सत्ता गठबन्धन फेरिने हल्ला निराधार– प्रधानमन्त्री
२२ फागुन, २०७३
फागुन २१, काठमाडौं । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले बर्तमान सत्ता गठबन्धन फेरिने हल्ला निराधार भएको बताउनु भएको छ । शनिबार साँझ नेपाल टेलिभिजनको ‘सिधा कुरा प्रधानमन्त्रीसँग’ कार्यक्रमको अन्तरवार्तामा प्रधानमन्त्रीले उक्त कुरा बताउनु भएको हो ।
तयारी गरेरै निर्वाचनकाे घाेषणा
न्यूनतम् आवश्यक तयारी गरेर नै निर्वाचनको मिति घोषणा गरिएको हो । ऐनहरु बनेका छन्, अरु केही ऐन पनि पारित गर्नुछ । तर, त्यसले स्थानीय निर्वाचनलाई असर गर्दैन । संसद खुल्ने बित्तिकै बाँकी ऐन पनि पारित हुन्छन् । स्थानीय तहको प्रतिवेदनका सन्दर्भमा पनि पर्याप्त आधार दिएका छौं । कार्यदलको प्रतिवेदन पनि आएको छ । भोलि मन्त्रीपरिषदबाट त्यो प्रतिवेदन पनि पास गरेर कार्यान्वयनमा जान्छ । भोलि हामी सम्पूर्ण सामाग्री निर्वाचन आयोगलाई दिन्छौं ।
प्रदेश र केन्द्रको निर्वाचन एकै दिन गर्न सकिन्छ । स्थानीय निर्वाचनले हामीलाई अनुभव र उत्साह पनि दिन्छ । मौसमका कारण पनि पौष र माघ महिनामा निर्वाचन हुन कठिन हुन्छ । त्यसैले आगामी कार्तिक वा मंसीरभित्र प्रदेश र केन्द्रको निर्वाचन गर्नुपर्छ, गर्न सकिन्छ । २०७४ माघ ७ मा संसदको म्याद थप्ने कुरा कल्पना पनि गर्नु हुँदैन । संविधानले दिएको समयसीमा पालना गर्नैपर्छ । संसदको म्याद थप्ने कुरा म कल्पना गर्न सक्दिनँ ।
संशोधन विद्येयक निर्वाचन अगाडि नै पारित गर्न पहल
प्रधानमन्त्री भएदेखि नै थारु, मधेशी र जनजातिका मुद्दा अधिकतम् सम्बोधन गर्ने मेरो प्रयास हो । मधेशी मोर्चालाई पनि सहभागी बनाएरै निर्वाचनमा गइन्छ, मेरो पुरै कोशिस छ । संशोधन विद्येयकलाई निर्वाचन अगाडि नै पारित गर्न चाहन्छौं, त्यसका लागि सबै राजनीतिक दलसँग सम्वाद जारी छ । त्यसका लागि सम्पूर्ण रुपले कोशिस हुन्छ ।
संशोधन प्रस्तावमा सहमति पनि जारी छ । अहिले गर्ने स्थानीय तहको निर्वाचन हो । स्थानीय तहको निर्वाचनमा मधेशी मोर्चाको चासोलाई सम्बोधन गर्ने कोशिस भएको छ । यसले मधेशी मोर्चाको चासो पनि सम्बोधन हुन्छ । बाँकी कुरा सम्बोधन गर्दै जान पनि सकिन्छ । स्थानीय निर्वाचनसँग सम्बन्धित कुरा टुङ्गाएर बाँकी कुरामा सहमति खोज्दै जान सकिन्छ । यो बिकल्प पनि हामीसँग छ । संशोधन विद्येयक थाती राखेर निर्वाचन गर्ने भनेको होइन । तर, संशोधन प्रस्ताव मतदानमा गएपछि जसरी पनि पारित हुनुपर्छ, केही समय लिएर भएपनि संशोधन प्रस्ताव पारित गरौं भन्ने मेरो प्रष्ट मत हो ।
राप्रपाका नेताहरुले औपचारिक रुपमै संशोधन प्रस्तावको पक्षमा भोट हाल्न सक्दैनौं भनेपछि हामीले संशोधन विद्येयक मतदानमा लान नचाहेको हो । किनकि, त्यसरी जाँदा संशोधन फेल हुन्छ । हामी त्यो चाहँदैनौं ।
राष्ट्रिय सहमतिको सरकार सम्भव छैन
आजकै मितिमा राष्ट्रिय सहमतिको सरकार सम्भव छैन । स्थानीय तहको निर्वाचन सम्पन्न गर्नुअघि अर्को कुनै सरकारको कल्पना गर्न सकिँदैन । गठबन्धन फेरिने बजार हल्ला पनि आएका छन् । तर, ती सत्य होइनन् । स्थानीय निर्वाचनका लागि सरकार सबै लचकता अपनाउन तयार छ । तर, निर्वाचन प्रभावित हुने कुरामा सहमति र लचकता हुँदैन ।
आचारसंहिता उल्लंघन गरेको छैन
शहिद सप्ताह अन्तर्गतको एउटा कार्यक्रममा म गएको हो । त्यो शहिदलाई सम्मान गर्ने कार्यक्रम हो । त्यो निर्वाचन प्रयोजनका निम्ति गरिएको कार्यक्रम होइन । त्यहाँ कुनै कार्यक्रम घोषणा गरिएको पनि छैन । मैले निर्वाचन आयोगको पूर्व स्वीकृति पनि लिएको छु । त्यसैले प्रधानमन्त्रीले निर्वाचन आचारसंहिता तोड्नु भन्नु भ्रामक छ ।
सबैले आफ्नो राजनीतिक गतिविधि शान्तिपूर्ण रुपमा गर्न पाउँछन् । भर्खरै गृहमन्त्रीजीलाई बोलाएर पनि शान्ति सुरक्षा कायम गर्न भनेको छु । सबैले आफ्ना राजनीतिक गतिविधि गर्न पाउँछन्, पाउनुपर्छ । शान्तिपूर्ण रुपमा हुने क्रियाकलापलाई अवरोध नगर्न र शान्तिपूर्ण रुपमै जान सबैलाई अपील पनि गर्दछु ।
राजनीतिक स्थीरता र आर्थिक समृद्धि प्राथमिकतामा
राजनीतिक स्थीरता र आर्थिक समृद्धि मेरो प्राथमिकता हो । अहिले सम्पन्न लगानी सम्मेलन धेरै उत्साहवद्र्धक भयो । धेरै लगानीकर्ताको सहभागिता रह्यो । १४ अरबभन्दा बढीको लगानीको प्रतिवद्धताले नयाँ सन्देश दिएको छ । अब नेपालमा आर्थिक विकासले गति लिन्छ भन्ने यसले प्रष्ट गर्दछ । सबै मिलेर नेपालमा लगानीको वातावरण छ भन्ने विश्वास दिलाएका छौं । सबै राजनीतिक दलले एक मतले अपील गरेका छौं ।
