जेठदेखि पैदलयात्रुलाई झन कडाइ
काठमाडौं, बैसाख १३ । चालक र यात्रुको लापरबाहीले सवारी दुर्घटना बढेपछि काठमाडौं उपत्यका ट्राफिक महाशाखाले आगामी जेठदेखि सवारी तथा यातायात व्यवस्था ऐन कार्यान्वयनमा कडाइ गर्ने भएको छ । महाशाखाका डिआयजी मिङ्मार लामाले जेब्रा क्रसिङमा गाडी नरोक्ने चालक, फुटपाथबाट नहिँड्ने र जेब्रा क्रसिङबाट सडक नकाट्ने पैदलयात्रीलाई कडा कारबाही गर्ने तयारी भइरहेको बताए ।
पहिलो चरणमा जनचेतनामूलक अभियान चलाउने भन्दै उनले फुटपाथ प्रयोग नगर्ने, जेब्रा क्रसिङ प्रयोग नगर्ने व्यक्तिले २ सय रुपैयाँ जरिवाना तिर्नुपर्ने बताए ।
यो खबर आजको कान्तिपुरमा छ ।
आज आमाको मुख हेर्ने दिन
काठमाडौँ, वैशाख १३ । नौ महिनासम्म गर्भमा राखेर जन्म दिने आमालाई सम्मान गर्न वैशाख कृष्णऔँसीका दिन आज आमाको मुख हेर्ने दिनका रुपमा मनाइँदैछ । जीवित आमालाई मीठो खान लाउन दिई सम्मान गरिन्छ भने दिवङ्गत आमाको सम्झनामा तर्पण, पिण्ड दान र श्राद्ध गरी सम्झना गरिन्छ । आजका दिन मातृश्राद्ध गरे अक्षय पुण्य प्राप्त भई आमाले तृप्ति पाउने शास्त्रमा उल्लेख गरिएको नेपाल पञ्चाङ्ग निर्णायक समितिका अध्यक्ष प्रा डा रामचन्द्र गौतम बताउनुहुन्छ । “शास्त्रमा बाबुभन्दा आमा दशगुणा बढी मान्य हुन्छिन् भनी व्याख्या गरिएको छ, ‘मातृदेवो भवः’ भनेर सबैभन्दा पहिले भनिन्छ, त्यसपछि मात्र ‘पितृदेवो भवः’, ‘आचार्यदेवो भवः’ भनिन्छ, यसैबाट शास्त्रले आमालाई महत्व दिएको स्पष्ट हुन्छ”– उहाँले भन्नुभयो । “कुपुत्रो जायेत क्वचिदपि कुमाता न भवती” अर्थात् छोरा कुपुत्र भए पनि आमा कहिल्यै कुआमा हुँदिनन् भन्ने भनाइ नै छ । जीवित अथवा दिवङ्गत दुवै आमाको तृप्तिका लागि आजको दिनलाई पुण्यतम पर्व मानिन्छ । आजका दिन काठमाडौँको पश्चिमी भेगमा रहेको मातातीर्थमा आमाको सम्झनामा श्राद्ध गर्ने भक्तजनको भिड लाग्छ । बौद्ध धर्मावलम्बी समेत यहाँ दिवङ्गत आमाको सम्झनामा श्राद्ध गर्न आउँछन् । मुलुकका विभिन्न भागबाट आएका दर्शनार्थीले मातातीर्थका धारामा स्नान गरी माताको मन्दिरमा पूजा गरेर कुण्डमा दिवङ्गत आमाको मुख हेर्ने गर्दछन् । दिवङ्गत आमाको सम्झनामा तर्पण, सिदा दान र पिण्ड दान गरी श्राद्ध गर्ने दर्शनार्थीको समेत भीड लाग्ने गर्दछ । आज यहाँ आई आमाको नाममा सङ्कल्प गरेर श्राद्ध गरेमा कहिल्यै नाश नहुने पुण्य प्राप्त भई दिवङ्गत माता खुसी हुने शास्त्रमा वर्णन गरिएको गौतमले जानकारी दिनुभयो । आजको दिन मातातीर्थमा रोटी खसेको र उक्त रोटी खसेको ठाउँमा दिवङ्गत आमाका मुख देखेको जनविश्वास छ । द्वापर युगमा गाई चराउन गोठालो आएका ग्वालाले खाजाका लागि ल्याएको रोटी कुण्डमा खसेपछि हेर्दा दिवङ्गत आमाको मुख देखेर रुन थालेका थिए । संयोगले त्यो दिन वैशाख कृष्ण औँसीको दिन परेको थियो । कुण्डमा देखिएकी आमाले ती ग्वालालाई नरोऊ प्रत्येक वर्ष वैशाख कृष्ण औँसीका दिन हामी दिवङ्गत माता यहाँ आउँछौँ भनेपछि त्यसैबेलादेखि मेला लाग्न थालेको मातातीर्थ संरक्षण तथा विकास समितिका सल्लाहकार भाइकृष्ण बलामीले जानकारी दिनुभयो । आमा हुनेहरूले आजका दिन आफूलाई मन पर्ने मीठा मीठा खानेकुरा र वस्त्र आमा लगायत गुरुआमा, सासू र काकीहरूलाई दिने र आशीर्वाद ग्रहण गर्छन् । रासस
सडक दुर्घटनामा एकको मृत्यु, ६ घाइते
धनुषा, १२ वैशाख । जनकपुर–ढल्केवर सडक खण्डमा विपरीत दिशाबाट आउँदै गरेका बस र टाटा सुमो आज दिउँसो एकापसमा ठोक्किँदा एकको घटनास्थलमै मृत्यु भएको छ भने अन्य ६ जना घाइते भएका छन् । जनकपुरस्थित मुजेलियमा भएको यो दुर्घटनामा एकजना गम्भीर रुपले घाइते भएका छन् । दिउँसो करिब अढाई बजेको समयमा ना २ ख ५२२६ नम्बरको जनकपुरबाट जाँदै गरेका यात्रुबाहक बस र ढल्केवर तर्फबाट आउँदै गरेको ना १५ च १७५० नम्बरको टाटासुमो ठोक्किएको हो । घटनामा टाटासुमोमा सवार ४० वर्षका एक पुरुषको ज्यान गएको छ । सुमोका चालकको अवस्था चिन्ताजनक छ । उनीहरुको नाम खुल्न सकेको छैन । घाइतेहरुलाई उपचारका लागि जनकपुर अञ्चल अस्पताल लगिएको छ । दुर्घटना ‘अभरटेक’ गर्न खोज्दा भएको प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् । बसका चालक तत्कालै फरार भएका थिए । रासस
बाबुरामका ट्विट भन्दा भँगेराको चिरबिर मीठो– डा. श्रेष्ठ
काठमाडौं, वैशाख १२ । वातावरण तथा सामाजिक अध्ययनका क्षेत्रमा विशेषज्ञता हासिल गरेका डा. तीर्थ बहादुर श्रेष्ठले नयाँ शक्ति नेपालका संयोजक बाबुराम भट्टराईमाथि व्यंग प्रहार गरेका छन् । शिक्षक मासिकको एक आलेखमा डा. श्रेष्ठले बाबुराम र अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पको ट्विटका बारेमा टिप्पणी गरेका छन् । उनले लेखेका छन्– बिहानै घरको झ्यालमा सुनिने भँगेराको चिरविर डोनाल्ड ट्रम्प वा बाबुरामका ट्वीट भन्दा अवश्व मीठो हुन्छ, सुनिहेरौं । नेपालका राजनीतिज्ञहरुमा सबैभन्दा बढी ट्विट र फेसबुकमा स्टाटस राख्ने नेताका रुपमा बाबुराम भट्टराई चिनिन्छन् ।
