काठमाडौं, चैत ७ । सरकारले सबै समुदायलाई आत्मसम्मानका साथ बाँच्न पाउने आधार तय गर्ने प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीले बताएका छन् । दलित समुदायलाई राज्यको मूल प्रवाहमा ल्याउन सरकारका नीति तथा कार्यक्रमलाई दलित मैत्री बनाइने पनि उनले बताएका छन् । ५३ औं अन्तर्राष्ट्रिय जातीय विभेद उन्मुलन दिवसको अवसरमा बुधबार शुभकामना सन्देश दिँदै प्रधानमन्त्री ओलीले परम्परागत कुसंस्कार कारण नेपालमा अझै पनि जातीय विभेद कायम रहनु दुःखत रहेको बताएका छन् । ‘सरकारले आगामी दिनमा सबै समुदायलाई आत्मसम्मानका साथ बाँच्न पाउने आधार तय गर्ने छ,’ प्रधानमन्त्री ओलीको सन्देशमा लेखिएको छ । संविधानको प्रस्तावनामा नै सबै प्रकारका विभेदको अन्त्य गरिनेछ भन्ने व्यवस्था भएकोले सरकार त्यसको प्रभावकारी कार्यन्वयनको गर्न प्रतिवद्ध रहेको प्रधानमन्त्रीको सन्देशमा उल्लेख छ । प्रधानमन्त्री ओलीले राज्यका हरेक अंग र निकायमा समानुपातिक समावेशी सिद्धान्तअनुसार दलित समुदायको प्रतिनिधित्व गराइएको स्मरण गरेका छन् । स्थानीय तहको वडा स्तरमा दलित महिलाको अनिवार्य प्रतिनिधित्वको व्यवस्था सुनिश्चित गरिनुका साथै राष्ट्रियसभामा प्रत्येक ७ प्रदेशबाट १/१ जनाको प्रतिनिधित्व गरिनु यस समुदायलाई राज्यको मुल प्रवाहमा ल्याउने एउटा प्रयास भएको प्रधानमन्त्रीको सन्देशमा उल्लेख छ । सन् १९५९ मार्च २१ मा दिन दक्षिण अफ्रिकाको तत्कालीन गोरा सरकारले काला जाति माथि दमन गर्न रङ्गभेदी नीति लागू गर्दा काला जातिहरुले विरोध गरेका थिए । उक्त विरोधको दमनमा ६९ जना कालाजातिको मृत्यु भएको स्मरणमा १९६६ सालमा सबै प्रकारका जातीय विभेद उन्मुलन सम्बन्धी अन्तर्राष्ट्रिय महासन्धी पारित गरेको थियो । नेपालले सन् १९७१ म्ाा सो महासन्धीलाई अनुमोदन गरेको थियो ।

काठमाडौं, चैत ७ । पूर्व प्रधानमन्त्री एवं नेपाली कांग्रेसका सभापति गिरिजाप्रसाद कोइरालाको आठौं स्मृति दिवस आज मनाईदै छ । नेपाली राजनीतिका शीर्ष व्यक्तित्व एवं पछिल्लो शान्ति र संविधान निर्माण प्रक्रियाका सूत्रधार कोइरालाको २०६६ साल चैत्र ७ गतेका दिन ८७ वर्षको उमेरमा निधन भएको थियो । नेपाली राजनीतिमा सबैभन्दा बढी ताली, गाली खाँदै अन्त्यमा नायकको उपाधि पाउनु भएका कोइरालाकै अग्रसरतामा सशस्त्र हिंसा रहेको माओवादी पार्टीलाई शान्ति र प्रजातन्त्रको मूलबाटोमा ल्याइएको थियो । शुरुतिर कम्युनिष्टप्रति असहिष्णु देखिएका कोइराला जीवनको उत्तरार्धमा तिनै कम्युनिष्टसँग सहकार्य गर्दै पछिल्लो शान्ति र संविधान निर्माण प्रक्रियाको सूत्रधार बन्नुभएको थियो । आफ्नो राजनीतिक जीवनलाई नै दाउमा राखेर माओवादीलाई शान्ति प्रक्रियामा ल्याएको बताउने कोइरालाको अडानले नै संसद पुनस्र्थापना हुँदै मुलुकबाट राजतन्त्रको अन्त्य गरायो । कोइरालाको निधनको आठ वर्षपछि मुलुक नयाँ संविधानमार्फत भएको निर्वाचनबाठ संघीय गणतन्त्र कार्यान्वयनको अवस्थामा प्रवेश गरेको छ ।

