होलीको शुभारम्भमा आज बसन्तपुरमा चीर ठड्याइयो

काठमाडौं, फागुन २२ । आइतबार बिहान ७ बजेर ४७ मिनेटको शुभ साइतमा वसन्तरपुर डबलीमा होलीको चीर ठड्याइएसँगै उपत्यकामा विधिवत रुपमा होली सुरु भएको छ ।

फागुन शुक्ल अष्टमीका दिन रंगीचंगी ध्वजापताका झुन्ड्याइएको बाँसको तीनतले चीर ठड्याइएसँगै होली पर्व सुरु हुन्छ ।

वसन्त उत्सवका रुपमा समेत मानाइने रंगहरुको पर्व होलीको पौराणीक तथा सांस्कृतिक महत्व रहेको छ ।

धार्मिक ग्रन्थका अनुसार– हिरण्यकश्यपुले भगवान् विष्णुका भक्त भएका कारण आफ्नै छोरा प्रह्लादलाई मार्न आफ्नी बहिनी होलिकाको काखमा राखी आगो लगाइदिएका थिए ।

तर, आगोले विष्णुका भक्त मार्ने प्रयास गर्ने होलिका नै भष्म भइन् । आगोले प्रह्लादलाई छोएन ।

यसरी होलिकाको मृत्युको विजयोत्सवका रूपमा अबिर लगाएर होली खेल्ने गरिन्छ ।

परराष्ट्रमन्त्री डा. महत नेपाल फर्किए

काठमाडौँ, फागुन २१। स्विट्जरल्यान्डको जेनेभामा आयोजित संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय मानवअधिकार परिषद्को ३४औँ सत्रमा सहभागी पश्चात परराष्ट्रमन्त्री डा. प्रकाशशरण महत आज नेपाल फर्किएका छन् । सो सत्रमा सहभागी हुन नेपाली प्रतिनिधिमण्डलको नेतृत्व गर्दै परराष्ट्रमन्त्री मन्त्री डा. महत यही फागुन १४ गते जेनेभा प्रस्थान गरेका थिए । मन्त्री महतले जेनेभामा उक्त सत्रलाई सम्बोधन गर्नुका साथै त्यहाँ पाँच दिनसम्म रहँदा विभिन्न देशका विदेशमन्त्री, मन्त्रीका साथै संयुक्त राष्ट्रसङ्घीय उच्च अधिकारीहरुसँग भेटवार्ता गरेको परराष्ट्रमन्त्रीका प्रेस संयोजक एकराज पाठकले त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा पत्रकारहरुलाई बताएका छन् । नेपालले आगामी सन् २०१८ देखि २०२० सम्मका लागि राष्ट्रसङ्घीय मानवअधिकार परिषद्को सदस्यमा उम्मेदवारी दिएको छ । त्यहाँ रहँदा उनले मानवअधिकारको संरक्षण र सम्मानमा नेपालको प्रतिबद्धता रहेको जानकारी गराउँदै सो पदमा मतदानका लागि विश्व समुदायसँग आग्रह गरेको उनले जानकारी दिए । नेता महतले स्विस विदेशमन्त्री डिडियर बुर्खाल्टरसँगको भेटवार्ताका क्रममा नेपाललाई पुनःनिर्माणका साथै अन्य क्षेत्रमा आर्थिक सहयोगका लागि आग्रह गरे । त्यसैगरी हङ्गेरीका विदेशमन्त्री पिटर सिजार्तोले नेपाललाई जलविद्युत् उत्पादनका क्षेत्रमा रु एघार अर्बभन्दा बढी सहयोग गर्ने र प्रत्येक वर्ष १० जना नेपाली विद्यार्थीलाई छात्रवृत्ति दिने बताए ।