पुनःनिर्माणमा रेडक्रसले रु सात अर्ब ७२ करोड खर्च गर्दै
काठमाडौँ, वैशाख १२ । नेपाल रेडक्रस सोसाइटीले आफूले पुनःनिर्माण गर्ने जिम्मा पाएको भूकम्पबाट क्षतिग्रस्त सात हजार आवासमध्ये पाँच सय ६८ आवास निर्माण सम्पन्न गरिसकेको छ । राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरण र सोसाइटीका बीच विसं २०७३ जेठ १० गते भूकम्प अतिप्रभावित १४ जिल्लामध्ये नुवाकोट, रामेछाप, सिन्धुली, ओखलढुङ्गा, रसुवा, काभ्रेपलाञ्चोक र मकवानपुरका ११ गाविसमा सात हजार निजी आवास निर्माण गर्ने सहमति भएको थियो । यहाँ आज आयोजित कार्यक्रममा सोसाइटीका अध्यक्ष सञ्जीव थापाले हालसम्म छ हजार तीन सय ७५ लाभग्राहीले पहिलो किस्ताबापतको रकम बुझिसकेको तथा आठ सय दुई लाभग्राहीले दोस्रो किस्ता र पाँच सय ६८ लाभग्राहीले अन्तिम किस्ता बुझिसकेको जानकारी दिनुभयो । सोसाइटीले भूकम्पबाट अतिप्रभावित १४ जिल्ला गोरखा, धादिङ, रसुवा, नुवाकोट, काठमाडौँ, ललितपुर, भक्तपुर, दोलखा, सिन्धुपाल्चोक, मकवानपुर, सिन्धुली, ओखलढुङ्गा, काभ्रेपलाञ्चोक र रामेछापमा विभिन्न देशका रेडक्रसको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रम गत वर्षदेखि सञ्चालनमा ल्याएको थियो । विपद्को सामना गर्न सक्नेगरी समुदायको क्षमता विकास गराउने, विपन्न तथा सङ्कटापन्न समुदायलाई मानवीय सहायता उपलब्ध गराई पहिलेकै सुरक्षित अवस्थामा पु¥याउने, अतिविपन्न तथा सीमान्तकृत समुदायको आर्थिक एवम् सामाजिक जीवनस्तर माथि उठाउनका लागि टेवा पु¥याउन आवास निर्माण, खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छता, स्वास्थ्य, जीविकोपार्जनका साथमा सोसाइटीको संस्थागत विकास गर्न सो कार्यक्रम केन्द्रित छ । कार्यक्रमले अतिप्रभावित १४ वटै जिल्लाका चार हजार दुई सय जनालाई भूकम्प प्रतिरोधी घर बनाउन डकर्मी तालिम र करिब ४४ हजार व्यक्तिलाई सुरक्षित रूपमा आवास निर्माण विषयमा प्राविधिक ज्ञान प्रदान गरेको अध्यक्ष थापाले पत्रकार सम्मेलनमा जानकारी दिनुभयो । अर्कातर्फ सोसाइटीले भूकम्पपछि उद्धार तथा राहत वितरणका साथमा ४० हजार दुुई सय ९७ घरपरिवारलाई रु १५ हजारका दरले रु ६० करोड ४४ लाख ५५ हजार तथा गत वर्ष जाडोबाट बच्न ४९ हजार नौ सय ९६ घरपरिवारलाई रु १० हजारका दरले रु ४९ करोड ९९ लाख ६० हजार नगद नै वितरण गरेको थियो । यसैगरी सोसाइटीले पुनःनिर्माण तथा एकीकृत कार्यक्रमका लागि रु सात अर्ब ७१ करोड ९३ लाख दिने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेको छ । पत्रकार सम्मेलनमा भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रमका संयोजक उमेश ढकालले सोसाइटीले जिम्मा पाएको आवास निर्माणमध्ये अगामी वर्ष पुनःनिर्माण सम्पन्न गरिसक्ने जानकारी दिँदै पुनःनिर्माणका साथमा छ वटा कार्यक्रम पनि साथ साथमा सञ्चालन भइरहेको बताउनुभयो । उहाँले भूकम्पले क्षतिग्रस्त खानेपानी आयोजनाको पुनःनिर्माण, थप खानेपानी आयोजना सञ्चालन, खानेपानी उपभोक्ता समूहलाई आवश्यक तालिम, शौचालय पुनःनिर्माण, स्वच्छता प्रवद्र्धनसम्बन्धी गतिविधि सञ्चालन तथा खुला दिसामुक्त क्षेत्र घोषणा गर्ने सरकारको अभियानमा सहयोग गर्ने कार्य पनि अगाडि बढाइरहेको जानकारी दिनुभयो । सञ्चारकर्मीका जिज्ञासामा संयोजक ढकालले जीविकोपार्जनअन्तर्गत कृषि तथा पशुपालनसम्बन्धी तालिम, पशु नश्ल सुधार, पशुधन बिमा प्रवद्र्धन, स्थानीय सीप, स्रोत साधनमा आधारित साना व्यवसाय सञ्चालन, स्थानीय बजारमा भएका गैरकृषि उत्पादन प्रवद्र्धन, सिँचाइ सुविधाजस्ता १५ हजारभन्दा बढी योजना १४ जिल्लामा सञ्चालनमा रहेको र यसले स्थानीय समुदायमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याएको जिकिर गर्नुभयो । सोसाइटीका महामन्त्री देवरत्न धाख्वाले भविष्यमा हुन सक्ने विपद्मा मानवीय सहायता पु¥याउन आवश्यक सामग्रीको भण्डारण, आवश्यक स्वास्थ्य प्रतिकार्य एकाइ स्थापना, जलजन्य रोग तथा स्वास्थ्यका आपत्कालीन चरणलाई सम्बोधन गर्न लागिएको जानकारी दिनुभयो । अर्कातर्फ नुवाकोटको किस्पाङ गाउँपालिकाअन्तर्गत काउले र भाल्चेका भूकम्पपीडितले पर्म विधिद्वारा गरिरहेका आवास निर्माणलाई सोसाइटीले आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोग गरिरहेको छ । भाल्चेमा पनि निजी आवास निर्माण गर्न सातसमूह सक्रिय छन् । ती समूहमा रहेका सबै पर्मद्वारा नै आवास निर्माणमा जुटिरहेका छन् । सोसाइटीले भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रमअन्तर्गत अमेरिकी रेडक्रसको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा ती दुई गाउँका एक हजार नौ सय ५८ निजी आवास निर्माण, जीविकोपार्जनलगायत अन्य आय आर्जन बढाउन उनीहरूलाई आर्थिक एवम् प्राविधिक सहायता प्रदान गरिरहेको छ । भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रम, नुवाकोट जिल्ला कार्यक्रम संयोजक शारदा खतिवडाका अनुसार हाल ती दुई गाउँका अधिकांशले पहिलो किस्ताबापतको रकम प्राप्त गरिसकेका छन् । डिपिसीसम्म सम्पन्न चार सय ३० लाभग्राहीमध्ये दुई सय ४४ लाभग्राहीले दोस्रो किस्ताबापतको रकम बुझिसकेको र बाँकीले प्राविधिक अनुगमनका साथ घर बनाउन तीव्रता दिइरहेका छन् । स्वास्थ्य केन्द्र बन्दै भूकम्पले क्षति पु¥याएका स्वास्थ्य संस्थाको पुनःनिर्माणमा पनि सोसाइटीले सहयोग गरिरहेको छ । भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रमका स्वास्थ्य संयोजक डा मौसम बोहराका अनुसार भूकम्प अतिप्रभावित धादिङ, सिन्धुपाल्चोक र काभ्रेपलाञ्चोक जिल्लाका २९ स्वास्थ्यचौकीमा पुनःनिर्माण जारी रहेकामध्ये चार वटा सम्पन्न भइसकेका छन् । रसुवाको जिल्ला अस्पताल भने निर्माणाधीन छ । स्वास्थ्य संस्था भवन पुनःनिर्माण गरी सेवा सञ्चालन गर्न, स्वास्थ्य संस्थाको स्तरोन्नति, समुदायमा आधारित स्वास्थ्य प्रवद्र्धनका लागि प्राथमिक उपचार, पोषण, पूर्णखोप, सुरक्षित मातृत्व, स्वास्थ्य व्यवहार तालिम सञ्चालन एवम् मनोसामाजिक सहायता जारी रहेको पनि जनाइएको छ ।
हत्या आरोपमा भाइ र छोरी पक्राउ
धनगढी, वैशाख १२ । कैलालीको घोडाघोडी नगरपालिका—९ गोदनी गाउँका ३६ वर्षीय सनी भनिने मानबहादुर सार्कीको हत्याको आरोपमा उनकै छोरी र सहोदर भाइलाई प्रहरीले आज पक्राउ गरेको छ । मानबहादुरकी १५ वर्षीया छोरी विमला र कालु भनिने भाइ पदमलाई पक्राउ गरिएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयले जनाएको छ । सोमबार घटनास्थल पुगेको प्रहरी टोलीले गरेको खोज एवम् अनुसन्धानका क्रममा मानबहादुरको शव सडेगलेको अवस्थामा नजिकैको जनता सामुदायिक वन परिसरकोे खाल्डामा पुरिएको अवस्थामा फेला परेको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक वीरबहादुर बुढा मगरले बताउनुभयो । हत्या घटना चैत २२ गते साँझ भए पनि घटना लुकाउन खोजिएको कारण ढिलो गरी सोमबार मात्र प्रहरीलाई खबर आएको बुढा मगरले बताउनुभयो । सो दिन साँझ मादक पदार्थ सेवन गरी घरमा पुगेका मानबहादुरले आफ्नै छोरी विमलालाई कुटपिट गर्न थालेपछि पदमले प्रतिकार गरेको र विमलाले प्रहार गरेको काठको भाटा टाउकामा लागेर निजको मृत्यु भएको बयान उनीहरुले प्रहरीसमक्ष दिएका छन् ।
पाकिस्तानी दूतावासद्वारा निबन्ध प्रतियोगिता
काठमाडौँ, वैशाख १२ । ‘पाकिस्तानी–राजदूत प्रथम वक्तृत्वकला एवम् पाँचौँ वार्षिक निबन्ध प्रतियोगिता’ का विजयीलाई आज दूतावासद्वारा आयोजित कार्यक्रममा पुरस्कृत गरिएको छ। कार्यक्रममा उच्च शिक्षा तहका नेपालका विभिन्न शिक्षालयका करिब दुई सय सहभागी विद्यार्थीमध्ये दुई विधामा छ जनालाई पदकसहितको पुरस्कार र २० जनालाई विशेष प्रोत्साहन पुरस्कार दिइएको थियो । ‘शिक्षा केवल रोजगारीका लागि मात्र होइन, जीवनका लागि हो’ शीर्षक निबन्ध प्रतियोगितामा बजिता पन्थी प्रथम, दुर्गा नेपाल द्वितीय र अरुण पोखरेल तृतीय हुनुभयो । उहाँहरुले क्रमशः रु ३५, ३० र २५ हजार राशि प्राप्त गर्नुभएको छ । यस्तै ‘आर्थिक विकासमा सञ्चारको भूमिका’ विषयको वकृत्वकलामा ऋषभ न्यौपाने अर्जुन कार्की र लज्जु श्रेष्ठ क्रमशः प्रथम, द्वितीय र तृतीय हुनुभयो । उहाँहरुले पनि उत्तिकै राशि प्राप्त गर्नुभयो । सो अवसरमा शिक्षामन्त्री धनीराम पौडेलले दुई देशबीचको शैक्षिक आदानप्रदान र नेपाली विद्यार्थीको प्रतिभा प्रस्फुरणका लागि यस्ता कार्यक्रम आयोजना गरेकामा पाकिस्तानी सरकारलाई धन्यवाद व्यक्त गर्नुभयो । नेपालका लागि कावा राजदूत जावेद अमरानीले यस्ता कार्यक्रमलाई निरन्तरता दिइने बताउनुभयो ।
नेपाल टेलिकममा फेसबुक चलाउन रोक