लगानीका लागि नियम कानून प्रभावकारी बनाउनुपर्छ । नियम कानून लगानीमैत्री हुनुपर्छ । दोस्रो राजनीतिक सहमति हो, हामीले लगानीका लागि साझा प्रतिवद्धता व्यक्त गरेका छौं । जनताको उत्साह पनि बढेको छ । अब देशमा लगानीको वातावरण बनेको छ । लगानीको प्रतिवद्धता व्यवहारमा कार्यान्वयन हुन्छ । लगानीको प्रतिवद्धता कार्यान्वयन हुँदैन भनेर शंका गरिरहनु अब आवश्यक छैन । लगानी कार्यान्वयनमा छिमेकीको सकारात्मक सहयोग नै पाएका छौं, कोही पनि यसमा बाधक छैनन् ।
जलविद्युतमा लगानी गर्ने उत्साह बढ्दैछ । नेपालमा आएको लगानी प्रतिवद्धता फिर्ता जाँदैन, बरु बढ्दै जान्छ । नेपालमा मेघा हाइड्रो प्रोजेक्टहरु बन्दैछन्, यसमा विदेशी लगानीको आकर्षण छ । जलविद्युत र पर्यटनमा नेपालमा निकै राम्रो सम्भावना छ, त्यसैले लगानीको प्रतिवद्धता घट््दैन, बरु बढ्छ ।
काठमाडौंमा मेलम्चीको पानी ल्याउने सन्दर्भमा धुँवा, धुलो बढेको छ । म भोलि क्याविनेटमा यस विषयमा कुरा गर्छु । अस्थायी रुपमा कालोपत्रे गर्ने वा अरु केही गर्ने भोलि निर्णय गछौं । हाम्रो कर्मचारीतन्त्र, नियम, कानून र संस्कारमा पनि समस्या छ । अहिले काठमाडौंमा आएको धुँवा, धुलो हटाउन भोलि नै ठोस निर्णय हुन्छ ।
विदेशका नेपालीका लागि सरकार गम्भीर
विदेशमा बस्ने नेपालीहरुको हितमा सरकारले गम्भीर रुपमा लागेको छ । पासपोर्टको शुल्क घटाउने, बीमा रकम बढाउने लगायतका काममा सरकारले आवश्यक निर्णय गरिसकेको छ । साउदीको जेलमा रहेका रोल्पाका दिलबहादुर घर्ति लगायतको समस्या समाधान गर्ने यथार्थ जानकारी र सुझाव ल्याउन परराष्ट्र सचिवलाई भनेको छु, त्यसमा मेरो कुटनीतिक र राजनीतिक पहल हुन्छ ।
सत्य निरुपण आयोगले निकै मेहेनत गरेर काम गरेको छ । शान्ति प्रक्रियाका महत्वपूर्ण कामहरु अघि बढेका छन् । बाँकी काम पनि छिटै अगाडि बढ्छन् ।
तस्करको नेटवर्क धेरै पुरानो रहेछ । बरु, यो सरकारको पालामा धेरै तस्कर पक्रियौं । मैले लगातार नै कोशिस गरेपछि नै तस्करहरु पक्राउ परेका छन् । हामी तस्करीको मुल जरोमा पुगेर नै त्यसलाई निमिठ्यान्न पार्न खोजेका छौं, त्यसमा सरकार सफल हुँदैछ । यो सरकारको सुशासनकै पहल हो । प्रहरी प्रशासनभित्र असाध्यै इमान्दार राष्ट्रसेवक छन्, एकाध नराम्रा मान्छे भए भन्दैमा सबैलाई दोष दिन मिल्दैन ।
त्रिविको सिनेटमा मैले स्ववियू निर्वाचन गर्नैपर्छ भनेको थिएँ । पछि केही राजनीतिक विवाद भएपछि सत्ता पक्ष र प्रतिपक्षी राखेर कुरा गरें र समाधान खोजें । स्ववियू निर्वाचनले लोकतन्त्रको अभ्यास भएको छ । यसले जागरण र गतिशीलता बढेको छ, सक्रियता बढाएको छ । स्ववियू निर्वाचनले स्थानीय निर्वाचन सम्पन्न गर्न सकारात्मक सन्देश दिएको छ, निर्वाचनका लागि प्रेरणा दिएको छ ।
>
>
रोकियो कर्मचारीको उमेरहद ६० वर्ष बनाउने तयारी
एभरेष्ट दैनिक
२२ फागुन, २०७३
>
भर्खरै
लोकप्रिय
कीर्तिपुरमा जित सुनिश्चित बनाउँदै माओवादी
एभरेष्ट दैनिक
१२ मंसिर, २०८१
रत्न राज्य क्याम्पसलाई प्रहरी ब्यारेक बनाएको भन्दै क्रान्तिकारी र नेविसंघको आपत्ती
काठमाडौं, फागुन २२ । प्रदर्शनीमार्गस्थित रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पस (आर.आर.)मा सायौँको संख्यामा प्रहरी परिचालन गरेर शिक्षण संस्थालाई व्यारेक बनाइएको भन्दै नेविसंघ र अखिल (क्रान्तिकारी) प्रचण्डले आरोप लगाएको छ । आजको नयाँ पत्रिकामा खबर छ– शुक्रबार क्याम्पसमा २३ फागुनमा हने भनिएको स्ववियु चुनावको विषयलाई लिएर विद्यार्थी संगठनहरु विरोधमा उत्रेपछि सो क्याम्पसमा व्यापक मात्रामा जनपथ र सशस्त्र प्रहरी परिचालन गरिएको छ । अहिले कर्मचारी बाहेक कसैलाई पनि क्याम्पस हाताभित्र छिर्न दिइएको छैन । सुचना संकलनका लागि पुगेका सञ्चारकर्मीलाई समेत केही दिन यता क्याम्पस प्रवेशमा रोक लगाएको छ । ‘क्याम्पस भित्र कर्मचारी र सुरक्षकर्मीबाहेक कसैलाई पनि प्रवेश गर्न दिएको छैन ।’ क्रान्तिकारी—प्रचण्डका केन्द्रीय सदस्य इन्द्र लामाले भने,‘ क्याम्पस भित्र छिर्न रोक लगाएका कारण फर्जी कार्य भएको स्पष्ट संकेत देखिन्छ ।’ आर।आर क्याम्पसका निर्वाचन अधिकृत हरिप्रसाद पराजुली शुक्रबार विहान देखि सम्पर्कबिहिन रहेको र उनको अवस्थाबारे क्याम्पस प्रशासनले कुनै चासो नदेखाएको नेविसंघका नेता दिनेश थपलियाले आरोप लगाए । उनको अवस्था छिटोभन्दा छिटो सार्वजनिक गर्नुपर्ने उनिहरुको माग छ । निर्वाचन अधिकृत सम्पर्कविहिन भएको बेला क्याम्पस प्रशासनले एकलौटी तवरले निर्वाचन कार्यक्रम अघि बढाएको थपलियाले बताए ।
