काठमाडौँ, वैशाख ११ । निजी विद्यालयले बढाएको शुल्क फिर्ता नगरेको भन्दै संयुक्त विद्यार्थी सङ्गठनले आन्दोलनका कार्यक्रम सार्वजनिक गरेका छन् । अनेरास्ववियु केन्द्रीय कार्यालयमा आज बसेको संयुक्त विद्यार्थी सङ्गठनको बैठकले जिल्ला शिक्षा कार्यालय घेराउदेखि निजी विद्यालयमा तालाबन्दी गर्नेजस्ता आन्दोलनको कार्यक्रम घोषणालगायतका कार्यक्रमहरु सार्वजनिक गरेको छ । अभिभावकको ढाडसेक्नेगरी वृद्धि गरिएको शुल्क सरकारले फिर्ता गराउन बेवास्ता गरेकाले आन्दोलन गर्नुपरेको अनेरास्ववियुका अध्यक्ष नवीना लामाले बताएकी छिन् । वृद्धि शुल्क फिर्ता गर्नका लागि सरकारलाई तीन दिने अल्टिमेटन दिइएकोमा पनि सरकारले वेवास्ता गरेकाले बाध्य भएर आन्दोलनमा उत्रिनुपरेको उनले बताइन् । सार्वजनिक कार्यक्रम अनुसार बुधबार देशभरिका जिल्ला शिक्षा कार्यालयमा घेराउ गर्ने, बिहीबार चर्को शुल्क लिने निजी शैक्षिक संस्थाको लेखा र प्रशासनमा तालबन्दी गर्ने र शुक्रबार निजी तथा आवासीय विद्यालय अर्गनाइजेशनको केन्द्रीय र जिल्ला कार्यालयमा तालाबन्दी गरिनेछ । त्यस्तै आन्दोलन अवधिभरी संयुक्त विद्यार्थी सङ्गठनका तर्फबाट स्कुलको शुल्क अनुगमन गरिनेछ । बैठकमा नेपाल विद्यार्थी सङ्घका अध्यक्ष नैनसिंह महर, अनेरास्ववियु क्रान्तिकारीका सचिवालय सदस्य डिबी साउद, अनेरास्ववियु पाँचौँका अध्यक्ष धनश्याम मिश्र, नेपाल क्रान्तिकारी विद्यार्थी सङ्घका अध्यक्ष निरज लबजु, नेत्रविक्रम चन्द निकट अखिल क्रान्तिकारी महासचिव दीपेन्द्र चलाउने, अखिल छैटौँका अध्यक्ष विमल पोखरेललगायत सहभागिता थियो ।

काठमाडौँ, वैशाख ११। नागरिक समाजका अगुवा तथा पत्रकारले मुलुकमा पछिल्लो राजनीतिमा भ्रष्टाचार मौलाएकोमा दुःख व्यक्त गरेका छन् । ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनल नेपालले आयोजना गरेको ‘नेपालमा राजनीतिक भ्रष्टाचारको व्यापकता’ विषयक अन्तक्र्रियामा उनीहरुले पछिल्लोपटक राजनीतिक क्षेत्रमा सबैभन्दा बढी भ्रष्टाचार मौलाउँदै गएको हुँदा सो क्षेत्र पारदर्शी र जवाफदेही हुनुपर्ने धारणा व्यक्त गरे । व्यवस्थापिका–संसद्, सुशासन तथा अनुगमन समितिका सभापति मोहनसिंह राठौरले मुलुकमा व्याप्त राजनीतिक अस्थिरताका कारण भ्रष्टाचार बढ्दै गएकाले सबैभन्दा पहिला राजनीतिक स्थिरता कायम गर्नुपर्ने आवश्यकता औल्याए । पत्रकार हरिबहादुर थापाले कार्यपत्र प्रस्तुत गर्दै राजनीतिक दलका नेताले नीति नियम, कानुनमै भ्रष्टाचार गर्न मिल्नेगरी निर्माण गरेको बताए । टिप्पणीकर्ताद्वय वरिष्ठ अधिवक्ता विश्वकान्त मैनाली र वरिष्ठ पत्रकार युवराज घिमिरेले मुलुकमा व्याप्त भ्रष्टाचार अन्त्य गरेको खण्डमा मात्र देशको विकास हुनसक्ने विचार व्यक्त गरे । ट्रान्सपरेन्सी इन्टरनेशनल नेपालका अध्यक्ष हरि अर्यालले सबैभन्दा बढी राजनीतिक क्षेत्रमा नै भ्रष्टाचार भएकाले हरेक राजनीतिक दलका नेताले आफ्नो सम्पत्ति र पार्टीमा रहेका खर्च सार्वजनिक गर्नुपर्ने धारणा राखेका थिए । रासस