काठमाडौँ, वैशाख १२ । यही वैंशाख १ गतेदेखि नेपाल टेलिकमले नेपाल सरकारबाट सञ्चालित डोमिनका करिब पाँच सय ५० वेबसाइट टेलिकमका जिएसएम मोबाइल सेवाबाट निःशुल्क प्रयोग गर्न पाउने व्यवस्था मिलाएको छ । यहाँ मङ्गलबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा कम्पनीका प्रबन्ध निर्देशक कामिनी राजभण्डारीले नेपाल सरकारका वेबसाइट जिएसएम मोबाइल डाटा प्रयोग गरी स्वतन्त्ररुपमा ब्राउज गर्न सकिने जानकारी दिए । कम्पनीले आफ्ना सेवालाई ग्राहकमैत्री र प्रविधिमैत्री बनाउँदै लगेको उल्लेख गर्दै प्रमुख पर्यटकीयस्थल मुगुको रारा ताल क्षेत्रमा थ्रिजी सेवा सञ्चालनमा ल्याएको छ । उक्त क्षेत्रमा सेवा प्रदान गरिएसँगै आन्तरिक तथा बाह्य पर्यटकलाई सूचना तथा सञ्चार क्षेत्रमा पहुँच बढ्ने र पर्यटन प्रवद्र्धनमा महत्वपूर्ण सहयोग पुग्ने बताइएको छ । कम्पनीले यही वैशाखदेखि आफ्नो कार्यालय समयमा ‘फेसबुक’ चलाउन नपाइने व्यवस्था गरेको टेलिकमका प्रवक्ता प्रतिभा वैद्यले जानकारी दिए । उनले आगामी आवमा चौथो पुस्ताको इन्टरनेट सेवालाई विस्तार गरिने, पुराना प्रणालीलाई नयाँमा स्थानान्तरण गरिनेजस्ता कार्यलाई प्राथमिकताका साथ अगाडि बढाइने बताउनुभयो ।
गुणस्तर विभागभित्रकै पानी गुणस्तरीय नहुँदा…
काठमाडौँ, वैशाख १२ । नेपाल गुणस्तर तथा नापतौल विभागभित्र प्रयोग गरिने पानी गुणस्तर नहुँदा काम गर्न समस्या परेको छ । सर्वसाधारणले प्रयोग गर्दैआएको सामानको गुणस्तर नाप्नका लागि प्रयोग गरिने प्रयोगशालामा प्रयोग गर्ने पानी शुद्ध छैन । विभागका निर्देशक दीपक ज्ञवालीले प्रयोगशालाभित्र प्रयोग गरिने पानीमा एमोनिया, आइरनलगायत पदार्थ मिसिँदा काम गर्न समस्या आएको बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “पानीमा विभिन्न किसिमका पदार्थ मिसिँदा काम गर्न ढिला हुनुका साथै मेसिनको काम गर्ने क्षमता घटेको छ ।” विभागमा हाल रसायन, खाद्य, सूक्ष्म जीव परीक्षण, कपडा र भौतिक गरी पाँच प्रयोगशाला सञ्चालनमा छन् । तीमध्ये रसायन र खाद्य प्रयोगशालामा प्रयोग गरिने पानी अति शुद्ध हुनुपर्छ । पानी शुद्ध नहुँदा छ छ महिनामा कार्टिज बिग्रने र कार्टिज फेर्नसमेत रु दुई लाखभन्दा बढी लाग्ने गरेको ज्ञवाली बताउनुहुन्छ । विभागमा रहेका पाँच प्रयोगशालामध्ये रसायन प्रयोगशालाले वार्षिक एक हजार, खाद्य प्रयोगशालाले वार्षिक पाँच सय, खाद्य, सूक्ष्म जीव परीक्षण प्रयोगशालाले वार्षिक एक सय, टेक्टाइल प्रयोगशालाले वार्षिक दुई हजार, भौतिक प्रयोगशालाले वार्षिक एक हजार सामानको नमुना परीक्षण गर्दे आएको छ । विभागका महानिर्देशक विश्वबाबु पुडासैनी नेपालको नापतौल मान्यता अन्तर्राष्ट्रियस्तरको भए पनि यसको सही प्रयोग गर्न नसक्दा समस्या परेको बताउनुहुन्छ । उहाँ भन्नुहुन्छ, “उपभोक्ताले गुणस्तरीय वस्तु सेवा प्राप्त गरून् भन्नेमा हामी सजग छौँ ।” पुडासैनीले विभागको प्रयोगशालामा जाँच भएका सामान विदेशमा गएर जाँच गर्न नपर्ने समेत बताउनुभयो । उहाँका अनुसार बोरिङको पानीमा गुणस्तरीय नहुँदा यन्त्र बिग्रने र पाइप लाइनमा जाम हुने गरेको छ ।
फेरि बाजुरामा भूकम्पको त्रास
बाजुरा, वैशाख १२ । गोरखामा भूकम्प गएको दुई वर्ष बित्न लाग्दा बाजुरामा पनि भूकम्पको धक्का महसुस भएको छ । \सोमबार राति ९ बजे भूकम्प गएको थियो । भूकम्प गएको दुई वर्ष बित्न लागेको एक दिनअघि नै बाजुरामा पनि भूकम्प गएको हो । छिमेकी जिल्ला बझाङ जिल्लालाई केन्द्रबिन्दु बनाएर ४ दशमलव १ रेक्टरको भूकम्प गएको भूकम्प मापन केन्द्रले जनाएको छ । भूकम्प गएपछि स्थानीय त्रसित बनेका थिए ।
को को छन् त स्याङजाका ११ स्थानीय निकायका उम्मेदवार ?
स्याङ्जा, वैशाख १२ । नेकपा माओवादी केन्द्र स्याङ्जाले ११ वटै स्थानिय तहमा उम्मेदवार तय गरेको छ । माओवादी केन्द्रका जिल्ला संयोजक शैलेन्द्र घिमिरेका अनुसार उम्मेदवार तय भएपनि स्थानीय तहमा तालमेलको सम्भावना अनुसार स्याङ्जा जिल्ला पार्टीले अर्को योजना निर्माण भने गर्ने सम्भावना रहेको छ । स्याङ्जामा ३ वटा नगरपालिका र ८ वटा गाँउपालिका रहेका छन्। कुन तहबाट को ? १० फेदिखोला गाउपालिका अध्यक्षः लक्ष्मी पौडेल, उपाध्क्षयः नन्दकुमारी गुरुङ २० आधिखोला गाउपालिका अध्यक्षः कल्पना कार्की, उपाध्क्षयः नगेन्द्र पौडेल ३० पुतलिबजार नगरपालिका प्रमुखः दुर्गा नारायण ढकाल, उपप्रमुखः इश्वेरी अर्याल (अमृता) ४० बिरुवा गाउपालिका अध्यक्षः दिपक चर्तीमगर, उपाध्क्षयः दुर्गा देवी शर्मा ५० हरिनास गाउपालिका अध्यक्षः नन्दकुमार थापा, उपाध्यक्षः मिठु लम्साल ६० भिर्कोट नगरपालिका प्रमुखः चन्द्रबहादुर रोका, उपप्रमुखः जानुका अर्याल ७० वालिङ नगरपालिका प्रमुखः हुमबहादुर गुरुङ, उपप्रमुखः नेत्रकुमारी पौडेल भट्टरार्इ ८० गल्याङ नगरपालिका प्रमुखः लोकेन्द्र थापा, उपप्रमुखः रीता खनाल (कला) ९० कालिगण्डकी गाउपालिका अध्यक्षः ईन्द्र कुमार थापा, विष्णुमाया राना १०० अर्जुनचौपारी गाउपालिका अध्यक्षः लोकप्रसाद काफ्ले, उपाध्यक्षः सरिता चुवाइ ११० चापाकोट नगरपालिका प्रमुखः हरि भट्टराई, उपप्रमुखः सुकमाया नेपाली