१० जिल्लामा १९ स्थानीय तह थपिने, खोटाङ र नुवाकोटमा विवाद
काठमाडौं – स्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगको प्रतिवेदन पुनरावलोकन गर्न बनेको मन्त्रीस्तरीय कार्यदलले २, ४ र ७ नम्बर प्रदेशका १० जिल्लामा १९ वटा स्थानीय तह थप गर्ने प्रारम्भिक मस्यौदा तयार गरेको छ । प्रदेश नम्बर २ का आठ जिल्ला तथा प्रदेश नम्बर ४ र ७ का एक–एक जिल्लामा स्थानीय तह थप गर्र्ने तयारी कार्यदलले गरेको हो । आजको नयाँ पत्रिकामा खबर छ । स्थानीय तह पुनर्संरचना आयोगले ७ सय १९ संख्या सिफारिस गरेको छ । स्थानीय विकासमन्त्री हितराज पाण्डे संयोजकत्वको कार्यदलले बढाउन चाहेको संख्यासमेत जोडिए अब स्थानीय तहको नयाँ संख्या ७ सय ३८ पुग्नेछ । आयोगले अधिकतम सात सय ४४ सम्म स्थानीय तहको संख्या बनाउन सक्ने मापदण्ड तयार गरेको थियो । कार्यदलले विवादित जिल्लामा संख्या थप गर्न बाध्यात्मक अवस्था आएमा मन्त्रिपरिषद्ले निर्णय गर्न सक्ने अधिकार प्रयोग गरी सात सय ३८ वटा सिफारिस गर्ने तयारी गरेको स्थानीय विकास मन्त्रालय स्रोतले जानकारी दिएको छ । कार्यदलले आज प्रतिवेदन बुझाउँदै : संघीय मामिला तथा स्थानीय विकासमन्त्री तथा कार्यदलका संयोजक हितराज पाण्डेले प्रतिवेदन अन्तिम तयारीमा रहेको जानकारी दिए । पाण्डेले भने, ‘प्रतिवेदनको औपचारिक टुंगो लागेको छैन, तर पनि चाँडै बुझाउने तयारीमा छौँ ।’ मन्त्रालयका सचिव केदारबहादुर अधिकारीले पनि सकेसम्म प्रतिवेदन आइतबार बुझाउने प्रयास भइरहेको जानकारी दिए । प्रतिवेदनको मस्यौदा तयार भइसकेको उनको भनाइ छ । ४५ प्रतिशतको प्रस्तावले समस्या : तराईमा स्थानीय तहको संख्या ४५ प्रतिशत पुर्याउनुपर्ने कांग्रेसको धारणाका कारण कार्यदलले संख्या टुंगो लगाउन नसकेको स्रोतले बतायो । स्रोतका अनुसार मधेसी मोर्चाका सांसदले पनि कार्यदलसँगको छलफलमा तराईमा स्थानीय तहको संख्या ४५ प्रतिशत पुर्याए स्वीकार गर्ने बताउने गरेका छन् । आयोगले तोकेको संख्याका आधारमा मात्र हेर्दा तराईमा स्थानीय तहको संख्यात्मक प्रतिनिधित्व ३६ प्रतिशत मात्र छ । प्रधानमन्त्री प्रचण्ड ४० प्रतिशतसम्म पुर्याउन सकिने, तर मोर्चाले निर्वाचनमा सहभागी हुने ग्यारेन्टी गरी हस्ताक्षर गर्नुपर्ने प्रस्ताव राखेका छन् । खोटाङ र नुवाकोटको विवाद मन्त्रिपरिषदमा पठाइने : खोटाङ र नुवाकोटका स्थानीयको आन्दोलन कसरी सम्बोधन गर्ने भन्नेमा कार्यदलमा अन्योल छ । गाउँपालिकाका वडा र नाम परिवर्तनको आन्दोलनमा रहेका ती जिल्लाका स्थानीय दुई धारमा बाँडिएपछि कार्यदल समस्यामा परेको हो । स्रोतका अनुसार एकल निर्णय दिँदा समस्या हुने भएकाले सुझाब दिएर मन्त्रिपरिषद्लाई नै निर्णयको जिम्मा दिने तयारी भएको छ । कार्यदल संयोजक स्थानीय विकासमन्त्री हितराज पाण्डेले खोटाङ र नुवाकोटको विषयमा सैद्धान्तिक आधार तयार गरी सिफारिसको तयारी भइरहेको बताए ।
प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापकको मतदान जारी
कीर्तिपुर, २१ । प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक सँघको चौथो महाधिवेशनको मतदान कीर्तिपुरमा जारी रहेको छ । अहिलेसम्म करिव ६ सय मतदाताले मत खसालिसकेको सहायक प्राध्यापक तुलसी पाण्डेले बताएका छन् । उनका अनुसार राती १० बजेसम्ममा मतदान सकिने राति नै त्यसको परिणाम पनि निस्किन सक्ने बताका छन् । खुलेर दुई प्यानलको प्रतिश्पर्धा रहेको यस महाधिवेशनमा स्वतन्त्र उम्मेद्वार पनि नेतृत्व लिन निस्किएका छन् । वर्तमान महासचिव सह–प्राध्यापक जगत तिमल्सिना र प्राध्यापक प्रकाशमान प्रधानको प्यानल स्थलमा दत्तचित्त छ । दुबैले आफ्नो पक्षमा मतदान भैरहेको दावी गरिरहेका छन् । तर, मतदाताको स्वरले भने दुबै पक्षको प्रतिश्पर्धा कडा हुने बताइरहेका छन् । आखिर नेतृत्व कस्ले चुम्ला भनेर प्राध्यापकहरुको भिड महाधिवेशनस्थल थामिनसक्नु छ । प्रजातान्त्रिक प्राध्यापक सँघमा ३९ सदस्यको कार्यसमिति भएपनि ६ जना मनोनित हुने व्यवस्था भएकोले ३३ जनाको लागि १२ सय ७७ मतदाताले नयाँ नेतृत्वको लागि मतदान गरिरहेका छन् ।