बर्डफ्लुको संक्रमण भएका हाँस कुखुरा भेटिए

पोखरा, फागुन २१ । पोखरा उपमहानगरपालिका वडा नं १८ खाल्टेमसिनामा दीपेन्द्र केसीले पालेका कुखुरामा पनि बर्डफ्लुको जिवाणु भेटिएको छ । यसअघि झण्डै एक हप्ताअघि साेही ठाउँमा मीना परियारको घरमा पालेको हाँसमा बर्डफ्लुको संक्रमण भेटिएको थियाे । एक साताभित्रै पोखराकै दुई स्थानमा बर्डफ्लुको संक्रमण भेटिएपछि पोखराको १ देखि १८ नम्बर वडाभित्र पंक्षी र पंक्षीजन्य पदार्थ ओसारपसारमा रोक लगाइएको छ । पशु सेवा कार्यालयले आज देखि १० दिन अर्थात आगामी फागुन ३० गतेसम्मका लागि ओसारपसारमा रोक लगाएको छ । जिल्ला एभियन ईन्फ्लुएन्जा प्राविधिक समितिको आज बसेको बैठकले संक्रमित क्षेत्रको चार किल्ला निर्धारण गरेपछि कार्यालयले सो क्षेत्रमा पंक्षीजन्य वस्तु ओसारपसारमा रोक लगाएको विज्ञप्ती मार्फत जनाएको छ ।

हत्या गरी पुरेको अवस्थामा युवतीको शव फेला

भक्तपुर, फागुन २१। नगरकोट नगरपालिका–११ मुहान पोखरीमा पुरेको अवस्थामा एक युवतीको शव फेला परेको छ । अन्दाजी २० वर्षकी पहिचान खुल्न नसकेकी युवतीको पुरेको शवको हात देखेपछि स्थानीयवासीले प्रहरीलाई खबर गरेको महानगरीय प्रहरी परिसर भक्तपुरका प्रवक्ता एवम् प्रहरी नायब उपरीक्षक कृष्ण प्रसार्इंले जानकारी दिए । अपराध अनुसन्धान महाशाखाको टोलीले विशेष अनुसन्धान सुरु गरेको जानकारी दिएका छन् । उनले युवतीको हत्या गरी शव त्यस स्थानमा ल्याएर फालेको हुन सक्ने बताए ।

उपत्यकाका नदीहरुबाट निकालियो ३२ मेट्रिक टन फोहर

काठमाडौँ, फागुन २१। उपत्यकाका प्रमुख नदी सफाइ गरी ३२ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको छ । बागमती सफाइ महाअभियानको १९९ औँ हप्तामा आज कोटेश्वर महादेव मन्दिरदेखि मनोहरा नदी दोभानसम्म सफाइ गरी १६ मेट्रिक टन फोहर व्यवस्थापन गरिएको अभियानकर्मी उमेश बोहराले जानकारी दिएका छन् । सफाइमा अधिकारसम्पन्न बागमती सभ्यता एकीकृत विकास समिति, काठमाडौँ महानगरपालिका, नेपाली सेना, नेपाल प्रहरी, सशस्त्र प्रहरीलगायत संस्थाका गरी सात सय व्यक्तिको सहभागिता थियो । सफाइको नेतृत्व चीनका लागि नेपाली राजदूत एवम् पूर्वमुख्य सचिव लीलामणि पौडेलले गरेका थिए । सफाइमा पूर्वसचिव किशोर थापा, चीनका लागि पूर्वनेपाली राजदूत डा महेश मास्के, अधिकारसम्पन्न बागमती समितिका सञ्चालक समिति सदस्यहरु, गायत्री परिवारका डा राजु अधिकारी, एस ट्राभल्सका अर्जुन धरेललगायत अभियन्ताको सहभागिता थियो । फागुन २८ गते शनिबार बागमती सफाइको २००औँ हप्तालाई विशेष कार्यक्रमका रुपमा राजधानीको शंखमूलमा तयारी गरिएने भएको छ ।

