विश्वमा कोभिड-१९ महामारीको नयाँ लहर देखा परिरहेको छ। संयुक्त राज्य अमेरिका, फ्रान्स, संयुक्त अधिराज्य, अर्जेन्टिना, ब्राजिल र कैयौँ अरू देशहरूले डेल्टा र ओम्रिकोन भेरिअन्टहरूको मिश्रणका कारण कीर्तिमानी सङ्ख्यामा सङ्क्रमणहरू बेहोरिरहेका छन्। तर वैज्ञानिकहरू, चिकित्सकहरू र स्वास्थ्य सेवा दिने संस्थाहरू अझै पनि कोरोनाभाइरसबाट सुरक्षा प्राप्त गर्नका लागि परीक्षण र अनुमोदित भइसकेका खोपहरूमै निर्भर छन्। यहाँ हामी खोपले महामारी नियन्त्रण कति सहज बनाइरहेका छन् भनेर विश्लेषण गर्दैछौँ: अमेरिका, फ्रान्स र संयुक्त अधिराज्य जस्ता देशमा देखिएको दैनिक सङ्क्रमण सङ्ख्याले सामाजिक सञ्जालमा खोपको प्रभावकारिताबारे प्रश्नहरू जन्माएको छ। कतिपय प्रयोगकर्ताहरूले खोप लगाउन प्रोत्साहन गर्न चालिएका कदमहरूको आलोचना गरिरहेका छन् अरू कतिपयले खोपका सम्भावित असरहरूलाई लिएर असन्तुष्टि जनाएका छन्। हालसम्मको अनुभवबाट खोपका कारणले देखिने साइड इफेक्टहरू स्वतः केही दिनमा नै हराएर जान्छन् भन्ने देखिएको छ। अहिलेसम्म आएका गुनासामा खोप लगाएको ठाउँ दुख्ने र रातो हुने, ज्वरो आउने र टाउको दुख्ने, शरीर र मांसपेशी दुख्ने, चिसो लाग्ने र वाकवाक आउने हुन्। गम्भीर खालका घटनाहरू जस्तै एलर्जीका कारण उत्पन्न हुने एनाफलाकसिस, रगत जम्दा उत्पन्न हुने समस्या थ्रोमबोसिस, मुटु सम्बन्धी समस्या पेरीकारडाइटिस र मायोकारडाइटिसलाई दुर्लभ मानिएको चिकित्सकहरू बताउँछन्। खोपको लाभ हाल देखिएका जोखिम भन्दा कम रहेको उनीहरूको भनाइ पाइन्छ। एक जना बाल स्वास्थ्य र सङ्क्रामक रोग विशेषज्ञ रिनाटो केफोरीले अहिलेका खोपको प्रभावकारिता खोप लगाएका व्यक्तिहरूलाई सङ्क्रमण हुने र उनीहरूबाट कोरोनाभाइरस सर्नसक्ने तथ्यबारे बीबीसीसँग कुरा गरेका छन्। उनले फाइजर, आस्ट्राजेनेका र जेनसेन सहितका कम्पनीले पहिलो चरणमा ल्याएका खोपहरूको उद्देश्य सङ्क्रमणको गम्भीर असरलाई नियन्त्रण गर्नु र अस्पतालमा भर्ना हुने र ज्यान गुमाउनेको सङ्ख्या कम गर्नु भएको उल्लेख गरे। “खोपले मध्यम वा लक्षण नदेखिने किसिमका भन्दा झन् गम्भीर खालका कोभिडविरुद्ध अझ प्रभावकारी रूपमा सुरक्षा दिन्छ। जति जटिल सङ्क्रमण हुन्छ त्यति नै खोपको प्रभावकारिता पाइएको छ, ” ब्राजिलको सोसाइटी अफ इम्युनाइजेशन्सका निर्देशक रहेका केफोरीले बताए। त्यही भएर खोप लगाउनुको मुख्य उद्देश्य सङ्क्रमण नै रोक्नु भन्दा कोरोनाभाइरसको आक्रमण शरीरका लागि कम घातक बनाउनु हो। यही तर्क दशकौँदेखि उपलब्ध भएको फ्लू खोपका हकमा लागु हुन्छ। प्रत्येक वर्ष दिइने खोपको मात्राले इन्फ्लुएन्जा भाइरसको सङ्क्रमणलाई रोक्दैन तर यसले बालबालिका, गर्भवती महिला र ज्येष्ठ नागरिक जस्ता जोखिममा पर्ने समूहलाई तुरुन्तै अवस्था बिग्रनबाट रोक्छ। गम्भीर प्रकारका सङ्क्रमणबाट रोक्ने अवस्थाले प्रत्यक्ष रूपमा सम्पूर्ण स्वास्थ्य प्रणालीलाई प्रभाव पार्छ। श्वास प्रश्वास सम्बन्धी जटिल सङ्क्रमणहरूको सङ्ख्या घट्दा त्यसले अस्पतालका आकस्मिक कक्षहरूमा चाप घटाउने, इमरजेन्सी केअर वार्डहरूमा शयाहरू बढी उपलब्ध हुने