‘बलात्कारी’ लाई खाना लिएर प्रहरी चौकी पुग्ने पीडित महिलाकाे कहानी ….
काठमाडौं ।
अभियुक्तः रामबहादुर मोक्तान
वर्षः ३१
मुद्दा नं.: ३७०
कसुरः जबरजस्तीकरणी
जिल्ला अदालत, काठमाडौं
अपाङ्गता भएकी ३० वर्षीया महिलाले बलात्कारको उजुरी दिएपछि महानगरीय प्रहरी परिसर, काठमाडौंले हेटौंडाका रामबहादुर मोक्तानलाई पक्राउ गरेको थियो ।
जबरजस्तीकरणी मुद्दामा अदालतमा म्याद थपेर उनलाई परिसरको हिरासतमा राखेको छ । तर, ‘पीडित’ युवती नै आजभोलि हरेक दिन परिसरमा आउँछिन् र अभियुक्त मोक्तानलाई खाना खुवाएर फर्किने गरेकी छन् ।
यो दृश्यले प्रहरीहरुलाई आश्चर्यमा मात्र पारेको छैन, थप सोच्न बाध्य बनाएको छ ।
प्रहरीका अनुसार पछिल्लो समय लिभिङ टुगेदर, ‘प्रेम’ जस्ता अनेक नाममा सँगै बस्नेदेखि शारिरीक सम्वन्ध राख्ने गरेका जोडीहरु आपसमा झगडा भएपछि बलात्कारको उजुरी दिने र अभियुक्त पक्राउ परेपछि आफैं मिल्ने गरेका घटना थुप्रै छन् ।
यसले प्रहरीको समय बर्बाद पार्नुका साथै उसको अनुसन्धानमा प्रश्न त उठाएको छ नै वास्तविक बलात्कारका घटनालाई पनि ओझेलमा पार्ने खतरा बढाएको छ ।
‘बिहे गर्ने भयो, जाहेरी फिर्ता लिन्छुुु’
पीडित महिलाको सुरुमा छोराहरुलाई अर्को कोठामा थुनेर आफूलाई बलात्कार गरेको बताएकी थिइन् ।
प्रहरीले यसबारे अनुसन्धान गरिरहेको छ । तर, पीडित युवती हरेक दिन अभियुक्तलाई खाना लिएर आउँछिन् र प्रहरीसामू जाहेरी फिर्ता गर्न माग गर्छिन् ।
‘मसँगै बिहे पनि गर्ने भयो, अघिल्लो श्रीमानबाट जन्मिएका दुई बच्चा पनि हेर्ने भयो’, भन्दै उनले प्रहरीसँग जाहेरी फिर्ता गरिदिन पनि आग्रह गरेको पाइएको छ ।
प्रहरीले भने जबरजस्तीकरणी सम्बन्धी मुद्दा भएकाले मोक्तानविरुद्धको जाहेरी फिर्ता गर्न मानेको छैन ।
प्रहरीका अनुसार पीडित महिलाको श्रीमानको केही वर्षअघि सवारी दुर्घटनामा परेर मृत्यु भएको थियो । त्यसपछि उनको जीवनमा मोक्तान आएका रहेछन् ।
फिल्म डाइरेक्टर भन्दै पीडित युवतीसँग नजिकिएका उनले कहिले फिल्ममा रोल दिने त कहिले दक्षिण कोरिया पठाइदिने भन्दै प्रलोभनमा परे ।
हिमहिच बढ्दै गएपछि उनीहरु झण्डै २ वर्षदेखि लिभिङ टुगेदरमा बसेको पाइएको छ ।
बलात्कारका ‘शङ्कास्पद’ घटना
सामान्यता कुनै पनि महिलाले आफू बलात्कृत भएको भनेर झुटो दाबी गर्न सक्दिनन् । बलात्कार आफैंमा जघन्य अपराध हो र बलात्कृत भएपछि पनि उसले सहजै न्याय पाउँदैनन् ।
अहिले पनि कयौं चेली आफ्नो अस्मिता लुट्नेमाथि कारबाही होस् भनेर न्यायलय धाइहेका छन्, न्यायको पर्खाइमा छन् ।
कतिले त ज्यान नै गुमाएका छन् । साथै, समाजले उल्टै उनीहरुलाई राम्रो व्यवहार गर्दैन ।
तर, कतिपय यस्ता घटना पनि भेटिएका छन्, जसले जघन्य अपराधको विषयलाई हल्काफुल्का बनाउने गरेको छ । करिब ८ महिना अघि पनि यस्तै भएको थियो ।
न्यूरोड क्षेत्रमा ट्राभल एजेन्सी सञ्चालन गरिरहेका एक भारतीय नागरिकले आफूलाई बलात्कार गरकोे भन्दै २० वर्षीय युवतीले प्रहरीमा जाहेरी दिइन् । बलात्कारको आरोप लागेपछि भारतीय नागरिक फरार भए ।
तर, अनुसन्धानको क्रममा खुल्यो, युवतीले तलब नबढाएको झोँकमा बलात्कारको जाहेरी दिएकी रहिछिन् ।