काठमाडौँ, वैशाख ११ । पूर्व राष्ट्रपति डा रामवरण यादवले राजनीतिक दलहरुको खिचातानीका कारण जनआन्दोलनबाट प्राप्त भएको लोकतन्त्रलाई अझै संस्थागत गर्न नसकिएको बताएका छन् । युवा संसद् नेपालको आयोजनामा ‘युवा सार्क क्षेत्रीय सम्मेलन’को उद्घाटन गर्दै पूर्वराष्ट्रपति यादवले ७० वर्षको उपलब्धिबाट आएको लोकतन्त्र राजनीतिक दलहरुको राजनीतिक खिचातानीका कारण अझै ओझेलमा परेको बताए । सबै मिलेर लोकतन्त्रको संस्थागत गर्नु आजको आवश्यकता भएको उनले बताएका छन् । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले सरकारमा असन्तुष्टि पक्षलाई समेट्ने प्रयास गरेकोप्रति प्रशंसा गरेका छन् । उनले संविधान घोषणा आफ्नै पालामा भएको भन्दै संविधान जारी गर्दा छुटेका समुदायलाई समेटेर निर्वाचनमा जान राजनीतिक दललाई आग्रह गरे । यादवले तीनै तहको निर्वाचन गरेर देशमा शान्ति, स्थिरता कायम गर्दै आर्थिक समृद्धि हासिल गर्नुपर्ने धारणा व्यक्त गरेका छन् । कार्यक्रममा नेपालका लागि भारतीय राजदूत मञ्जीवसिंह पुरी, नेपालका लागि बङ्गलादेशका राजदूत मास्फी विन्टे साम्स र नेपालका लागि पाकिस्तानका राजदूत मजहर जावेदलगायतले सार्क क्षेत्रको विकासमा युवाले महत्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्ने बताउँदै युवालाई पनि सार्कले उचित स्थान दिनुपर्ने बताए । बुधबारसम्म चल्ने सम्मेलनमा सार्क देशका दिगो विकासका समस्याका बारेमा छलफल गरिनेछ ।

लोकेश धामी कैलाली, बैशाख ११ । नेकपा एमालले कैलालीका १३ मध्ये १० वटा स्थानीय तहमा स्थानीय तहको लागि प्रमुख र उपप्रमुखको उम्मेदवार तय गरेको छ । एमाले प्रदेश नम्बर सातको बैठकले स्थानीय तहमा उम्मेदवारको टुंगो लगाएको हो । धनगढी उपमहानगरपालिका तथा गोदावरी नगरपालिका र लम्की–चुहा नगरपालिकामा उम्मेदवारको टुड्डो लाग्न बाँकी रहेको एमाले प्रदेश समितिका कार्यालय सचिव दिनेशचन्द्र सुवेदीले जानकारी दिए । धनगढी उपमहानगरपालिकामा उम्मेदवार एमाले स्थानीय समितिले छान्ने छ । कैलालीका बाँकी दुई नगरपालिकामा केही प्राविधिक कुरा मिल्न बाँकी रहेको उनले बताए । एमालेले टीकापुर नगरपालिकामा प्रमुखमा तपेन्द्र रावल तथा उपप्रमुखमा कमला केसीलाई उम्मेदवार बनाएको छ । भजनी नगरपालिकामा प्रमुखमा प्रदिप मल्ल र उपप्रमुखमा मधुमती चौधरी, घोडाघोडी नगरपालिकाको प्रमुखमा अमर साउँद र उपप्रमुखमा लक्षमी चौधरी तथा गौरीगड्डा नगरपालिकाको प्रमुखमा भीम देउवा र उपप्रमुखमा अञ्चला चौधरीलाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय एमालले गरेको छ । यस्तै मोहन्याल गाउँपालिकाको प्रमुख नवलसिंह रावल, उपप्रमुख पुजा बुढा, चुरे गाउँपालिकाको प्रमुखमा धनबहादुर रोक्कामगर र उपप्रमुखमा दीपा साउँद, बर्दगोरिया गाउँपालिकाको प्रमुखमा कर्ण कुँवर र उपप्रमुखमा सावित्रा सापकोटालाई उम्मेदवार बनाउने निर्णय भएको सचिव सुवेदीले जानकारी दिए । यस्तै कैलारी गाउँपालिकाको प्रमुखमा रामप्रसाद चौधरी र उपप्रमुखमा झुमादेवी चौधरी, जानकी गाउँपालिकाको प्रमुखमा जगत चौधरी र उपप्रमुखमा गड्डा थापा तथा जोशीपुर गाउँपालिकाको प्रमुखमा प्रेमलाल चौधरी र उपप्रमुखमा गोमा आचार्यलाई एमालेले उम्मेदवार बनाएको छ । गोदावरी नगरपालिकाको प्रमुखका लागि हरिसिंह साउँद, कृष्णप्रसाद सुवेदी र खम्ब बुढा तथा लम्की–चुहा नगरपालिकाको प्रमुखका लागि महादेव बजगाई, रतन थापा र कर्ण जैसीको नाम सिफारिस भएर आएको सुवेदीले जानकारी दिए । प्रदेश समितिको बैठकले प्रदेश नम्बर ७ का ८८ वटा स्थानीय तहमध्ये ८२ तहमा उम्मेदवार टुड्डो लगाएको सचिव सुवेदीले जानकारी दिए । दार्चुला, बैतडी र बझाङका धेरै तहबाट निर्विरोध सिफारिस भएर आएका उनले बताए । उनले अधिकांश वडाहरुमा पनि जिल्ला समितिहरुले उम्मेदवार छनौट गरिसकेको बताए ।