माओवादी केन्द्रबाट शिखर नगरपालिका मेयरमा माधव रोश्यारा
डोटी, वैशाख १२ । डोटी जिल्लाको शिखर नगरपालिकामा माओवादी केन्द्रले युवा नेता माधव रोश्यारालाई नगर प्रमुखको उम्मेदवारका रुपमा अगाडि सारेको छ । लामो समयदेखि माओवादीको राजनीति गर्दै आएका रोश्यारा पछिल्लो समयमा भने पर्यटन र सामाजिक क्षेत्रमा सक्रिय छन् । रोश्याराको लोकप्रियता देखेर उनलाई मेयरको उम्मेदवार घोषणा गरेको बताइन्छ । “आफ्नो क्षेत्रका लागि केही गरौं भन्ने सोच हो” रोश्याराले एभरेष्टदैनिकडटकमसँग भने, “व्यक्तिगत जीन्दगी भन्दा आफू जन्मेको, हुर्केको ठाउँका लागि केही गर्नुपर्छ भन्ने सल्लाह भयो । त्यसै पनि सुदूरपश्चिम राज्यबाटै ठगिएको, हामीले नै केही गर्नुपर्छ भन्ने सोचेर उम्मेदवार भइयो ।” सुदूरपश्चिम राज्यको नजरमा जहिल्यै पनि उपेक्षित भएपनि यहाँको प्रचुर श्रोत र साधनलाई भरपुर उपयोग गरी आर्थिक समृद्धि गर्न सकिने परिकल्पना रोश्याराले गरेका छन । “पर्यटनको विकास अहिलेसम्म हुन सकेको छैन । न त यसको गुरुयोजना नै बनेको छ ।” उनले भने, “नगरको विकासका लागि जिल्लाको र क्षेत्रको पनि विकास हुनुपर्छ । मैले सबैसँग समन्वय गरेर नमूना नगर, जिल्ला र क्षेत्र बनाउने संकल्प बोकेको छु ।” शिखर नगरपालिकामा कांग्रेसबाट सिताराम जोशी, राम रोकाया र एमालेबाट शेर बहादुर मल्ल सम्भावित उम्मेदवारका रुपमा रहेका छन् । “प्रतिष्पर्धि साथीहरुले समेत मलाई सहयोग गर्छन् भन्ने आशा लिएको छु । हामी सबैको उद्देश्य नै हाम्रो नगरपालिका र जिल्लालाई समृद्ध बनाउनु हो ।” रोश्यारा बताउँछन् । नगरपालिकामा विजय भएमा नगरपालिकाको समग्र विकासको गुरु योजना तयार गरी सोही अनुसार नमूना नगर बनाउने उनले बताए । मुख्य कुरा युवाहरुलाई रोजगारी, शिक्षामा सहज पहुँच, अरुसँग प्रतिष्पर्धा गर्न सक्ने क्षमताको विकास, स्वास्थ्यमा पहुँच, बाटोघाटोलगायतका विकास रहेको उनले बताए । नगरपालिकाभित्रको श्रोतहरुको उपयोग र जिल्लासँग समन्वय गरी पाँच वर्षमा शिखर र डोटी जिल्लालाई नै नमूना जिल्ला बनाउने अभियान रहेको उनको दावी छ । राजधानीमा पर्यटन व्यवसायमा नाम कमाएका रोश्यारा जनयुद्दकालदेखि नै माओवादीसँग जोडिएका हुन ।
डेढ आनामै सात-आठ तले घर
काठमाडौं, बैसाख १२ । काठमाडौं उपत्यकामा अग्ला भवन, सपिङ कम्प्लेक्स, टावरहरू निर्माण हुने क्रम बढ्दो छ । तर, सबै अग्ला भवन मापदण्डअनुसार बनाइएका छैनन् । सम्भावित दुर्घटनाको ख्यालै नगरी थोरै जग्गामा ठुल्ठूला भवन बन्दै गरेका छन् । जसले गर्दा ती भवनवरपरका बासिन्दा त्रासमा बाँच्न बाध्य छन् । आजको नयाँ पत्रिकामा खबर छ । असन असनको गल्ली निकै साँघुरो छ । खचाखच घरहरू छन् । स्थानीय किरण श्रेष्ठको घरको टुप्पो टाढैबाट देखिन्छ । धरहराको झल्को मेटाउने उक्त घर बनेको जमिन भने एक आना मात्रै छ । नियमअनुसार १२ फिटसम्मको चौडा घर तीन तलाभन्दा अग्लो बनाउन पाइँदैन । वा, घरको चौडाइको साढे दुई गुणाभन्दा अग्लो घर निर्माण गर्न नपाइने प्रावधान छ । किरण श्रेष्ठको परिवार सो घरमा बस्दैन । घरको भुइँतलामा इलेक्ट्रोनिक्स पसल गरेर बस्ने राजेन्द्र श्रेष्ठले भने, ‘उहाँ त बानेश्वर बस्नुहुन्छ । एक–एक महिनामा आउनुहुन्छ, अनि भाडा जम्मा गरेर हिँड्नुहुन्छ ।’ राजेन्द्र १२ वैशाख ०७२ मा भूकम्प गएको दुई महिनापछि पुनः त्यही घरमा पसल गर्न आएका थिए । उनी भन्छन्, ‘यति ठूलो घरमा बस्न त कहाँ मन हुन्छ र ? पेटका लागि भए पनि ज्यान धरापमा राखेर व्यापार गरिरहेका छौँ ।’ किरणका अर्का छिमेकी ओमकृष्ण श्रेष्ठले पहिले निकै डर लाग्ने भए पनि पछिल्लो समय भने भूकम्पको भय कम हुन थालेको बताए । ‘साइडमा अरू घर जोडिएका कारण अलि कम रिस्क छ । तर, छेउमै यति अग्लो घर भएपछि डर त लागिहाल्छ नि,’ उनले भने । असनका गल्लीमा सानो क्षेत्रफलको जमिनमा दर्जनौँ अग्ला घर बनेका छन् । स्थानीय शान्तराम मानन्धरको घर ठडिएको जग्गा पनि साढे एक आनाभन्दा बढी छैन । तर, उनको घर सात तला अग्लो छ । त्यही घरको छेउमा मुन्नाकुमार गुप्ता फेन्सी पसल सञ्चालन गरेर बसेका छन् । जमलबाट असनतर्फ छिर्नासाथ रातो पेन्टिङ गरेको नौ तले अग्लो घर देखिन्छ । जुन घरको जमिन डेढ आनाभन्दा बढी छैन । तर, उनको घरछेउमै भूकम्पले छियाछिया पारेको अर्को माटोको तीनतले घर छ । माटोको घरमा ‘आरआर सु सेन्टर’ सञ्चालन गरेर बसेका राजन सुवेदीले भने, ‘यति अग्लो घर किन बनाइस् भनेर भन्न नमिल्ने, जति डर लागे पनि चुपचाप बस्नुको विकल्प छैन हामीसँग ।’ उनका अनुसार त्यही अग्लो घरका कारण एकातिरको जमिन पनि भासिएको छ । सुन्धारा सुन्धारामा एउटा नौतले भवन छ । टेकप्रसाद गौचनको सो भवन करिब साढे दुई आनामा मात्र निर्माण भएको छ । १२ वैशाख ०७२ मा जब भूकम्प गयो, दुई महिना गौचनको घरमा कोही पनि बसेनन् । त्यसको केही समयपछि गीता श्रेष्ठले जोखिम मोलेर निकुट होटेल सञ्चालनमा ल्याएकी थिइन् । ‘अहिले पनि चार तलाभन्दा माथि कोही पनि बस्दैनन्,’ उनी भन्छिन्, ‘पहिले हामी पनि यो घरको नवौँ तलामा बस्थ्यौँ । अहिले भने तीन तलामा बस्दै आएका छौँ ।’ सुन्धारामै रहेको नेपाली राष्ट्रिय फुटबल टोलीका पूर्वखेलाडी तथा प्रशिक्षक बालगोपाल महर्जनको घर पनि उस्तै छ । उनको घर झट्ट हेर्दा बाँसुरीजस्तो देखिन्छ । निकै सानो क्षेत्रफलमा बनेको महर्जनको घर सात तला अग्लो छ । उनकै घरछेउको उत्रै जग्गामा उत्तिकै अग्लो घर बनेको छ । तर, महर्जनको घरमा रेस्टुरेन्ट र फेन्सी पसल निर्धक्क चलेका छन् । सो घरको भुइँतलामा जुत्ता पसल गर्ने विनय महर्जन भन्छन्, ‘भूकम्प गएको एक महिनापछि मात्र यहाँ आएका हौँ । अहिले भने त्यति डर छैन ।’ न्युरोड न्युरोडमा अवस्थित बाराही ज्वेलर्स रहेको घर पनि उस्तै छ । सात तला अग्लो सो घर निकै सानो क्षेत्रफलमा बनेकोे छ । घरका छेउछाउमा थुप्रै घर टाँसिएर बनेका छन् । बागबजार बागबजारमा बाँसको झल्को दिने आठतले घर छ । उक्त जग्गाको क्षेत्रफल डेढ आनाभन्दा बढी देखिँदैन । होचा घरहरूबाट घेरिएको छ, त्यो बाँस घर । सो घरको छेउमै बस्ने देवी अर्यालले भनिन्, ‘छेउमै यति अग्लो घर हुँदा डर त निकै लाग्छ । तर, के गर्नु, हामीले भनेर नहुने ।’ भूकम्प गएपछि उनी दुई महिनासम्म तराई गएर बसिन् । उनी भन्छिन्, ‘के गर्नु, पैसा हुनेहरूले जे मन लाग्यो त्यही गर्छन् । घरवालालाई पनि डर र छिमेकीलाई पनि ।’ गोंगबु गोंगबुमा भूकम्पले ठूलो क्षति पु¥यायो । दर्जनौँ घर भत्कन पुगे । तर, अझै पनि गोंगबुमा सानो क्षेत्रफलमा अग्लो घर बनाउने क्रम रोकिएको छैन । पश्चिमाञ्चल दोहोरी साँझ रहेको ६ तले भवनमा डराई–डराई फेन्सी पसल राखेका छन् रविन तामाङले । भूकम्प गएको पाँच महिनापछि मात्र उनले पसलको सटर खोलेका थिए । उनी भन्छन्, ‘अग्लो घर भएका कारण अर्को घरमा सरौँ जस्तो त हुन्छ । तर, आठ लाख रुपैयाँ हालेर पसल किनेको छु, कसरी अर्को ठाउँमा जानू ?’ दीपज्योतिस्थित १३ नम्बर टोलको ३९८ नम्बरको घर पनि उस्तै अग्लो छ । नौतले उक्त भवन भूकम्पले समेत चर्किएको थियो । तर, त्यही भवनमा मनकुमारी परियारले होटेल गरी बसेकी छन् । उनलाई डर त छ, तर पनि उनी त्यही घरमा व्यवसाय गर्न बाध्य छिन् । यी त प्रतिनिधि उदाहरण मात्र हुन् । उपत्यकामा यसरी मापदण्डविपरीत घर निर्माण गर्नेको संख्या सयौँ छ । भूकम्पताका महानगरपालिकाले मापदण्डविपरीतको घर भत्काउने बताए पनि ऊसँगै त्यस्ता घरहरूको तथ्यांकसमेत छैन । काठमाडौंका जोखिमयुक्त साढे तीन हजार घर जस्ताको तस्तै भूकम्प गएलगत्तै काठमाडौं उपत्यकामा जोखिममा रहेका भवन भत्काइपाऊँ भन्दै उजुरी संकलन गरिएको थियो । तर, उजुरी संकलन गरिए, त्यस्ता घर भत्काइएन । घर भत्काउन धेरै उजुरी काठमाडौं महानगरपालिकामा परेको थियो । महानगरको तथ्यांकअनुसार त्यसवेला जोखिमयुक्त घर भत्काइपाऊँ भन्दै तीन हजार पाँच सय ३८ उजुरी परेका थिए । ती सबै उजुरी जिल्ला प्रशासन कार्यालय काठमाडौंमा पेस गरियो । तर, प्रशासनले कुनै पहल गरेन । काठमाडौं महानगरपालिकाका अधिकृत डा. उत्तरकुमार रेग्मीले उजुरी संकलन गरिएको, तर घर भत्काइएको घटना थाहा नभएको बताए । ‘महानगरपालिकाभित्रको उजुरी संकलन मैले नै गरेको हुुँ । ती उजुरी सिडिओ कार्यालयमा पेस गरिएका पनि हुन् । तर, त्यसमा कारबाही अघि बढाइएको मलाई सम्झना छैन,’ उनले भने ।
भूकम्प गएको दुई बर्ष पुरा, टहरामै छन् पीडित
काठमाडौं, बैसाख १२ । दुई वर्षको अवधिमा तीन पार्टीका तीन प्रमुख नेताले सरकारको नेतृत्व गरे पनि ९० प्रतिशत भूकम्पपीडितको बास अहिले पनि टहरामै छ । कांग्रेसका तत्कालीन सभापति सुशील कोइराला, एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष पुष्पकमल दाहालले नेतृत्व गरेका सरकारले पुनर्निर्माणका लागि ३४ अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ खर्च गरेका छन् । चालु आर्थिक वर्षमा ३० अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ र अघिल्लो आर्थिक वर्षमा चार अर्ब रुपैयाँ खर्च भएको राष्ट्रिय पुनर्निर्माण प्राधिकरणले जनाएको छ । प्राधिकरणले सार्वजनिक गरेको तथ्यांक विश्लेषण गर्दा भूकम्पपछिको पुनर्निर्माणमा सरकार असफल देखिएको छ । निजी आवास पुनर्निर्माणमा ९.