टिकट बेच्ने काम गर्दै आएकी उनले महिनाको १२ हजार पाउने गरेकी थिइन् । उनले साहुसँग २० हजार रुपैयाँ माग गरिन् । तर, तलब नबढाएपछि उनले बलात्कारको मुद्दा हालेको प्रहरी अनुसन्धानबाट खुल्यो ।
‘बलात्कार गरेको हो होइन भन्ने कुराको वैज्ञानिक परीक्षण गर्ने उपकरणको पनि अभाव छ’, एक प्रहरी अधिकारी भन्छन्, ‘कस्तो अवस्थामा बलात्कार भन्ने ? छुट्टाउने स्पष्ट आधार के के हुन् ? कतिपय घटनामा युवतीलाई घाउ, चोट लागेको, भाग्नलाई गरेको संघर्ष लगायत देखिने एउटा पनि प्रमाण हुँदैन ।’
यसले जाहेरीकै भरमा तुरुन्तै अभियोग लगाउँदा निर्दोष समेत पर्न सक्ने देखिएको छ भने अनुसन्धान पुरा गरेर मात्र पक्राउ गर्दा अभियुक्त भाग्ने र बास्तविक पीडितले लामो समयसम्म न्याय नपाउने अवस्था आउन आउन सक्छ ।
‘पछिल्लो समय पार्टनरसीपमा काम गर्ने र शारीरिक सम्बन्ध पनि राख्ने, तर, सम्बन्ध टुटेपछि प्रहरीमा जाहेरी हाल्ने किसिमका घटना पनि देखिएका छन्’, एक प्रहरी निरीक्षक भन्छन्, ‘लामो समयसम्म अफेयरमा बसेर केटाले अर्की केटीलाई विहे गर्दा पनि बलात्कारको अभियोग लगाइएको घटनासम्म प्रहरी कहाँ आएका छन् ।’
अधिवक्ता टीपी शर्मा पनि यस्तो घटना हुने गरेको स्वीकार गर्छन् । ‘सुरुमा समस्या होला भनेर हेर्छौ तर, पछि अर्कै अवस्था भेटिन्छ’, उनले भने, ‘यसले महिलाले पाएको अधिकार मिसयूज मात्र भएको छैन, कुनै न कुनै रुपमा वास्तविक पीडितले पाउने न्यायमा ढिलाई पनि गरेको छ ।’
काठमाडौं प्रहरी परिसरका प्रमुख एसएसपी विश्वराज पोखरेल भने महिलाले आफू बलात्कृत भएको भन्दै उजुरी दिएपछि मुद्दा चलाइने बताउँछन् ।
‘केही समयसँगै जीवन विताएर सम्बन्ध विग्रिँदा प्रहरी समक्ष उजुरी पर्ने गरेको पनि पाइन्छ’, पोखरेल भन्छन्, ‘तर, पीडितले आफू बलात्कृत भएको भनेर उजुरी दिएपछि सरकारीवादी मुद्दा पनि हो, प्रहरीले मुद्दा चलाउँछ ।’
मूढाले हिर्काएर आफ्नै श्रीमतीको हत्या
दमक । काठको मुढाले टाउकामा हिर्काएर झापाको गौरीगञ्जमा श्रीमान्ले आफ्नै श्रीमतीको हत्या गरेका छन् । गौरीगञ्ज गाउँपालिका–३ दन्तकालीका ३० वर्षीय पासाङ शेर्पाले २८ वर्षीया श्रीमती निमथोकी शेर्पाको मुढाले हिर्काएर हत्या गरेको जिल्ला प्रहरी कार्यालय झापाका प्रहरी नायब उपरीक्षक जितेन्द्रकुमार बस्नेतले जानकारी दिनुभयो । गएराति घरायसी विवाद हुँदा पासाङले श्रीमतीलाई कुटपिट गर्दै काठको मुढाले टाउकामा प्रहार गरी गम्भीर घाइते बनाएका थिए । घाइते निमाथोकीको उपचारका क्रममा दमकस्थित लाइफलाइन अस्पतालमा गएराति नै मृत्यु भएको प्रहरीले जनाएको छ । पासाङलाई इलाका प्रहरी कार्यालय गौरीगञ्जले नियन्त्रणमा लिई अनुसन्धान भइरहेको जनाएको छ । रासस
यूनाइटेड स्प्रिट्स नेपाल अब नेपाली युवाहरुको पूर्ण स्वामित्वमा