मुस्लिम समुदायको हक अधिकारका लागि आन्दोलन गर्ने चेतावनी
काठमाडौं, फागुन २१ । सरकारले मुस्लिम समुदायका हक, अधिकार सुरक्षित नगरेको भन्दै राष्ट्रिय मुस्लिम संघर्ष गठबन्धनले आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिएको छ । आज राजधानीमा एक पत्रकार सम्मेलनको आयोजना गरी गठबन्धनले संवैधानिक रुपमा मुस्लिम समुदायका हक, अधिकार सुनिश्चित नभए आन्दोलन गर्ने चेतावनी दिएको हो । राष्ट्रिय गठबन्धनका अध्यक्ष समिममिया अन्सारीले मुस्लिम समुदायका मागको बारेमा सरकार गम्भिर नभएको भन्दै संविधान संशोधनमार्फत माग सम्बोधन गर्न आग्रह गरे । स्थानीय तहमा मुस्लिम समुदायको प्रतिनिधित्व सन्तोषजनक नभएको भन्दै उनले निर्वाचनमा मुस्लिमहरुको प्रतिनिधित्व बढाउन माग गरे । गठबन्धनका महासचिव जाकीर हुसैनले संविधान संशोधन प्रस्तावमा मुस्लिमका मुद्दा समावेश नगरिएको गुनासो गरे ।
जनकपुर पुगेर बाबुरामः ओलीलाई दाँजे सिके राउतसँग, चुनावको घोषणाबारे यस्ता गरे टिप्पणी
जनकपुर, फागुन २१ । नयाँ शक्ति नेपाल पार्टीका संयोजक डा. बाबुराम भट्टराईले सरकारले नागरिकलाई ढाँट्नका लागि स्थानीय तहको चुनावको घोषणा गरेको अरोप लगाएका छन् । शनिबार जनकपुरमा विभिन्न पार्टी परित्याग गरेर आएका व्यक्तिहलाई प्रवेश गराउँदै संघीय संरचनामा तहको चुनाव गर्ने कि स्थानीय निकायको भन्ने टुंगो नलगाएको अवस्थामा चुनावको मिति घोषणा गरिनु शंकास्पद रहेको बताए । डा. भट्टराईले नेकपा माओवादी केन्द्र, नेपाली कांग्रेस र विपक्षी नेकपा एमालेले एक आपसमा मिलेर संविधान संशोधन नगरी चुनावको मिति घोषणा गरेर नागरिकमा भ्रम छरेको टिप्पणी गरे । आफू चुनावको पक्षमा रहेपनि मधेसी, आदिवासी, जनजाती, थारु लागयतका अधिकार संविधानमा नसमेटिएकाले पहिला संशोधन नभई चुनावमा जान नसकिने स्पष्ट पारे । यदि सरकारले संविधान संशोधन गरेर सबैको अधिकार सुनिश्चित गरे माघ ७ गते भित्रै सबै चुनाव हुने बताए । सरकार टिकाउनलाई चुनावको मिति घोषणा गरेको भट्टराईले आरोप लगाए । फरक प्रसंगमा उनले देशलाई टुक्र्याउन खोज्ने डा. सिके राउत र केपी ओली प्रवृति एक सिक्काका दुई पाटो रहेको आरोप लगाए ।
अपहरणकारी र प्रहरीबीच राजधानीमा गोली हानाहान, घाइते एक जना अपहरणकारी पक्राउ
काठमाडौं, फाल्गुन २१ । साढे ६ लाख रुपैयाँ फिरौती माग गर्दै अपहरणमा परेका तीन जनालाई अपहरण मुक्त गर्ने क्रममा प्रहरी र अपहरणकारीबीच गोली हानाहान भएको छ । तीन दिनअघिदेखि बौद्धबाट अपहरणमा परेका तीन युवा विशाल तामाङ, नाङडुङ तामाङ र मनदोर्जे तामाङका लागि फिरौती लिएर मुक्त गर्ने क्रममा स्वयम्भूबाट खटिएकाे महानगरीय अपराध महाशाखा र अपहरणकारीबीच गोली हानाहान भएको हो । फिरौती रकम लिएर अपहरितका आफन्तजन भगवानपाउ पुगेपछि अपहरणकारीलाई दिएको र सादा पोशाकमा रहेका प्रहरीहरुले उनीहरुलाई पक्राउ गर्न खोज्दा झण्डै ६ जनाको समूहमा रहेका ती अपहरणकारीले भाग्ने क्रममा प्रहरीमाथि गोली चलाएका थिए । प्रहरीले जवाफी कारबाहीमा चलाएको गोली लागेर दुर्गा तामाङ नाम गरेका एक जना अपहरणकारी पक्राउ परेका छन् । तामाङको साथबाट सिक्सर हतियार र तीन थान गोली बरामद भएको महाशाखाका प्रमुख एसएसपी दिनेश अमात्यले जनाकारी दिएका छन् । पीडितका आफन्तले शुक्रबार बिहानमात्रै महाशाखामा अपहरणबारे जानकारी दिएका थिए । अपहरणकारीले पैसा बोकेर आफन्तलाई कहिले चाबहिल, मनमैजु, त कहिले नयाँ बजार बोलाएका थिए । अपहरितका आफन्तसँगै महाशाखाबाट खटिएको सादा पोशाकका दुई टोली प्रहरीले पछ्याइरहेका थिए । हाल फरार अपहरणकारीहरुको खोजी भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ ।
‘संविधान संशोधन हुन नदिने र निर्वाचन बिथोल्ने दुवै अतिवादी’-अध्यक्ष गच्छदार