५२ प्रतिशत, विद्यालय पुनर्निर्माणमा १४.४० प्रतिशत, स्वास्थ्य संस्था पुनर्निर्माणमा २१.५५ प्रतिशत, खानेपानी आयोजना पुनर्निर्माणमा ४.६८ प्रतिशत र पुरातात्विक सम्पदा पुनर्निर्माणमा १२ प्रतिशत मात्रै प्रगति देखिएको छ । प्राधिकरणलाई राष्ट्रिय योजना आयोगको महाशाखाका रूपमा सीमित गरिएका कारण पुनर्निर्माणले गति लिन नसकेको प्राधिकरणका अधिकारी स्विकार्छन् । पुनर्निर्माणमा शिथिलता आउनुमा प्राधिकरणका अधिकारी र सरकारी कर्मचारीबीच समन्वय अभावलाई मुख्य जिम्मेवार ठहर्याउने गरिएको छ । ‘लक्ष्य पूरा गर्न सकेका छैनौं’, प्राधिकरणका प्रमुख कार्यकारी अधिकृत गोविन्द पोखरेलले सोमबार आयोजित पत्रकार सम्मेलनमा स्विकार्नुभयो, ‘प्राधिकरणले नीति, बजेट र कार्यक्रम मात्रै बनाउँछ, समन्वयको चुनौती देखिएको छ ।’ निर्वाचन मिति घोषणासँगै ग्रामीण क्षेत्रका कर्मचारीलाई निर्वाचन आयोगका काममा परिचालन गरिएपछि पुनर्निर्माणको काममा थप शिथिलता आएको छ । एक वर्ष म्याद थप्नसक्ने व्यवस्थासहित पाँच वर्षका लागि गठन गरिएको प्राधिकरणका कार्यकारी अधिकृत पोखरेलले भन्नुभयो, ‘हामी ढिलो भएका छौं, जनशक्ति परिचालनसहितका उपाय खोजिरहेका छौं ।’ पोखरेलले ४० प्रतिशत भूकम्पपीडितले घर बनाएको दाबी गरे पनि सरकारले पहिचान गरेका पीडितको विश्लेषण गर्दा त्यो तथ्यांक सही सावित हुने देखिँदैन । सरकारले ३१ जिल्लामा सात लाख १७ हजार दुई सय ५१ भूकम्पपीडित पहिचान गरेको छ । भूकम्पबाट अतिप्रभावित १४ जिल्लामा अनुदान सम्झौता गर्नेको संख्या पाँच लाख ६२ हजार दुई सय ७८ छ भने पहिलो किस्ताको रकम लिने पाँच लाख ४३ हजार ६ सय ६ जना मात्रै छन् । तीमध्ये घर निर्माण गर्न थाल्ने ४९ हजार ६ सय ८१ जना मात्रै छन् । घर निर्माण गर्न थालेकामध्ये ३४ हजार दुई सय ९४ जनाले दोस्रो किस्ताका लागि निवेदन दिएका छन् । तीमध्ये १४ हजार पाँच सय ५७ जना दोस्रो किस्ता भुक्तानीका लागि प्रमाणीकरण भएका छन् । आफैं घर निर्माण गर्ने भूकम्पपीडितको संख्या १८ हजार ६ सय ३३ छ । जनशक्ति अभाव, ग्रामीण क्षेत्रमा अनुपयुक्त घरका डिजाइन, विकट ग्रामीण क्षेत्रमा प्राविधिक र कर्मचारी नपुग्नु, सरकारले दिएको अनुदानले घर बनाउन अपर्याप्त हुनु, थप रकम जुटाउन ऋणको सहज व्यवस्थापन नहुनु, पैसा कमाउन घरधनी स्वयं विदेश वा सहर पस्नुजस्ता कारणले अनुदान सम्झौता गरेर पहिलो किस्ताको रकम लिएकाले पनि घर निर्माण थालेको देखिँदैन । एक सय ३३ वटा पूर्ण क्षति र ६ सय १७ वटा आंशिक क्षति भएका पुरातात्विक सम्पदामध्ये बौद्धनाथ क्षेत्रबाहेक अन्यको पुनर्निर्माण पूरा भएको छैन । पाटन दरबार क्षेत्रका २८ वटा, वसन्तपुर दरबार क्षेत्रका १२ वटा, भक्तपुर दरबार क्षेत्रका १९ वटा, स्वयम्भू क्षेत्रका चारवटा, पशुपति क्षेत्रका २१ वटा, चाँगुनारायण परिसरका पाँचवटा सम्पदा पुनर्निर्माण भइरहेको प्राधिकरणले जनाएको छ । पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने सात हजार नौ सय २३ वटा विद्यालयमध्ये जाइकाको सहयोगमा ६ वटा जिल्लामा निर्माण गर्नुपर्ने दुई सय ८३ वटा छन् । तीमध्ये ८३ वटा विद्यालय निर्माण भइरहेका छन् । एसियाली विकास बैंकले आठवटा जिल्लामा निर्माण गर्ने जिम्मा लिएका एक सय ६० मध्ये ४९ वटा विद्यालय भवन निर्माण भइरहेको प्राधिकरणले जनाएको छ । विभिन्न गैरसरकारी संस्थाले निर्माण गर्ने जिम्मा लिएका एक हजार दुई सय ५० वटामध्ये तीन सय २५ वटा विद्यालय निर्माण सम्पन्न भएका छन् भने नौ सय २५ वटा निर्माण भइरहेका छन् । विद्यालय व्यवस्थापन समितिले जिम्मा लिएका आठ सय १६ वटा विद्यालय निर्माण सम्पन्न भएका छन् । हालसम्म एक हजार एक सय ४१ वटा विद्यालय निर्माण भएका छन् भने एक हजार ५९ वटा पुनर्निर्माण भइरहेका छन् । भूकम्पबाट पूर्णरूपमा चार सय ४० वटा, आंशिक रूपमा दुई सय १० वटा र दुई सय ७९ वटा सामान्य क्षति भएका स्वास्थ्य संस्थामध्ये हालसम्म दुई सयवटा मात्रै निर्माण पूरा भएका छन् । वीर अस्पताल र परोपकार प्रसूति गृह जाइकाको सहयोगमा निर्माण हुने प्राधिकरणले जनाएको छ । प्राधिकरणका अनुसार गोरखा, रसुवा, दोलखा र रामेछापका जिल्ला अस्पताल जर्मनीको केएफडब्ल्यूको सहयोगमा निर्माण भइरहेका छन् । नुवाकोट जिल्ला अस्पताल र नुवाकोटका १० वटा स्वास्थ्य संस्थाका प्रिफेब भवन कोइकाको सहयोगमा निर्माण भइरहेको छ । बाह्रबिसे स्वास्थ्यकेन्द्र अमेरिकी सहयोग नियोगको सहयोगमा निर्माण भइरहेको छ । भूकम्पबाट प्रभावित ३१ जिल्लामा पूर्ण र आंशिक रूपमा क्षति भएका सात हजार सात सय ४१ वटा खानेपानी आयोजनामध्ये