भण्डारेमा पुगेर रात बिताएका छन् । पहिरोले त्यहाँका १८ घर उच्च जोखिममा परेका छन् ।

दमक, असार १४ । मतदानका लागि लाइनमा बसेको अवस्थामा एक मतदाताको मृत्यु भएको छ । दमक नगरको सरस्वती मावि केन्द्रमा मतदान गर्न लाइनमा बसेका ८२ वर्षीय नरेन्द्र भण्डारीको मृत्यु भएको हो ।

काठमाडौँ, असार १४ गते । राष्ट्रिय गौरवको आयोजनाका रूपमा निर्माण गर्न थालिएको भेरी–बबई डाइभर्सन बहुउद्देश्यीय आयोजनाको काम द्रुत गतिमा सञ्चालन भइरहेको छ । आयोजनाको मुख्य सुरुङ खन्ने काम कात्तिक  महिनाबाट सुरु गरिनेभएको छ । भेरी नदीको पानी सुरुङमार्फत बबई नदीमा खसालेर सिँचाइ तथा जलविद्युत् निकाल्ने बहुउद्देश्यीय लक्ष्य राखेको यो आयोजनामा हालसम्म १५० मिटर सुरुङ मानिसले हातले खनेका हुन्  । आयोजनाको सुरुङ खन्नका लागि मेसिन राख्ने ठाउँ बनाउन यो १५० मिटर सुरुङ खनिएको आयोजनाका निर्देशक शिवकुमार बस्नेतले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, सुरुङ खन्ने मेसिन राख्नका लागि हामीले हातले (म्यानुअल)  १५० मिटर जति सुरुङ खनिसकेको छौँ । त्यो  ठाउँमा मेसिन राखेर धमाधम सुरुङ खन्ने काम आगामी कात्तिक महिनाबाट सुरु हुनेछ । टनेल बोरिङ मेसिन (टीबीएम) विदेशबाट आयात गरिँदै छ । सो मेसिन नेपालमा आइसकेपछि फिटिङ गर्न कम्तीमा अढाई महिना लाग्ने आयोजनाले बताएको छ । आयोजनाका डिभिजनल इन्जिनियर मिनराज ढकालका अनुसार सो मेसिन चीनको साङ्घाईबाट कलकत्ता बन्दरगाहका लागि लोड भइसकेको छ । कलकत्ता बन्दरगाहबाट आयोजनास्थलसम्म ल्याई पु¥याउने बित्तिकै जडानको काम सुरु गरिने भएको छ । आधुनिक टनेल बोरिङ मेसिनका अधिकांश भाग चीनमा बनेको भए पनि केही पार्टपुर्जा अमेरिकी कम्पनीले बनाउने भएकाले मेसिन खरिदका लागि अग्रिम जानकारी गराउनुपर्ने र केही समय लाग्ने भएको आयोजनाले जनाएको छ । सो मेसिनले सुर्खेतको हात्तीखालदेखि चिप्लेसम्मको ४.२ ब्यास (डाइमिटर) को १२ किलोमिटर सुरुङ खन्ने काम गर्नेछ । चिनियाँ निर्माण ठेकेदार कम्पनी चाइना ओभरसिज इन्जिनियरिङ ग्रुप कम्पनी लिमिटेडले निर्माण गरिरहेको यो आयोजनाको टनेल खन्नेलगायतका अन्य संरचना आगामी सन् २०२० को मार्चसम्म  सम्पन्न गरिसक्ने लक्ष्य लिइएको छ ।  यो कार्यका लागि वि.सं. २०७१ साल माघ १५ गते सरकारले यो कम्पनीसँग सम्झौता गरेको थियो । सो चिनियाँ कम्पनीले चार वर्ष १० महिनामा कार्य सम्पन्न गर्ने प्रतिबद्धता सम्झौतापत्रमा गरेको छ । आयोजना निर्देशक बस्नेतलका अनुसार बहुउद्देश्यीय यो योजनाबाट बाँके र बर्दियाको ५१ हजार हेक्टर जमिनमा सिँचाइ पुग्ने भएको छ भने ४८ मेगावाट जलविद्युत् उत्पादन हुनेछ । सुरुङ निर्माण गर्नका लागि मात्र १० अर्ब ५६ करोड रुपियाँ लाग्ने