रसुवा, वैशाख ११ । नेपाली काङ्ग्रेस धैबुङग गाउँ कमिटिका पूर्वसभापति टंक प्रसाद ढकाल माओवादी केन्द्रमा प्रवेश गरेका छन् । औपचारिक कार्यक्रममा ढकाललाई माओवादी केन्द्र रसुवाका उपाध्यक्ष माधव लामिछाने “समिर” तथा जिल्ला कार्यालय सदस्य एबम उत्तरगया गाउपालिका प्रमुखका उम्मेदवार मेघनाथ घिमिरे ‘प्रभाकर’ले संयुक्त रुपमा खादा ओढाएर माओवादी केन्द्रमा प्रबेश गराएका थिए। कालिका गाउपालिका–२ कालिकास्थानका स्थाई बासिन्दा ढकाल ३७ बर्ष देखी नेपाली काङ्ग्रेसको राजनीतिमा सकृय रहेका अनुभबी र पाका नेता हुन् । स्थानिय माझ निकै लोकप्रिय ढकाल राजनीतिको अलवा समाजसेवीका रुपमा पनि परिचित छ्न् । निकै लामो समय राजनीति र समाजसेवामा लागेका ढकाल बिभिन्न सामाजिक संस्थाहरुमा समेत क्रियाशील छन् । पार्टी प्रबेश कार्यक्रममा बोल्दै ढकालले आफुले ३७ बर्ष सम्म नेपाली काङ्ग्रेसमा रहेर पार्टिका लागि काम गर्दा पनि उपयुक्त मुल्याङ्कन नभएको भन्दै इमान्दार र कृयाशिल सदस्यहरुलाई संरक्षण गर्ने सवालमा आफु माओवादीबाट प्रभाबित भएको बताए ।

सोलुखुम्बु, वैशाख ११ । दूधकौसिका गाउँपालिका–८ देउसामा बिहीबार बिहान बोलेरो जिप दुर्घटना हुँदा एकजनाको मृत्यु भएको छ भने आठजना घाइते भएका छन् । सोताङ गाउँपालिका–५ मसेदा निवासी ३० वर्षीया विष्णुमाया बस्नेतको ज्यान गएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय, सोलुखुम्बुले जनाएको छ। घाइतेमध्ये एकजनाको अवस्था गम्भीर रहेको छ । दुई महिनाको शिशुसहित घाइते सबैको उद्धार गरी जिल्ला अस्पताल फाप्लु ल्याइँदैछ। दूधकौसिका गाउँपालिका–८ दिप्लीघाटबाट कटारीका लागि छुटेको बा१२च ३६४७ नंको बोलेरो उकालोमा ब्रेकफेल हुँदा दुर्घटना भएको घटनास्थलबाट ट्राफिक प्रहरी इन्चार्ज भेषबहादुर थापाले जानकारी दिए । जिप सडकदेखि करिब ७० मिटर तल खसेको थियो ।

काठमाडौँ, वैशाख ११ । राष्ट्रिय सतर्कता केन्द्रमा नौ महिनाको अवधिमा सरकारी कार्यालयमा अनियमितता भएका सात ७७३ वटा उजुरी दर्ता भएको छ । दर्ता भएका उजुरीमध्ये ४८३ वटा उजुरी फछ्र्यौट गरिएको केन्द्रका प्रवक्ता विष्णुराज लामिछानेले राससलाई जानकारी दिनुभयो । विसं २०७३ असारसम्म फछ्र्यौट हुन बाँकी रहेका ६२२ उजुरीमध्ये चैत मसान्तसम्म ४०३ को किनारा लगाइएको छ । नौ महिनाको अवधिमा कुल ८८६ उजुरी फछ्र्यौट भएको प्रवक्ता लामिछानेले बताए । “उजुरी परेकामध्ये छानबिनका क्रममा ६८५ को कुनै सत्यता पाइएन, यी उजुरीको छानबिनका क्रममा कुनै प्रमाण प्राप्त हुन सकेन”– उनले भने । केन्द्रमा परेका उजुरीलाई मन्त्रालयगत रुपमा विभाजन गर्दा शिक्षा मन्त्रालय र अन्तर्गतका निकायको सबैभन्दा बढी १८२ उजुरी परेका छन् । शिक्षा मन्त्रालयअन्तर्गत शिक्षक राहत कोटा, विद्यार्थी सङ्ख्याका आधारमा वितरण गरिने पाठ्यपुस्तक, खाजाको पैसामा अनियमितता हुने गरेको उजुरी पर्ने गरेको निगरानी तथा अनुगमन शाखा प्रमुख कमलप्रसाद अधिकारीले बताए ।

बाँके, वैशाख ११ । बाँके जिल्लाको डुडवा गाउँपालिकास्थित कुडवामा आइतबार राति १२ बजे सुरु भएको आगलागीमा मुन्सीराम मुराउका परिवारका तीन बालबालिकाको मृत्यु भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालयका प्रहरी निरीक्षक वीरबहादुर थापाले जानकारी दिए छ । थापाका अनुसार मुन्सीरामका १० वर्षे छोरी सोनी, ८ वर्षीया राधा मुराउ र ६ वर्षीय पवन मुराउको जलेर घटनास्थलमै मृत्यु भएको हो । आगलागीमा स्थानीयका ६ वटा घर र दुइटा गोठ जलेर खरानी भएका छन् ।