काठमाडौं । भारतको युनाइटेड स्प्रिट्स् इण्डिया लिमिटेड अन्तर्गतको युनाइटेड स्प्रिट्स नेपाल प्रालि नेपाली युवाको पूर्ण स्वामित्वमा आएको छ । नेपालका युवा उद्यमी राजेशवीर सिंह तुलाधारले उक्त कम्पनीको पूर्ण स्वामित्वमा लिएका हुन । तुलाधारको स्वामित्वमा आएसँगै उक्त कम्पनी नेपाल लिकर्स प्रालिको नामबाट सञ्चालन भएको जानकारी कम्पनीले दिएको छ । नेपालीको स्वामित्वमा कम्पनी आएपछि यसबाट राष्ट्रिय पूँजी र लगानीका क्षेत्रमा महत्वपूर्ण योगदान पुग्ने कम्पनीले जनाएको छ । मोरङको टंकिसिनबारीमा अवस्थित यस कम्पनीले एन्टिक्विटी, सिग्नेचर, म्याकड्वेल्स नम्बर वान ह्विस्की, गोल्डेन ग्रेप ब्रान्डी, ब्लु रिबान्ड जिन लगायतका विभिन्न १७ ब्रान्डका मदिराको उत्पादन गर्दै आएको छ । युवा उद्यमी तुलाधर स्व. भक्तवीर सिंह तुलाधरका सुपुत्र हुनु । उनका बुवाले भारतको युनाइटेड स्प्रिट्स् इण्डिया लिमिटेडसँगको व्यवसायिक साझेदारको रुपमा ४० बर्षअघि उक्त व्यवसाय शुरु गरेका थिए ।
सभामुख महराद्वारा खड्कालाई श्रद्धाञ्जली
काठमाडौं, चैत्र १८ । प्रतिनिधि सभाका सभामुख कृष्णबहादुर महराले नेपाली कांग्रेसका नेता स्वर्गीय खुमबहादुर खड्कालाई श्रद्धाञ्जली व्यक्त गर्नुभएको छ । आइतबार बिहान सानेपास्थित निवासमा पुगेर खड्काको पार्थिव शरीरमाथि फूलमाला अर्पण गरी सभामुख महराले श्रद्धाञ्जली अर्पण गर्नुभएको हो । महराले खड्काको अन्तिम श्रद्धाञ्जलीका लागि राखिएको शोकपुस्तिकामा पनि हस्ताक्षर गर्नुभएको छ । श्रद्धाञ्जलीपछि परिवारजनसँग कुरा गर्दै सभामुख महराले पछिल्लो पटक एक महिनाअघि मात्रै खड्कासँग भेट भएको बताउनुभयो । केही समययता खड्कासँग नियमित भेटघाट र कुराकानी भएको उल्लेख गर्दै महराले खड्काको निधनले आफूलाई निकै दुःखी बनाएको बताउनुभयो । खड्काकी श्रीमती, छोरी र आफन्तजनलाई सम्हालिन आग्रह गर्दै सभामुख महराले आत्मबल बलियो बनाउनुको विकल्प नभएको बताउनुभयो । श्रद्धाञ्जली दिन निवास पुगेका कांग्रेस नेताहरु विमलेन्द्र निधि, शशांक कोइराला, शंकर भण्डारीलगायतलाई पार्टीका तर्फबाट परिवारजनलाई विशेष सहयोग गर्न र ख्याल पु¥याउन आग्रहसमेत गर्नुभएको थियो ।
द्वन्द्वमा सुरक्षा फौजले बेपत्ता पारेकाको शव खोतल्दै आफन्त, १४ वर्षपछि दाहसंस्कार
दैलेख, चैत्र १८ । माओवादी सशस्त्र द्वन्द्वको समयमा हत्या गरेर गाडिएका व्यक्तिका आफन्तले शव खोज्न थालेका छन् । उनीहरू गाडिएको सम्भावित ठाउँमा आफैँ उत्खनन गर्न थालेका हुन् । शनिबार दैलेखको महाबु गाउँपालिका–६ का ऐनबहादुर शाहीका आफन्तले शव उत्खनन गरेका छन् । द्वन्द्वको समयमा संयुक्त सुरक्षा फौजले पक्राउ गरेको थियो । बेपत्ता पारिएका उनका विषयमा कुनै जानकारी दिइएको थिएन । सुरक्षा फौजले मारेर शवसमेत दिएको थिएन । त्यसको १४ वर्षपछि आफन्तजनले शनिबार शव उत्खनन गरेका हुन् । काजकिरिया गर्न उत्खनन वैदेशिक रोजगारीबाट फर्किएका दुई छोराले काजकिरिया गर्न शव उत्खनन गरेका हुन् । ऐनबहादुरकी आमा तुलसी शाहीले नातिलाई काजकिरिया गर्न बारम्बार आग्रह गर्न थालेपछि उत्खनन गरिएको हो । ‘बज्यैले जोड गर्नुभयो, त्यसैले उत्खनन गर्न बाध्य भयौँ,’ ऐनबहादुरका माइला छोरा बृखबहादुरले भने । शव उत्खननपछि शनिबार नै दाहसंस्कार पनि गरिएको छ । ऐनबहादुरको हत्यापछि परिवारको आर्थिक अवस्था नाजुक भएपछि विदेश जानुपरेको बृखबहादुरले बताए । यसअघि दैलेखकै नारायण नगरपालिका–३ का उदय रेग्मी र सुकुल सिंहको शव पनि आफन्तजनले उत्खनन गरेका थिए । दुवैलाई ०६२ मा सुरक्षा फौजले नियन्त्रणमा लिएर मारेको थियो । उनीहरूको शव आफन्तलाई नबुझाएर जंगलमा गाडिएको थियो । दैलेखमा