अनुमान गरिएको छ । यो आयोजनाको निर्माणपछि बिजुलीबाट वार्षिक रूपमा दुई अर्ब र सिँचाइतर्फ वार्षिक अढाई अर्ब रुपियाँ फाइदा हुने सरकारी अनुमान रहेको छ । आयोजनाले काम गर्न थालेको छोटो अवधिमा आयोजना निर्माणस्थलसम्म पुग्ने पहुँच मार्ग झण्डै अढाई किलोमिटर निर्माण भइसकेको छ । आधुनिक टनेल बोरिङ मेसिन राख्नका लागि १५० मिटरको सुरुङ पनि निर्माण भइसकेको छ । मेसिन फिट गर्दा चाहिने प्लेटफर्मको समेत निर्माण भइसकेको आयोजना निर्देशक बस्नेतले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, भूकम्पले गर्दा एक÷दुई महिनाबाहेक अरू बेला द्रुत गतिमा काम भइरहेको छ । निर्माण कम्पनीको हालसम्मको काम हेर्दा निर्धारित समयमा तोकिएको काम सम्पन्न हुनेमा आशावादी भएका छौँ । टनेल बोरिङ मेसिन जडान भएपछि प्रतिदिन कम्तीमा १५ मिटरका दरले खन्ने अनुमान गरिएको छ । कुनै बाधा व्यवधान र अवरोध नआएमा करिब पाँच वर्षभित्र टनेलको काम पूरा हुने बताइएको छ । आयोजनाका डिभिजनल इन्जिनियर ढकालले भन्नुभयो, पहाडभित्रको भौगर्भिक अवस्था यस्तै छ भन्न त सकिँदैन तर पनि काम गर्दै जाँदा भित्र कमजोर भू–भाग नपरेको खण्डमा निर्धारित समयमा काम पूरा गर्न सकिन्छ । सुरुङ निर्माण गर्नका लागि काम सुरु भइसकेको भए पनि विद्युत् उत्पादन आयोजनाका लागि हालसम्म ठेक्कापट्टा हुनसकेको छैन । पावर हाउस र हेडवक्र्स निर्माणका लागि छुट्टै ठेक्कापट्टा गर्ने तयारी सरकारले गरिरहेको छ । आयोजना निर्देशक बस्नेतका अनुसार विद्युत् उत्पादनका लागि सम्भाव्यता अध्ययन प्रतिवेदनको पुनरावलोकन गर्ने कार्य हाल भइरहेको छ । यसका लागि सरकारले नेपाल विद्युत् प्राधिकरणसँग सहकार्य गरिरहेको छ । सन् २०११ तिर पावरहाउस र डाइभर्सन हेडवक्र्सका लागि भएको सम्भाव्यता अध्ययनलाई  पुनरावलोकन गरेर अन्तिम रूप दिने तयारीका साथै आगामी आर्थिक वर्षमा ठेक्कापट्टा गरिनेभएको छ । प्रभावितलाई सुविधासम्पन्न बस्ती विकास आयोजनाबाट प्रभावित सुर्खेतको हात्तीखालका परिवारलाई आयोजनाले सुविधासम्पन्न बस्ती विकास गर्ने योजना पनि बनाएको छ । आयोजना निर्देशक बस्नेतका अनुसार ‘भेरी–बबई डाइभर्सन आयोजना भिलेज’ नाम दिइने सुविधासम्पन्न बस्तीमा एउटै आकार र डिजाइनका घर निर्माण गरिनेछ । जसका लागि आयोजनाले काम सुरु गरिसकेको छ । यो बस्तीमा सिँचाइ सुविधा, खानेपानी, बिजुली तथा बाटोघाटोको व्यवस्था गरिनेछ । आयोजनाबाट प्रभावित सुर्खेत र बर्दियाका आठवटा साविकका गाउँ विकास समितिमा सिँचाइ पोखरी, खानेपानीका लागि सौर्य प्रणाली जडानजस्ता कार्य पनि सञ्चालन भइरहेका आयोजनाले जनाएको छ । त्यसैगरी यो आयोजनाबाट प्रभावित सुर्खेत र सल्यानका २६ साविक गाउँ विकास समितिमा सिँचाइ पु¥याउने लक्ष्यसहित भेरी–बबई सहायक आयोजनाका रूपमा भेरी करिडोर आयोजना  सुरु गरिएको छ । प्रभावित ती क्षेत्रका खेतीयोग्य जमिनमा सिँचाइ पु¥याउन सोलार लिफ्ट तथा सतह सिँचाइ र सिँचाइ पोखरीजस्ता  कार्यक्रम सुरु भइरहेका आयोजनाले जनाएको छ । गोर्खापत्र दैनिकबाट