मोरङ, फागुन २१ । मधेसी जनअधिकार फोरम लोकतान्त्रिकका अध्यक्ष विजय कुमार गच्छदारले निर्वाचनमा सहभागी गराए मात्रै संविधान कार्यान्वयन गर्न सकिने बताएका छन् । शनिबार विराटनगर विमानस्थलमा सञ्चारकर्मीसँग कुरा गर्दै उनले संयूक्त मधेसी मोर्चालाई निर्वाचनमा सहभागी हुने वातावरण बनाउनु पर्ने बताए । उनले भने– ‘सबै असन्तुष्ट दललाई सहभागी गराएर शान्तिपूर्ण रुपमा स्थानीय तहको निर्वाचन सम्पन्न भए मात्रै संबिधान कार्यान्वयन हुन्छ,’ ‘संविधान विफल भए अहिले सम्मको प्राप्त सम्पूर्ण उपलब्धी धरापमा पर्छ ।’ अध्यक्ष गच्छदारले असन्तुष्ट र प्रतिपक्ष दलबीचको मुठभेडको स्थितिलाई सरकारले तत्काल समाधान गर्नुपर्ने बताए । अध्यक्ष गच्छदारले वर्तमान स्थिति साम्य पार्न ढिलाई गरे मधेसमा पूनः द्वन्द्व चर्किन सक्ने अवस्थाबारे सरकार सजग रहनुपर्ने बताए । संविधान संशोधन हुन नदिने र निर्वाचन बिथोल्ने दुवै अतिवादी विषय उनको भनाई थियो । संविधान संशोधनको प्रयास भइरहेको र त्यसका लागि आफुले पहल गरिरहेको गच्छदारले दाबी गरे ।
मेची–महाकाली अभियानको उद्घाटन गर्दै ओलीले भने–कसैका नाजायज माग पूरा गर्न संशोधन पारित गरिदैन’
काँकडभिट्टा, फागुन २१ । नेकपा एमालेले शनिबारदेखि मेची–महाकाली राष्ट्रिय अभियान सुरु गरेको छ । एमाले अध्यक्ष केपी ओलीले सीमान्त सहर काँकडभिट्टाबाट अभियान सुरु गरेका हुन् । शनिबार अभियानको उद्घाटन गर्दै ओलीले संसदमा दर्ता भएको संविधान संशोधन मुलुकको हितविपरीत भएकोले पारित हुन नदिने ठोकुवा गरे । एमालेले संविधान र कानूनबाहेक अरु कसैका अनुचित आग्रहहरु नमान्ने उनले बताए । मधेसी मोर्चाले अभियानको पूर्वसन्ध्यामा गरेको कार्यक्रममा कालोमोसो दिएपछि अाक्रोशित अोलीले भने मेची महाकाली अभियानमा कसैले अवरोध गर्न खोजे अवरोध पन्छाउँदै अघि बढिन्छ । मधेसी मोर्चाका मागहरुतर्फ लक्षित गर्दै उनले कसैका अनुचित माग र आग्रहलाई स्वीकार नगरिने स्पष्ट पारेका छन् । सयौं कार्यकर्तामाँझ ओलीले राष्ट्रिय एकता, सामाजिक सदभावका लागि अभियान सुरु गरिएको बताए । उनले भूगोल जात र मधेस, पहाडका नाममा जनतामा भ्रम फिजाउने काम भएको भन्दै त्यसलाई चिर्न अभियान आवश्यक भएको बताए । अभियान शुभारम्भ समारोहमा वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल, माधव नेपाल, महासचिव ईश्वर पोखरेल, पूर्वसभामुख सुवास नेम्वाङ, पूर्वगृहमन्त्री वामदेव गौतम, नेता भीम रावल, अष्टलक्ष्मी शाक्य, योगेश भट्टराई, अमृतकुमार बोहरा, गोकर्ण विष्ट, प्रदीप ज्ञवाली लगायतका दर्जनौं नेता तथा कार्यकर्ता सहभागी थिए । १५ दिने अभियानमा तराईका २२ जिल्लालाई समेट्ने गरी ३५ स्थानमा आमसभा आयोजना गरिने एमालेले जनाएको छ । काँकडभिट्टाबाट सुरु अभियान महाकालीको सुर्खेत पुगेर टुंगिने छ ।
पौडेल भन्छन्–‘जनआन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धि जोगाउन स्थानीय तहको चुनाव’
मोरङ, फागुन २१ । नेपाली कांग्रेसका वरिष्ठ नेता रामचन्द्र पौडेलले जनआन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धि जोगाउनको लागि स्थानीय तहको चुनाव आवश्यक रहेको बताएका छन् । शनिबार बिहान विराटनगर विमानस्थलमा पत्रकारसँग कुरा गर्दै उनले जनआन्दोलनबाट प्राप्त उपलब्धिका साथै लोकतन्त्र, संघीयता, धर्मनिरपेक्षता, समावेशिताको संरक्षणका लागि निर्वाचन हुनुपर्ने भएकाले चुनाव अपरिहार्य रहेको बताए । आमनेपालीको अहिलेको चाहना निर्वाचन रहेकोले तराई मधेस लगायत सबै ठाउँमा घोषित मितिमै चुनाव हुने नेता पौडेलले बताए । निर्वाचनका लागि सबै प्रक्रिया अघि बढी सकेकाले अब सबैको ध्यान निर्वाचनतर्फ केन्द्रित हुनुपर्ने उनको भनाइ थियो । नेता पौडेलले निर्वाचनलाई सफल बनाउन सकेमात्र लोकतन्त्र बलियो हुने भएकाले सबैलाई निर्वाचनमा सहभागी हुन आग्रह गरे । निर्वाचनमा सहभागी भएर पार्टीलाई थप मजबुत बनाई आफ्ना मुद्दालाई अगाडि बढाउनेतर्फ मधेसी मोर्चा लाग्नुपर्ने उनको सुझाव थियो । नेता पौडेल संविधान संशोधनको मागप्रति मुख्य दल गम्भीर भएर लागिपरेको बताए । उनले प्रजातन्त्रमा कुनै पनि दललाई निर्वाध रुपले आफ्नो कार्यक्रम गर्न पाउने अधिकार भएकोले दलहरुले गरेको कार्यक्रमलाई विथोल्ने अधिकार कसैलाई नभएको बताए । उनले वैशाखमा स्थानीय तहको निर्वाचन भएपछि मंसिरमा प्रदेश र संसदको निर्वाचन एकैचोटि गर्न सकिने बताए । फरक प्रसंगमा नेता पौडेलले पार्टीलाई पद्धति र सहमतिका साथ अगाडि बढाउनुपर्ने तर त्यस्तो हुन नसकेकोले कांग्रेसको कार्यसमितिको वैठक बोलाउन आफूहरुले माग गरेको बताए ।
मधेसमा छिर्न संकट परेपछि ‘सुखानीका सहीदलाई’ सम्झ्यो एमालेले !