दाङ, चैत ६ । सभामुख कृष्णबहादुर महराले आफू साझा व्यक्ति भएर काम गर्ने बताएका छन् । सभामुख भएपछि पहिलोपटक आफू निर्वाचित जिल्ला दाङ आएका महराले मंगलबार घोराहीमा घोराही उपमहानगरपालिकाले आयोजना गरेको स्वागत तथा सम्मान कार्यक्रममा आफ्नो राजनीतिक पृष्ठभूमि एकखालको भएपनि सभामुखको पदभारग्रहण गरिसकेपछि अब सबैको साझा व्यक्ति बनेको बताए । वैशाख १५ गतेपछिको संसद बैठकमा बजेट र कानुनको ‘सेसन’ चल्ने र स्थानीय तह, प्रदेश सरकारदेखि विभिन्न कानुनहरु निर्माण गर्नुपर्ने उनको भनाइ थियो । सभामुख महराले आफूले सांसदमा निर्वाचित हुनुपूर्व घोषणा गरेका प्रतिबद्धताहरु पूरा गर्न निरन्तर पहल गरिरहेको पनि बताए । समग्र दाङको विकासमा आफूले गरेका प्रतिबद्धताहरु पूरा गर्नका लागि निरन्तर पहल गरिरहेको भन्दै उनले विकास निर्माणका जरुरी आवश्यकताहरुलाई प्राथमिकताका आधारमा एकीकृत गरेर स्थानीय तहबाट योजनाहरु थप गरेर ल्याउन आग्रह गरे ।

दाङ, चैत्र ६ । सभामुख कृष्णबहादुर महराले संघीय संरचनामा संघ र प्रदेशका लागि आवश्यक पर्ने कानून निर्माणमा पहिलो प्राथमिकता दिइने बताउनु भएको छ । प्रतिनिधिसभाको सभामुखमा निर्वाचित भएपछि पहिलो पटक गृह जिल्ला दाङ पुग्नु भएका महरालाई घोराही उपमहानगरपालिकाले मंगलबार आफ्नै कार्यकक्षमा स्वागत तथा बधाई कार्यक्रम आयोजना गरेको थियो । कार्यक्रममा बोल्दै सभामुख महराले वैज्ञानिक ढंगको कानुन निर्माणमा आफु जिम्मेवार रहेको बताउनुभयो । स्थानीय तहलाई सहज ढंगले अघि बढ्ने गरी प्रदेश र संघले तयार गर्नुपर्ने कानुनहरु निर्माणमा प्राथमिकता दिने गरी काम गर्दै यो बर्षलाई नयाँ कानुनको अभ्यासका रुपमा लिने र बैशाख १५ पछि बजेटसँगै अन्य ऐन कानुनहरु निर्माणमा केन्द्रीत हुने बताउनु भयो । दाङ क्षेत्र नं. २ बाट प्रतिनिधि सभामा निर्वाचित सभामुख महराले दङाली जनताका लागि आफ्नो जनप्रतिनिधि भूमिकामा कतै पनि कमी हुन नदिने बताउनुभयो । फेरिएको जिम्मेवारीसँगै सभामुखको हैसियतले अब आफू साझा व्यक्तित्व भएको भन्दै उहाँले व्यवहारबाटै साझा व्यक्तित्व देखाउने बताउनुभयो । ‘अब म कुनै दलको भूमिकामा छैन’, सभामुख महराले भन्नुभयो, ‘म सबैलाई समान दृष्टिकोणबाट व्यवहार गर्नेछु, कुनै दलविशेषका पक्षमा गतिविधि हुने छैनन् ।’ सभामुख महराले सांसदमा निर्वाचित हुनुपूर्ब घोषणा गरेका प्रतिबद्धताहरु पूरा गर्न आफूले निरन्तर पहल गरिरहेको बताउनुभयो । समग्र दाङको बिकासमा आफुले गरेका प्रतिबद्धताहरु पूरा गर्नका लागि निरन्तर पहल गरिरहेको भन्दै उहाँले विकास निर्माणका जरुरी आवश्यकताहरुलाई प्राथमिकताका आधारमा एकीकृत गरेर स्थानीय तहबाट योजनाहरु थप गरेर ल्याउन आग्रह गर्नुभयो । कार्यक्रममा घोराही उपमहानगरपालिकाका प्रमुख नरुलाल चौधरीले सभामुख महरालाई खादा र सम्मानपत्रसहित सम्मान गर्नुभएको थियो । यसैबीच आज नै दाङ जिल्ला उद्योग वाणिज्य संघले पनि घोराहीमा छुट्टै कार्यक्रमको आयोजना गरी सम्माननीय सभामुख कृष्णबहादुर महरालाई स्वागत सम्मान गरेको छ ।