राज्य र विद्रोही पक्षबाट हत्या गरेर शव नदिएकाहरूको संख्या तीन सयभन्दा बढी छ । यस्तो थियो घटना १७ साउन ०६० मा दैलेखको धरमपोखराबाट ऐनबहादुरसहित १२ जनालाई सेनाले पक्राउ गरेको थियो । ११ लाई छाडेको थियो भने उनलाई चरम यातना दिएर हत्या गरेको थियो । त्यसपछि उनको शव धरमपोखरा जंगलमा गाडेको थियो । उनको हत्यापछि परिवार विस्थापित भएको थियो । गाउँमा बस्ने अवस्था नभएपछि तीनै छोराले गाउँ छाडेका थिए । उनीहरूमध्ये एक नेपाली सेनामै कार्यरत छन् भने दुई वैदेशिक रोजगारीमा गएका थिए । नयाँपत्रिकाबाट
अनुदान लिएका २० हजारले अझै घर बनाएनन्
नुवाकोट / रासस– विनाशकारी भूकम्पले क्षति पुगेको आवासमध्ये यहाँका दुई तिहाइ प्रभावितले मात्र घर निर्माण गरिरहेका छन् । अनुदान लिएकामध्ये २० हजार भूकम्पपीडितले घर बनाएका छैनन् । जिल्ला आयोजना कार्यान्वय एकाइका अनुसार प्रभावितमध्ये गत शुक्रबारसम्म ४४ हजार ४८५ परिवारले जग बसालेर घर निर्माण सुरु गरेका छन् । जिल्लाका ६९ हजार २८९ परिवार लाभग्राहीमध्ये सरकारी अनुदान प्रक्रियामा समावेश हुन प्राविधिक सहयोग लिएर घर निर्माण गर्ने लाभग्राहीको संख्या दुई तिहाइभन्दा बढी पुगेको इकाइ प्रमुख विदुर खड्काले जानकारी दिएका छन् । प्रमुख खड्काका अनुसार ४१ हजार २२५ परिवारले घरको जग तहसम्म निर्माण गरी दोस्रो किस्ता अनुदान लिन निवेदन दिएकामध्ये ४१ हजार ७९४ योग्य ठहरिएका छन् । ‘६४ हजार ५३ लाभग्राहीले भूकम्प प्रतिरोधात्मक आवास निर्माण गर्ने सम्झौता गरी पहिलो किस्ताबापत ५० हजार अनुदान लिएका छन्,’ उनले भने, ‘घर बनाउन भनी पहिलो किस्ता लिएकामध्ये अझै २० हजार परिवारले घर बनाउन सुरु गरेको देखिन्न ।’ पुनर्निर्माण प्राधिकरणले यही चैत मसान्तभित्र घरको जग तह निर्माण गर्नेलाई मात्र अनुदान उपलब्ध गराउने जनाएको छ । ‘सरकारी निर्णयका आधारमा २० हजार परिवार अनुदान सुविधाबाट वञ्चित हुन सक्ने जोखिम छ,’ उनले भने । आवास निर्माणका लागि निर्माण सामग्री सहज नहुनु, दक्ष कामदारको अभाव, प्राविधिक जानकारी पाउन भन्झटिलो व्यवस्था, बजार क्षेत्रमा सडकले दायाँबायाँ ओगट्ने क्षेत्र स्पष्ट नहँुदा निजी आवास निर्माणमा अपेक्षाभन्दा ढिला भएको पुनर्निर्माण प्राधिकरण जिल्ला समन्वय समितिको सचिवालयका निमित्त प्रमुख वेदप्रसाद गौडेलले बताए । ‘४१ हजार ७९४ परिवार दोस्रो किस्ता अनुदानका लागि सिफारिस भएका छन्,’ गौडेलले भने, ‘आवास निर्माण सम्पन्न गरी तेस्रो किस्ताका लागि ५ हजार ४०८ परिवार मात्रै योग्य देखिएका छन् ।’ सरकारी तथ्यांकअनुसार कूल लाभग्राहीमध्ये तोकिएको मापदण्डअनुसार दोस्रो किस्ता पाउने लाभग्राही ६५ दशमलव १६ प्रतिशत छ भने तेस्रो किस्ता पाउने ८ दशमलव ४३ प्रतिशत मात्र छ । निर्माण सम्पन्न भएका १२ हजार ६५२ घरले तोकिएको मापदण्ड पूरा नगर्दा अनुदान सिफारिस रोकिएको एकाइले जनाएको छ ।
पेट्रोलियम पदार्थमा फेरी १० प्रतिशत भन्दा बढी बृद्धि हुन सक्ने