तीन सय ६३ वटा मात्रै निर्माण पूरा भएका छन् । दुई हजार ६ सय ८८ वटा पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने र तीन हजार सात सय ७६ वटा मर्मत गर्नुपर्ने सरकारी भवनमध्ये ५१ वटाको मात्रै निर्माणका लागि ठेक्का सम्झौता भएको छ । २९ वटाको टेन्डर आह्वान भएको छ । सेनाका ३३ वटा भवन निर्माण पूरा भएका छन् भने चालु आर्थिक वर्षमा ३७ वटा निर्माण पूरा हुनेछन् । सामान्य क्षति भएका नेपाल र सशस्त्र प्रहरीका पाँच सय ५० वटा भवन निर्माण भएका छन् । पुनर्निर्माणका लागि हालसम्म ३४ हजार दुई सय ४३ जना डकर्मीले तालिम लिएका छन् । निजी आवास, विद्यालय र विश्वविद्यालयका भवन, पुरातात्विक सम्पदा, सरकारी भवन र स्वास्थ्य संस्था पुनर्निर्माण गर्न मात्रै तीन खर्ब आठ अर्ब रुपैयाँ अभाव रहेको प्राधिकरणले जनाएको छ । जोखिमयुक्त भनी अनुमान गरिएका चार सय ७५ वटा बस्तीमध्ये तीन सय १७ वटाको मात्रै भौगर्भिक अध्ययन भएको छ भने एक सय ५८ वटा बस्तीको अध्ययन नै भएको छैन । अध्ययनबाट एक सय ११ वटा बस्ती स्थानान्तरण गर्नुपर्ने देखिएको छ । तथ्यांकमा पुनर्निर्माण भूकम्पपीडित पहिचान ७१७२५१ अनुदान लिएर, नलिईकन घर बनाउने ६८३१४ भूकम्पपीडित पहिचान ७१७२५१ अनुदान लिएर, नलिईकन घर बनाउने ६८३१४ ९.५२ प्रतिशत पुनर्निर्माण गर्नुपर्ने विद्यालय ७९२३ पुनर्निर्माण सम्पन्न भएका विद्यालय ११४१ १४.४० प्रतिशत क्षति भएका स्वास्थ्य संस्था ९२८ पुनर्निर्माण सम्पन्न भएका स्वास्थ्य संस्था २०० २१.५५ प्रतिशत क्षति भएका खानेपानी आयोजना ७७४१ निर्माण सम्पन्न भएका आयोजना ३६३ ४.६८ प्रतिशत क्षति भएका पुरातात्विक सम्पदा ७५० पुननिर्माण भइरहेका सम्पदा ९० १२ प्रतिशत यो खबर आजको अन्नपूर्ण पोस्टमा छ ।
‘न्यायाधीशको प्रमाणपत्र सुरक्षित’
काठमाडौँ, वैशाख १२। न्याय परिषद्ले सर्वोच्च अदालतका वरिष्ठतम न्यायाधीश एवम् परिषद्का सदस्य गोपाल पराजुलीको सबै शैक्षिक योग्यताका प्रमाणपत्रका प्रतिलिपि सुरक्षित रहेको जनाएको छ । परिषद् सचिवालयका प्रवक्ता निर्मला पौडेलले सोमबार जारी गरेको प्रेस विज्ञप्तिमा सो सम्बन्धमा परिषद्मै नबुझी समाचार आएकाप्रति असन्तोष व्यक्त गरिएको छ । विज्ञिप्तमा भनिएको छ, “न्यायाधीशको व्यक्तिगत अभिलेख राख्ने न्याय परिषद् सचिवालय हो, सचिवालयको कुनै आधिकारिक व्यक्तिलाई सम्पर्क नगरी समाचार तयार पारेको हुँदा समाचारमा कुनै सत्यता नभएको हुँदा यसबाट भ्रममा नपर्न सबैलाई जानकारी गराउछौँ ।” आगामी दिनमा न्यायालय, न्यायाधीश, स्वतन्त्र न्यायपालिकामा आँच आउने र न्याय सम्पादनको कार्यमा नै गम्भीर असर पर्ने गरी यस्ता समाचार प्रकाशन नगर्न र समाचार प्रकाशन गर्नुपूर्व सचिवालयसँग सम्पर्क गरेर मात्र सत्य समाचार सम्प्रेषण गर्न परिषद्ले अनुरोध गरेको छ । रासस
समान र समतामूलक शिक्षाका लागि विश्वव्यापी कार्यसप्ताह सुरु
काठमाडौँ, वैशाख १२ । सबै बालबालिकाले समान र समतामूलक रुपमा शिक्षा पाउनुपर्ने आवाजसहित शिक्षाका लागि राष्ट्रिय अभियान (एनसिइ) नेपालले मुलुकभरी शिक्षाका लागि विश्वव्यापी कार्यसप्ताह सुरु गरेको छ । एनसिइ नेपालले यहाँ आज पत्रकार सम्मेलन गरी संविधानको मौलिक हकका रुपमा रहेको माविसम्म निःशुल्क शिक्षाको सुनिश्चितताका लागि केन्द्र, प्रदेश वा स्थानीय सरकारले कुल बजेटको २० प्रतिशत शिक्षामा विनियोजित गरी सुशासन कायम हुनुपर्ने भन्ने आवाजसहित देशभर आजबाट एकसातासम्म अभियान मनाइने घोषणा गरेको हो । यो अभियानले यसप्रति सरकार र सम्बद्ध निकायलाई जवाफदेही र उत्तरदायी बनाउने अपेक्षा लिएको छ । विश्वव्यापी कार्य सप्ताहलाई यस वर्ष दिगो विकासको लक्ष्य नं ४ मा रहेका शिक्षामा जवाफदेही बनाउने र नागरिक सहभागिता भन्ने मूलभाव रहेको छ । सन् २०१५ मा नेपाललगायत विश्वका अधिकांश राष्ट्रले दिगो विकास लक्ष्य तथा सन् २०३० सम्मको शिक्षाका लागि कार्यढाँचा कार्यान्वयनका निम्ति प्रतिबद्धता जनाएकाले त्यसलाई पछ्याउँदै यो सप्ताह मनाइएको हो । शिक्षाका लागि विश्वव्यापी अभियान (जिसिइ) ले नेपालसहित करिब १०० मुलुकमा एकैसाथ यो सप्ताह मनाउन सुरु गरेको छ । अभियानअन्तर्गत नागरिक धर्ना, सार्वजनिक बहस, आमसञ्चार परिचालन, राजनीतिक दललाई ज्ञापनपत्र बुझाउनेजस्ता कार्यक्रम तय गरिएको एनसिइ नेपालका अध्यक्ष कुमार भट्टराईले बताउनुभयो । पत्रकार सम्मेलनमा नेपाल शिक्षक महासङ्घका महासचिव तीलल कुँवर, अभिभावक सङ्घ नेपालका वरिष्ठ उपाध्यक्ष सरिता अर्याल, सामुदायिक विद्यालय राष्ट्रिय महासङ्घका अध्यक्ष कृष्ण थापा लगायतले अभियानमा आफूहरुको सहभागिता रहने जनाउनुभयो । रासस