नुवाकोट, वैशाख १० । पुनःनिर्माणमा श्रम आदानप्रदान (पर्म) विधि कति प्रभावकारी हुँदो रहेछ भन्ने जीवन्त र सशक्त उदाहरण किस्पाङ गाउँपालिकाअन्तर्गतका काउले र भाल्चेका भूकम्पपीडितले प्रस्तुत गरिरहेका छन् । यी दुई गाउँका बासिन्दाले भूकम्पपछि निजी घर आवास बनाउन हराउँदै र मासिँदै गएको पर्म विधिलाई सशक्त रुपमा ब्यूँताउँदा अन्यका लागि प्रेरणासमेत बन्न पुगेको छ । उसो त ‘महिलाले घर बनाउन हुँदैन’ भन्ने परम्परागत मान्यतालाई यहाँका महिलाले अन्त्य गर्दै महिलाको मात्र छुट्टै समूह गठन गरी सामूहिक रुपमा पर्म विधिद्वारा धमाधम घर निर्माण, आय आर्जन र जीविकोपार्जनका अन्य विविध कामसमेत गरिरहेका छन् । घडेरी सम्याउने, जग खन्ने, निर्माणका लागि आवश्यक सामग्री निर्माणस्थलसम्म जम्मा गर्नेदेखि लिएर दक्ष डकर्मीलाई आवश्यक पर्ने सहयोग गर्ने काम महिलाले यहाँ गरिरहेका छन् । काउले वडा नं ३ मा गठित महिला समूहकी ४५ वर्षीया सार्की तामाङले भन्नुभयो– “समूहमा बसेर यति छिटो घरको छाना हाल्ने दिन आउँछ भन्ने लागेकै थिएन ।” उनी एक्लै भएपनि पर्म लगाएर समूहले बनाएको घरको छाना हाल्न मात्र बाँकी रहेको छ । उनका दुई छोरा घरबाहिर छन् । बूढा अशक्त छन् । गाउँमा आवास निर्माण समूह गठन पर्दा उनी समूहमा आबद्ध भइन् । काउलेमा निजी आवास निर्माण गर्न गठन भएका आठवटा समूहमध्ये तीनवटा समूह त महिलाका मात्र रहेका छन् । समूहमा आबद्ध सबैले पर्मद्वारा धमाधम दिनरात, घाम पानी नभनी ‘आफ्नो लागि आफ्नाले’ नै घर बनाइरहेका छन् । यसैगरी भाल्चेमा पनि निजी आवास निर्माण गर्न सातवटा समूह सक्रिय रहेको छन् । ती समूहमा रहेका सबैले नै पर्मद्वारा नै आवास निर्माणमा जुटिरहेका छन् । उसो त नेपाल रेडक्रस सोसाइटीले भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रमअन्तर्गत अमेरिकन रेडक्रसको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा ती दुई गाउँका एक हजार ९५८ निजी आवास निर्माण, जीविकोपार्जनलगायत अन्य आय आर्जन बढाउन उनीहरुलाई आर्थिक एवम् प्राविधिक सहायता प्रदान गरिरहेको छ । भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रम, नुवाकोट जिल्ला कार्यक्रम संयोजक शारदा खतिवडाका अनुसार हाल ती दुई गाउँका अधिकांशले पहिलो किस्ताबापतको रकम प्राप्त गरिसकेका छन् । डिपिसीसम्म सम्पन्न ४३० लाभग्राहीमध्ये २४४ लाभग्राहीले दोस्रो किस्ताबापतको रकम बुझिसकेका र बाँकीको प्राविधिक अनुगमनका साथ घर बनाउन तीव्रता दिइरहेका छन् । समाजशास्त्रीसमेत रहनुभएका खतिवडा पर्म प्रणालीले सामाजिक एकता र सहिष्णुतालाई बलियो बनाउँदै विपद्का समयमा समुदाय एकजुट भई सामना गर्ने, धैर्य धारण गर्ने र पुनःनिर्माणमा एकजुट हुन प्रेरित बनाउने हुँदा यसप्रति समाजलाई थप उत्साहित, जागरुक बनाउने बताउनुहुन्छ । सात हजार निजी आवास निर्माणमा तीव्रता सोसाइटीले भूकम्पबाट अति प्रभावित १४ जिल्लाहरु गोरखा, धादिङ, रसुवा, नुवाकोट, काठमाडौँ, ललितपुर, भक्तपुर, दोलखा, सिन्धुपाल्चोक, मकवानपुर, सिन्धुली, ओखलढुङ्गा र रामेछापमा विभिन्न देशका रेडक्रसको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रम सञ्चालनमा ल्याएको थियो । विपद्को सामना गर्न सक्नेगरी