काठमाडौं, चैत्र ६ । गृहमन्त्री रामबहादुर थापाले त्रिभुवन अन्तराष्ट्रिय विमानस्थलको ‘छडके’ अनुगमन गरेका छन् । मंगलबार आकस्मिक रुपमा विमानस्थलमा गृहमन्त्री पुग्दा धेरै कर्मचारी अनुपस्थित थिए । कार्यालय समयमा अनुपस्थित रहको कर्मचारीप्रति लक्षित गर्दै गृहमन्त्रीले विभागीय कारबाही गर्ने चेतावनी दिए । विमानस्थलको आकस्मिक अनुगमनपछि सञ्चारकर्मीलाई संक्षिप्त प्रतिक्रिया दिदै गृहमन्त्रीले भने, ‘राष्ट्रिय सुरक्षा र पहिचानको मुख्य विन्दु भएकाले विमानस्थलको आकस्मिक अनुगमन गरेको हुँ ।’ सो अवसरमा गृहमन्त्री थापाले विमानस्थललाई व्यवस्थित र सुरक्षीत बनाउन नयाँ नीति बनाउन लागिएको पनि जानकारी दिए । उनले अनुगमनका क्रममा विमानस्थललाई व्यवस्थित बनाउन माहतका निकायलाई पनि सचेत गराएको बताए । विमानस्थल अस्तव्यस्त भइरहेको गुनासो आइरहेका बेला मन्त्री थापाले आकस्मिक अनुगमन गरेका हुन् । विमानस्थललाई व्यवस्थित बनाउने गरी ठोस नीति बनाउने सरकारको योजना छ । गहृमन्त्री थापाले मंगलबार बिहान डिल्ली बजारको कारागारको पनि अनुगमन गरेका थिए ।

काठमाडौं, चैत ६ । गृहमन्त्री रामबहादुर थापा ‘बादल’ले जातीय भेदभाव र छुवाछूत गर्ने विरुद्ध कडा रुपमा प्रस्तुत हुने बताएका छन् । मंगलबार ५३ औं अन्तराष्ट्रिय जाति तथा रंगभेद उन्मुलन दिवसका अवसरमा दलित महिला केन्द्र नेपाल र अन्तरपार्टी दलित महिला सञ्जालद्वारा आयोजित कार्यक्रममा बोल्दै गृहमन्त्री थापाले भने, ‘सबै भन्दा क्रुर र घृणित अपराध जातीय विभेद र छुवाछूत हो । छुवाछूतका अपराधीलाई कठोर सजाय गर्न गृहमन्त्रालय तयार छ ।’ ‘कानुन छ तर कानुनले काम गरेको छैन, कानुन कार्यान्वयन र विधिको शासन सञ्चालनका लागि अभियानको जरुरी छ’, गृहमन्त्री थापाले भने । दलितमाथिको विभेद अन्त्य गर्न गृह मन्त्रालयले विभेद विरुद्धको अभियान सञ्चालन गर्न लागेको जानकारी पनि गृहमन्त्री थापाले दिए । नवनिर्वाचित दलित समुदायका सांसदलाई बधाई तथा शुभकामना र इभा क्यासल सामाजिक न्याय पुरस्कार वितरण सामारोहमा छुवाछूत विरुद्धको कानुन कार्यान्वयनमा जोड दिइएको छ । नेकपा (एमाले) का प्रतिनिधिसभा सांसद निरा जैरुले संविधान र कानुनमा व्यवस्था भएका दलित हकअधिकारको कार्यान्वयनमा दलित सांसदहरुको साझा पहल हुने बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो ‘प्रतिनिधिसभामा दलित समुदाय संख्यात्मक हिसावले थोरै भएपनि कमजोर अवस्थामा छैनौं संयुक्त पहल कदमी गरियो भने दलितको लागि प्रभावकारी काम गर्न सक्छौं ।’ नेकपा (माओवादी) केन्द्रकी प्रतिनिधिसभा सांसद अञ्जना बिशंखेले केन्द्र सरकारमा एकजना दलित मन्त्री भएपनि सात प्रदेशका सरकारमा प्रतिनिधित्व नहुनु दुःखदायी भएको चर्चा गर्नुभयो । छुवाछूतका घटनाका दोषीलाई कारवाही नगरिनु, प्रभावकारी कानुन कार्यान्वयन नहुनु र दलितलाई अवसरबाट बञ्चित गरिदा परिवर्तनको अनुभूति गर्न नसकिरहेको उहाँले चर्चा गर्नुभयो ।     नेपाली काँग्रेसकी प्रतिनिधिसभा सांसद लक्ष्मी परियारले जातीय विभेदका घटनामा संलग्नलाई कानुनी कारवाहीको दायरामा ल्याउन नसकिएको चर्चा गर्नुभयो । उहाँले भन्नुभयो ‘डेढवर्ष अघि अन्तरजातीय विवाह गरेपछि मारिएका काभ्रेका अजित मिजारको लास अहिले पनि टिचिङ अस्पतालमै छ, उनका परिवारले अझै न्याय पाएका छैनन, यो एउटा उदाहरण हो छुवाछूत गर्नेलाई कानुनी कारवाही गर्न गृहमन्त्री ज्यूको धयानाकर्षण गर्दछु ।’ कार्यक्रममा वादी समुदायबाट पहिलो सांसद बन्नुभएकी उमादेवी वादीलाई एकलाख रुपिँयाको इभा क्यासल सामाजिक न्याय पुरस्कार प्रदान गरिएको छ । नेपालका वादी समुदायको हकअधिकार सुनिश्चित गर्न र वादी समुदायलाई संगठित गरी वादी आन्दोलनको सफल नेतृत्व गरेको भन्दै उहाँलाई सो सम्मान गरिएको दलित महिला केन्द्रकी अध्यक्ष गौरा नेपालीले बताउनुभयो । नेपालका दलित महिला र बालवालिकाको शैक्षिक विकासमा लामो समयदेखि सक्रिय अमेरिकी महिला इभा क्यासलको सम्मानमा सो पुरस्कार स्थापना गरिएको र हरेक वर्ष प्रदान गरिने अध्यक्ष नेपालीको भनाई छ । कार्यक्रममा दलित समुदायका १९ जना प्रतिनिधिसभा सांसदहरु, ३४ जना प्रदेशसभाका सांसदहरुलाई सम्मान तथा बधाई प्रदान गरिएको छ । विभिन्न जिल्लाबाट सहभागी दलित महिलाले दलित समुदायको आर्थिक, सामाजिक, सांस्कृतिक, राजनीतिक अधिकार लगायतका विषयमा कार्यपत्र सहित समुहगत छलफल गरेका छन् ।

सुरुङ्गा, झापा । २ साताअघि अग्निलाई साक्षी राख्दै बेहुलीको सिउँदो भर्दै सिन्दूरदान गरेका बेहुलाले दान गरेको सिन्दूर फिर्ता पाएका छन् । जग्गेमा सातफेरो घुमेर सँगै मर्ने सँगै बाँच्ने कसम खाँदै बेहुलीको सिउँदो भरेर सिन्दूर दान गरेका बुद्धशान्ति गाउँपालिका–१ निवासी २९ वर्षीय राकेश रेग्मीले बेहुलीलाई दान गरेको सिन्दूर पोते आफैँले फिर्ता पाएका हुन् । गत फागुन २० गते सामाजिक परम्पराअनुसार बुद्धशान्ति गाउँपालिका–१ निवासी रेग्मीले सोही गाउँपालिका निवासी एक किशोरीसँग विवाह गरेका थिए । विवाह गरेको भोलिपल्टै आफूमा शारीरिक समस्या रहेको भन्दै बेहुली छाडेर भागेका राकेशलाई ती युवतीले आज सिन्दूर पोते फिर्ता दिएकी हुन् । उनले इलाका प्रहरी कार्यालय धुलाबारीको हिरासतमा रहेका राकेशलाई प्रहरी कार्यालयमै पुगेर लगाइदिएको सिन्दूर पोते फिर्ता दिएकी हुन् । युवतीले फिर्ता दिएको सिन्दूर पोते बुझ्दै राकेशले ती युवतीको उज्वल भविष्यको कामना गरे । उनले भने, ‘तिम्रो भविष्य सुन्दर भएको देख्न चाहन्छु ।’ विवाहको भोलिपल्टै बेहुली छाडेर बेपत्ता भएका राकेशलाई परिवारको सहयोगमा २ दिनपछि प्रहरीले भारतबाट नेपाल ल्याएको थियो । विवाहको भोलिपल्टै बेहुली छाडेर बेपत्ता भएका राकेशलाई परिवारको सहयोगमा २ दिनपछि प्रहरीले भारतबाट नेपाल ल्याएको थियो । शुरुमा आफूलाई अपहरण गरेर भारतको पटना पु¥याएको बताएका राकेशले पछि आफैँ आफूमा शारीरिक समस्या भएपछि घर छोडेर हिँडेको प्रहरीलाई बयान दिएको इलाका प्रहरी कार्यालय धुलाबारीले जनाएको छ । बेहुली छाडेर बेपत्ता बनेका राकेशले आफ्नी छोरीको भविष्य अन्योलमा पारेको भन्दै बेहुली पक्षले प्रहरीलाई खबर गरेका थिए । अपहरणमा परे भनिएका राकेशलाई प्रहरीले सकुशल फेला परेको र नाटक गरेको थाहा पाएपछि उनलाई अहिले सार्वजनिक अपराध ऐनअन्तर्गत मुद्दा चलाइएको जिल्ला प्रहरी कार्यालय झापाका प्रहरी उपरीक्षक विष्णुकुमार केसीले जानकारी दिनुभयो । राकेशका बुबा