काठमाडौं, यतिखेर पेट्रोल र डीजलको मूल्य उच्चतम अवस्थामा भएपनि यसमा फेरी बृद्धि हुने देखिएको छ । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा कच्चा तेलको मूल्य बृद्धि भइरहेको अवस्थामा नेपालमा पनि मूल्य बृद्धि हुने सम्भावना रहेको हो । अन्तर्राष्ट्रिय बजारमा गत जून २०१७ देखि कच्चा तेलको मूल्यमा ५० प्रतिशत भन्दा बढीले बृद्धि भएको छ । हालै भएका कतिपय सर्वेक्षणहरुले कच्चा तेलको मूल्यमा फेरी बृद्धि हुने बताएका छन् । यसो भएको खण्डमा नेपालमा मूल्य बृद्धि हुने सम्भावनालाई नकार्न सकिन्न ।
कांग्रेस नेता खुमबहादुर खड्काको अन्त्यष्टि आज
काठमाडौं । दिवंगत नेता खुमबहादुर खड्काको आज अन्त्यष्टि हुने भएको छ । उपचारका क्रममा नयाँ दिल्लीमा निधन भएका खड्काको शव शनिबार राति काठमाडौं ल्याइएको छ । उनको शवलाई अहिले बिहान ९ बजेदेखि दिउँसो १ बजेसम्म पार्टी कार्यालय सानेपामा राखिने भएको छ । खड्काको निधनपछि कांग्रेसको आज बोलाइएको केन्द्रीय समितिको बैठक पनि स्थगित गरिएको छ । कांग्रेसले अर्को सूचना नभएसम्मका लागि भन्दै केन्द्रीय समितिको बैठक स्थगित गरेको छ ।
भारतका वेश्यालयमा नेपाली किशोरीकाे मुल्य ५० हजारसम्म
नयाँदिल्ली – भारतमा बेचिने नेपाली किशोरीको संख्या सन् २०१३ यता पाँच सय प्रतिशतले बढेको एक अध्ययनले देखाएको छ । आजको नयाँ पत्रिकामा यो समाचार छापिएको छ । सन् २०१३ मा नेपाल–भारत सीमाबाट १ सय ८ किशोरी तथा बालबालिकाको उद्धार गरिएकोमा २०१७ मा ६ सय ७ किशोरीको उद्धार गरिएको तथ्य भारतीय सशस्त्र सीमा बल (एसएसबी)ले सार्वजनिक गरेको हो । एसएसबीले ‘भारत–नेपाल सीमामा मानव तस्करी’ विषयमा गरेको अध्ययनले नेपालबाट भारतमा किशोरीको तस्करी भयावह देखाएको हो । तस्करीमा परेका नेपाली किशोरी दिल्ली, मुम्बई, कोलकातालगायत सहरका वेश्यालयमा भारु ५० हजारसम्ममा बेचिने गरेको एसएसबीको रिपोर्टलाई उद्धृत गर्दै टाइम्स अफ इन्डियाले समाचार लेखेको छ । भारतमा हुने अधिकांश बालबालिका तथा महिला तस्करीको मुख्य स्रोत नेपाल नै बनेको छ । एसएसबीले जनाएअनुसार तस्करीमा परेका उनीहरूलाई वेश्यावृत्ति, घरेलु काम तथा अन्य प्रकारका शोषणयुक्त श्रममा जबर्जस्ती लगाइने गरेको छ । कतिपय अवस्थामा उनीहरूको शरीरका विभिन्न अंग निकालेर गैरकानुनी रूपमा बिक्री गर्ने गरेको डरलाग्दो तथ्यसमेत एसएसबीले प्रस्तुत गरेको छ । नेपालको महिला तथा समाज कल्याण मन्त्रालयको तथ्यांकअनुसार नेपालका २६ जिल्ला मानव तस्किरीको मुख्य निसानामा छन् । यही तथ्यांकलाई उद्धृत गर्दै एसएसबीले पहाडी क्षेत्र तथा दलित समुदायका महिला तथा बालबालिकाहरू मानव तस्करीको ठूलो जोखिममा परेको जनाएको छ । कथित माथिल्लो जातिमा पर्ने महिला तथा बालबालिकासमेत तस्करीमा पर्ने गरेको जानकारी एसएसबीले दिएको छ । दलालहरूले ९ देखि १६ वर्षसम्मका किशोरीलाई सीमा क्षेत्रका सहरहरूमा पुर्याउने र बसमा राखेर भारत पुर्याउने गर्छन् । किशोरीहरूलाई वेश्यालयसम्म पुर्याउन सीमाआसपास बस्ने व्यावसायिक दलालहरू सक्रिय हुन्छन् । उनीहरूले यो कामबापत भारु ६ हजारसम्म लिन्छन् । दिदी भनेर चिनिने महिला तस्करका अलावा आफ्नै परिवारका सदस्यहरूले समेत भूमिका खेल्ने गरेको एसएसबीले जनाएको छ । प्रहरीले सीमामा रोकेर सोधपुछ गर्दा आफ्नो वास्तविक उमेर लुकाउन किशोरीहरूलाई दलालले सिकाएका हुन्छन् ।
ईयूको प्रतिवेदनप्रति चुपचाप छ माओवादी ?