झापा, फागुन २१ । प्रमुख प्रतिपक्षी एमालेको ‘सुखानीका सहिद दिवस’ को दिन पारेर आजदेखि तराईकेन्द्रित १५ दिने मेची महाकाली राष्ट्रिय अभियान सुरु गर्दै छ । ‘संविधान कार्यान्वयन, निर्वाचन, समृद्धि र स्वाभिमान स् राष्ट्रिय एकता र सामाजिक सद्भावका लागि मेची–महाकाली अभियान’ भन्ने मूल नाराका साथ झापाको का“कडभिट्टाबाट सुरु हुने अभियानको उद्घाटन अध्यक्ष केपी ओलीले गर्दै छन् । संविधान कार्यान्वयन, निर्वाचन, समृद्धि, स्वाभिमान, राष्ट्रिय एकताका र सामाजिक सद्भावका लागि गरिएको सो १५ दिने अभियानका लागि पार्टीका अध्यक्ष केपी शर्मा ओली, वरिष्ठ नेता झलनाथ खनाल, नेता माधवकुमार नेपाल, उपाध्यक्ष वामदेव गौतम र भीमबहादुर रावल, स्थायी कमिटी सदस्य सुवास नेम्वाङलगायत नेता झापा आएका छन् । यस्तै तराईबाट प्रतिनिधित्व गर्ने केन्द्रीय सदस्यहरू, सांसदहरू झापा पुगेका छन् । स्थानीय साल्बारी, सुखानी, गरामनी र ज्यामिरगढीमा अलग अलग कार्यक्रम गर्ने र नेताहरु पुगेर श्रद्धाञ्जलि दिने कार्यक्रम रहेको एमाले प्रचार विभाग प्रमुख योगेश भट्टराईले जानकारी दिए। ‘झापा विद्रोह’ मा संलग्न अध्यक्ष अध्यक्ष ओली र अन्य नेताहरु सुखानी उद्यानमा पुगी सहिदप्रति श्रद्धाञ्जलि दिएर अभियानको औपचारिक शुभारम्भ गर्ने बताएका छन् । तत्कालीन निरङ्कुश पञ्चायती व्यवस्थाको विरोधका क्रममा गिरफ्तारमा परेका झापा विद्रोहका पाँच नेतालाई सरकारले विसं २०२९ फागुन २१ गते कारागार सरुवाका नाममा झापाको चन्द्रगढीबाट इलामको सुखानीस्थित जङ्गलमा लगी दिउँसै गोली हानी हत्या गरेको थियो । सहादत पाउनेमा रामनाथ दाहाल, नेत्र घिमिरे, वीरेन राजवंशी, कृष्ण कुइँकेल र नारायण श्रेष्ठ थिए। गत वर्ष सरकारले उनीहरुलाई सहिद घोषणा गरेको थियो । लोकतान्त्रिक २०६२र०६३ को आन्दोलनको सफलतापछि सरकारले एमालेका पूर्वनेता तथा वरिष्ठ साहित्यकार मोदनाथ प्रश्रितको संयोजकत्वमा गठित सहिदको मापदण्ड निर्धारणसम्बन्धी सुझाव समितिले ती पाँच योद्धालाई सहिद घोषणा गर्न सिफारिस गरेको थियो । झापाको काकडभिट्टाबाट सुरु हुने सो अभियान कञ्चनपुर हुँदै आगामी चैत ५ गते सुर्खेत पुगेर समापन हुनेछ। आजै झापाको बिर्तामोड र दमकमा अभियानअन्तर्गतका कार्यक्रम हुँदैछन्। संविधान कार्यान्वयन, निर्वाचन, समृद्धि, स्वाभिमान, राष्ट्रिय एकताका र सामाजिक सद्भावको नारा रहेको सो अभियानका लागि नेपाली, मैथिली, थारु, डोट्याली र भोजपुरी भाषामा प्रचार सामग्री वितरण गरिएको छ। तराईको पूर्व–पश्चिम राजमार्गकेन्द्रित अभियानमा ३३ स्थानमा आमसभा, र्याली र सांस्कृतिक कार्यक्रम गर्ने एमालेको तयारी छ । र्याली र सभामा ५० लाख तराईवासीबीच पुग्ने गरी १५ लाखसम्मको जनपरिचालन गर्ने एमालेले दाबी गर्दै आएको छ ।
सुकेधारा, मण्डिखाटार र चप्पल कारखानामा विद्युत् अवरोध
काठमाडौँ, फागुन २१ । आज बिहान ६ बजे न्यु–चाबहिल सबस्टेसनबाट निस्कने ११ केभी ओम फिडरको ओभरहेड लाइन सुरु हुनुअघिको भूमिगत केबलमा मेलम्ची खानेपानी आयोजनाको काम गराइबाट क्षति हुन पुगी सुकेधारा, मण्डिखाटार, चप्पल कारखाना क्षेत्र लगायत ठाउँमा विद्युत् आपूर्ति अवरुद्ध भएको छ । प्राविधिक टोली सो स्थलमा खटिइसकेकाले क्षतिग्रस्त केबल मर्मत हुनासाथ आपूर्ति पुनःसञ्चालन हुने नेपाल विद्युत् प्राधिकरणका प्रवक्ता प्रबल अधिकारीले जानकारी दिनुभयो । रासस
‘खानेपानीको मुहान प्रशस्तै छ तर दूषित पानी पिउनु बाध्य छन् स्थानिय’