समुदायको क्षमता विकास गराउने, विपन्न तथा सङ्कटापन्न समुदायलाई मानवीय सहायताको उपलब्ध गराई पुनः पहिलेकै सुरक्षित अवस्थामा पु¥याउने सो कार्यक्रमको मुख्य ध्येय रहेको कार्यक्रमका केन्द्रीय संयोजक उमेश ढकालले जानकारी दिनुभयो । सो कार्यक्रम विशेष गरी अति विपन्न तथा सीमान्तकृत समुदायको आर्थिक एवम् सामाजिक जीवनस्तर माथि उठाउन टेवा पु¥याउन छवटा विषयगत क्षेत्र आवास निर्माण, खानेपानी, सरसफाइ तथा स्वच्छता, स्वास्थ्य, जीविकोपार्जनका साथमा नेपाल रेडक्रस सोसाइटी (नेरेसो)को संस्थागत विकास गर्न कार्यक्रम केन्द्रित रहेको छ । हाल सो कार्यक्रमले ओखलढुङ्गाको हर्कपुर गाविसमा ३२७ र प्राप्चा गाविसमा १९३, रामेछापको रामपुर गाविसमा ६४३, मन्थली दुईमा ४२६, सिन्धुलीको शीतलपाटी गाविसमा ८८० मा रेडक्रस तथा रेडक्रिसेन्ट सोसाइटीहरुको अन्तर्राष्ट्रिय महासङ्घको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा आवास निर्माणमा सहयोग गरिरहेको संयोजक ढकालले बताउनुहुन्छ । यसैगरी सोसाइटीले जापानिज रेडक्रस सोसाइटीको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा सिन्धुपाल्चोकको थाम्पालकोटमा ६८३, थाम्पाल धापमा ८१०, अमेरिकन रेडक्रस सोसाइटीको आर्थिक एवम् प्राविधिक सहयोगमा नुवाकोटको काउले ९५३, भाल्चेमा एक हजार पाँच, रसुवाको ठूलोगाउँमा ४४३ र मकवानपुरको गोगनेमा ६३७ भूकम्पपीडितलाई आवास निर्माणमा सहयोग गरिरहेको छ । कार्यक्रमले अतिप्रभावित १४ वटै जिल्लाका चार हजार २०० जनालाई भूकम्प प्रतिरोधी घर बनाउन डकर्मी तालिम प्रदान गरिसकेको छ । यस्ता डकर्मी हाल निर्माणमा जुटिरहेका छन् । करिब ४४ हजार व्यक्तिलाई सुरक्षित रुपमा आवास निर्माण कसरी गर्ने भन्ने विषयमा प्राविधिक ज्ञान प्रदान गरिएको कार्यक्रम संयोजक ढकालले जानकारी दिनुभयो । स्वास्थ्य केन्द्र निर्माण हुँदै अर्काेतर्फ भूकम्पले क्षति पु¥याएका स्वास्थ्य संस्थाको पुनःनिर्माणमा सोसाइटीले सहयोग गरिरहेको छ । भूकम्प प्रतिकार्य कार्यक्रमका स्वास्थ्य संयोजक डा मौसम बोहराका अनुसार भूकम्प अतिप्रभावित धादिङ, सिन्धुपाल्चोक र काभ्रे जिल्लाका विभिन्न २९ स्वास्थ्य चौकीका पुनःनिर्माण जारी रहेकामध्ये चारवटा सम्पन्न भइसकेका छन् । रसुवाको जिल्ला अस्पताल निर्माणाधीन रहेको छ । स्वास्थ्य संस्था भवन पुनःनिर्माण गरी सेवा सञ्चालन गर्न, स्वास्थ्य संस्थाको स्तरोन्नति, समुदायमा आधारित स्वास्थ्य प्रवद्र्धनको लागि प्राथमिक उपचार, पोषण, पूर्णखोप, सुरक्षित मातृत्व, स्वास्थ्य व्यवहार तालिम सञ्चालन एवम् मनोसामाजिक सहायता जारी रहेको उहाँले जानकारी दिनुभयो । यसैगरी सोही कार्यक्रमले भूकम्पले क्षतिग्रस्त खानेपानी आयोजनाहरुको पुनःनिर्माण, थप खानेपानी आयोजना सञ्चालन, खानेपानी उपभोक्ता समूहलाई आवश्यक तालिम, शौचालय पुनःनिर्माण, स्वच्छता प्रवद्र्धनसम्बन्धी गतिविधि सञ्चालन तथा खुलादिशामुक्त क्षेत्र घोषणा गर्ने सरकारको अभियानमा सहयोग गर्ने कार्य पनि अगाडि बढाइरहेको छ । जीविकोपार्जनअन्तर्गत कृषि तथा पशुपालनसम्बन्धी तालिम, पशु नश्ल सुधार, पशुधन बिमा प्रवद्र्धन, स्थानीय सीप, स्रोत साधनमा आधारित साना व्यवसाय सञ्चालन, स्थानीय बजारमा भएका गैरकृषि उत्पादन प्रवद्र्धन, सिँचाइ सुविधाजस्ता १५ हजारभन्दा बढी योजना १४ जिल्लामा सञ्चालनमा रहेका र यसले स्थानीय समुदायमा सकारात्मक परिवर्तन ल्याएको कार्यक्रमका संयोजक ढकालले जानकारी दिनुभयो । नेपाल रेडक्रसलाई रेडक्रस तथा रेडक्रिसेन्ट सोसाइटीहरुको अन्तर्राष्ट्रिय महासङ्घको अगुवाइमा ५० भन्दा बढी देशका रेडक्रस सोसाइटी तथा दातृ निकायले साथ दिएका छन् । तीमध्ये अमेरिकन, अस्ट्रेलियन, बेल्जियम, ब्रिटिस, क्यानेडियन, डेनिस, जर्मन, जापानिज, कोरियन, नर्वेजियन, स्पेनिस, स्विस, कोरियन, मोनाको रेडक्रस सोसाइटी रहेका छन् ।