अवस्था निर्माण गर्न र स्वास्थ्य टोलीहरूलाई उपयुक्त किसिमले बिरामीको परीक्षणका लागि थप समय उपलब्ध गराउनेछ। र तथ्याङ्कहरूले खोपले आफ्नो भूमिका एकदमै राम्रोसँग खेलिरहेको देखाएको छ। कमनवेल्थ फन्डका अनुसार कोरोनाभाइरस विरूद्धको खोपले नोभेम्बर २०२१ सम्म संयुक्त राज्य अमेरिकामा ११ लाख मृत्यु नियन्त्रण गरेको र १ करोड ३० लाख मानिसहरूलाई अस्पताल जानबाट रोकेको थियो। युरोपेली सेन्टर फर डिजिज कन्ट्रोल एन्ड प्रिभेन्सन र विश्व स्वास्थ्य सङ्गठनले कोरोनाभाइरसको खोप दिन थालिए यता युरोपका ३३ देशमा ६० वर्ष भन्दा माथिका ४ लाख ७० हजार मानिसको ज्यान जोगिएको उल्लेख गरेको छ। अहिलेको अवस्थालाई केले व्याख्या गर्छ? अहिलेको अवस्थामा खोप लगाइसकेका व्यक्तिमा कोरोनाभाइरस पुन: सङ्क्रमण वा पोजिटिभ देखापर्ने क्रम वृद्धि भइरहेकोमा दुईमत छैन र यसको पछाडि तीनवटा कारण छन्। पहिलो कारण सामान्य छ। मानिसहरू परम्परागत रूपमा नै नयाँ वर्ष र क्रिसमस मनाउन एक ठाउँमा भेला हुन्छन्। दोस्रो, विश्वका कतिपय क्षेत्रमा खोप उपलब्ध भएको एक वर्षपछि विज्ञहरूले खोपबाट कोभिड विरुद्ध प्राप्त हुने प्रतिरक्षा सधैँ कायम नरहने तथ्य सिकेका छन्। केफोरीका अनुसार खोपको प्रकार र प्रत्येक व्यक्तिको उमेरले प्रतिरक्षा प्रणाली कति कमजोर बन्छ भन्ने निर्धारण गर्छ। यसले ज्येष्ठ नागरिक वा प्रतिरक्षा प्रणाली कमजोर भएका र त्यसपछि सम्पूर्ण वयस्क जनसङ्ख्यालाई तेस्रो मात्रा खोप दिनुपर्ने आवश्यकतालाई अझ उजागर गरिदिएको उनको भनाइ छ। तेस्रो कारण चाहिँ ओमिक्रोन भेरिअन्ट देखा पर्नुलाई मानिएको छ। यो खोपका वा पहिले नै देखा परेको कोभिडका कारण कायम भएको प्रतिरक्षा प्रणाली विरुद्ध पनि आक्रामक रहेको छ। “यसलाई हेर्दा खोप लगाएका व्यक्तिहरूमा सङ्क्रमण देखिनुलाई एकदमै सामान्य रूपमा लिइनुपर्छ र हामीले यो अवस्थासँग बाँच्न सिक्नुपर्छ, “केफोरीले भने। “भाग्यवश हालैको कोभिड सङ्क्रमणको वृद्धिले अस्पताल भर्ती हुने र ज्यान गुमाउने दरलाई कम बनाएको छ विशेष गरी खोप लगाइसकेका मानिसहरूको हकमा। खोपले सङ्क्रमणका गम्भीर प्रकारहरू विरुद्ध अहिले पनि सुरक्षा दिइरहेको छ।” न्यू योर्क शहरको स्वास्थ्य प्रणाली सम्बन्धी चार्टहरूले खोप लगाएका र नलगाएका व्यक्तिहरूमा सङ्क्रमण, अस्पताल भर्ती हुनुपर्ने र ज्यान गुमाउनुपर्ने अवस्थाबारे एउटा प्रारूप दिने क्रममा खोप प्रभावकारी भएको निष्कर्ष निकालेको थियो। अमेरिकाभरको तहमा पनि खोपको प्रभावकारिता त्यस्तै पाइएको सेन्टर्स फर डिजिज कन्ट्रोल एन्ड प्रिभेन्सनले जनाएको छ। संयुक्त अधिराज्यको स्वास्थ्य तथा सुरक्षा निकाय पनि एउटा प्रतिवेदनमा यस्तै निष्कर्षमा पुगेको थियो। उक्त प्रतिवेदनमा उल्लेख गरिएको एउटा विश्लेषण यूकेको क्यामब्रिज विश्वविद्यालयबाट आएको थियो जसले तीन मात्रा खोप लगाएको कुनै पनि व्यक्तिलाई ओमिक्रोनबाट सङ्क्रमण देखिए अस्पतालमा भर्ना हुनुपर्ने दर ८१ प्रतिशतले कम हुने उल्लेख गरेको थियो। उक्त सरकारी निकायले गरेको अध्ययनले तीन मात्रा खोप दिँदा ८८ प्रतिशत प्रभावकारी हुने पाइएको उल्लेख गरिएको भए पनि त्यो सुरक्षा कहिले सम्म प्राप्त हुन्छ भनेर खुलाइएको छैन। केफउरीले यी प्रमाणले ओमिक्रोन भेरिअन्ट र बढिरहेका सङ्क्रमणका घटनाका सन्दर्भमा खोपको महत्त्व अझ पुष्टि गरेको डाक्टर केफोरी बताउँछन्। (बीबीसी ब्राजिलका लागि एन्ड्रे बिअरनेथले तयार पारेको लेखको अनुवाद।)