काठमाडौं । वर्षा लागेसँगै काठमाडौंको अनामनगर र बिजुली बजारका स्थानीयवासी कतिखेर धोबीखोलाको बाढी घरमा पस्ने हो भन्ने चिन्ताले त्रस्त छन् । मुसलधारे पानी परेलगत्तै धोबीखोलामा पानीको बहाव माथिसम्म आउने र खोलामा रहेको फलामको पुलले पानी छेक्दा स्थानीयको घरघरमा पानी पसेर हिलाम्मे हुने गरेको छ । धोबीखोलाको पक्की पुल निर्माण गर्न भण्डार थोडंगा जिटेक जेभी ठेकेदार कम्पनीले ठेक्का पाएको छ । तर, ठेक्का पाएको तीन वर्ष बितिसक्दा पनि खोलामा पुल निर्माण भएको छैन । ठेकेदार कम्पनीले अहिलेसम्म ५२ लाख रुपैयाँ सकिसकेको छ । तर, उसले खोलाको दुई किनारामा खाल्डो खन्नेबाहेक केही गर्न सकेको छैन । सडक डिभिजन कार्यालय मीनभवनका अनुसार अनामनगर–थापागाउँ जोड्ने पुल बनाउन ०७१ सालमा ५२ लाख लिएका ठेकेदारले खाल्डो खनेर काम रोके । उनले निकालेको माटोले पानी थुन्दा वरपरका घर डुवानमा छन् । तर, ठेकेदार त्यो खाल्डो खन्न पनि एक करोड खर्च भएको दाबी गरिरहेका छन् । डिभिजन कार्यालयले उक्त ठाउँमा पुल बनाउन ३ करोड रूपैयाँ छुट्टाएको थियो । (नयाँ पत्रिका दैनिक)

रसुवा, असार ११ । शनिबार रातिको वर्षासँगै आएको पहिराले ठूलो र सानु हाकु बीच भागमा पहिरो गएको छ । पार्वतीकुण्ड गाउँपालिकाको भूभागमा रहेको हाकु क्षेत्रमा केही खेतीयोग्य जमिनमा मात्र क्षति पुगेको गाउँपालिकाले जनाएको छ । वर्षासँगैको भलले भूकम्पबाट भत्केका पहाडको ढुङ्गामाटो बगाउँदा मकै तथा आलुबालीमा क्षति पुगेको बताइएको छ ।

चितवन, असार ११ । नारायणी नदीमा डुबेर भरतपुर महानगरपालिका– २६ का १८ वर्षीय विशाल गुरुङ आज बिहान बेपत्ता भएका छन् । भरतपुर– १६ स्थित भङ्गेरी कटेजमा काम गर्ने गुरुङ बिहान ११ः३० बजे नुहाउन जाँदा बेपत्ता भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले जनाएको छ । उनको खोजी भइरहेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ ।

काठमाडौँ, असार ११ । नेकपा (एमाले) का केन्द्रीय सदस्य तथा व्यवस्थापिका–संसद्का सदस्य महिन लिम्बूको अर्बुद रोगका कारण गए राति धरानमा निधन भएको छ । धनकुटास्थित साबिकको बूढीमोरङ गाविस– २, तुमबारीमा बुबा रविलाल याखा र आमा धनरानीबाट विसं २०१४ चैत ११ गते जन्मिनुभएकी लिम्बू त्यस क्षेत्रमा लोकप्रिय हुनाका साथै पार्टीकी प्रतिबद्ध नेत्री हुनुुहुन्थ्यो । विसं २०४९ मा उक्त गाविसको उपाध्यक्ष र २०५४ सालमा अध्यक्ष निर्वाचित