कञ्चनपुर, फागुन २९ । कञ्चनपुरमा भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी)को गोली लागेर ज्यान गुमाएका गोविन्द गौतमको शव यात्रा भइरहेको छ । स्थानीय दोदा नदीमा राष्ट्रिय सम्मानका साथ अन्त्येष्टि गर्नुअघि अहिले गौतमको शव राखिएको सेती अञ्चल अस्पतालबाट शव यात्रा निकालिएको छ । यसअघि प्रशासनले शव यात्राका लागि फोहोर बोक्ने गाडी पठाएको तथा फूलमाला र ब्यानरको व्यवस्था नगरको भन्दै आफन्तले विरोध गरेका थिए । अहिले भने फूलमाला र ब्यानरसहित गौतमको शवयात्रा सुरु भएको छ । अस्पतालबाट शव यात्रा गरेर गौतमको शव झण्डै ६ किलोमिटर टाढाको दोदा नदी किनारमा लगिनेछ । दोदा नदी किनारबाट ६÷७ किलोमिटर टाढा गौतमको घर रहेको आनन्द बजारसम्म शव लैजाँदा स्थिति अनियन्त्रित हुनसक्ने भन्दै स्थानीय प्रशासनले दोदा नदी किनारमै अन्त्येष्टि गर्न परिवारसँग आग्रह गरेको हो । पुनर्वास नगरपालिकाको आनन्दबजारको नेपाल–भारत सीमा क्षेत्रमा कलभर्ट निर्माणको विषयमा विवाद हुँदा एसएसबीले चलाएको गोली लागेर ज्यान गुमाएका गौतमलाई सरकारले शहीद घोषणा गरेको छ । सेती अञ्चल अस्पताल धनगढीबाट शुरु भएको शवयात्रा धनगढीको डोके बजार, एलएन चोक, चौराहा, त्रिनगर भन्सार नाका हुँदै कञ्चनपुरको पुर्नवास नगरपालिकामा पुग्ने छ । पुनर्वास नगरपालिकाको आइबीआरडीमा अन्तिम श्रद्धाञ्जली दिएपछि ६५ विगास्थित दोदा नदी किनारमा पुर्‍याइने जिल्ला प्रशासन कार्यालय कञ्चनपुरले जनाएको छ । त्यहाँ नेपाल प्रहरीले ११ तोपको सलामी दिनेछ । उनको शव राखिएको गाडिलाई फूलमालाले सजाइएको छ र राष्ट्रिय झण्डा राखिएको छ । गाडीको अघिल्तिर गौतमको फोटो राखिएको छ । शव यात्रामा सयौं नागरिकको सहभागिता छ । शवयात्रामा सहभागीहरुले बीर शहिद अमर रहुन्, शहिद गोविन्द गौतम जिन्दावाद लगायतका नारा लगाइरहेका छन् । शवयात्रामा हजारौं नागरिक सहभागी छन् । शवयात्रामा कैलाली र कञ्चनपुरका सुरक्षा अधिकारीहरु, सरकारी उच्च कर्मचारीहरु, राजनीतिक दलका प्रतिनिधिहरु लगायत छन् । आनन्दबजार लगायत ५ सय मिटर आसपासमा शनिबारदेखि अन्त्येष्टि नहुँदासम्मका लागि निषेधीत क्षेत्र घोषणा गर्ने गरिएको छ । गौतमको शवलाई ११ जना प्रहरीको सलामीसहित राष्ट्रिय सम्मानका साथ अन्त्येष्टि गरिँदैछ । कञ्चनपुरका प्रमुख जिल्ला अधिकारी मनोहरप्रसाद खनालले जानकारी दिए । दशगजा क्षेत्रमा कलर्भट बनाउने विषयमा विवाद हुँदा भारतीय सीमा सुरक्षा बल एसएसवीले चलाएको गोली लागेर गौतमको ज्यान गएको थियो । गौतमलाई सरकारले शहीद घोषणा गर्नुका साथै परिवारलाई १० लाख रुपैयाँ राहत उपलब्ध गराउने निर्णय यसअघि नै गरिसकेको छ ।

गोरखा, २९ फागुन । सरकारले वैशाख ३१ मा स्थानीय तहको निर्वाचन गर्ने मिति घोषणा गरेपछि गोरखाका दुई नगरपालिका र नौ गाउँपालिकाका स्थानीयबासीलाई चुनावी तयारीले छोपेको छ । पार्टीमा क्रियाशील कार्यकर्तादेखि स्वतन्त्र भनिएका र गाउँमा प्रभाव राख्न सक्ने बिद्यालयका प्रध्यानाध्यापकहरु पनि भित्रभित्र चुनावको तयारीमा जुटेका छन् । गाउँमा जान्नेसुन्ने भनिएका शिक्षकहरु निवृत्तिभरणमा बसेर या जागिर छाडेर गाउँपालिका प्रमुख, उपप्रमुखमा उम्मेदवारी दिने तयारीमा छन् । निर्वाचन आयोग तयार रहेपछि सरकारले निर्वाचनको मिति घोषणा त ग¥यो । तर चुनावी रन्को भन्दा पनि गोरखाबासीलाई पुनःनिर्माणको चिन्ताले