निर्धारित मितिमै चुनाव हुन्छ

पोखरा, फागुन २१ । वाणिज्य राज्यमन्त्री सुवर्ण ज्वारचनले स्थानीय तहको निर्वाचन निर्धारित मितिमै हुने बताएका छन् । शनिबार नेपाल वितरण महासङ्घको साधारण सभामा उनले सरकार निर्वाचनको सम्पूर्ण तयारीमा जुटिसकेको हुँदा निर्धारित मितिमै निर्वाचन हुने बताए । उनले देशका रुग्ण उद्योगलाई पुनः व्यवस्थित गर्दै बेरोजगारीका कारण विदेसिएका युवा शक्तिलाई स्वदेशमै रोजगारी दिने गरी सरकारले तयारी गरिरहेको छ भन्नुभयो । नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घका पूर्वअध्यक्ष आनन्दराज मुल्मीले व्यापारीले केवल मुनाफामा मात्र केन्द्रित नभई सेवा एवम् जिम्मेवारीताको भावना राख्नुपर्ने बताए । करको दायरामा नजाने प्रवृत्तिले पछि स्वयम्लाई नै अप्ठेरो पार्नेतर्फ गम्भीर बन्न उनले व्यवसायीलाई आग्रह गरे । कार्यक्रममा नेपाल वितरण महासङ्घका अध्यक्ष डम्बर थापा, महासचिव हरिराज पन्त, पोखरा उद्योग वाणिज्य सङ्घका अध्यक्ष विश्वशङ्कर पालिखे, सिटी रेवानका अध्यक्ष केपी शर्मा लगायतले वाणिज्य क्षेत्रको विकासमा राज्यले प्राथमिकता दिनुपर्नेमा जोड दिए । साधारण सभामा मुलुकका ३२ जिल्लाका एक सय २० जना प्रतिनिधिको सहभागिता रहेको छ । रासस

चितवनमा लागुऔषध मुद्दामा ६१ जनालाई कारबाही

चितवन, फागुन २१ । चितवन लागुपदार्थ ओसारपसारको ‘ट्रान्जिट प्वाइन्ट’ बन्दै गएको छ । चितवनको बाटो हुँदै देशका विभिन्न जिल्ला र विदेशमा समेत लागुऔषध ओसारपसार हुने गरेको प्रहरीको अनुसन्धानले समेत देखाएको छ। जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनको चालु आव २०७३र७४ को तथ्याङ्कमा उल्लेख भएका लागुऔषधसम्बन्धी मुद्दाबाट ठूलो परिमाणको लागुऔषध बरामद हुनुले चितवन लागुऔषधको ‘ट्रान्जिट प्वाइन्ट’ बनेको प्रस्टिन्छ। देशका सबै भूगोलमा सहज रुपमा आवागमन गर्न सकिने भएकाले चितवनमा लागुऔषधको कारोबार बढी हुने गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनका प्रवक्ता प्रहरी नायब उपरीक्षक दीपक श्रेष्ठले बताए। चालू आवको माघ महिनासम्म चितवनमा करिब तीन सय ४९ किलो चरेस बरामद भएको छ । त्यसैगरी २६ किलो गाँजा र १४ लिटर कोरेक्स बरामद गरिएको प्रवक्ता श्रेष्ठले जानकारी दिए। चालु आवको सात महिनाको अवधिमा जिल्ला प्रहरी कार्यालय चितवनले डाइजापाम नौ सय ६० एम्पुल, ब्रुफिर्नोफिन नौ सय ४८ एम्पुल, फेनारगन नौ सय ३८ एम्पुल, खैरो हिरोइन १७ ग्राम, नाइट्राजेपाम दुई सय ४६ ट्याब्लेट, स्पास्मो प्रोक्यभोन ३२ क्याप्सुलजस्ता लागुऔषध बरामद गरेको प्रहरी नायब उपरीक्षक श्रेष्ठले जानकारी दिए। लागूऔषध कारोबारमा संलग्न विभिन्न व्यक्तिलाईसमेत प्रहरीले पक्राउ गरी मुद्दा चलाएको छ । चितवनमा २०७३ साल साउनदेखि माघ महिनासम्ममा लागुऔषधसम्बन्धी विभिन्न ३५ वटा मुद्दा दर्ता भएका छन् । यस अवधिमा प्रहरीले लागुऔषध कारोबारमा संलग्न ६१ जनालाई पक्राउ गरेको प्रहरी उपरीक्षक दीपक थापाले बताए । लागूऔषधको कारोबारमा संलग्न सबैलाई लागुऔषध ओसारपसार तथा नियन्त्रण ऐनअन्तर्गत मुद्दा दायर भएर कारबाही चलाइएको छ । रासस