चितवन, वैशाख १० । पृथ्वी राजमार्गअन्तर्गत इच्छा कामनाको फिस्लिङमा अाइतबार बिहान दुई ट्रक एकापसमा ठक्कर खाँदा एकजनाको मृत्यु भएको छ भने छजना घाइते भएका छन् । इलाका प्रहरी कार्यालय, मुग्लिनका अनुसार मुग्लिनतर्फ आउँदै गरेको वा२ख १९५२ नंको ट्रक र विपरीत दिशातर्फ जाँदै गरेको ना५ख ९१९० नंको ट्रक आज बिहान दुर्घटना भएको हो । घाइतेलाई उपचारका लागि काठमाडौँ लगिएको छ । मृतक पुरुष रहेका र सनाखत हुन नसकेको प्रहरीले जनाएको छ । ट्रक ठोक्किएपछि राजमार्ग एकतर्फीमात्र सञ्चालनमा आएको छ ।

राजविराज, वैशाख १० । सप्तरीको शम्भुनाथ नगरपलिका–८ मा करेन्ट लागेर आज बिहान एक बालिकाको मृत्यु भएको छ । मृत्यु हुनेमा स्थानीय सुनिलकुमार दासको नौ वर्षीया छोरी विभाहकुमारी दास रहेको इलाका प्रहरी कार्यालय, कल्याणपुरले जनाएको छ । नुहाउने क्रममा पानी तान्ने मोटरमा नाङ्गो तारमा अचानक छुँदा विभाहलाई करेन्ट लागेको थियो । करेन्ट लागेर गम्भीर घाइते भएकी उनको राजविराजस्थित गजेन्द्रनारायण सिंह सगरमाथा अञ्चल अस्पतालमा उपचारका क्रममा मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । यस्तै सप्तरीमा दुई दिन अगाडि पनि करेन्ट लागेर दुईजनाको मृत्यु भएको थियो ।

मेलम्ची, वैशाख १० । सिन्धुपाल्चोक, मेलम्ची नगरपालिका–१० बस्ने सहदेवकुमार कार्की १५ दिनदेखि बेपत्ता भएका छन् । केही वर्षदेखि मानसिक सन्तुलन ठीक नभएका कार्की गत चैत २६ गतेदेखि सम्पर्कविहीन भएको पारिवारिक स्रोतले जनाएको छ । उनी घरबाट मेलम्ची हुँदै काभ्रेपलाञ्चोकको बनेपासम्म पुगेको र खोजखबर गर्दा कुनै पत्ता नलागेको उनकी छोरी कविता कार्कीले बताइन् । सामान्य मान्छेको भन्दा कपाल लामो भएको र निलो रङको टिसर्ट लगाएका मानसिक अवस्था ठीक नभएका कार्कीलाई देख्नु वा फेला पार्नुभएमा ९८४३८२६०४८, ९८६०६१८९०७ वा निजको प्रहरी कार्यालयमा खबर गरिदिन परिवारले आग्रह गरेको छ । चालीस वर्षीय कार्कीले लामो समयदेखि मानसिक रोगको औषधि सेवन गर्दै आइरहेका थिए । इलाका प्रहरी कार्यालय मेलम्चीका प्रहरी निरीक्षक नवराज ढुङ्गानाले उनको खोजी जारी रहेको बताउनुभयो ।

उदयपुर, वैशाख १० । स्थानीय निकायका उम्मेदवारहरु छनौट गर्ने विषयमा उदयपुर एमालेमा ठूलो विवाद देखिएको छ । नेकपा एमालेले त्रियुगा, चौदण्डी र कटारी नगरपालिकाको प्रमुख उपप्रमुखमा सिफारिस गरेभन्दा बाहिरबाट नाम प्रस्ताव आएपछि विवाद सुरु भएको हो । यही विषयमा शुक्रबार बोलाइएको बैठक बिना निश्कर्ष टुंगिको थियो । छ।’ एमालेका पूूर्वअध्यक्ष तथा जिल्ला विकास सभापति बेदप्रसाद पोखरेल कटारी नगरपालिकामा, एमाले जिल्ला अध्यक्ष ईश्वरमणि राउले त्रियुगा नगरपालिका र एमालेका नेता तथा पत्रकार महासंघ उदयपुरका पूर्वअध्यक्ष कुशल बाबु बस्नेतले चौदण्डी गढी नगरपालिकाको प्रमुखको उम्मेदवार जिल्लाको बैठकमा प्रस्ताव गरेपनि त्यसमा सहमति भएको छैन त्रियुगा नगरपालिकाको प्रमुख पदमा अनन्त दनुवार, चन्द्र नारायण चौधरी, इन्द्रबहादुर थापा र फुल कुमारी चौधरीले उपमेयरमा आफूले टिकट पाउनुपर्ने दाबी गरेका छन्। यसअघि नगर समितिबाट मेयर पदमा एमालेका युवा नेता भागवत राउत, प्रकास बस्नेत र गीता रेग्मीको र उपमेयरमा सुनिता चौधरी, महेश्वरी राई र सिर्जना दनुवारको नाम सिफारिस भएको थियो। त्यसैगरी चौदण्डीगढी नगरपालिका पनि सोचे भन्दा बढी आंकक्षी बनेका छन चौदण्ढी गढी नगरपालिकामा नरेन्द्र राउत र कुशलबाबु बस्नेतले मेयरको र चुना थापाले उपमेयरको टिकट आफूले पाउनु पर्ने दावी बैठकमा गरेपछि थप विवाद भएको थियो । चौदण्डी गढी नगरसमितिबाट कालु लामा, कुमार सिंह कार्की, राजेन्द्र कटुवाल ९राजन० र शम्भु पौडेलको सिफारिस भएको थियो भने उपमेयरमा कान्ता राई, लीला रिजाल, मनिका दुलाल र रेवती राई रहेको नेकपा एमाले उदयपुरले जनाएको छ। अहिले दुईजना प्रमुखका आकांक्षी बढेपछि नगरपालिका प्रमुखको दाबी गर्नेको संख्या ६ पुगेको छ भने उपप्रमुखको दाबी गर्नेको संख्या पाँच जना पुगेको छ।

धनगढी उपमहानगरपालिकाको मेयर पदका लागि स्वतन्त्र उमेदवारी घोषणा गरेका गोपाल हमालले चुनाव जितेमा धनगढीलाई नमूना शहर बनाउने प्रतिबद्धता व्यक्त गरेका छन् । ‘रोकौं शहरको विनासलाई, ६ भोट दललाई एक भोट विकासलाई’ भन्ने नारा सहित उमेदवारी घोषणा गरेका हमालले गर्नुभएको हो । स्थानीय निकायहरु भएका बेला चरम भ्रष्टाचार मौलाएको भन्दै, आफुले जितेमा भ्रष्टाचारमा सुन्य सहनसिलता अपनाउने बताए । घाेषणा सभामा उपमहानगरपालिकाका मेयरले पाउने सेवा सुविधा, गाडी र ईन्धन समेत नलिने उनले बताए । हचुका भरमा गरिएको एकीकृत सम्पत्ती करलाई बर्गिकरण गरी जनतालाई सहुलियत दिने, धनगढीको डुबान, खोलानाला अतिक्रमण हटाएर खोलानालामा सुद्ध पानी बग्ने बतावरण बनाउने, धनगढीलाई हरियालीयुक्त शहर बनाउने पनि उहाँको घोषणा पत्रमा उल्लेख छ । शहरका ग्रामीण क्षेत्रसम्म स्तरीय सडक बनाउने, बेहडाबाबा, जाखोर ताल जस्ता सम्पदाको संरक्षणका लागि प्रभावकारी योजना बनाउने र धनगढीलाई कृषि उब्जनीको थलो बनाउने उनले भने  । बढिरहेको बेरोजगारी कम गर्नका लागि युवा स्वरोजगार कार्यक्रम सञ्चालन गर्ने, बैदेशीक रोजगारीमा जानेहरुलाई भाषाका लागि काठमाण्डौ र ठुला शहरमा जाने बाध्यता हटाउन वडा वडामा भाषा कक्षाहरु सञ्चालन गर्ने, र धनगढीसँग जोडिएको भारतीय नाकाको स्तरोन्नती गरी धनगढीबासीलाई लाभ लिन सक्ने वातावरण बनाउने पनि घोषणापत्रमा उल्लेख छ । यस्तै, कागजमा नक्सा बनाएर भईरहेको प्लटिङ रोकेर सडक, यातायात, विजुली, खानेपानी र ढलको ब्यवस्था गरेर मात्रै प्लटिङ गर्न पाउने नियम कार्यान्वयन गर्ने, राना चौधरीको संस्कृती संरक्षणका लागि संग्रहालय निर्माण गरि वडा वडामा मनोरञ्जनका लागि पार्क स्थापना गरिने पनि हमालले घोषणा गर्नुभयो । सबै धर्मावलम्बीहरुका लागि अन्तेष्टिस्थल नभएकाले ब्यवस्थित अन्तेष्टीस्थल बनाउने, धनगढीसँग जोडिएको स्थानमा औद्योगिक क्षेत्र स्थापना गरि स्थानीय जनतालाई अधिकतम लाभ पुगाउने र पाँच वर्षमा नगरबासीको आम्दानी दोब्बर पुगाउने पनि हमालले घोषणा गर्नुभएको छ । खुटीया दिपायल फाष्ट ट्रयाक, गेटा मेडिकल कलेज, धनगढी विमानस्थल, क्षेत्रीय आर्युवेद औषधालय, क्षेत्रीय शहरी विकास आयोजना र सघन सहशी विकास आयोजनाहरुलाई समयमै सम्पन्न गराउन पनि घोषणापत्रमा प्रतिवद्धता ब्यक्त गरिएको छ । सेती अञ्चल अस्पतालको स्तरोन्नती गरी आईसीयु विस्तार गरिने र नगरबासीलाई कर, विजुली, पानी र विल घरमै बसीबसी तिर्ने ब्यवस्था मिलाउने, जेष्ठ नागरिक, अपांग, एकल महिलालाई दिईने सामाजिक सुरक्षा भत्ता घरमै उपलब्ध गराउने ब्यवस्था गर्ने पनि घोषणापत्रमा उल्लेख छ ।