सताएको छ । जग्गा हुनेहरुले घर बनाइरहेका छन् । भूकम्पले घडेरी चिरा परेका, ढलेका, पहिरो लडेका जग्गा हुनेहरु भने चिन्तामा छन् । विस्थापितहरु एकै स्वरमा भनिरहेका छन् – पहिले घर अनि मात्रै भोट । विसं २०७२ वैशाख १२ मा बारपाक केन्द्र रहेर गएको ‘गोरखा भूकम्प’ ले जिल्लाका ७० हजारभन्दा बढी भौतिक संरचना (घर, गोठ, सामुदायिक, सरकारी, आमा समूहलगायतका भवन) मा क्षति पु¥याएको थियो । यस्तै भूकम्पमा ४७२ जनाले ज्यान गुमाएका थिए । अठार जना विभिन्न ठाउँमा बेपत्ता रहेपनि उनीहरुको शव खोज्नतिर भन्दा जिल्ला दैवीप्रकोप उद्धार समितिले मृतकको सूचीमा नाम समावेश गरिदियो । आफन्तलाई रु. ४० हजारका दरले किरिया खर्च उपलब्ध गरायो । आफन्तको सट्टा भर्ना कहाँ पैसाले लिन सक्थ्यो र ? पीडा उस्तै छ । भूकम्पपछि घाइतेको उद्धार, राहत बितरण गर्न भन्दै सयौं संस्थाहरु जिल्ला भित्रिएका थिए । अधिकांश संस्थाहरु राहतको पोका बाँडेर बाटो लागे भने औँलामा गन्न सक्ने संस्थाहरु मात्रै सरकारलाई साथ दिँदै पुनःनिर्माणको चरणसम्म टिकिरहेका छन् । सरकारले टहरो छाउन भन्दै भूकम्पपीडितलाई रु। १५ हजारका दरले रकम उपलब्ध गराएका बेला सङ्घसंस्थाले रु। ५० करोड भूकम्पपीडितलाई बाँडे । यसले गर्दा सरकारको पैसा बचेको थियो । जिल्लामा अझै कुन गाउँ सरकारी र कुन गाउँ एनजिओ भन्ने चर्चा चल्छ । एनजिओको सहयोगमा पुनर्लाभ र पुनःनिर्माणका योजना सञ्चालन भइरहेका गाउँलाई एनजिओ गाउँको उपमा दिइएको हो । भूकम्पले ढुङ्गा, माटो र काठको जोडाइले बनेका जिल्लाभरका करिब ७० हजार ओटा घरलाई बस्न नमिल्ने गरी क्षति पु¥याएको भएपनि इन्जिनियरहरु गाउँ पुगेर लिएका तथ्याङ्कलाई आधार मान्दा पहिलो चरणमा ५८ हजार ५०३ भूकम्पपीडित अनुदान पाउने लाभग्राहीको सूचीमा परेको देखिन्छ । इन्जिनियरले विभेदपूर्ण तवरले तथ्याङ्क सङ्कलन गरेकोलगायत कारण देखाउँदै जिल्ला दैवीप्रकोप उद्धार समितिमा १६ हजारभन्दा बढी निवेदन परेका थिए । तीमध्ये पहिलो चरणमा एघार हजार गुनासाहरु फछ्र्यौट गरिएका छन् । फ्याट्टै अनुदान दिने र पुनः तथ्याङ्क सङ्कलन, अनुगमन, अवलोकन गरी लाभग्राहीको सूचीमा राख्न सकिने गरी गुनासो फछ्र्यौट भएका हुन् । अहिलेसम्मको तथ्याङ्क हेर्दा ५८ हजारमध्ये ५४ हजार जनाले रु। ५० हजारका दरले अनुदान रकम बुझिसकेका छन् । उनीहरुको बैंक खातामा पैसा गइसकेको छ । लाप्राकीलाई घर बनाउने प्रयोजनका लागि सरकारले अनुदान रकम दिनु परेन । गैरआवासीय नेपाली सङ्घ (एनआरएनए) ले गुप्सीपाखामा एकीकृत लाप्राक नमूना बस्ती निर्माणको काम धमाधम अधि बढाएको छ । अहिलेसम्म करिब एकसय घरको जगको गारो लगाउने काम भएको छ भने घडेरीहरु सम्याउने काम, ईंट्टा बनाउने काम भइरहेका छन् । पुनःनिर्माणलाई अभियानकै रुपमा अघि बढाउन सकिएको छैन । भूकम्पको केन्द्रमा राष्ट्रपति बिद्यादेवी भण्डारीको हातबाट शिलान्यास गरिएको गोपाल बिकको घर नै मापदण्ड विपरीत बनेपछि पुनःनिर्माणको अवस्था कहाँनेर चुकेको छ भन्ने प्रष्ट तस्बिर देखापर्छ । घर बनाएका गाउँलेहरु इन्जिनियरले घर हेर्न आएनन् भन्छन् । इन्जिनियरहरु घर हेर्न गएका छौं, मापदण्ड अनुसार बनाउँदैनन्, दोस्रो किस्ता कसरी सिफारिस गर्न सकिन्छ भन्दै अड्डी कस्छन् । दोस्रो किस्ता बाँड्न दुई अर्ब रुपैंयाँ बजेट आएको छ, बितरणको अवस्था नाज्क छ । अहिलेसम्म १५० जना