बस भित्रै जलेर एक जनाको मृत्यु

दाङ, फागुन २१ । दाङको घोराहीमा एकजना व्यक्तिको बस भित्रै जलेर ज्यान गएको छ । घोराही–१० स्वर्गद्वारी टोलमा पार्किङ गरी राखिएको ना ३ ख ९०२२ नम्बरको बसमा शुक्रबार राति आगलागी हुँदा बसभित्र रहेका एकजनाको जलेर ज्यान गएको दाङका प्रहरी उपरीक्षक धिरजप्रताप सिंहले जानकारी दिए । मृतकको सनाखत हुन नसकेको प्रहरीले जनाएको छ । आगलागी हुँदा बस भित्रै सुतिरहेका ती व्यक्ति जलेर ज्यान गएको हुन सक्ने अनुमान प्रहरीको छ । ज्यान जानेमा अन्दाजी २५ वर्षीय व्यक्ति रहेका छन् । उहाँको अनुहार, हातखुट्टा एवम् शरीरका विभिन्न भाग जलेकाले पहिचान गर्न समस्या भएको प्रहरीले जनाएको छ । उनको शव स्वस्थ्य परीक्षणका लागि राप्ती उप–क्षेत्रीय अस्पताल घोराहीमा लगिएको छ । आगो लागेको बस भने घोराही–११ रतनपुर निवासी लक्ष्मण डिसीको रहेको प्रहरीले जनाएको छ । रासस

शनिबारदेखि क्यान्सरका बिरामी र कुरुवालाई निःशुल्क बस (रुटसहित)

भक्तपुर, फागुन २१ । क्यान्सरका रोगको परीक्षण एवं उपचारका लागि अस्पताल आउन सहज बनाउने उदेश्यले भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालले शनिबारदेखि क्यान्सरका बिरामी तथा कुरुवाका लागि निःशुल्क बस सेवा सुरु गरेको छ । अस्पतालले दुईवटा बसबाट बिहान साढे पाँच बजेदेखि राति साढे ८ बजेसम्म बिरामीका लागि सेवा दिने अस्पताल प्रशासन प्रमुख राजाराम तजलेले जानकारी दिए । बस सेवा लिन बिरामी वा बिरामीका कुरुवाले अस्पतालको कार्ड भने अनिवार्य रुपमा साथमा लिनु पर्नेछ । भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालबाट जाने बस सल्लाघारी हुँदै ठिमी, जडिबुटी, कोटेश्वर मुनीभैरव मन्दिर अगाडिबाट फर्केर फेरि अस्पताल फर्कनेछ । त्यसैगरी अर्को बस भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालबाट ठिमी, कोटेश्वर, नयाँ बानेश्वर, माईतीघर, थापाथली, त्रिपुरेश्वर, टेकु, कालीमाटी, फेरि टेकु फर्केर त्रिपुरेश्वर, वीर अस्पताल, लैनचौर, लाजिम्पाट, टिचिङ्ग अस्पताल, चक्रपथ, नारायणगोपाल चोक, चाहविल, मित्रपार्क, गौशाला, एयरपोर्ट, सिनामंगल, कोटेश्वर, जडिबुटी, ठिमी, सल्लाघारी हुँदै अस्पताल आइपुग्नेछ । फाइल तस्वीर