सल्लेरी (सोलुखुम्बु), फागुन २१ । सदरमुकाम सल्लेरीबासी दूषित पानी पिउन बाध्य छन् । यहाँ पानीको मुहानको सरसफाइ तथा खानेपानीको उचित व्यवस्थापन हुन सकेको छैन । सदरमुकामबासीले पटक पटक गुनासो पोख्दै आए तापनि सरोकार भएकाहरुले चासो नदिँदा तथा स्थानीय घरबेटीको पहलकदमी कमजोर हुँदा फोहर पानी पिउनुपर्ने बाध्यता छ । सदरमुकाममा प्रशस्तै खानेपानीको मुहान भए तापनि उचित किसिमले सञ्चालनमा नआउँदा समस्या उत्पन्न भएको हो । वाकु सोलुखुम्बु घर भई हाल दूधकुण्ड नगरपालिका–५ सल्लेरीमा बस्दै आउनुभएकी सिर्जना मगर दूषित पानी पिउनु परेको गुनासो गर्नुहुन्छ । मगर भन्नुहुन्छ “के शुद्ध के अशुद्ध, खोलाको पानी पाइपबाट ल्याई प्रयोग गरिरहेकी छु, त्यही भएर होला बेला बेलामा विभिन्न स्वास्थ्य समस्या आउने गरेको छ ।” मगरको मात्र हैन धेरैको यस्तै गुनासो छ । पानीको मुहान प्रशस्तै भए तापनि मुहान पहिचान गर्न र भएका मुहानको संरक्षण गरी व्यवस्थित बनाउन नसक्दा समस्या उत्पन्न भएको छ । दूषित खानेपानी प्रयोगकै कारण विभिन्न स्वास्थ्य समस्या उत्पन्न हुने गरेको र पटक पटक गुनासो राख्दा समेत आफूहरुको गुनासोलाई नगरपालिकाले सम्बोधन नगरेको दूधकुण्ड नगरपालिका–६ नयाँ बजारका टेकबहादुर राईले बताउनुभयो । नयाँ बजारमा प्रयोग हुने पानीको मुहान केही माथि भए तापनि त्यसको संरक्षण तथा सरसफाइ भने नभएको राईको भनाइ छ । स्थानीयवासीको यस्तो गुनासो आइरहँदा जिल्ला खानेपानी तथा सरसफाइ सब–डिभिजन सोलुखुम्बुका सब डिभिजन प्रमुख कुलप्रसाद शर्मा भने आफूहरुकामा स्थानीयवासीको गुनासो नआएको बताउनुहुन्छ । खानेपानीको शुद्धता नाप्ने यन्त्र कार्यालयले ल्याए तापनि जानकारीको अभावले खानेपानी शुद्ध हो या अशुद्ध भनेर कसैले प्रयोग नगरेको उहाँको भनाइ छ । शर्मा भन्नुहुन्छ “सदरमुकामको खानेपानी सुरक्षा योजना लागु भएको र चाँडै सदरमुकाममा उपभोक्ता समिति गठन गरी काम अगाडि बढाउने लक्ष्य छ, त्यसैले अब समस्याको समाधान हुन्छ ।” नगरवासीलाई शुद्ध पानीको पहुँचमा ल्याउन नगरपालिकाको काम भए तापनि यसका बारेमा कुनै योजना बनाइएको पाइँदैन । आगामी दिनमा खानेपानी कार्यालयसँग सहकार्य गरी नगरपालिकाभित्र खानेपानी व्यवस्थित गरिने दूधकुण्ड नगरपालिकाका कार्यकारी अधिकृत गुणराज भट्टराईले आश्वासन दिनुभयो । रासस
चलचित्र बनाउन दुई करोड मागे स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग झलनाथ खनालले
काठमाडौं, फागुन २० । स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग अस्पताल उपकरण, चिकित्सक र उपचारका लागि सबैले माग गर्ने गर्दछन् । तर पूर्वप्रधानमन्त्री तथा नेकपा एमालेका नेता झलनाथ खनालले भने चलचित्र निर्माण गर्नका लागि दुई करोड स्वास्थ्य मन्त्रालयसँग माग गरेका छन् । नेता खनालले आफ्नो नाममा खोलिएको संस्था ‘झलनाथ खनाल स्वास्थ्य विज्ञान प्रतिष्ठान’ का लागि स्वास्थ्य मन्त्रालयबाट दुई करोड रुपैयाँ अनुदान माग गरेका हुन् । प्रतिष्ठानले तलब वितरण, शाखा विस्तार, भवन निर्माणका लागि विस्तृत अध्ययन प्रतिवेदन (डिपिआर), वृत्तचित्र निर्माण लगायतका शीर्षकमा दुई करोड रुपैयाँ माग गरेको हो। मन्त्रालयले निजी क्षेत्रबाट सञ्चालित यस्ता संस्थालाई अनुदान रकम उपलब्ध गराउने कुनै कानुनी आधार नभएपछि उक्त फाइललाई रोकेर राखेको छ । प्रतिष्ठानले पुस १९ गते दुई करोड रकम उपलब्ध गराइदिनु भन्ने प्रस्तावसहितको फाइल मन्त्रालयमा दर्ता गरेको थियो। भवनको डिपिआरका लागि ५५ लाख, शाखा विस्तारका लागि ३० लाख, रणनीति योजनाका लागि १० लाख, वृत्तचित्र निर्माणका लागि १५ लाख र कर्मचारीलाई तलब भत्ता, प्रशासनिक खर्चका लागि चालु खर्च शीर्षकमा ९० लाख गरी दुई करोड माग गरिएको छ। प्रस्तावमा भवनको डिपिआरका लागि ५५ लाख, शाखा विस्तारका लागि ३० लाख, रणनीति योजनाका लागि १० लाख, वृत्तचित्र निर्माणका लागि १५ लाख र कर्मचारीलाई तलब भत्ता, प्रशासनिक खर्चका लागि चालु खर्च शीर्षकमा ९० लाख गरी दुई करोड माग गरिएको छ। गत आर्थिक वर्ष पनि मन्त्रालयले अनुदान दिन अस्वीकार गरेपछि नेता खनालको चर्को दबाबमा स्वास्थ्य सेवा विभागको इपिडिमियोलोजी तथा रोग नियन्त्रण महाशाखाले एक करोड रुपैयाँ अनुदान उपलब्ध गराएको थियो । प्रतिष्ठानले ‘सर्पदशंकको औषधि उत्पादन शीर्षक’मा एक करोड लैजान सफल भएको थियो । तर, प्रतिष्ठानले सो रकम अन्य शीर्षकमा खर्च गरेको विभाग स्रोतको भनाइ छ। ‘प्रतिष्ठानले गत वर्ष लगेको अनुदानको खर्च विवरण समेत बुझाउन अटेरी गरेको छ,’ विभाग स्रोत भन्छ ।