लालप्रसाद रेग्मीले आफ्नै छोराको शारीरिक समस्याका कारण युवतीको भविष्य अन्योलमा परेको भन्दै उनको भरण, पोषण र शिक्षाका लागि ३५ लाख दिने सहमति जनाउनुभएको थियो । राकेशका बुबा लालप्रसाद रेग्मीले आफ्नै छोराको शारीरिक समस्याका कारण युवतीको भविष्य अन्योलमा परेको भन्दै उनको भरण, पोषण र शिक्षाका लागि ३५ लाख दिने सहमति जनाउनुभएको थियो । बुद्धशान्ति गाउँपालिकाको न्यायिक इजलासमा आइतबार र सोमबार भएको बहसमा उहाँले यस्तो सहमति जनाउनु भएको थियो । मंगलबार भएको बहसमा बेहुलाले बेहुलीलाई उपहार दिएको सिन्दूर पोते फिर्ता गर्ने सहमति भएको र सहमतिअनुसार बेहुलीले बेहुलालाई सिन्दूर पोते फिर्ता दिएको बुद्धशान्ति गाउँपालिकाकी उपाध्यक्ष मीरा भुर्तेलले जानकारी दिनुभयो । बेहुलाले दान गरेको सिन्दूर फिर्ता गर्न बेहुलीसहित उनकी आमा, काकी, सानिमा, सानाबा र गाउँपालिका अध्यक्ष रमेशकुमार भुजेल, उपाध्यक्ष भुर्तेल, न्यायिक समिति सचिव अम्बिका अधिकारी, सदस्य मेनुका पौडेल, सामुदायिक प्रहरी सेवा केन्द्रका अध्यक्ष मनोरथ तिवारी लगायतको टोली इलाका प्रहरी कार्यालय धुलाबारी पुगेको थियो । रासस

कपिलवस्तु । राम्रो जागिर लगाइदिने प्रलोभनमा पारी बिचौलियाले भारत हुँदै तेस्रो मुलुक लैजान लागेको अवस्थामा यहाँको यशोधरा गाउँपालिकास्थित मर्जादपुर सीमा नाकाबाट आइतबार ६ युवतीको उद्धार गरिएको छ । विदेशमा राम्रो जागिर खाने प्रलोभनमा परेर अवैध रूपमा भारत हुँदै तेस्रो मुलुक जान लागेका ती युवतीलाई प्रहरीले उद्धार गरेको हो । सुराकीका आधारमा सीमा नाकाबाट कपिलवस्तुकै दुई र अन्य विभिन्न जिल्लाका चार गरी छ जना युवतीको उद्धार गरिएको सशस्त्र प्रहरी सीमा सुरक्षा बल मर्जादपुर कपिलवस्तुले जनाएको छ । ती युवतीलाई कपिलवस्तु सदरमुकाम तौलिहवा हुँदै नेपाली सीमा नाका कटाउन लागेको थाहा पाएपछि आइतबार सीमा निगरानीमा खटिएको सशस्त्र प्रहरी बलले युवतीसँगै एक जना बिचौलियालाई पनि नियन्त्रणमा लिएको छ । सशस्त्र प्रहरी निरीक्षक अमृत दुलालले भन्नुभयो, “शंका लागेर सोधपुछका लागि उनीहरूलाई सम्पर्कमा ल्यायौँ । सोधपुछका क्रममा बिचौलियाले राम्रो जागिर लगाइदिने प्रलोभनमा पारेर सीमा कटाउन लागेको रहेछ ।” बिचौलिया गणेश खत्रीलाई प्रहरी चौकी मर्जादपुरमा बुझाइएको छ । यहाँको मर्यादपुर–खुनुवा सीमा नाकामा महिलासम्बन्धी काम गर्ने कुनै पनि संघसंस्था नहुँदा चेलीबेटी ओसारपसारले प्रश्रय पाइरहेको स्थानीयवासीको भनाइ छ । रासस

पर्वत । पर्वत उद्योग वाणिज्य संघको आगामी तीनवर्षे कार्यकालका लागि अध्यक्षमा केदारनाथ शर्मा विजयी हुनुभएको छ । गए राति घोषणा भएको अन्तिम मतपरिणामअनुसार केदारनाथ शर्माले ८१५ मत प्राप्त गरी अध्यक्षमा विजयी हुनुभएको हो भने उहाँका प्रतिस्पर्धी लोकतान्त्रिक गठबन्धनका लेखनाथ शर्माले ४५७ मत प्राप्त गर्नुभएको छ । त्यस्तै महिला सदस्यमा प्रमिला शर्मा र चन्द्रकला शर्मा विजयी हुनुभएको छ । संघका सदस्यमा ठाकुर बी पौडेल, रमेश शर्मा लामिछाने, सागर श्रेष्ठ, राजन गुरुङ, तिला गिरी ‘कृष्ण’, कमलबहादुर जिसी, सुनिल