पारिवारिक घटना दर्तासम्बन्धी जनचेतनामुलका प्रदर्शनी

ललितपुर, फागुन २१ । जनचेतनाका अभावमा परिवारिक घटनाको दर्ता नगराउँदा सर्वसाधारणहरु राज्यले दिने सेवा सुविधाबाट वञ्जित हुनुपरेका घटनाहरु गाँउघरमा धेरै भेटिन्छ । यही पारिवारिक घटनाको दर्ताका बारेमा जनचेतना जगाउने उद्देश्यले मानव अधिकारका लागि महिला एकल महिला (डब्लुएचआर)ले जिल्लाको चौघरे गाविसमा जनचेतनामुलक एक दिने प्रदर्शनी सम्पन्न गरेको छ । कार्यक्रममा बोल्दै चौघरे गाविसका सचिव चित्रध्वज खड्काले सर्वसाधरणमा जनचेतनाको कमी हुँदा पारिवारिक घटना दर्ता नहुने गरेको बताए । उनका अनुसार मानिसहरु आवश्यक पर्दा मात्र घटना दर्ता गर्न आउने गरेको बताए । स्थानीय समुदायमा बालविवाह हुँदा समयमै विवाह दर्ता गर्न कानुनी जटिलता हुने र यसले दीर्घकालिन असर पर्ने उनले बताए ‘सानैमा विवाह दर्ता हुन्छ । कानुनले बालविवाहलाई मान्यता दिएको छैन्’, उनले भने, ‘विवाह दर्ता नहुँदा नागरिकता बन्दैन्, नागरिकता नबन्दा उनीहरुबाट जन्मिने सन्तानको जन्मदर्तामा समेत समस्या उत्पन्न हुने गरेको छ ।’ कानुनी प्रक्रिया नबुझ्दा समेत समस्या थप जटिल बन्ने गरेको उनले बताए । ‘हामीकहाँ विवाह दर्ता गर्न बच्चा जन्मिएपछि आउँछन्, त्यो पनि महिला एक्लै’, उनले भने, ‘श्रीमान विदेशमा हुन्छन्, महिला एक्लै विवाह दर्ता गर्न आँउदा कानुनले हामीलाई रोक लगाउँछ, त्यसपति बच्चाको पनि जन्मदर्ता हुँदैन् ।’ यो समस्याले बालबालिका विद्यालयमा भर्ना हुन समेत नपाउने गरेको उनको भनाई छ । कार्यक्रममा बोल्दै महिला बालबालिका कार्यालय ललितपुरकी अधिकृत शारदा विजुक्छेले समयमै पारिवारिक घटना दर्ता गराएर राज्यले दिने सुविधाको उपयोग गर्न आग्रह गरिन् । कार्यालयले एकल महिलाहरुका लागि रकम विनियोजित गरे पनि पारिवारिक घटना दर्ता तथा स्थानीय स्तरमा जनचेतना नहुँदा रकम खर्च हुन नसकेको बताइन् । कार्यक्रममा बोल्दै डब्लुएचआरकी कार्यक्रम प्रवन्धक उपाश्ना राणाले पारिवारिक घटना दर्ताको महत्त्व बुझाउनकै लागि डब्लुएचआरले गाँउ गाउँमा जनचेतनामुलक प्रदर्शनी गर्दै आएको जानकारी दिइन् । अक्सफार्मको सहयोगमा साझेदार संस्थाहरु डिप्रोक्स नेपाल, एनफो ‘वातावरण र स्वास्थ्य’को सहकार्यमा डब्लुएचआरले चौघरे गाविसमा एक दिने जनचेतना मुलक प्रदर्शनी गरेको हो । प्रदर्शनीमा स्थानीय महिला तथा विद्यालयका बालबालिकाहरुले प्रदर्शनीको अवलोकन गरेका थिए । प्रदर्शनीमा जनचेतना मुलक नाटक अनागरिक समेत देखाइएको थियो ।

चैत १ गते नेविसंघको अनसनपछि आयुर्वेद क्याम्पसमा स्ववियु निर्वाचन हुने

काठमाडौं, फागुन २१ । त्रिवि चिकित्साशास्त्र अध्ययन संस्थान अन्तर्गतको आयुर्वेद क्याम्पसमा स्वतन्त्र विद्यार्थी युनियनको निर्वाचन चैत १ हुने भएको छ। शुक्रबार क्याम्पसमा ५ विद्यार्थी सङ्गठनहरु बीच भएको छलफलबाट निर्वाचनको मिति पूनस् घोषणा भएको हो । फागुन १८ गते नै संचालन हुनुपर्ने स्ववियु निर्वाचनको कार्यक्रममा आफ्नो असन्तुष्टि व्यक्त गर्दै अनेरास्ववियु (नयाँ शक्ति) क्रान्तिकारी लगायतको प्यानलले फागुन १७ गते दिउँसो निर्वाचन समितिको कार्यलयको कोठामा तालाबन्दी गरेको थियो । नेपाल विद्यार्थी संघका समर्थित विद्यार्थीहरु प्रशन्न नेपाल र सुशान्त भण्डारी बिहानै देखि रिले अनसनमा बसेका थिए। निर्वाचनको मिति सार्वजनिक भए पश्चात् अनसन तोड्दै अनसनकर्ता प्रशन्न नेपालले स्ववियु निर्वाचन रोकिएका अन्य क्याम्पसहरुमा पनि पुनः निर्वाचन संचालन गर्न आह्वान समेत गरेका छन्।