संविधान नचाहनेले नै बखेडा झिकिरहेका छन् : प्रधानमन्त्री
बनेपा, फागुन २० । प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल ‘प्रचण्ड’ले मुलुकमा नयाँ संविधान नचाहनेले नै बखेडा झिकेर अल्झाउन खोजिरहेको बताएका छन् । संविधान संशोधन प्रक्रिया अघि बढाउँदै चुनाव गराउने पक्षमा सरकार लागिरहेका बेला संविधान नचाहनले नयाँ नयाँ बखेडा झिकिरहेको बताएका छन् । काभ्रेपलाञ्चोकको च्यासिङ्खर्क–६ मा नेकपा (माओवादी केन्द्र)ले आयोजना गरेको सहिद सप्ताह तथा सभामा बोल्ने प्रधानमन्त्री प्रचण्डले आगामी माघ ७ गतेभित्र नै तीन तहको निर्वाचन हुनुपर्ने संवैधानिक प्रावधान रहेको र वैशाखमा स्थानीय निकायको निर्वाचन सक्नुपर्ने कार्यभार रहेको बताएका छन् । निर्वाचन नै संविधान कार्यान्वयनको माध्यम भएको बताउँदै प्रधानमन्त्री प्रचण्डले संविधान निर्माण हुन नदिने शक्ति नै संविधान असफल बनाउन र गणतन्त्र, धर्मनिरपेक्षताविरुद्ध लागेको उल्लेख गरे । माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष कामीडाँडा क्षेत्र राजनीतिक परिवर्तनका लागि ऐतिहासिक भएको उल्लेख गदैै त्यस क्षेत्रका मागलाई सम्बोधन गरिने आश्वासन दिएका छन् । कार्यक्रममा माओवादी केन्द्रका स्थायी कमिटी सदस्य अमिक शेरचन तथा पोलिटब्युरो सदस्य खुमानसिंह लामा, सूर्यमान दोङलगायतले कामीडाँडाले जनतामा उत्साह थपेका थिए । सो अवसरमा उक्त क्षेत्रका बासिन्दाले बाटोको स्तरोन्नति, कृषि पर्यटन क्षेत्र र कामीडाँडालाई चियाको मुख्य क्षेत्र घोषणा, त्यस आसपासका १० गाविसलाई सडक सञ्जालसँग जोडनुपर्नेलगायत माग गर्दै प्रधानमन्त्रीलाई ज्ञापनपत्र बुझाएका थिए ।
देउवाको गुनासो–‘पार्टीभित्रैकै नेताले गरेको गुटबन्दीले दिक्क भए’
काठमाडौं, फागुन २० । नेपाली काँग्रेसका सभापति शेरबहादुर देउवाले पार्टीभित्रका नेताहरुको प्रवृत्तिले दिक्क भएको बताएका छन् । कीर्तिपुरमा काँग्रेस निकट प्राध्यापकहरुको संस्था प्रजातन्त्रवादी प्राध्यापक संघ नेपालको चौथो राष्ट्रिय महाधिवेशन शुक्रबार उद्घाटन गर्दै देउवाले पार्टीभित्रका नेताले नचाहिदो गुटबन्दी र भागवण्डा खोजेर आफूलाई हैरान पारेको बताए । उनले भने– ‘बाहिर भागवण्डाकै विरोध गर्नेहरुले नै भित्र हरेक ठाउँमा भागवण्डा मागेका कारण म वाक्क भएको छु।’ नाम नलिइ उनले रामचन्द्र पौडेल र कृष्णप्रसाद सिटौलादेखि खुमबहादुर खड्कासम्मका नेताले भागवण्डा खोजेर हैरान पारेको बताए । सरकारका मन्त्रीहरुको चयनदेखि भातृसंस्थाहरुको गठन प्रक्रियामा पार्टी नेता माग गरेपछि पार्टी संचालन प्रक्रियामा देउवाले अप्ठ्यारो बेहोरिरहेका छन्। प्राध्यापक संघको नेतृत्व चयनमा विवाद देखिएपछि देउवाले भने, ‘तपार्इंहरु प्रजातान्त्रिक मूल्य, मान्यता र अभ्यासलाई अँगाल्ने साथीहरुले निर्वाचनको माध्यमबाट नेतृत्व चयन गर्न लाग्नु भएको छ। यो प्रजातान्त्रिक पद्दतीबाट जो आएपनि हुन्छ र यसले भागवण्डाको अन्त्य हुन्छ।’ नेपालका सबै राजनीतिक परिवर्तनमा नेतृत्व प्रदान गर्दै गणतन्त्र र संघीयता सहितको संविधान जारी गराउन सफल नेपाली काँग्रेसले परिवर्तनबाट प्राप्त उपलब्धीलाई संस्थागत गर्न संविधानको सफल कार्यान्वयन गर्न महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गर्नु परेको उनले बताए। संविधानको व्यवस्था अनुसार आगामी माघ ७ गतेभित्र तीन तहकै निर्वाचन गर्नुपर्ने भनिएपनि मंसिर १५ भन्दा पछाडि निर्वाचन गर्न मौसमको प्रतिकूलताका कारण सम्भव नभएको भन्दै मंसिरभित्रै निर्वाचन सम्पन्न गराउनु पार्टीको ठूलो चुनौती रहेको उनले बताए। त्यसका लागि आफूले संविधानमा असहमति राख्दै आएका असन्तुष्ट पक्षलाई पनि सहमतिमा ल्याएर वैशाख ३१ गते स्थानीय तहको निर्वाचन सफल गराउन लागि परेको देउवाले बताए ।