काठमाडौं । बाँकेमा चार जना कोरोना संक्रमित बिरामीको मृत्यु भएको छ । मृत्यु भएका तीनजना उपचारको क्रममा र एकजनाले घरमा नै आत्महत्या गरेका हुन । आत्महत्या के कति कारणले गरे भन्ने खुलेको छैन । कोहलपुर–९ बाँकेका ६० वर्षीय बमबहादुर खत्रीले शनिबार साँझ ६ः४५ बजे आफ्नै घरमा आत्महत्या गरेका हुन् । उनी कोरोना संक्रमणपछि होम आइसोलेसनमा बस्दै आएका थिए । खत्रीबाहेक मृत्यु भएका तीनजनामा मेडिकल कलेजमा उपचारमा रहेकी कोहलपुर १० बाँकेकी ३६ वर्षीया महिलाको आज विहान साढे २ बजे मृत्यु भएको हो । यही वैशाख १० गते पीसीआर परीक्षण रिपोर्ट पोजेटिभ आएको थियो । यसैगरी बाँकेको खजुरा–३ बस्ने ४७ वर्षीया महिलाको भेरी अस्पताल नेपालगञ्जमा मृत्यु भएको छ । यही वैशाख १ गते अस्पताल भर्ना भएकी उनको गएराति साढे १० बजे मृत्यु भएको हो । भेरी अस्पतालमै नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका–११ निवासी ६० वर्षीय पुरुषको मृत्यु भएको छ । उनको शनिबार राति साढे १० बजे मृत्यु भएको अस्पताल स्रोतले बतायो । वैशाख १ गते कोरोना संक्रमण पुष्टि भएपछि सोही दिन अस्पताल भर्ना भएका थिए । Photo: Symbolic only

काठमाडौं : काठमाडौंको गोंगबुस्थित गणेशस्थानमा १ पुरुषलाई हत्या गरेको आरोपमा प्रहरीले १ महिलालाई पक्राउ गरेको छ । प्रहरीका एक उच्च अधिकारीका अनुसार दाङका कृष्णबहादुर बोहराको हत्या आरोपमा चितवन टाँडीस्थित माधवपुरबाट कल्पना शाहीलाई पक्राउ गरिएको हो । ती अधिकारीका अनुसार पक्राउ परेकी ती युवतीलाई प्रहरीले काठमाडौं ल्याउँदैछ । आइतबार विहान बोहराको शरीरको मुख्य भाग सुटकेशमा तथा टाउको र खुट्टा जेब्रा झोलामा फेला परेको थियो । हत्या गरिएका बोहरा नयाँ बजारस्थित एक गार्मेन्टमा काम गर्थे । टोखा नगरपालिका–१० स्थित गोंगवु गणेशस्थानमा फेला परेको शव पहिचान गर्न प्रहरीलाई हम्मे परेको थियो । सोमबार बोहराको मामाले शवको सनाखत गरेपछि प्रहरीले हत्या गरेको घर पत्ता लगाएको थियो ।

काठमाडौं : यतिबेला नायिका साम्राज्ञी राज्यलक्ष्मी शाह र नायक भुवन केसीको लफडाले समाजिक सञ्जाल तातेको छ। विवाद तब सुरुभयो जब साम्राज्ञीले भुवनले आफूलाई छोरी भनेपनि पटकपटक यौन दुर्व्यवहार गरेको आरोप लगाएर भिडियो पोष्ट गरिन। शुक्रवार साम्राज्ञीले इन्स्टाग्राममा पोष्ट गरेको भिडियोमा ५ वर्षको अवधिमा आफूले ८ फिल्ममा काम गर्दा धेरै नराम्रो अनुभव भोगेको बताएकी थिइन। केसीले आफूलाई पटकपटक गलत नियतले छोएको साम्राज्ञीको आरोप छ। ‘ड्रिम्स’ को सुटिङदेखि नै आफूमाथि भुवनले गलत दृष्टिकोण राख्दै आएको साम्राज्ञीले जनाएकी छन्। जापानमा भएको एक अवार्डमा समेत भुवनले आफूलाई दुर्व्यवहार गरेको साम्राज्ञीले खुलाएकी छन्। साम्राज्ञीले भनेकि छन्-’सुटिङ सेटमा खाना र पानी माग्दा कति निर्माता/निर्देशकहरु आक्रमण शैलीमा आउँथे। उनीहरुको व्यवहारबाट धेरै बेर रुन्थेँ अनि केही नभएजस्तो गरेर फेरि सुटिङ गर्थेँ। किनकि, मलाई कामसँग प्रेम छ। कामको सम्मान गर्नुपर्छ भन्ने बुझेको छु।’ उता भुवनले उक्त आरोपहरु निराधार रहेको बताउँदै आएका छन्। चर्चा कमाउन साम्राज्ञीले यस्तो आरोप लगाएको बताउँदै उनले आफ्नो परिवार भनेकै चलचित्र उद्योग भएकाले सबैलाई समान ब्यवहार गरेको बताएका छन्। भुवनले फेसबुकमा लेखेका छन्, ‘खान नपाएको भन्दै सामाजिक सन्जालमा रोई कराई गर्ने हिरोइन अहिले कुन फिल्मको नाम बेचेर खाइरहेकी छिन् ? जुन थालमा खाने त्यही थालमा दुलो पार्ने।’ भुवनले नै आफ्नो डेब्यू निर्देशित फिल्म ‘ड्रिम्स’ बाट साम्राज्ञीलाई अभिनेत्रीको रुपमा भित्राएका थिए। डेब्यू फिल्म नै सफल हुँदा साम्राज्ञीले आफूलाई स्टार अभिनेत्रीको रुपमा उभ्याएकी थिइन्। केही समय अघि साम्राज्ञी र अनमोलबीच प्रेम सम्बन्ध रहेको पनि चर्चामा आएको थियो। तर अहिले भने उनीहरुबीच सम्बन्ध टुटीसकेको बताइन्छ।

काठमाडौंः सरकारले सोमबारसम्म देशभरी साढे साढे ३३ हजार भन्दा बढीमा कोरोना भाइरस (कोभिड—१९) को परीक्षण गरेको छ । स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयको नियमित पत्रकार सम्मेलनमा सोमबारसम्म स्वाव परीक्षण (पिसिआर) (यापिड डाइग्नोष्टिक (आरडिटी) विधिबाट ३३ हजार ५ सय ६२ नमुना परीक्षण भएको प्रवक्ता डा. विकास देवकोटाले बताए । पिसिआर विधिबाट पछिल्लो २४ घण्टामा ३ सय २४ गरी ८ हजार ४ सय १४ नमुना परीक्षण गरिएको उनले बताए । यस्तै, आरडिटी विधिबाट पछिल्लो २४ घण्टामा ३ हजार १९ गरी २५ हजार १ सय ४८ नमुना परीक्षण गरिएको छ । सोमबार नयाँ संक्रमित देखिएका छैनन् । अहिले देशका विभिन्न अस्पतालमा २७ जना उपचाररत रहेका छन् । ४ जना उपचारपछि निको भएर घर फर्किसकेका छन् । उदयपुरमा पिसिआर परीक्षणका लागि १ सय ५२ जनाको नमुना संकलन गरिएको छ । उनीहरुको नमुना राष्ट्रिय प्रयोग प्रयोशाला टेकुमा पठाइएको प्रवक्ता डा। देवकोटाले बताए । सरकारले प्रदेशअनुसार परीक्षण गरिएको तथ्याङ्क पनि सार्वजनिक गरिएको छ । सरकारले सार्वजनिक गरेको तथ्याङ्क अनुसार सुदुरपश्चिम प्रदेशमा आरडिटी विधिबाट सबैभन्दा बढी परीक्षण भएका छन् ।

एजेन्सी । विवाहमा, केटा र केटीको उमेरमा केही भिन्नता त हुन्छ नै । केटाको उमेर नै केटीकोभन्दा बढी हुन्छ । तर प्रेम सम्बन्धको मामिलामा भने जुनकुकै उमेरका दुई व्यक्तिहरु जुनसुकै अवस्थामा र कुनै पनि परिस्थितिमा एक अर्कालाई माया गर्न सक्दछन् भन्ने मान्यता रहेको छ । तर अझै पनि उमेरको हकमा एउटा हद या सीमाको भने कल्पना गरिन्छ नै । भारतको मुरादाबाद जिल्लाको रामपुर भन्ने ठाउँमा भने फरक फरक उमेरका दुइ जनाको प्रेम सम्बन्धका बारेमा सुन्नेहरू नै चकित भएका छन् । रामपुरको सईदनगरका एक जना २० वर्षीय युवाले ६० वर्षीय महिलासँग विवाह गरेको घटना अचेल त्यस क्षेत्रमा चर्चाको विषय बनेको छ । भारतीय राज्य उत्तर प्रदेशको हरदोई भन्ने जिल्ला निवासी उक्त युवक र ती महिलाको प्रेमकहानी