पत्रकार महासङ्घ बर्दियामा धिताल सभापतिमा निर्वाचित

गुलरिया (बर्दिया), फागुन २१ । नेपाल पत्रकार महासङ्घ बर्दियाको ११ औँ जिल्ला अधिवेशनले राजेन्द्रप्रसाद धितालका अध्यक्षतामा १६ सदस्यीय कार्यसमिति निर्विरोध चयन गरेको छ । अधिवेशनबाट उपाध्यक्षमा यादव आचार्य, महिला उपाध्यक्षमा मेनका चौधरी, सचिवमा भावुक योगी, सहसचिवमा प्रभु चौधरी र विष्णु अधिकारी तथा कोषाध्यक्षमा दीपक शर्मा चयन हुनुभएको छ । यसैगरी सदस्यमा सन्तोष पौडेल, लक्ष्मण ढुङ्गाना, शीतल थापा, दुर्गा आचार्य, दीपक श्रेष्ठ, कुसुम विक, ताराबहादुर सुनार, भीमउचै ठकुरी र सन्दीपकुमार वैश्य चयन हुनुभएको छ । अधिवेशनले केन्द्रीय सभासद्मा युवराज श्रेष्ठ, बद्री सिग्देल, कृष्णप्रसाद बस्याल (राकेश), विनयराज भण्डारी, मेघराज सिग्देल, निर्मल घिमिरे, सुशीला गिरी र गीता अधिकारी चयन गरेको निर्वाचन समितिका सदस्य सुभाष पोख्रेलले जनकारी दिनुभयो । यस्तै प्रदेश सभासद्मा कमल पन्थी, यज्ञ नेपाल, हरिवंश पाण्डे, मङ्गलराम चौधरी, अर्जुन आचार्य, यमनाथ घिमिरे, ज्योति पन्थी, विवेकराज भण्डारी, सञ्जय आचार्य र दिनेश यादव चयन हुनुभएको छ । रासस

नौमती जोगाउँदै मगर समुदाय

बागलुङ, फागुन २१ । यहाँका मगर समुदाय नौमती बाजाको संरक्षणमा जुटेको छ । मगर बाहुल्य गाउँमा मगर बाजाका संस्थागत समूह नै बनेका छन् । परियार समुदायमा बढी प्रचलित नौमती बाजा पछिल्लो समय जनजाति समुदायमा पनि चल्तीमा छ । नौमती बाजा कलासंस्कृतिको संरक्षणसँगै आर्थिकोपार्जनको समेत राम्रो माध्यम हुँदै गएको छ । विवाह, व्रतबन्ध, पूजा, अनुष्ठान जस्ता शुभकार्यमा नौमती बाजा बजाउने चलन छ । संस्कृति संरक्षणका लागि भकुण्डे जनजाति नौमती बाजा समूह बनाइएको समूहका अध्यक्ष तुलबहादुर थापाले बताए । वि.सं २०६८ मा गठित समूहमा अहिले १३ मगर कलाकार सदस्य छन् । “मगर कलाकार मिलेर समूह बनाएका हौँ, सुरुमा बाजा भाडामा लिएर बजाउन सिक्यौँ” थापाले भने– “अहिले हामीसँग आफ्नै बाजा छन्, समूहमा रु ७० हजार बराबरको कोष पनि छ ।” वि.सं २०७० मा रु एक लाख खर्चेर नौमती बाजा किनिएको हो । समूहको कोषमा रहेको पैसा बाजा संरक्षणका काममा खर्च गर्ने गरिएको छ । बिहे हुने महिनामा लगातार १४/१५ दिनसम्म बाजा बजाउन हिँड्ने गरेको अनुभव समूहका सचिव लालबहादुर थापाले सुनाए । भकुण्डे गाविसभित्र हुने विवाह, व्रतबन्धमा जाँदा पारिश्रमिक रु १५ हजार तथा सदरमुकाममा रु २० हजार लिने गरिएको सचिव थापाले जानकारी दिए । पोखरासम्म पुग्दा समूहले प्रतिदिन रु ३५ हजार पारिश्रमिकस्वरुप लिने गरेको छ । समूहले ठाउँ, दूरी र खर्च हुने दिनअनुसार पारिश्रमिक निर्धारण गर्ने गरेको छ । एकमुष्ठ आएको पारिश्रमिक समूहले वाद्यवादनमा खटिने कलाकारलाई न्यायोचित रुपमा वितरण गर्ने गरेको छ । केही रकम समूहको कोषमा पनि जम्मा गर्ने गरिएको छ । “बिहे, व्रतबन्ध धेरै पर्ने महिनामा त राम्रो कमाइ पनि हुन्छ” थापाले भने- “टाढा–टाढाबाट पनि मगर बाजाको माग आउने गरेको छ ।” थापाले कमाउने उद्देश्यले भन्दा पनि नौमती बाजा संरक्षणका लागि आफूहरु लागिपरेको बताए । उनका अनुसार अग्रज पदमबहादुर थापा र लालबहादुर थापाको प्रेरणाबाट भकुण्डेमा मगर नौमती बाजा सुरुआत गरिएको हो । भकुण्डे जस्तै जिल्लाका दमेक, हिल, अर्गललगायत मगर बाहुल्य गाविसमा नौमती बाजा संरक्षणको अभियान चलेको छ । जनजाति समुदायका कलाकार सङ्गठित रुपमै नौमती बाजाको संरक्षणमा क्रियाशील छन् । आफ्नो समुदायको पहिचानको उजागर तथा कला र सीपको प्रदर्शन गर्न पनि अभियानले सघाएको छ ।