काठमाडौं – नेपालमा सम्पन्न प्रतिनिधिसभा र प्रदेशसभाको निर्वाचनप्रति प्रश्न चिन्ह खडा गर्दै युरोपेली युनियन (ईयू)ले सार्वजनिक गरेको निर्वाचन प्रतिवेदनप्रति सत्तारुढ दल नेकपा माओवादी केन्द्र मौन देखिएको छ । जब कि यसको सर्वत्र विरोध भइरहेको छ । प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले सार्वजनिक कार्यक्रमबाट नै उक्त प्रतिवेदनमाथि आपत्ति जनाउँदै त्यसलाई सच्याउन आग्रह गरेका थिए । प्रतिपक्षी दल नेपाली कांग्रेसले पनि विज्ञप्तिमार्फत उक्त प्रतिवेदन सच्याउन आग्रह गरेको छ । प्रतिवेदनले नेपालको संविधानका प्रावधानका लागि ठाडो चुनौती दिएको उल्लेख गरेको छ । धेरै नागरिक पक्षले समेत यसको विरोध गरिरहेका छन् । आजको नेपाल समाचारपत्रको पहिलो पृष्ठमा यो समाचार छापिएको छ । तर माअाेवादी केन्द्रका नेताहरुले ससदमा यसकाे विराेध गरेका छन् ।
एसइई परीक्षा शान्तिपूर्ण रुपमा सम्पन्न
भक्तपुर, चैत १७ । कक्षा १० को अन्तिम परीक्षाको रुपमा रहेको माध्यमिक शिक्षा परीक्षा अर्थात एसइई परीक्षा आज सम्पन्न भएको छ । यही चैत ८ गतेदेखि शुरु भएको एसईई परीक्षाको प्राविधिक धारतर्फ बाहेकको सम्पूर्ण परीक्षा देशभर शान्तिपूर्ण रुपमा सम्पन्न भएको परीक्षा नियन्त्रक अम्बिकाप्रसाद रेग्मीले जानकारी दिनुभयो । देशभरका एक हजार ९५६ परीक्षा केन्द्रबाट चार लाख ८५ हजार ५८६ परीक्षार्थीले परीक्षा दिएको उहाँले जानकारी दिनुभयो । प्राविधिक धारतर्फको परीक्षा भने यही चैत २० गतेसम्म सञ्चालन हुनेछ । परीक्षामा अनियमितता गर्ने दुईजना केन्द्राध्यक्षलाई निष्कासन गरिएको र चारजना निरीक्षकलाई कारबाही गरिएकोबाहेक परीक्षा शान्तिपूर्ण रुपमा सम्पन्न भएको नियन्त्रक रेग्मीले जानकारी दिनुभयो ।
कृष्ण पहाडीसहित ३२ मानवअधिकारकर्मी पक्राउ
काठमाडौं, चैत १७ । प्रधानमन्त्रीको सरकारी निवास बालुवाटार घेराउ गर्न गएका मानवअधिकारकर्मी कृष्ण पहाडीसहित ३२ जनालाई प्रहरीले पक्राउ गरेको छ । प्रहरीले मानव अधिकारमर्की कृष्ण पहाडी, होमनाथ चौलागाई, गंगाधर अधिकारी लगायत ३५ जनालाई नियन्त्रणमा लिएको हो। नयाँ सरकार गठनसँगै टीकापुर लगायतका घटनामा आरोपीहरुको मुद्दा फिर्ता लिने र आमामाफी दिन खोजिएको भन्दै मानवअधिकार तथा शान्ति समाजले धर्ना कार्यक्रम राखेको थियो । निषेधित क्षेत्र तोडेको भन्दै प्रहरीले उनीहरुलाई पक्राउ गरेको हो । पक्राउ परेकाहरुलाई महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंमा राखिने एसएसपी विश्वराज पोखरेलले जानकारी दिए ।
खड्काको शव शनिबार राति काठमाडौं ल्याइदैं, यस्तो छ कार्यक्रम
काठमाडौं । उपचारका क्रममा भारतको नयाँ दिल्लीमा शुक्रबार निधन भएका नेपालीका कांग्रेसका नेता खुमबहादुर खड्काको शव काठमाडौं ल्याइदै छ । शनिबार राति करीब ९ बजे उनको शव काठमाडौं ल्याइ पुर्याएने बताइएको छ । आइतबार बिहान ९ बजेदेखि दिउसो १ बजेसम्म श्रद्धाञ्जलीका लागि कांग्रेस पार्टी केन्द्रीय कार्यालयमा सानेपामा राखिने कांग्रेस प्रवक्ता विश्वप्रकाश शर्माले जनकारी दिए । आइतबार बिहान ११ बजे बस्ने केन्द्रीय समितिको बैठक खड्काप्रति श्रद्धाञ्जली एवं शोक प्रस्तावमा केन्द्रित रहने र अन्तिम संस्कार अपरान्ह ३ बजे पशुपति आर्यघाटमा गरिने शर्माले बताए ।
मकै किसानको प्रश्नः अब ऋण कसरी तिर्ने ?