भएर जनताको सेवा गर्नुभएकी लिम्बूले २०५५ सालमा गाविस राष्ट्रिय महासङ्घको अध्यक्ष निर्वाचित भई देशभरका गाविसलाई नीतिगत नेतृत्व प्रदान गर्नुभएको थियो । विसं २०५३ देखि २०६१ सम्म तीन कार्यकाल पार्टीको जिल्ला कमिटी सदस्य र २०६२ मा कोसी अञ्चल समन्वय कमिटी सदस्य भएर पार्टीको जिम्मेवारी पूरा गर्नुभएकी लिम्बू २०६५ सालमा आठौँ राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट वैकल्पिक केन्द्रीय सदस्य र २०७१ मा नवौँ राष्ट्रिय महाधिवेशनबाट केन्द्रीय सदस्यमा निर्वाचित हुनुभएको थियो । उहाँ २०७० सालमा समानुपातिकतर्फबाट संविधानसभा सदस्य बन्नुभएको थियो । अखिल नेपाल महिला सङ्घका विभिन्न कमिटीमा रहेर काम गर्नुभएकी महिनले केन्द्रीय कमिटीको सचिव भएर पनि काम गर्नुभएको थियो । उहाँका पति, दुई छोरा र एक छोरी हुनुहुन्छ । पार्टीका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले आजै बिहान धरान पुगेर दिवङ्गत लिम्बूको पार्थिव शरीरमा पार्टीको झन्डा ओढाएर श्रद्धाञ्जलि दिनाका साथै शोकसन्तप्त परिवारजनलाई समवेदना दिनुभएको छ । उहाँको आजै धनकुटाको मूलघाटमा अन्त्येष्टि गर्ने कार्यक्रम छ । एमालेका महासचिव ईश्वर पोखरेलले आज शोक विज्ञप्ति जारी गरी लिम्बूको निधनबाट पार्टीले एक अनुभवी, अनुशासित र भरपर्दो नेता मात्र गुमाएको नभई जनताले असल जनसेवी अभिभावक गुमाएको जनाउनुभएको छ ।

मेलम्ची, असार ११ । सिन्धुपाल्चोक जिल्लाको मेलम्ची नगरपालिका–३, काउलेदोभानबाट अवैध काठ निर्यात गर्ने क्रममा प्रहरीले तीनजनालाई पक्राउ गरेको छ । गएराति लुकाइ छिपाइ काठमाडौँ लैजाँदै गरेको एकसय क्युफिट काठसहित बा४ख २२७६ नं को मिनीट्रक इप्रका, मेलम्चीले नियन्त्रणमा लिएको हो । बिना इजाजतपत्र अवैध रूपमा काठ ओसारपसार गर्ने मेलम्ची नगरपालिका–५ सिन्धुकोटका ट्रक चालक वीरबहादुर पाख्रिन, सहचालक रामकृष्ण रोक्कासहित सन्दीप रोक्का पक्राउ परेका हुन् । रातको समयमा अवैध रूपमा काठ निकासी हुँदै गरेको सूचनाका आधारमा इप्रका, मेलम्चीका प्रहरी निरीक्षक नवराज ढुङ्गानासहितको टोेलीले उक्त काठ बरामद गरेको हो । अवैध रूपमा चोरी निकासी हुने गरेको काठ, मदिराजन्य पदार्थ र लागुऔषधजस्ता गैरकानुनी वस्तुहरू पछिल्लो समय प्रहरीको सक्रियता बढेसँगै पक्राउ पर्न थालेका छन् । रासस

लहान, असार ११ । झैझगडाका क्रममा अपरिचित व्यक्तिको कुटपिटबाट गम्भीर घाइते भएका सिरहा, लक्ष्मीपुरपतार गाउँपालिका–३ निवासी १३ वर्षीय सोनुकुमार साहको उपचारका क्रममा गए राति मृत्यु भएको छ । स्थानीय पोखरीमा पूजा गरी घर फर्कने क्रममा शुक्रबार कुटपिटबाट गम्भीर घाइते साहको विराटनगरस्थित न्युरो अस्पतालमा उपचारका क्रममा राति मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ ।