विवाहको रूपमा सुखद अन्त्य भएको भएपनि यस घटनाले दुवै परिवारहरू लगायत टोलछिमेकका लागि चर्चाको विषय उपलब्ध गराइदिएको छ । मिसकलले बसेको माया सामान्यतया महिला र पुरुष एक अर्कालाई देखेर आकर्षित हुन्छन् र बिस्तारै त्यो आकर्षण प्रेममा परिणत हुने गर्दछ । तर यी महिला र ती युवाबीच प्रेमको अंकुरण गराउने माध्यम भने मिस्डकल रहेको बताइएको छ । ती युवकले अर्कै ठाउँ लगाउन खोजेको नम्बर असावधानीवश ती महिलाकोमा लाग्न गएपछि दुवै जनाबीच सामीप्यता बढेको र पछि त्यो सामीप्यता प्रेममा परिणत भएको बताइएको छ । कुरो दुई वर्ष अगाडिको हो ।  ती युवकले कहीं आँट नै कुरा गर्न डायल ती महिलाकोमा लाग्न पुग्छ । त्यसपछि दुवैबीच निरन्तर कुरा हुन थाल्छ र उनीहरू सँगै जिउने मर्ने कसम खाने अवस्थामा पुग्छन् । ती महिलाले ती युवकलाई आफ्ना पति मरिसकेको र आफूसँग १२ बिगाहा जग्गा रहेकोले आफूहरूले विवाह गरेपनि आफू युवकसँग जाननसक्ने र दुबैले महिलाकै घर रहेको ठाउँ रामपुरमा बस्नुपर्ने बताएकी थिइन् । महिलाको सर्त मानेर ती युवक गएको शनिबार त्यहाँ पुगेर दुबैले बिवाह गरेर सँगै बस्न थालेको दुबैले बताएका छन् । दुबैले विवाह गरेको थाहा पाएपछि ती महिलाकी छोरी माइत आएर यस विवाहको विरोध गरेकी थिइन् । उनले प्रहरीमा उजुरी दिएपनि विवाह गर्दा सबै प्रक्रिया पुगेको भन्दै प्रहरीले दुबै विरुद्ध कुनै कारवाही नगरेको बताइएको छ ।

काठमाडौं । जनक शिक्षा सामग्री केन्द्र लिमिटेडले विभिन्न पदका लागि दरखास्त आव्हान गरेको छ । केन्द्रको केन्द्रीय कार्यालय भक्तपुरमा विभिन्न पदका लागि लिमिटेडमाले ३५ जना कर्मचारी माग गरेको हो । लिमिटेडले उप–प्रबन्धक पदका लागि आन्तरिक प्रतिस्पर्धाबाट १ जनाको माग गरेको छ । त्यस्तै शाखा अधिकृत ३ जना खुला प्रतिपर्धामा मागिएको छ। त्यस्तै प्राविधिक शाखा अधिकृतका लागि ११ जनाको माग गरिएको छ। वरिष्ठ सहायकमा १९ जनाको माग गरिएको छ। विस्तृत जानकारीका लागि तलको सूचना हेर्नुस्–

अमेरिकी अन्तरिक्ष निकाय नासाले एक महिला अन्तरिक्षयात्रीले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रबाट पूर्वपतिको ब्याङ्क खाता अनधिकृत रूपमा चलाएकोबारे अनुसन्धान गरिरहेको बताइएको छ। त्यो आरोप प्रमाणित भएमा एन म्याकक्लेन अन्तरिक्षबाट अपराध गर्ने पहिलो व्यक्ति हुनेछिन्। म्याकक्लेनले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रबाट पूर्वपतिको ब्याङ्क खाता हेरेको तर कुनै गलत नगरेको बताएको न्यूयोर्क टाइम्सले लेखेको छ। उनसँग छुट्टिएका पति समर वोर्डेनले फेडेरल ट्रेड कमिशनमा यस सम्बन्धमा उजुरी गरेका छन्। म्याकक्लेन पृथ्वीमा फर्किसकेकी छन्। न्यूयोर्क टाइम्सलाई उनले एक वकिलमार्फत् आफूले परिवारको आर्थिक अवस्था हेरेर वोर्डेनसँग छोरा हुर्काउन यथेष्ठ पैसा रहे-नरहेको विचार गर्न ब्याङ्क खाता हेरेको बताएकी छन्। “उनले कुनैपनि गलत काम गरेकी छैनन्,” उनका वकिलले भनेका छन्। म्याकक्लेनले अनुसन्धानमा सघाइरहेको पनि बताइएको छ। म्याकक्लेन र वायुसेनामा गुप्तचर रहेका वोर्डेनले सन् २०१४ मा विवाह गरेका थिए र