लाभग्राहीले दोस्रो किस्ता लगेका छन् । तीन हजार जतिले दोस्रो किस्ता दाबी गरेको सहरी विकास तथा भवन निर्माण डिभिजन कार्यालयले जनाएको छ । पुनःनिर्माणको तथ्याङ्क केलाउँदा विभिन्न सङ्घसंस्थाले अर्धपक्की भवन बनाउँदै हस्तान्तरण गरेका छन् । करिब एक करोड खर्च गरेर सङ्घसंस्थाले बनाएका विद्यालय, स्वास्थ्यचौकी तथा गाविस भवनहरु पाँच÷सात वर्ष टिक्ने खालका छैनन् । प्रिफ्याब प्रयोगले बनाइएका भवन धेरै वर्ष टिक्ने पनि होइनन् । पक्की भबन नबनुञ्जेलका लागि अर्धपक्की भबन निर्माणको जिम्मा सरकारले गैससलाई दिएअनुसार लाखौंंको लगानीमा भवन बनिरहेका छन् । अब अर्धपक्की होइन पक्की संचरना निर्माणमा ढिलाइ भइसकेको छ । भूकम्प गएको २२ महिना हुँदा पनि दिगो पुनःनिर्माणमा जुट्न नसक्नु दुःखदायी पक्ष हो । चार सय ५० विद्यालय भवन पुनःनिर्माण गर्नुपर्नेमा पुनःनिर्माण भएको अर्धपक्की संरचनालाई हिसाब गर्दा पनि मुस्किलले ५० विद्यालय पुनःनिर्माण भएको छ । यीमध्ये सरकारी तवरबाट एउटै विद्यालय पुनःनिर्माण भएको छैन । आठ ओटा स्वास्थ्यचौकी पुनःनिर्माण भएका छन् । गाविस भवन पुनःनिर्माण हुन सकेको छैन । गोरखा दरबारलगायत पुरातात्विक महत्वका संरचनाको पुनःनिर्माणमा सङ्घसंस्थाको सहयोग अपेक्षा पनि गरिएको छैन, सरकारी तवरबाटै बजेट आए पनि पुनःनिर्माणले गति लिएको छैन । पैसा वितरण गर्दा पनि घर बन्दैन भन्ने उदाहरण उत्तरी भेगका सामागाउँ, ल्हो, प्रोक, बिही, चुम्चेत, छेकम्पार, सिर्दिवास गाउँका पीडितको बैंक खातामा अनुदान रकम पठाएपनि उनीहरुले रकम झिकेका छैनन् । मापदण्डअनुसार घर पनि बनाएनन् । खबरदारी कसले गर्ने रु भूकम्प गएलगत्तै केही संस्था राहत बाँड्न आए केही भने चिरा परेका जमिनमा पुनः बस्ती बसाल्न मिल्छ या मिल्दैन अध्ययन गर्न आएका थिए । भूगर्भविद्, इन्जिनियरलगायत टोलीले अध्ययन गर्दै बस्ती स्थानान्तरण गर्नुपर्ने बतायो । जिल्ला दैवी प्रकोपमा त्यसबेलाका प्रतिवेदन हेर्दा गोरखाका २३ वस्ती सुरक्षित ठाउँमा सार्नुपर्ने उल्लेख छ । तर अहिलेसम्म लाप्राकीलाई गुप्सीपाखाको ९१८.३१ हेक्टर वनको जग्गामा सार्नेबाहेक अन्य वस्ती कहाँ स्थानान्तरण गर्ने टुंङ्गो लागेको छैन । सबैभन्दा बिजोग केरौंजा गाउँका जनताको छ । गाउँमाथि र तल ठूला पहिरो छन् । गएको बर्खामा पहिरोले ३० भन्दा बढी टहरा बगाइदियो । बर्खामा मात्र कहाँ हो र र ? यहाँ हिउँदमा पनि सुख्खा पहिरो खसिरहन्छन् । गाउँलेहरु कहाँ घर बनाउने भन्ने चिन्तामा छन् । अनुदान लिइसकेका केरौंजाका ४०० घरधुरीका जनताले सुरक्षित जग्गा नपाउँदा घर निर्माण गर्न पाएका छैनन् । पहिरोको डरले घर, गृहस्थीलाई निरन्तरता दिन सकेका छैनन् । साविक केरौंजा गाविस वडा नं १, २, ३ र ४ का जनतालाई अन्यत्र स्थानान्तरण गर्नुपर्ने भएपनि प्रक्रिया अघि नबढेको केरौंजा ४ का काजी गुरुङले गुनासो गरे । गाउँबाट विस्थापित हुनुभएका गुरुङले भन्नुभयो – ‘चार सय ६५ घरधुरी सुरक्षित ठाउँ खोजेर अन्यत्र सार्नुपर्ने छ । पहिरोको डर छ । पानी परेपछि गोठ सारेझैं घर सार्दै हिड्नुपर्छ ।’ केरौंजाको माटो परीक्षण गरी कहाँ बस्ती राख्दा दिगो हुन्छ भन्नेबारे अध्ययन गरिदिन सरकारी सहयोग स्थानीय बासिन्दाले खोजेका छन् । आफू बस्ने घर कहाँ बनाउने भन्ने टुङ्गो नलाइकन चुनावमा होमिन नसकिने गुरुङले बताए । केरौंजा मात्र होइन, बारपाक, लापु, उहिया, घ्याच्चोक, सिम्जुङ, बगुवा, गुम्दा, सिर्दिवास गाउँका भूकम्प पीडितलाई अन्यत्र स्थानान्तरण गर्नुपर्ने छ । साविक बारपाक गाविस ५ को दलित वस्तीका भूकम्पपीडित आफ्नो गाउँबाट विस्थापित भएर वडा नं ४ को सार्वजनिक जग्गामा बसेका छन् । उक्त दलित वस्तीमा भूकम्प स्मृति उद्यान बन्ने प्रक्रिया अघि बढेपनि त्यहाँ घडेरी भएका जनतालाई कहाँ स्थानान्तरण गर्ने भन्ने एकीन भएको छैन । बिस्थापित भई सार्वजनिक जग्गामा टहरो बनाएर बसेका सुकबहादुर बिक भन्छन्- ‘३२ घरधुरीका बिस्थापित जनता कहिलेसम्म टहरोमा बस्ने हो ? हावाहुरीले त्रिपाल उडायो, जस्तापाता किन्ने पैसा छैन ।’ पचास हजारका दरले अनुदान दिएपनि जग्गा अभावले घर बनाउने काम थाल्न नपाएको बिकको भनाइ छ । बारपाककै कोजे, स्नान गाउँ पनि जोखिमयुक्त छ । बारपाककी कुमारी सुनारले विस्थापितलाई स्थापित गर्न सरकारी तवरबाटै सहयोग हुनुपर्ने बताइन । उनले भनिन – ‘संस्थाका मान्छेहरु आउँछन्, पीडा, समस्याहरु सुन्छन् । अर्को पटक आउँदा समाधान गर्छु भन्छन् तर फर्केर पनि आउँदैनन् । सिडियो हामी चिन्दैनौं । सरकारकहाँ हाम्रो कुरा कसरी पु¥याउने रु’ सरकारले सुरक्षित जग्गाको खोजिदिए झुप्रो बनाएर बस्ने कुमारीको धोको छ । उनले भनिन – ‘जो उम्मेदवार भएपनि हामीलाई केही मतलब छैन । जसले घर बनाउने जग्गा खोजिदिन्छ उसैलाई भोट दिन्छौं । गाउँलेहरु यसै भनिरहेका छन् ।’ केरौंजाकी कविता घलेले विस्थापित गाउँलेहरु अर्काको बारीमा बस्दै आएको र बारी धनीले मकै रोप्ने बेला भएको भन्दै टहरो हटाउन भनेपछि पीडा थपिएको गुनासो गरे । ‘मकै रोप्ने बेला भयो । बारी खाली गर भनेका छन् । यहाँबाट उठेर हामी कहाँ जाने ? बालबच्चा कहाँ लैजाने ?’ उनले गुनासाे गरे । भवन निर्माण डिभिजन कार्यालयका प्रमुख रोशन श्रेष्ठले निजी आवास पुनःनिर्माण र विस्थापित भएका जनतालाई स्थापित गर्नुपर्ने काम रफ्तारमा अघि नबढेको बताए । श्रेष्ठले भने-‘भूकम्पको केन्द्र बारपाकमै एकीकृत बस्ती विकासको काममा आलटाल भएको छ । केरौंजा, काशीगाउँ, उहिया, माछाखोलालगायत क्षेत्रमा एकीकृत बस्ती बिकास गर्ने कुरा भएपनि बजेटको ब्यबस्था अहिलेसम्म हुन सकेन । केरौंजाका ३००, सिर्दिवासका १५, घ्याच्चोकका १५ घरधुरी बर्खाअघि नै सुरक्षित ठाउँमा सार्नुपर्ने श्रेष्ठको भनाइ छ । प्रमुख जिल्ला अधिकारी तथा जिल्ला दैवीप्रकोप उद्धार समितिका संयोजक जितेन्द्र बस्नेतले जोखिममा रहेका बस्ती सुरक्षित ठाउँमा सार्नेबारेमा राजनीतिक दलले खेल्दै आएको भूमिकाबारे प्रश्न गर्दै भने – ‘जोखिमका बस्ती कहाँ स्थानान्तरण गर्न सकिन्छ भन्नेबारे कुनै दलका नेताले सोधखोज गरेका छैनन् । सरकारले स्थानीय स्तरमा अधिकार पनि नदिने काम पनि गरेन भन्ने रु समस्या समाधान गर्न जिल्ला समन्वय समिति गठन भएको छ । सांसद, सिडियो, एलडियो सदस्य छन्ं । तर, त्यो समितिले राय, सुझावमात्रै दिन सक्छ यो काम गर, त्यो नगर भनेर निर्णय गर्न सक्दैन । हातखुट्टा बाँधेर पुनःनिर्माण छिटो गर भनेर मात्रै हुन्छ रु अधिकार दिनुपर्दैन र ?’ राष्ट्रिय पुनःनिर्माण प्राधिकरणका सदस्य हरिराम पराजुलीले निजी आवास पुनःनिर्माण र गृह मन्त्रालय मातहतका कार्यालयहरुको पुनःनिर्माणमा ढिलाइ स्वीकारे । पुनःनिर्माणको कामलाई तीव्रता दिन नसकिरहेका बेला स्थानीय तहको निर्वाचनको मिति घोषणा भएपछि घर बनाउने काम छाडेर पनि राजनीतिक दलका भाषण र कार्यक्रम हेर्नतिर भूकम्प प्रभावितको ध्यान गएको छ । चुनावमा भोट दिएर असल नेतृत्व चयन गर्ने र आफ्नो ठाउँको विकास आफैं मिलेर गर्ने भन्दै गाउँका अगुवाहरु भने चुनावी कार्यक्रममा सरिक हुँदै आएका छन् । रासस