महेन्द्रनगर (धनुषा), असार ११ । चुरे विनाश, प्रचण्ड गर्मी र लामो समयदेखि वर्षा नहुँदा धनुषाको पूर्वपश्चिम राजमार्ग छेउछाउका उत्तरी तथा पूर्वी भेगका दर्जनौँ गाउँमा खानेपानीको ठूलो समस्या सिर्जना भएको छ । लामो समयदेखि वर्षा नहुँदा चुरे क्षेत्रमा पानीको मुहान सुकेपछि यस क्षेत्रमा पानीको समस्या भएको बताउँछन् जानकारहरु । नक्टाझिज, ढल्केवर, पुष्पवलपुर, बेंगाडावर, धारापानी, राधापुर, गोदार, लवटोली, दिगम्बरपुरसहित दर्जन बढी गाउँमा पानीको समस्या विकराल बन्दै गएको छ । मुहान धमाधम सुकेका छन् भने वनमा जतासुकै डढेलो देखिन्छ । सर्वसाधारण धारा र कुवामा रातभर लाइन बस्न बाध्य छन् । पानीको सतह भासिएका कारण इनार, बोरिङ, हातेपाइप, पोखरीलगायतका अधिकांश पानीका स्रोत सुकेको स्थानीयवासी बताउँछन् । “पिउने पानीको जोहो गर्न पनि मुस्किल पर्न थाल्यो”, पुष्पवलपुर–३ का हिरण लामाले भन्नुभयो – “नुहाउने र सरसफाइ त टाढाको विषय भयो ।” नुहाउनुपरे गाउँले तीन घन्टा टाढासम्म पुग्न बाध्य भएका छन् । लामाका अनुसार पानी अभावकै कारण खुला शौच बढेको छ । लुगा, धुन र नुहाउनका लागि नै भनेर कमला नदी पुग्नुपर्ने बाध्यता रहेको छ । कुवा, इनार र पानीको मुहान सुकेकाले पानीको अभाव छ । पानी नपरेकाले यस्तो समस्यामात्र छैन, आलुका बोटसमेत मर्न थालेका छन् । अर्कातिर कृषकले मकै छर्न पाएका छैनन् । “चैतको पहिलो सातामा मकै छर्नुपथ्यो, पानी नपरेकाले मकै छर्न पाएका छैनौँ”, लालगढ–६ का महेश बस्नेतले भन्नुभयो – “यो खडेरीले अनिकालमात्र होइन, रोगव्याधी पनि ल्याउँछ ।” पानीको अभावले किसानले यसक्षेत्रमा धानको बीउसमेत राख्न पाएका छैनन् । मधुवासामा पानीको मुहान सुकेपछि स्थानीय बासिन्दा खोलाखोल्सीको धमिलो दूषित पानी पिउन बाध्य भएका छन् । औरही, जलाद, बसही, चारनाथ खोलामा पूरै सुक्खा बालुुवाबाहेक केही देखिँदैन । अलिअलि पानी रहेको कुवामा पानी भर्न स्थानीयवासी घन्टौँसम्म लाम बस्न बाध्य छन् । स्थानीय अम्बिका लामाले भन्नुभयो – “खानेपानी लिन लामो समय लगाएर टाढा जानुपर्छ । दैनिकी निकै कष्टकर बनेको छ ।” रातु खोलामा वर्षौंदेखि क्रसर व्यवसायीले गर्दै आएको ढुङ्गा, बालुवा र गिट्टीको अवैध उत्खननले खानेपानीको मुहानमा गम्भीर असर परेपछि इनार सुकेको किसाननगरका स्थानीय गोपाल कार्कीले बताउनुभयो । सामुदायिक वन उपभोक्ता महासङ्घ, धनुषाका अध्यक्ष सोमप्रसाद शर्माको अनुसार अत्यधिक चुरे दोहनले चुरे क्षेत्र विनाशका कारण पानीका मुहान सुक्न थालेकाले राजमार्ग आसपासका बस्तीमा पानीको हाहाकार नै मच्चिएको हो । हुनेखानेले त जारको पानी किनेर पनि तिर्खा मेटिरहेका छन्, नहुनेले