सन् २०१८ मा सम्बन्ध विच्छेद गर्न निवेदन दिएका थिए। नासाका अनुसन्धान अधिकारीहरूले दुवैलाई सम्पर्क गरेको न्यूयोर्क टाइम्सले लेखेको छ। सेनाको विमानचालक रहेकी म्याकक्लेनलाई सन् २०१३ मा नासाले अन्तरिक्षयात्रीको रूपमा छानेको थियो। उनले अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रमा छ महिना बिताएकी थिइन्। अन्तरिक्षमा कुन कानुन लाग्छ? अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रको स्वामित्व भएका अमेरिका, रुस, युरोप, जापान र क्यानाडा सहमत भएको व्यवस्थामा अन्तरिक्षयात्री र सामानमा राष्ट्रिय कानुन नै लागु हुन्छ। अर्थात जुन देशको अन्तरिक्षयात्रीले अपराध गरेको हो, त्यही देशको कानुन लागु हुन्छ। अन्तरिक्ष कानुन अनुसार यदि कुनै अन्य देशको नागरिकले अपराध गरेमा पृथ्वीमा सुपुर्दगी गर्न झिकाउन पनि मिल्छ। नासाका अधिकारीहरूले भने अन्तर्राष्ट्रिय अन्तरिक्ष केन्द्रमा कुनै अपराध भएको बारे जानकारी नभएको न्यूयोर्क टाइम्सलाई बताएका छन्। बिबिसी नेपालीबाट

कतार । गैरआवासीय नेपाली संघ (एनआरएनए)को नवौं विश्व सम्मेलनको मिति नजिकिदै गर्दा कतारबाट पनि उम्मेदवारी दिएका छन । आगामी अक्टोबर १३ देखि १६ सम्म काठमाडौंमा एनआरएनए आइसीसीको विश्व सम्मेलन तथा महाधिबेशन हुँदै गर्दा एनआरएनए आइसीसी सदस्यमा कतारबाट समाजसेवी रमेश भट्टले उम्मदेवारी दिएका छन् । भट्टले आफ्नो प्रतिवेदन जारी गर्दै ‘हामी मध्यपुर्व क्षेत्रमा छौ र सदैव हाम्रो ध्यान मुख्य गरी सुरक्षित आप्रवासन र मर्या्दित वैदेशिक रोजगारीको विषयमा रहने गरेको छ । यस विषयमा हालसम्मका प्रयासले उपलब्धिहरु प्राप्त भएपनि प्रयाप्त छैनन् । त्यसैले मैले आकांक्षा गरेको पदमा चयन भएमा एनसीसी, आइसीसी, दूतावास तथा अन्य सहयोगी निकायहरुसँग समन्वय गरेर सुरक्षित आप्रवासनका समस्याहरूको तत्कालीन र दीर्घकालीन समाधानको लागि निरन्तर समन्वयात्मक प्रयास गर्ने प्रमुख योजना रहेको’ बताए । गैरआवासीय नेपाली संघ, राष्ट्रिय समन्वय परिषद् कतारमा आबद्ध हुँदै २००९–२०११ को कार्यसमिति उपाध्यक्ष उम्मेदवारी तथा २०१७–२०१९ को कार्यसमिति सदस्यको एनआरएनए आईसिसि टुरिजम प्रमोसन नेपालको उपसमितिको सदस्य, नेपाल ब्यबसायी संघ कतारको सहसचिब, बागलुङ सेवा समाज कतारको पुर्व अध्यक्ष, विभिन्न सामाजिक संस्थाहरुको नेतृत्व गरेका अनुभव रहेको छ । एनआरएनए एनसिसि कतारको २००९–२०११ को कार्यसमिति उपाध्यक्ष उम्मेदवार तथा २०१७–२०१९ को कार्यसमिति सदस्यको रूपमा कार्य गरेका व्यवसायी तथा समाजसेवी भट्टले २०१९–०२१को लागि कार्यसमिति चयनमा आईसिसि पदमा दर्ता गर्दै एनआरएनए एनसिसि कतारका सबै पन्जिकृत सदस्यहरुसँग मतको लागि अनुरोध गरेका छन । राजधानीदैनिकबाट