भुसाल, गणेश लामिछाने, राजनकुमार जोशी, शेरबहादुर चोचाङ्गी, कृष्णप्रसाद भुसाल, मीनप्रसाद शर्मा, विकास विश्वकर्मा, चित्रबहादुर अधिकारी गोपाल, नारायणप्रसाद पौडेल, मानसिंह भण्डारी, जगन्नाथ अधिकारी, कृष्णप्रसाद रेग्मी, दीपक अधिकारी र शिवशर्मा पौडेल विजयी हुनुभएको छ । विजयीमध्ये शिवशर्मा पौडेल, मानसिंह भण्डारी र राजनकुमार जोशी लोकतान्त्रिक गठबन्धनका उम्ेमदवार हुनुहुन्थ्यो भने अन्य सबै बाम गठबन्धनका उम्मेदवार विजयी हुनुभएको हो । अध्यक्षसहित २३ जनाको कार्यसमितिका लागि ४४ जनाले उम्मेदवारी दिएका थिए । रासस

बैतडी । बैतडीको दशरथचन्द नगरपालिका–१० तिरखडेनीका स्थानीय बासिन्दा बर्षौंदेखि महाकाली नदीको दूषित पानी पिउदै आइरहेका छन् । गाउँमा खानेपानीको सुविधा नहुँदा आफूहरु महाकालीको दूषित पानी प्रयोग गर्न बाध्य भएको तिरखडेनीका धाना बुडालले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “बर्सातको समयमा महाकालीमा भेल आएको बेलासमेत सोही पानी प्रयोग गर्न बाध्य भएका छौँ ।” तिरखडेनीका करीव ५० घरपरिवारले खानेपानीको चरम समस्या भोगिरहेका छन् । आफूहरुलाई खानेपानीको निकै सकस भएको स्थानीयवासी जयन्ती बुडालले बताउनुभयो । उहाँले भन्नुभयो, “महाकाली किनारका बासिन्दालाई खानेपानीकै समस्याले पिरोलेको हुन्छ ।” महाकालीमा भेल आउँदा खानेपानी भर्न लगेका भाँडाकुँडासमेत नदीले बगाएको स्थानीय बासिन्दाले बताएका छन् । आफूहरु वर्षौंदेखि दूषित पानी प्रयोग गर्दै आइरहेको र अहिलेसम्म कसैले समस्या समाधान नगरेको स्थानीयवासी नारु बोहराले बताउनुभयो । निर्वाचनका बेला सबै राजनीतिक दलले गाउँमा खानेपानीको व्यवस्था गर्ने प्रतिबद्धता जनाए पनि कसैले पनि आफ्ना प्रतिबद्धता पूरा नगरेको स्थानीयवासीको गुनासो छ । महाकाली किनारका तिरखडेनी र सिम्तडीका बासिन्दाले खानेपानीको निकै समस्या भोग्नुपरेको स्थानीय हरिना पन्तले बताउनुभयो । आफूहरुले सरोकारवालासँग पटक पटक आग्रह गरे पनि केही पहल नभएको स्थानीयवासीको गुनासो छ । नगरपालिकाका बासिन्दा भएर पनि आफूहरुलाई नगरवासीको अनुभूति हुन नसकेको महाकाली तटीय क्षेत्रका बासिन्दाले बताएका छन् । दूषित पानी पिउँदा विभिन्न रोगको संक्रमणसमेत देखिने गरेका छन् । रासस

रोल्पा । मातृ तथा बाल मृत्युदरमा कमी ल्याउने भन्दै सरकारले विभिन्न कार्यक्रम सञ्चालन गरेको भए पनि रोल्पामा अझै पनि ५० प्रतिशतभन्दा बढी महिलाले घरमै बच्चा जन्माउने गरेका छन् । गर्भवतीले चार पटक गर्भ जाँच गराउनुपर्नेमा ९० प्रतिशत महिलाले पहिलो जाँच र ४४ प्रतिशत महिलाले मात्र अन्तिम जाँच गराउने गरेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रोल्पाले जानकारी दिएको छ । चार पटकसम्म नियमित गर्भ जाँच नगराउने आमा तथा शिशुमा स्वास्थ्यमा नकारात्मक प्रभाव देखिँदै आएको बताइएको छ । नियमित गर्भ जाँच नगराएकै कारण गत वर्ष जिल्लामा ३५ मृत शिशु जन्मिएको र २८ शिशु जन्मेको एक महिनाभित्रै मरेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय रोल्पाका जनस्वास्थ्य अधिकृत डा तेजेन्द्र साउदले