म्याग्दी, फागुन २९ । नेपाली कांग्रेसका केन्द्रीय सदस्य डा. मीनेन्द्र रिजालले मुलुकलाई संसद्बाटै समाधान दिनुपर्ने बताएका छन् । नेपाल प्रेस युनियन म्याग्दीले आइतबार बेनीमा आयोजना गरेको साक्षात्कार कार्यक्रममा नेता डा. रिजालले मधेस केन्द्रित दलले हठ र प्रमुख प्रतिपक्ष दल नेकपा एमालेले दम्भ नत्यागेसम्म मुलुकले निकास नपाउने बताए । एमालेले संविधान संशोधन नमान्ने र मधेस केन्द्रित दलले हाल निर्वाचन नमान्ने अवस्था रहेकाले दलबीचको सम्झौताले मात्रै वर्तमान समस्याको हल हुन सक्ने उनले बताए । नेता डा. रिजालले संविधान जारी गर्दा नै तत्कालीन प्रमुख तीन राजनीतिक दलले मधेस केन्द्रितलगायत अन्य विभिन्न क्षेत्र र समुदायका जायज विषयलाई संविधान संशोधनमार्फत सम्बोधन गर्ने प्रतिबद्धता जनाइसकेको स्मरण गर्दै विगतको प्रतिबद्धताबाट कोही पनि पन्छिन मिल्दैन भने । मधेस केन्द्रित दललाई संसदबाटै आफ्ना माग सम्बोधन गराउन सुझाव दिँदै नयाँ निर्वाचनको जनमतअनुसार संविधानलाई थप परिमार्जन गर्नेतर्फ लाग्नुपर्ने सुझाव दिँदै उनले कञ्चनपुर घटनामा भएको भारतीय कमजोरीलाई कूटनीतिक तवरबाटै ध्यानाकर्षण गराइएको जानकारी दिए ।

कञ्चनपुर, फागुन २९ । शहीद गोविन्द गौतमको शवयात्रामा दिइने सम्मान र शवयात्राको विषयमा तनाव भएको छ । आइतबार गौतमको राष्ट्रिय सम्मानका साथ शवयात्रा सहित अन्त्येष्टि गरिने तयारी भएपनि प्रमुख जिल्ला अधिकारी (प्रजिअ) मनोहर प्रसाद खनालले सलामी बारेमा अनविज्ञ रहेको बताएपछि स्थानीयवासीले उनलाई घेरा हालेका हुन् । प्रजिअ खनालले शवयात्रामा प्रयोग गरिने सवारीमा पनि अपमान गरेको भन्दै स्थानीय आक्रोशित भएका हुन् । फागुन २६ गते कञ्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिका वार्ड नम्बर ८ आनन्द बजारमा भारतीय सीमा सुरक्षा बल(एसएसबी) को गोली प्रहारबाट ज्यान गुमाएका शहीद गौतमको शवयात्रा अझै हुन सकेको छैन् । सरकारले राष्ट्रिय शहीद घोषित गौतमको राष्ट्रिय सम्मानका साथ ११ तोपको सलामी दिएर आज अन्त्येष्टि गरिने तयारी भएको थियो । तर, सिडिओ खनालले माथिबाट जानकारी नआएको भन्दै राष्ट्रिय सम्मानका लागि दिइने सवारी उपलब्ध नगराएपछि आक्रोशित स्थानीयसँग भनाभन भएको त्यहाँबाट स्थानीय रमेश भट्टले जानकारी दिए । ‘सिडिओले सलामीको विषयमा मलाई जानकारी छैन भने, शवयात्रामा फोहोर बोक्ने ट्याक्टर दिएपछि स्थानीय आक्रोशित भएका हुन् ।’ सिडिओको भनाई उधृत गर्दै भट्टले भने– ‘सिडिओकै कारण अहिलेसम्म शवयात्रा हुन सकको छैन ।’ विहान ८ बजेलाई राखिएको शवयात्रा १२ बजेसम्म पनि भएको छैन । सिडिओले बल्ल महेन्द्रा जीप दिएका छन् । अब केहीबेरमा शवयात्रा हुन्छ- भट्टले भने । मातृभूमिको रक्षार्थ लड्दालड्दै मृत्यु भएका कैलाली पुनर्वासका गोविन्द गौतमको राष्ट्रिय सम्मानका साथ अन्त्येष्टि गरिँदैछ । गौतमको शबयात्रापछि उच्च सम्मानका साथ आज अन्त्येष्टि गर्न लागिएको हो । बिहीबार सीमानजिक बनाइएको कल्भर्ट विवादमा भारतीय प्रहरीले गोली चलाउँदा उनको मृत्यु भएको थियो । पुनर्बासका स्थानीयले गौतमको राजकीय अन्त्येष्टि हुनुपर्ने माग गरेर शव बुझेका थिएनन् । सरकारले राष्ट्रिय सम्मानका साथ अन्त्येष्टि गर्ने निर्णय गरेपछि गौतमका परिवार र स्थानीय दाहसँस्कारका लागि सहमत भएका हुन् । गौतमको शब सेती अञ्चल अस्पताल धनगडीमा राखिएको छ । केही समयपछि उनको शवयात्रा हुने बताइएको छ । अस्तपालदेखि स्थानीय दोधा नदीसम्म हुने शबयात्रामा सहभागी हुन सयौं स्थानीय अस्पताल परिसर र नदी किनार पुगेका छन् । स्थानीय प्रशासनले पुनर्वासमा लगाएको निषेधाज्ञा अझै जारी हुँदा स्थानीयलाई शवयात्रामा सहभागी हुन समस्या भएको छ । प्रशासनले आइतबार साँझ ७ बजेसम्मका लागि निषेधाज्ञा जारी गरेको छ ।  

काठमाडौं, फागुन २९ । राजधानीको नजिकै रहेको चन्द्रागिरी डाँडामा हिउँ परेको छ । हिउँ परेपछि हिउँसँग खेल्न मानिसहरु त्यहाँ पुगेका छन् । यद्यपी हिउँ बाक्लो भने परेको छैन । बिहिबारदेखि परिवर्तन भएको मौसमसँगै चिसिएको राजधानीमा आज घाम लागेको छ । चन्द्रागिरी डाँडामा शनिबार हिउँ परेको थियो । आजको चर्को घामले हिउँ भने सबै पगाल्ने देखिन्छ । त्यसैपनि फागु पुर्णिमाका दिन चन्द्रागिरीमा विशेष मेला लाग्छ। यस्तोमा हिउँ पनि परेपछि मानिसहरु रमाउने क्रम बढेको छ ।

कञ्चनपुर, फागुन २९ । भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी) द्वारा मारिएका कञ्चनपुरका गोविन्द गौतमको आइतबार अन्त्येष्टि गरिने भएको छ । आइतबार विहान कञ्चनपुरमा शवयात्रा गरी आइतबार नै अन्त्येष्टि गरिने भएको हो । गौतम राष्ट्रिय सम्मान स्वरुप नेपाल प्रहरीले शोकधुन बजाउने र ११ तोपको सलामी दिइने भएको छ । कञ्चनपुरको नेपाल–भारत सीमा नजिक कल्भर्ट बनाउने क्रममा एसएसबीले अवरोध गर्न खोज्दा नेपालीहरुले भारतीय रवैयाको विरोध गरेका थिए । विरोधमा उत्रिएका नेपालीहरुलाई एसएसबीले गोली चलाएको थियो । बिहीबार कञ्चनपुरको पुनर्बास नगरपालिकाको आनन्दबजारमा भारतीय सीमा सुरक्षा बलले चलाएको गोली लागेर गौतमको मृत्यु भएको थियो । नेपाली भूमिमै आएर एसएसबीले गोली चलाएर गौतमको हत्या गरेको भन्दै सत्तारुढ दलकै भातृ संगठनहरुले देशब्यापी आन्दोलन चर्काएका छन् । गौतम हत्याको विरोधमा शनिवार नेत्रविक्रम चन्द ‘विप्लव’ नेतृत्वको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीले नेपाल बन्द आह्वान गरेको थियो । गौतम हत्याको नेपाल सरकारले पनि आपत्ति जनाएको छ । नेपाल सरकारका तर्फ प्रेस नोट पठाउँदै घटनाप्रति भारतको ध्यानाकर्षण गराएको थियो । सरकारले गौतमलाई शहीद घोषणा गर्नुका साथै परिवारलाई १० लाख राहत दिने निर्णय गरेको थियो । गौतमको शव हाल सेती अञ्चल अस्पतालमा राखिएको छ । आइतबार पुनर्वास नगरपालिकाका साथै मुख्य बजारमा शवयात्रा गरी दोधा नदीमा अन्त्येष्टि गरिने भएको छ ।

काठमाडौं, फागुन २८ । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’का स्वकीय उपसचिवका रुपमा कार्यरत मनहरि शर्मा (तिमल्सिना) ले पदवाट दिएको राजिनामा प्रधानमन्त्रीको सचिवालयले स्विकृत गरेको छ । आफ्नो घरयासी तथा अन्य व्यावहारिक कारण जनाउँदै प्रधानमन्त्रीका प्रमुख स्वकीय सचिव जोखबहादुर महरा समक्ष मनहरिले फागुन २६ गते राजिनामा दिएका थिए । राजिनामा पत्रमा आफ्नो व्यक्तिगत कारणले स्वकीय सचिवालयमा रही काम गर्न नसक्ने जनाउँदै अगाडि भनिएको छ‘ ‘यहाँहरुको अमूल्य बिश्वास अनुरुप आफ्नो जिम्मेवारी पुरा गर्न नसकेकोमा दुखी र लज्जीत दुबै छु । आशा छ, यहाँहरुको मेरो बाध्यता बुझिदिनु हुनेछ ।’ प्रमुख स्वकीय सचिव महराले मनहरि शर्माको राजिनामा स्विकृत गर्दै उनले सचिवालयमा रहेर पु¥याएको योगदानप्रति आभार प्रकट गरेको सचिवालयले जनाएको छ ।