सूर्यप्रकाश सुवेदी ‘पथिक’ । नेपाल सरकारले नेकपा विप्लव समूहसम्बन्धी लिएको निर्णयका बारेमा अहिले व्यापक बहस र विवाद नेपाली राजनीतिकवृत्त र सञ्चारमाध्यममा छ । यो बहस अत्यावश्यक छ । यो एउटा राष्ट्रिय मुद्दा हो र यसको दूरगामी सकारात्मक र नकारात्मक असर रास्ट्र र जनतालाई पर्ने भएकाले पनि यसबारे कोही पनि राजनीतिक शक्ति र ब्यक्ति चुप लागेर बस्नु हुन्न । नेपाल सरकार गृह मन्त्रालयले विगत एक बर्षदेखि विप्लव समूहको सन्दर्भमा अत्यन्त लचिलो रबैया अपनाएको जोसुकैले पनि सजिलै अनुभूति गर्न सक्छ । ‘रोगको उपचार गर्ने, रोगी नमार्ने’ नीतिको मन्त्रालयले परिपालना गरिरह्यो । एक बर्ष अघिसम्म विप्लव समूहले अनेकौ वितण्डा नेपाली समाजमा फैलाइरहेको थियो । त्यसलाई मन्त्रालयले धेरै हदसम्म नियन्त्रण र निस्तेज पारेको थियो । तर पनि मन्त्रालय विप्लव समूहप्रति कानुनी र प्रशासनिक उपाय अवलम्बन गर्नुभन्दा मुख्यतः वार्ता र संवादबाट स्थायी हलको पक्षमा रहिरह्यो । देशमा स्थायी शान्तिको चाहनाबाहेक अरु कुनै मक्सद यो वार्ता आह्वानमा थिएन । नेपाली राजनीतिका सामान्य विद्यार्थीलाई पनि थाहा भएकै कुरा हो कि त्यो बेला वार्ताकै आह्वान गरिहाल्नुपर्ने त्यस्तो कुनै अप्ठ्यारो परिस्थिति देशमा विद्यमान थिएन । कुनै जोखिम नलिई देशमा विकास र समृद्धिको लक्षमा एकोहोरो दौडिन पाइयोस् भन्ने मूल भावनाका साथ सरकारले यो आह्वान गरेको थियो । नेकपा र प्रधानमन्त्री केपी ओली नेतृत्वको सरकार कुनै पनि आन्तरिक समस्यामा नअल्झी आफ्नो मुख्य लक्ष्य विकास समृद्धिमा अर्जुनदृष्टि लगाउन चाहन्छ । यसका लागि सरकार हदैसम्मको लचक र हदैसम्मको कडा बन्न तयार छ । यो विषयमा कुनै सम्झौता र मोलमोलाई गर्ने पक्षमा नरहेको सरकारले बारम्बार स्पष्ट गर्दै आएको छ । विकास, समृद्धि र यसको न्यायोचित वितरण प्रक्रियाको क्रममा मुलुकलाई एउटा बिन्दुमा लगेर समाजवादमा फड्को मार्न सकिन्छ भन्ने सरकारको दह्रो विश्वास छ । सामन्तवादका बाँकी अवशेषहरूको अन्त्य, दलाल र नोकरशाही पुँजीवादको अन्त्य तथा राष्ट्रिय पुँजीवादको विकास अहिले मुलुकको विकास र समृद्धिका लागि पहिलो पाइलाका काम हुन् । यी सबै अहिले कम्युनिस्ट नेतृत्वको दुई तिहाइ सरकारले शान्तिपूर्ण माध्यमबाट बिनारोकटोक गर्न सक्तछ । प्रधानमन्त्री केपी ओली नेतृत्वको सरकारले आफ्नै मौलिकतामा धिमा गतिमा भए पनि यो काम गरिरहेको छ । आफ्नो यही मान्यताका कारण गत भाद्र महिनामा नेपाल सरकारले विगतमा विभिन्न कारणले राज्यको मूल प्रवाहमा नआएका समूह र व्यक्तिहरूसँग वार्ताको विधिवत शुरुवात गर्यो । देशमा स्थायी शान्तिको चाहनाबाहेक अरु कुनै मक्सद यो वार्ता आह्वानमा थिएन । नेपाली राजनीतिका सामान्य विद्यार्थीलाई पनि थाहा भएकै कुरा हो कि त्यो बेला वार्ताकै आह्वान गरिहाल्नुपर्ने त्यस्तो कुनै अप्ठ्यारो परिस्थिति देशमा विद्यमान थिएन । कुनै जोखिम नलिई देशमा विकास र समृद्धिको लक्षमा एकोहोरो दौडिन पाइयोस् भन्ने मूल भावनाका साथ सरकारले यो आह्वान गरेको थियो । त्यतिबेला वार्ताको आह्वान गर्दा देशमा थुप्रै समूहसँग सम्बाद गर्नु पर्ने सरकारलाई लागेको थियो तर त्यसको मूल केन्द्रमा दुई वटा समूह नै थिए । सिके राउतको विखण्डनकारी समूह र विप्लवजीको अतिवादको आवरणमा देखिएको नेकपा । अहिले नै कुनै ठूलो समस्या सिर्जना नभइहाले पनि भविष्यमा यी समूहले केही न केही समस्या बनाइरहने ठम्याइ सरकारको थियो । विप्लवहरूले सरकारको