नोट साट्न नपाएसम्म ‘ताकेता’

नेपालका ब्यांक र सर्वसाधारणसँग रहेको भारतीय पुराना नोट सटही समस्या समाधान गर्ने उद्देश्यले आएको भारतीय टोली नेपालका ब्यांकको उपभोक्ता सम्बन्धी व्यवस्थाबाट सन्तुष्ट भएर फर्केको अधिकारीहरुले बताएका छन्। राष्ट्र ब्यांकको विदेशी विनिमय व्यवस्थापन विभागका कार्यकारी निर्देशक भीष्म ढुंगानाले ब्यांकको भन्दा पहिले सर्वसाधारणसँग रहेका पुराना भारतीय नोट साटिने बताए। तर नोट कहिले साट्न पाइने हो भन्ने निश्चित भइसकेको छैन। राष्ट्र ब्यांक र उसँग लाइसेन्स लिएका अन्य ब्यांकहरुसँग पौने नौ करोड भारतीय पुराना नोट रहेको बताइएको छ। ताकेता भारतमा स्वास्थ्य उपचार, तीर्थ यात्रा, घुमघाम या सभा सम्मेलनमा सहभागी बनेर फर्कने हजारौंसँग केही मात्रामा भारतीय नोट रहेको अनुमान गरिएको छ। भारतमा दुई महिना अघि नै कागजको खोष्टोमा परिणत भइसकेका त्यस्ता नोट साट्न नेपालको राष्ट्र ब्यांकले भारतीय अधिकारीहरुलाई बारम्बार ताकेता गर्दै आएको छ। साट्न नपाएसम्म ताकेता गरिरहने राष्ट्र ब्यांकको विदेशी विनिमय व्यवस्थापन विभागका कार्यकारी निर्देशक भीष्म ढुंगाना बताउँछन्। उनी भन्छन्, “समाधान ननिस्केसम्म यस्तै हो हामी ताकेता गरिरहन्छौं।” त्यस्ता पुराना नोट सटही गर्ने सुविधा पाउने वित्तिकै ब्यांकभन्दा पहिले सर्वसाधारणको पालो आउने निर्देशक ढुंगानाले बताए। भारतले दुई महिना अघि नै ब्यांकको नोट साट्न भनेको थियो। तर सर्वसाधारणको नसाटी ब्यांकको नसाट्ने भनेका कारण रोकिएको ढुंगानाले बताए। उनका अनुसार नेपालका ब्यांकको प्राविधिक व्यवस्थाबाट भारतीय टोली सकारात्मक भएर फर्केको छ। उपभोक्ताको जानकारी राख्ने नेपालको व्यवस्थाबाट भारतीयहरु सन्तुष्ट भएर गएको बताइएको छ। भारतीय टोलीसँग दुईदिनसम्म वार्तामा सहभागी रहेका ढुंगाना भन्छन्, “उनीहरुको खास कुरा भारतीयहरु आएर सटही लिन नसकुन् भन्ने हो। त्यसका लागि हामी पर्याप्त सावधानी अपनाउँछौं भन्ने कुरामा हामीले विश्वस्त बनाएका छौं।” नोट साट्ने बेलामा “मैले उल्लेख गरेको विवरण कुनै किसिमले गलत निस्क्यो भने मलाई कारवाही गरे हुन्छ” भन्ने कुरा स्वीकार गर्नुपर्नेछ। ढुंगानाले भने, “त्यस्तो पाइयो भने तीन गुणा जरिवाना र चारवर्ष सम्म कैद हाल्न पाउने व्यवस्था छ। त्यो व्यवस्था हामी कार्यान्वयनमा ल्याउँछौं।” करिब दुई महिनाको समय दिएर भारतमा ५०० र १००० रुपैयाँका पुराना नोट खारेज गर्ने र नयाँ नोट प्रचलनमा ल्याउने घोषणा त्यहाँका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले गरेका थिए। गत डिसेम्बरको अन्त्यसम्ममा भारतीयहरुले आफ्ना नोट साट्न समय पाएका थिए। जानकारहरु भन्छन् नेपालका सर्वसाधारणको नोट साट्न नमाने भारतीय नोटप्रति रहेको विश्वास अझ बढी धरमराउनेछ।  बीबीसी नेपालीबाट साभार तस्वीर एपी