सुनसरी, फागुन २८ । सुनसरीमा भारतीय सीमा सुरक्षा बल (एसएसबी)ले नेपालीलाई भारत प्रवेशमा रोक लगाएको छ । कन्चनपुरको पुनर्वास नगरपालिकामा नेपाली युवक गोविन्द गौतमको हत्याको सर्वत्र विरोध हुन थालेपछि एसएसबी सुनसरीबाट नेपालीलाई भारत प्रवेशमा रोक लागाएको हो । ‘माथिको आदेश’ भन्दै दशगजा क्षेत्रमा खटिएका एसएसबीका जवानहरुले सुनसरीका सबै नाकाबाट नेपालीलाई भारत प्रवेशमा रोक लगाएका हुन् ।

चितवन, फागुन २८ । भरतपुर महानगरपालिकाको विकासचोकमा शनिबार एक भारतीय गाडीमा अज्ञात समूहले आगजनी गरेको छ । युपी ५३ डीपी ००३० नम्बरको ग्यारेजमा राखिएको गाडीलाइ दिउँसो बाहिर निकाल्न लगाइ पेट्रोल छर्केर आगजनी गरिएको प्रहरीले जनाएको छ । चितवनका प्रहरी प्रमुख प्रहरी उपरीक्षक दीपक थापाले चारजनाको समूहमा आएका व्यक्तिले आगजनी गरेको जानकारी दिए । मैदा लिएर आएको सो गाडी सामान झारी मर्मतका लागि ग्यारेजमा राखिएको थियो । नेपाल कम्युनिस्ट पार्टीका कार्यकर्ताले एक साता भारतीय गाडी चल्न नदिने अभियानअन्तर्गत् आगजनी गरेको हुनसक्ने उनले बताए ।

चितवन, फागुन २८ । एमालेका अध्यक्ष केपी शर्मा ओलीले कन्चनपुर घटनामा भारत नभई नेपाल भारत सीमानामा जहिले पनि अत्याचार गर्दै आएको भन्दै भारतले बलियो छु भन्ने घमण्ड त्याग्नुपर्ने बताएका छन् । पार्टीको मेची–महाकाली राष्ट्रिय अभियानअन्तर्गत् शनिबार नारायणगढमा आयोजित आमसभालाई सम्बोधन गर्दै नेता ओलीले भारतको ज्यादती अहिलेमात्रै नभएको भन्दै कञ्चनपुर घटनाका मृतक गोविन्द गौतमलाई स्थानीय तवरमा वार्ता नगरी केन्द्रीय तवरमा वार्ता गरेर मृतक परिवारलाई क्षतिपूर्ति भराउनुपर्ने पनि बताएका छन् । अध्यक्ष ओलीले भने–‘अब यस्तो हुँदैन भनेर भारतलाई माफी मगाउनुपर्छ । भारतको बलियो छु भन्ने घमन्ड हो । अर्काको सिमानामा पस्न पाइँदैन । अन्तर्राष्ट्रिय कानुन भारतले पनि मान्नुपर्छ ।’ खालीहात आफ्नो सिमाको रक्षा गर्दा गौतम देशको पछिल्लो सहिद भएको भन्दै उनले सच्चा नेपाली देशको रक्षार्थ ज्यानको बलिदानी दिन तयार रहेको बताए ।

काठमाडौं, २८ फागुन । कञ्चनपुर घटनापछि भारतले सीमावर्ती नाकाहरुमा कडाइ गरेको छ । हरेक दिन ९० को हाराहारीमा मालबाहक र ४० बढी साना सवारी साधन भित्रिने गरेको नेपालगञ्ज नाकाबाट न्यून मात्रामा मालबाहक सवारी साधन भित्रिएका छन् । नेपालगन्ज नाकाबाट शुक्रबार एउटा पनि साना सवारी साधन नेपाल नभित्रिएको इलाका प्रहरी कार्यालय जमुनहाले जनाएको छ । साना सवारी साधनलाई एसएसवीले रुपहिडिहामा नै रोकेर नेपाल प्रवेश गर्न नदिएको इलाका प्रहरी कार्यालय जमुनहाका इन्चार्ज प्रहरी निरीक्षक प्रमोद क्षेत्रीले बताए । भारतले मालबाहक गाडी नेपाल भित्रिन नदिएपछि नेपालगन्ज भन्सार कार्यालय अगाडि र भन्सारको टर्मिनल खाली देखिएका छन् ।