जानकारी दिनुभयो । गर्भवती पटक पटक स्वास्थ्य संस्थामा जान लाज मान्ने तथा स्वास्थ्य संस्थामा गएर प्रसुति गराउँदा सुरक्षित भइन्छ भन्ने चेतनाको अभावका कारण ठूलो संख्याका गर्भवतीले घरमै बच्चा जन्माउने गरेको डा साउदले बताउनुभयो । “सानै उमेरमा विवाह गर्ने तथा छिट्टै गर्भवती हँुदा स्वास्थ्य संस्थामा मुख देखाउन लाज मान्छन्”, साउदले भन्नुभयो । जिल्लामा जटिल प्रसूति सेवा पनि सञ्चालनमा रहेको छ । गत वर्ष यो सेवा लिने महिलाको संख्या २५ जना रहेको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालयले बताएको छ । भौगोलिक विकटता, गरिबी, चेतनाको अभाव र पारिवारिक बोझका कारण सबै गर्भवती प्रसूतिका लागि स्वास्थ्य संस्थासम्म पुग्न नसकेको बताइएको छ । सरकारले रोल्पा जिल्लाका साबिकका सबै गाविसमा रहेका स्वास्थ्य संस्थामा प्रसूति गृह सञ्चालनमा ल्याएको छ । रासस

सोसल मिडियामा अहिले एउटा भिडियो खुबै चर्चित छ । भिडियोमा एकजना हट्टाकट्टा युवती हातमा लौरो लिएर उभिएकाे देखिन्छिन् । । एकजना पुरुष उनको अगाडि उभिएको छ । अचानक ती महिलाले हातमा रहेको लौरोले युवकलाई जोडसँग पिट्न थाल्छिन् । अचम्मको कुरा त कुटाइ खाने त्यो युवक कुनै प्रतिकार गर्दैन । बरु लौरोको मार खप्न आफ्नो पिठ्युँ थापिदिन्छ । त्यति पिट्दा पनि नखदेझैँ गर्दछ र यदि पीडा असैह्य भयो भने बीच बीचमा उभिएर दुखेको भाग सुम्सुम्याउँछ र पुनः कुटाइ खानका लागि जिउ थापिदिन्छ । यस्तो हेरिरहँदा तपाइँलाई लागेको होला यो मान्छेले कुनै गम्भीर गल्तीको सजायँ भोगिरहेको छ । तर होइन । यो एउटा परम्परा हो । विवाहसँग जोडिएको परम्परा । दक्षिण अमेरिकी देश पेरुमा विवाह समारोहअघि बेहुलाले यसैगरी पिटाइ खानुपर्दछ । भिडियोमा पिटाई खाने युवक पनि हुनेवाला बेहुलो हो । बेहुला कुट्ने यो परम्परा निकै धुमधामसँग मनाइन्छ । यसरी बिहे अगाडि कुटाइ खानाले बेहुलाले बिहेपछि आइलाग्ने सबै खालका समस्यासँग जुध्नसक्ने क्षमता विकास गर्ने विश्वास गरिन्छ । सुरुमा एकजना फेसबुक प्रयोगकर्ताले फेसबुकमा हालेको यो भिडियो भाइरल नै बन्यो । भिडियो     

काठमाडौं, चैत ५ ।  पूर्वजनसंख्या तथा वातावरणमन्त्री विश्वेन्द्र पासवानले उपचारमा ७३ लाख खर्च भएको बिल पेस गरे पनि सरकारले ४३ लाख ४१ हजार मात्रै उपलब्ध गराएको छ । स्वास्थ्य मन्त्रालयले औषधोपरचारबाहेकको बिल समावेश नगराएपछि अर्थले ३० लाख कटौती गरेर आइतबार रकम निकासा गरेको छ । समाचार अनुसार, पासवानले पाउरोटी आएकोदेखि भारु साटेकोसम्मको ३० लाख पेश गरेकोमा त्यो भने रोकिएको छ ।

काठमाडौं, चैत ५ । मुलुकको चालु खाता घाटा एक महिना मै दोब्बर भएको छ । ६ महिनासम्म कसरिब ७५ अर्ब रुपैयाँ रहेको चालु खाता घाटा सातौं महिना पुरा हुँदा एक खर्ब ४१ अर्ब रुपैयाँ पुगेको हो । आर्थिक वर्षको सुरुदेखि नै घाटामा रहँदै आएको चालु खातामा एकै महिनामा ६६ अर्ब रुपैयाँ घाटा थपिएको राष्ट्र बैंकले जनाएको छ । बैंकले चालु खाता घाटा हुनुमा प्रमुख रुपमा दुईवटा कारण बताएको छ । यो अवधिमा आयात उच्च दरले बढेको छ भने विदेशी लगानीकर्तालाई ठूलो मात्रामा लाभांश दिनु परेको छ । यी दुवै कारणले चालु खाता घाटा एक महिना मै दोब्बर भएको हो । –नागरिक दैनिकबाट