फागु पूर्णिमामा इच्छा विपरीत रङ दल्नेलाई कारवाही गरिने

काठमाडौं, फागुन २० । फागु पूर्णिमा पर्वमा अरुको इच्छा विपरीत जबरजस्ती रङ दल्नेलाई गृह मन्त्रालयले कारवाही गर्ने भएको छ । प्लास्टिकजन्य लोला हान्ने, फोहर छ्याप्ने तथा महिला, बालबालिका लगायत बाटोमा हिँड्ने व्यक्तिलाई दुःख, हैरानी तथा कष्ट दिने जस्ता अव्यवहारिक कार्य नगर्न मन्त्रालयले सबैसँग अनुरोध गरेको छ । मन्त्रालयका प्रवक्ता बालकृष्ण पन्थीले जारी एक विज्ञप्ति जारी गर्दै त्यस्तो काम कोही कसैले नगर्न, नगराउन र वातावरण तथा जनस्वास्थ्यमा प्रतिकुल असर पार्ने लोलाको आयात र बिक्री वितरण नगर्न अनुरोध गरेको छ । मन्त्रालयको सूचना विपरीत कसैको इच्छा/स्वीकृतिबिना रङ दल्ने र लोला हान्ने काम गरे प्रचलित कानुन बमोजिम कारबाही हुने जनाइएको छ । यस वर्ष पहाडी जिल्लामा यही फागुन २९ गते र तराईका जिल्लामा ३० गते फागु पूर्णिमा मनाइँदैछ ।

स्थानीय चुनावमा होमियो माओवादी, झापा उम्मेदवारी घोषणा

काठमाडौं, फागुन २० । स्ववियु निर्वाचन सकिएलगत्तै नेकपा माओवादी केन्द्र भने स्थानीय तह निर्वाचनको तयारीतर्फ लागेको छ । स्थानीय तह निर्वाचनको तयारी स्वरुप माओवादी केन्द्र झापाले उम्मेद्वार घोषणा गरेको छ । मधेसी मोर्चाले निर्वाचनमा भाग नलिने बताइरहेको अवस्थामा माओवादी केन्द्रले भने उम्मेदवारी घोषणा गरिसकेको छ । वैशाख ३१ मा हुने निर्वाचनका लागि माओवादीले दमक नगरपालिका प्रमुखमा रेवतीराज पुरी ‘गगन’ र उपप्रमुखमा शान्ति धिमालको नाम अघि सारेको हो । ७० बुँदे प्रतिबद्धता सहित गगन र धिमालको नाम सर्वसम्मत रुपमा अघि सारिएको माओवादीले बताएको छ । आफ्नो प्रतिवद्धता जनाउँदै गगनले दमकलाई नेपालको सुन्दर र समृद्ध शहर बनाउने बताएका छन् ।