जिल्लाभर स्थानीय तहको चुनावी रन्को बढेको छ। गाउँगाउँमा कसलाई मत दिने छलफल जारी छ। तर सदरमुकामबाट ६० कोस टाडाको हिमाली गाउँपालिका–३ गुम्बा गाउँका मतदाता भने चुनावी चर्चा गर्दागर्दै पनि मतदान गर्न नजाने निर्णयमा पुगेका छन्। यो खबर आजको राजधानीमा निमेन्द्र शाीले लेखेका छन्। गुम्बा गाउँका मतदाताले उम्मेदवार मन नपरेर या बहिष्कार नीतिका कारण भने मतदान नगर्ने निर्णय गरेका होइनन्। मतदान गरेर घर आइपुग्दा तीन दिन बित्ने भएपछि खर्च र समयको बर्बादी हुने भन्दै उनीहरू मतदान नगर्ने निर्णयमा पुगेका हुन्। २६ परिवारको थातथलो रहेको लाम्पाटा र गुम्बा गाउँका मतदाताका लागि निर्वाचन कार्यालयले डेढ दिन हिँडेर मात्र पुगिने गंगा आधारभूत विद्यालय बौडीमा मतदान केन्द्र कायम गरिदिएपछि उनीहरू रहर हुँदाहुँदै बाध्यतावश मतदान नै नगर्ने निष्कर्षमा पुगेका हुन्। ‘१९ वर्षपछि मत हाल्न पाइने आशा थियो तर मत हालेर आउँदै तीन दिन लाग्ने भएपछि बुढाबुढी र बिरामी लिएर जान नसकिने भएकाले हामीले मत नहाल्ने निर्णय गरेका छौं,’ स्थानीय छिरिङ घोर्चे लामा भन्छन्। गुम्बा गाउँमा ३० जना मतदाता रहेको जिल्ला निर्वाचन कार्यालय बाजुराकी प्रमुख सुभद्रा गौतम बताउँछिन्। यीमध्ये आठजना महिला र २२ जना पुरुष मतदाता छन्। मतदान केन्द्र टाढा भएका कारण यसअघिका निर्वाचनमा समेत मत हाल्न जान नसकेको लामाले बताए। दुःख गरेर मत हाल्न गए पनि बस्ने खाने र सहजीकरण गर्ने कार्यमा कसैले सहयोग गर्ने आश्वासन नदिएपछि उनीहरू मताधिकार पाएर पनि सदुपयोग गर्ने निर्णयमा पुगेका हुन्। ‘तीन दिन बिताएर के गर्ने ? हाम्रो सुख कसैले गर्ने होइन,’ लामा भन्छन्। गुम्बा गाउँकै छेवाङ लामा गाउँकै विद्यालयमा मतदान केन्द्र तोक्न सक्ने अवस्था हुँदाहुँदै जबर्जस्ती टाडा लगिएपछि मतदान गर्न जान नसक्ने बताउँछन्। ‘हाम्रो गाउँमा पनि स्कुल छ, तीन दिन हिँड्नुपर्ने ठाउँमा लानै नपर्ने अब हामी कसरी भोट हाल्न जान सक्छौं ?’ लामा गुनासो पोख्छन्। लामाका अनुसार गुम्बा गाउँबाट मतदान केन्द्र भएको ठाउँमा पुग्न युवाहरूलाई कस्सिएर हिँड्दासमेत एक दिन पूरै समय लाग्ने लामा बताउँछन्। गाउँमा ६० वर्ष नाघेका तीनजना छन् भने आठजना महिला मतदाता रहेका छन्। ‘दुई–तिन दिन खर्च गरेर कुनै उपलब्धि हँुदैन, समस्या जस्ताको त्यस्तै छन्, मतदान गरेर पनि के गर्ने ?’ स्थानीय कालिबहादुर गुरुङ भन्छन्। उनीहरूले २०७० सालको संविधानसभाको निर्वाचनमा पनि गाउँमै मतदान केन्द्र तोक्न पटकपटक माग गरे। तर, जिल्ला निर्वाचन कार्यालयले अर्को पटक व्यवस्था गर्ने आश्वासन दिएको थियो। गाउँपालिका निर्माणमा धेरै गाविसलाई मिलाइएको र मतदान केन्द्र तोक्दा सुगममा मात्र राखिएका कारण आफूहरू नचाहेर पनि मतदान गर्नबाट वञ्चित हुने अवस्था आएको भन्दै स्थानीय आक्रोसित समेत छन्। जिल्लाको विकट गाउँका रूपमा रहेको बिच्छ्याँको लाम्पाटा र गुम्बा गाउँमा राज्यले बेवास्ता गरेकाले निर्वाचनमा मतदान गर्ने अधिकारबाट वञ्चित हुनुपरेको इन्सेक बाजुरा प्रतिनिधि पदमबहादुर सिंह बताउँछन्।