काठमाडौं, चैत्र १७ । प्रदेश नं २ का जिल्लाहरूमा यस वर्ष लगाइएको मकैका घोगामा दाना नलागेपछि मर्कामा परेको किसानहरूले बताएका छन्। सयौँ बिघा जग्गामा लगाइएको मकैका घोगामा दाना नलागेपछि लगानी पनि उठ्न नसक्ने देखिएकोले उनीहरूले उचित क्षतिपूर्तिको माग गरेका छन्। पर्सा, बारा, रौतहट, सर्लाही लगायत जिल्लाका किसानले लगाएको उन्नत जातको मकैको घोगामा दाना नलागेपछि उनीहरू चिन्तित बनेका हुन्। हेर्दा मकैको बोट र घोगा राम्रो देखिए पनि दाना नलागेको किसानहरू बताउँछन्। कार्तिकभन्दा पहिले लगाइएको मकैका घोगामा दाना नलागेपछि किसानहरूले बोट नै उखेलेर फाल्नुपरेको सर्लाहीका वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत काशीराज हमालले बताए। उनले भने, ‘धेरै किसानले हिउँदे मकैका घोगामा दाना नलागेको बताएका छन्। दाना नलागेपछि बाली नै काटेर फाल्नुपर्ने अवस्था आएको छ।’ प्रत्येक वर्ष सरकारले जानकारी दिए अनुसारकै सूचीकृत बीउ लगाउने गरेकोमा यस वर्ष पनि सिफारिश गरिएकै बीउ रोपेको किसानहरू बताउँछन्। सरकारले बीउ बेच्ने जथाभावी अनुमति दिएका कारण नोक्सानी बेहोर्नुपरेको किसानहरूको आरोप छ। ऋण लिए रोपेको मकैका घोगामा दाना नलागेपछि आर्थिक संकटमा परेको बताउँदै बारा सिमराका किसान ऋषि सापकोटा आफू उचित राहतको आशामा बसेको बताउँछन्। उनी भन्छन्, ‘ऋण लिएर बाली लगाइयो, अब ऋण चाहिँ कसरी तिर्ने होलारु सरकारबाट केही सहयोग पाइन्छ कि भन्ने आशा छ।’ बारामा १३ हजार ६ सय हेक्टरमा मकै खेती गरिएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय बाराले जनाएको छ। जिल्ला कृषि विकास कार्यालय बाराका प्रमुख शिवरत्न साह किसानहरूले बाली बिमा गराउने बानी बसाले क्षतिपर्ति पाउनुका साथै उनीहरूलाई क्षतिका कारण तनाव पनि नहुने बताउँछन्। उनी भन्छन्, ‘यस्तै समस्या आउन सक्ने भएर सरकारले बाली बिमाको व्यवस्था गरेको छ। किसानहरूले बाली बिमा गराए ७५ प्रतिशत क्षति सरकारले बेहोरिदिन्छ।’ मौसमको प्रतिकूलताका कारण मकै बालीमा समस्या देखिएको कृषि प्राविधिकहरूले बताएका छन्। मकैमा दाना नलागेपछि किसानहरूले भोग्नुपरेको समस्या समाधानका लागि प्रदेश सरकार लागि परेको प्रदेश नं २ का कृषिमन्त्री शैलेन्द साहले भने, ‘केन्द्रबाट आएको टोली निरीक्षण गरेर फर्किसकेको छ। किसानहरूलाई उचित क्षतिपूर्ति दिलाउन हामी पहल गर्छौँ ।’ किसानहरूले सिफारिश गरिएका उन्नत जातका मकैबा बीउ रोपेको बताए पनि बारामा ४ हजार हेक्टरभन्दा बढी क्षेत्रफलको मकै खेती नष्ट भएको जनाइएको छ। त्यस्तै सर्लाहीमा ११ हजार २८० हेक्टरमा मकै खेती गरीएकोमा ५० देखि ५५ प्रतिशतसम्म बाली नष्ट भएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालय सर्लाहीले जनाएको छ। बाँकी जिल्लाहरूमा पनि मकैमा दाना नलागेपछि लाखौँ रुपैयाँ बराबरको क्षति भएको अधिकारीहरूले बताएका छन् । बीबीसी
असिनाले करोडौंको क्षति
पर्वत, चैत १७ । केही दिनदेखि लगातार परेको असिना पानीका कारण पर्वतमा करोडौं रुपैयाँ मूल्य बराबरको तरकारी, अन्नबाली र फलफूल नष्ट भएको छ । जिल्लाका तरकारी र खाद्यान्न उत्पादन पकेट क्षेत्रमा बाक्लो असिना परेका कारण ठूलो क्षति भएको हो । गएको मंगलबारदेखि दैनिकजसो असिना पानी र हावाहुरी चलिरहेको छ । जिल्लाको जलजला गाउँपालिकाअन्तर्गत बाँसखर्क, धाइिङ, शालिजा, लेखफाँट र नाङलीवाङमा परेको असिनाले रु दुई करोड भन्दा बढी मूल्य बराबरको तरकारी तथा गहुँबाली नष्ट भएको गाउँपालिकाले जनाएको छ । उक्त क्षेत्र प्रधानमन्त्री कृषि आधुनिकिकरण परियोजना