घन्टौँ हिँडेर, लाममा बसेर पानीको जोहो गर्ने गरेका शर्माले बताउनुभयो । ढल्केवरका स्थानीय सञ्चारकर्मी विजय साहका अनुसार खानेपानीको अभावले कतिपय किसानले बाख्रा र गाईगोरुसमेत बेचिदिएका छन् । साहले भन्नुभयो – “दिनभर पिउन र खाना पकाउन आवश्यक पानीको जोहो गर्न हम्मे छ, गाई, बाख्रा पाल्नु कति समस्या होला आफैँ सोच्नुस् न ।” ग्रामीण क्षेत्रमा मात्र होइन लामो समयदेखि वर्षा नहुँदा चुरे क्षेत्रमा पानीको मुहान सुकेपछि जनकपुर उपमहानगरपालिकामा समेत भूमिगत पानीको लेयर हराउन थालेको छ । जनकपुरमा सय देखि २५० फिट मुनिसम्म गाडिएको हाते चापाकल सुक्न थालेको छ । माथिल्लो क्षेत्रमा पानी रिचार्ज हुन नपाउँदा तल्लोभेगमा भूमिगत पानीको लेयर हराउन थालेको राष्ट्रपति तराई मधेस संरक्षण विकास कार्यक्रमका महेन्द्रनगर युनिटका इन्चार्ज रामेश्वर पण्डितले बताउनुभयो । जिल्ला विकास समिति र संसदीय निर्वाचन क्षेत्र विकास कोषको अधिकांश रकम खानेपानी व्यवस्थापनमा खर्च हुने गरे पनि समस्याको स्थायी समाधान नदेखिएको उत्तरी भेगका बासिन्दाहरु बताउँछन् । गाउँ गाउँमा ठूला खानेपानी आयोजना निर्माण गरिदिन आमजनसमुदायको माग रहेको छ । उजाड बनाइँदै चुरे अत्यधिक मात्रामा वन फँडानी गरी काठ तस्करी हुन थालेपछि धनुषाको चुरे क्षेत्र अहिले उजाड देखिन थालेको छ । एक दशकअघिसम्म हराभरा रहेको धनुषाको गणेशमान चारनाथ नगरपालिका–१ मा पर्ने सपही भालुखोला चुरे क्षेत्र अहिले उजाड भएको छ । राजनीतिक सङ्क्रमणकालको फाइदा उठाउँदै प्रहरी र वन रक्षकको मिलेमतोमै काठ तस्करले यहाँबाट बहुमूल्य रुख कटान गरेपछि वन क्षेत्र घट्दै जानुका साथै उजाड भएको स्थानीयवासीले आरोप लगाएका छन् । गोदारका भोला साहले कहिलेकाहीँ वन कार्यालयका कर्मचारीहरु आए पनि तस्करको डरले भनाँै वा उनीहरुसँगको मिलेमतोले कसैले पनि रुख कटानमा रोक नलगाउने गरेको बताउनुभयो । जैविक विविधताले भरिपूर्ण मानिएको यस क्षेत्रलाई हराभरा बनाउन सरकारले पाँच वर्षयता राष्ट्रपति चुरे तराई मधेस संरक्षण विकास कार्यक्रम लागू गरेको छ । यस कार्यक्रमअन्तर्गत धनुषामा यस वर्ष रु एक करोड ६८ लाखभन्दा बढी बजेट आए पनि कर्मचारीले कार्यसम्पादन गर्न नसकेपछि अहिलेसम्म झन्डै रु ५९ लाखमात्र खर्च भएको जिल्ला वन कार्यालय, धनुषाले जनाएको छ । सरकारले सामुदायिक वन तथा कबुलियत वन, वृक्ष सुधार तथा निजी वन कार्यक्रमलगायत वृक्षरोपणका लागि रु चार करोड ८५ लाखभन्दा बढी बजेट विनियोजन गरेको छ । आव सकिन अब दुई हप्ताको समय रहे पनि कर्मचारीको लापर्बाहीका कारण अहिलेसम्म २८ प्रतिशत रकममात्र खर्च भएको कोष लेखा तथा नियन्त्रण कार्यालय, धनुषाका प्रमुख डा वीरेन्द्रकुमार मिश्रले बताउनुभयो ।