काठमाडौं, फागु्न २८ । नेत्रविक्रम चन्द विप्लव’ नेतृत्वको नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीले गरेको बन्द अवज्ञा गरी प्रहरी राखेर सञ्चालित साझा बसमा आगजनी भएको छ । काठमाडौंको बालाजु बाइपासमा बा ४ ख ५६४८ नम्बरको बसमा आगजनी गरिएको हो । एअरपोर्ट–नयाँ बसपार्क रुटमा चल्ने साझा बस बाइपासमा रोकिराखेको अवस्थामा एक समुहले पेट्रोल छर्किएर आगो लगाएको सो समितिले जनाएको छ । आगलागीबाट बसको भित्रीभाग जलेर नष्ट भएको छ । प्रहरीले नै सुरक्षा दिएर सञ्चालन गरिएको साझा बसमा कसले आगो लगाएको नखुलेको समितिको भनाइ छ । बसका स्टाफ र सुरक्षा दिइरहेका दुई जना सुरक्षाकर्मी समेत खाना खान गएको अवस्था पारेर बसमा आगजनी गरिएको बताइएको छ । त्यसबेला बसमा केही यात्रु बसेको भए पनि उनीहरु भने ओर्लिन भ्याएका थिए । चन्द नेतृत्वको नेकपाले बन्दको आह्वान गरेकाले बसमा उनीहरुले नै आगो लगाएको हुनसक्ने प्रहरीले जनाएको छ । बसमा लागेको आगो स्थानीय र प्रहरीको सहयोगमा निभाइएको छ ।

काठमाडौं, फागुन २८ । उच्च हिमाली भेगमा भारी हमपात भएको छ । बिहीबार बिहानैदेखि जुम्लामा वर्षा भएसँगै उच्च क्षेत्रमा हिमपात भएको हो । लगातारको हिमपातले जिल्लाको जनजीवन निकै प्रभावित भएको छ । हिमपातका कारण विद्यालयहरूमा बालबालिका आउन नसकेपछि पठनपाठन प्रभावित बन्न पुगेको छ । हिमपातले कर्णाली राजमार्गमा चल्ने छोटो तथा लामो दूरीका गाडीहरू सञ्चालन हुन सकेका छैनन् । बिहीबारदेखि नेपालगन्ज तथा सुर्खेतबाट हुने उडान सेवा पनि रद्द भएका छन् । हिमाली भेगको एक दुई ठाउँमा आज पनि ठूलो हिमपात हुने सम्भावना रहेको पनि जल तथा मौसम पूर्वानुमान महाशाखाले जनाएको छ । काठमाडौं उपत्यकासहित देशका अधिकांश ठाउँमा गएरातीदेखि हल्का वर्षा भएको छ । पश्चिमी वायुको प्रभावले मुलुकको मध्य र पश्चिमी क्षेत्रमा गएरातीदेखि वर्षा भएको महाशाखाले जनाएको छ । भारतीय भू–भागबाट बुधबार नेपाल भित्रिएको पश्चिमी वायु पुर्व सर्ने क्रममा शुक्रबार अधिकांश ठाउँको मौसम बदलिएर मध्य र पश्चिमी क्षेत्रहरुमा वर्षाको प्रभाव देखिएको महाशाखाले जनाएको छ । पश्चिमी वायूको प्रभाव अझै बाँकी रहेकाले भोलिसम्म मौसम बदलिने र हल्का बर्षा हुने महाशाखाको भनाइ छ ।

पर्वत, फागुन २८ । चट्याङ लागेर फलेवास खानीगाउँमा गएराति १० जना घाइते भएका छन्। खानीगाउँ गाविसमा अविरल वर्षासँगै परेको चट्याङले वडा नं ३, ४, ५ र ६ का १० जान घाइते भएका हुन् । घाइतेको फलेवासमै रहेको धुलिखेल अस्पताल खानीगाउँमा उपचार भइरहेको छ। घाइतेको खुट्टा, ढाड तथा शरीरका विभिन्न भागमा चट्याङले पोलेको अस्पताल प्रमुख प्रशान्त गुप्ताले जानकारी दिए । उनका अनुसार केहीको अवस्था जटिल रहेको छ। पटक पटक परेको चट्याङले लागेर ठूलो सङ्ख्यामा घाइते भएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय पर्वतले जनाएको छ। घाइतेको फलेवासमा रहेको प्रहरी चौकीका सुरक्षाकर्मीले उद्धार गरेका थिए ।

चितवन, फागुन २८ । दारेचोक गाविस–३ कुरिनटारस्थित पृथ्वी राजमार्गमा आज बिहान ट्रक र बस ठोक्किँदा ११ जना घाइते भएका छन् । काठमाडौंबाट मुग्लिनतर्फ आउँदै गरेको लु १ ख ८११८ नम्बरको ट्रक र मुग्लिनबाट काठमाडौँ जाँदै गरेको ना.६.ख २४७८ नम्बरको बस एकआपसमा ठोक्किँदा बसमा सवार ११ जना यात्रु घाइते भएको इलाका प्रहरी कार्यालय मुग्लिनले जनाएको छ । घाइतेमध्ये तीनजनाको अवस्था गम्भीर रहेको छ । घाइतेलाई उपचारका लागि काठमाडौं र भरतपुरतर्फ पठाइएको प्रहरीले जनाएको छ ।