अन्तर्गत तरकारीको पकेट क्षेत्र हो । यो गाउँपालिकाका सयौं कृषक बेमौसमी तरकारी खेतीमा आकर्षित छन् । यता फलेवास नगरपालिका– ९ भँगरा, वडा नं ८ ठानामौला, वडा नं २ थापाठाना, वडा नं ३ शंकरपोखरी र वडा नं ४ मुडिकुवामा परेको असिनापानीले गहुँ, भर्खरै उम्रिएको मकैलगायत कृषकले व्यावसायिक रुपमा लगाएको तरकारीबाली नष्ट गरेको नगर प्रमुख पदमपाणि शर्माले जानकारी दिनुभयो । हिउँदभरिको खडेरीका कारण खेतीबारी फस्टाउन नसकेको अवस्थामा असिना पानीले नष्ट गरेपछि कृषक निराश बनेका छन् । कृषकले क्षतिको मूल्यांकन गरी राहतको व्यवस्था र बाली बीमा कार्यक्रम कार्यान्वयनको माग समेत गरेका छन् । जिल्लाको मोदी, महाशिला, पैंँयू र कुश्मा नगरपालिकामा पनि असिनाले तकारी र अन्नबालीमा सामान्य क्षति पु¥याएको जिल्ला कृषि विकास कार्यालयले जनाएको छ । पर्वतमा मगलबारदेखि लगातार रुपमा पानीसँगै असिना पनि परिरहेको छ । जिल्ला कृषि विकास कार्यालय पर्वतले जिल्लाका अधिकांश भागमा परेको असिनाले ठूलो क्षति पु¥याएको जनाएको छ । अहिले क्षतिको विवरण संकलन गर्ने काम भइरहेको बताउँदै उनीहरुलाई आवश्यक राहत प्रदान गर्नका लागि स्थानीय तहसँग पहल गरिने वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत वासुदेव रेग्मीले जानकारी दिनुभयो । विशेषगरी गहुँबाली थन्क्याउने बेलामा परेको असिनाले ठूलो क्षति बनाएको छ भने व्यावसायिक रुपमा तरकारीखेती गरेकालाई धेरै नोक्सानी परेको छ । जिल्लामा कृषि बीमा कार्यक्रममा धेरै कृषक नआइसकेकाले उनीहरुको राहतका लागि सम्बन्धित स्थानीय तहले ध्यान दिनुपर्ने वरिष्ठ कृषि विकास अधिकृत रेग्मीले जानकारी दिनुभयो ।
दैनिक हजार कमाइ गर्दै कैदीबन्दी
उदयपुर, चैत १७ । जिल्लाको सदरमुकाम गाईघाटस्थित बोक्सोमा रहेको जिल्ला कारागार शाखाका केही कैदीबन्दीले ढाकाटोपी बुनेर अहिले दैनिक रु एक हजारसम्म कमाई गर्न थालेका छन् । केही वर्षदेखियता आएर बाँसको मानिस बस्ने मुढा बनेर कमाइ गर्न थालेका जिल्ला कारागार शाखाका कैदीबन्दीमध्ये १४ जना कैदीले अहिले ढाका टोपी बुन्ने सीप सिकेर अहिले दैनिक रु एक हजार कमाइ गर्न थालेको कारागार शाखा उदयपुरले जनाएको छ । जिल्ला कारागारमा ढाकाको टोपी बन्नका लागि प्रशिक्षकका रुपमा मोरङ कारागारबाट दुई जना कैदी मुस्ताङ राई र कुवेर तिम्सिनालाई सरुवा गरेर ल्याएपछि कारागारको १४ जना कैदीले अहिले ढाकाटोपी बुन्ने सीप सिकेर टोपी बुन्ने र बिक्री कार्य शुरु गरेको कारागार शाखा उदयपुरका प्रमुख मुकुन्द ढकाल बताउनुभयो । जानेर वा नजानेर गरेका गल्तीको प्रायश्चित गर्न र कानूनले तोकेबमोजिम सुधार हुन र गर्नका लागि कारागारमा केही कैदीबन्दीले बन्दी जीवन बिताउँदै आएको कारागार प्रमुख ढकाल बताउनुहुन्छ । भोलि जेलबाट मुक्त भएपछि पनि कारागारमा सिकेको सीप सिकेर शान्तिपूर्ण जीवनयापन गर्न सकुन् भनेर यो टोपी बुन्ने प्रशिक्षक ल्याएर व्यापक टोपी बुन्ने व्यवसाय शुरु गरिएको कारागार प्रमुख ढकालले बताउनुभयो । कारागारका ढाकाटोपी बन्न प्रशिक्षण दिने एक कैदी प्रशिक्षक कुवेर तिम्मिसना भन्नुहुन्छ, “अहिले १४ जनाले टोपी बन्ने कार्यमा सहभागी भएका छन्, एक जनाले एक दिनमा एउटा टोपी सजिलै बुन्न सक्छ ।” एउटा टोपीको कमाइ दिनको रु ७०० देखि एक हजारसम्म हुने गरेको पनि तिम्सिना बताउनुहुन्छ । अर्का प्रशिक्षक मुस्ताङ राईका अनुसार राम्रो डबल बुट्टे टोपी पनि बुन्ने गरेको र यस्तो टोपी बुन्न दुईदेखि तीन दिनसम्म समय लाग्ने र यस्तो टोपीको मूल्य तीन हजारसम्ममा बिक्री गर्नेसमेत राईले बताएका छन् ।