बेरुत, चैत १ । सिरियामा जारी रहेको गृहयुद्ध बिहीबार आठौँ वर्षमा प्रवेश गरेको छ । सन् २०११ को मार्च १५ बाट त्यहाँ राष्ट्रपति बसर अल असदको राजिनामा माग्दै जनआन्दोलन सुरु भएको थियो तर उक्त आन्दोलनमा सरकारको व्यापक दमन र हिंसाका कारण दुई वर्षमात्र पछि सो आन्दोलन गृहयुद्धकारुपमा परिणत भएको थियो । विपक्षी आन्दोलनकारीहरुले पनि सशस्त्र समूहको निर्माण गरेपछि सरकारी र विपक्षी फौजबीच यस्तो युद्ध जारी रहेको छ । यसका अतिरिक्त पनि त्यहाँ विभिन्न हिंसात्मक विद्रोही फौज जन्मिएका छन् । केहीलाई अमेरिकाको समर्थन छ भने अरु केहीलाई रुसले पनि सहयोग गरिरहेको बताइन्छ । त्यहाँ केही समयका लागि मात्र भए पनि युद्धविराम गर्न भएको पछिल्लो प्रयास पनि सफल हुन नसकेको बताइएको छ । पछिल्लो समयमा सिरियाली सरकारी सुरक्षाबलले यस देशको राजधानी दमासकसको पूर्वी भू–भागमा पर्ने गुटामा आक्रमण गरेको छ । त्यहाँ हाल जारी गृहयुद्धमा आतङ्ककारी समूह अल कायदा र इस्लामिक स्टेट्स बढ्दै गएका छन् । जारी सो द्वन्द्वमा परी सो समयदेखि हालसम्म तीन लाख ५० हजारभन्दा बढी व्यक्ति मारिएका छन् । त्यसैगरी लाखौँ घाइते भएका छन् भने अरु लाखौँलाख नागरिक घरबारबिहीन भई स्वदेश र विदेशमा शरणार्थी जीवन विताउन बाध्य छन् । संयुक्त राष्ट्रसंघले पछिल्लो समयमा सार्वजनिक गरेको एक तथ्यांकअनुसार यहाँका करिब दुई करोड व्यक्ति विस्थापित भएका छन् । यो सिरियाको करिब आधाजति जनसंख्या हो । संयुक्त राष्ट्रसंघले सिरियामा शान्तिपूर्ण वार्ताको माध्यमबाट जारी हिंसात्मक गतिविधी रोक्ने प्रयास गरिरहेको भए पनि त्यो सम्भव हुन सकिरहेको छैन । झन बढ्यो हिंसा सिरियाली द्वन्द्वको अनुगमन गरिरहेका मानवअधिकारवादीले बताएअनुसार सिरियामा पछिल्लो समयमा हिंसा थप क्रुर बन्दै गएको छ । पूर्वी सिरियाको गुटा क्षेत्रमा सिरियाली सेनाको अगुवाइमा रहेका सुरक्षाकर्मीले हवाई र स्थलगत कारबाही गरेका छन् । सो आक्रमणमा परी १५ दिनमा नै एक हजारजनाभन्दा बढी सर्वसाधारण मारिएका छन् । यहाँ सयौँको संख्यामा बालबालिका मारिएका छन् । यो पछिल्लो महिनादिन यताको सिरियाको हिंसा अहिलेसम्मकै सबैभन्दा ठूलो र हिंस्रक रहेको बताइएको छ । नागरिक हत्याको अवस्था अत्यन्तै क्रुर र नाजुक भएकोले सिरियामा केही समयका लागि मात्र भएपनि युद्धविरामको प्रयास संयुक्त राष्ट्रसंघले गरेको हो । मानवअधिकारबादीले मानवीय सहायता पु¥याउन पनि यहाँ युद्धविराम गर्नुपर्ने प्रस्ताव गरेकोमा त्यो समेत सम्भव हुन नसकेको बताइएको थियो । सिरियाको पूर्वी क्षेत्र गुटास्थित केही भाग विद्रोहीको घेराबन्दीमा रहेकोले उक्त क्षेत्रको अवस्था निकै दयनीय रहेको र त्यहाँ खाद्यान्न, पानी, विजुली तथा अन्य आधारभूत आवश्यकताको पनि ठूलो अभाव रहेको बताइएको छ । सिरियाली राजधानी दमासकसको सबैभन्दा नजिकपर्ने क्षेत्रमा विद्रोहीको बलियो प्रभाव रहेको एकमात्र बाँकी क्षेत्र नै गुटा हो । रासस÷एएफपी