उदारता र जिम्मेवारपूर्ण कदमको जवाफ त्यही स्तरमा दिनुको सट्टा आफ्नो पार्टीको रणनीतिक शक्ति संचयमा लगाउनु भयो । वार्तालाई वहाँहरूले आफ्ना सबै नेता–कार्यकर्ता छुटाउने, अस्तव्यस्त पार्टी संगठन पुनर्जीवित पार्ने, अर्थ सङ्कलन गर्ने र अन्य तयारी गर्नेमा प्रयोग गर्नु भयो । सीके राउत र अन्य समूह र व्यक्तिसँग वार्ता अवधिमा के–कस्तो अवस्था र निर्णय भए त्यो यो लेखको विषय होइन । विप्लवसँग केन्द्रित भएर यो टिप्पणी अघि बढाउने कोसिस हुनेछ । वार्ताको निर्णय अवधिसम्म आइपुग्दा विप्लवका थुप्रै नेता–कार्यकर्ता प्रहरीको नियन्त्रण र जेल जीवनमा थिए । वहाँहरूको दोस्रो वरियताका नेता खड्कबहादुर बिकलगायत थुप्रै बरिष्ठ नेतागण गिरफ्तारमा थिए । पार्टी छिन्नभिन्न र भागदौडको स्थितिसम्म पुगेको थियो । माथिदेखि तलसम्मका थुप्रै नेता–कार्यकर्ताहरू अन्य पार्टीको शरण र ओत लाग्ने स्थितिसम्म पुगेको थियो । विप्लवको पार्टीका लागि यस्तो विषम र अप्ठ्यारो परिस्थितिमा पनि सरकारले सहजता र उदारतापूर्वक राजनीतिक निकास दिने र वहाँहरूको क्षमता र योगदानलाई राष्ट्र र जनाताको सेवामा लगाउने प्रयास गर्यो । यसैको फलस्वरूप वार्ताको वातावरण बनाउन विप्लवका सबै नेता–कार्यकर्ताहरूलाई जेल र हिरासत मुक्त गर्यो । तर विप्लवहरूले सरकारको उदारता र जिम्मेवारपूर्ण कदमको जवाफ त्यही स्तरमा दिनुको सट्टा आफ्नो पार्टीको रणनीतिक शक्ति संचयमा लगाउनु भयो । वार्तालाई वहाँहरूले आफ्ना सबै नेता–कार्यकर्ता छुटाउने, अस्तव्यस्त पार्टी संगठन पुनर्जीवित पार्ने, अर्थ सङ्कलन गर्ने र अन्य तयारी गर्नेमा प्रयोग गर्नु भयो । सरकारी वार्ता टोलीका सदस्यहरू र विभिन्न सम्पर्क सूत्रहरूमार्फत् गरिएको वार्ताको अनुरोधलाई वहाँहरूले अस्वीकार गर्नुभयो । विप्लव समूह वार्तामा यही समय र यही परिस्थितिमा आउने कुरा करिव करिव समाप्त भयो । स्थानीय सरकारका प्रतिनिधिको राजीनामा र उनीहरूसँग पैसा उठाउने, नदिएमा प्रेसर बढाउने काम त अलि अघिदेखि चलिरहेको थियो । यहीबीचमा गृहमन्त्रालयले विप्लव समूहको अलि बढी प्रभावित भनी प्रचारित रहेका तीनवटा प्रदेशको सुरक्षा गोष्ठी आयोजना गरिएको थियो । विप्लव समूह वार्ताको केही अघिदेखि आफ्ना मागहरू नेपालको नियम–कानुनको दायराबाट गरिरहेको जस्तो देखिन्थ्यो । शान्तिपूर्ण सभाहरूको आयोजना, केही अभियान, पार्टी कमिटीका बैठक प्रशिक्षण आदिमा लागेको र कानुन–नियम तोड्ने काममा कमी थियो । गृह मन्त्रालयलाई राम्रोसँग थाहा थियो कि उनीहरू केही न केही अतिवादी कामहरूको शुरुवात गर्दैछन् । खासगरी विप्लवका नेता–कार्यकर्ता गिरफ्तार पर्दा प्रहरीको नियन्त्रणमा आएका दस्तावेज, निजी डायरीलगायतका सामग्रीको भरमार जमावटको अध्ययन लगायतका आधारमा उनीहरू देशमा कानुन–व्यवस्थाको गम्भीर उल्लङ्घन गर्ने योजना बुनिरहेको सूचना आइरहेको थियो । देशभरि एकैसाथ एनसेलका प्रतिष्ठानका विरुद्धको कारवाही विप्लव समूहको संविधान र कानुनविरुद्ध नयाँ शृङ्खलाको उद्घोष थियो । यही वरिपरि वहाँहरूले आफ्नो कथित समानान्तर सत्ताको अभ्यास पनि अघि बढाएको देखिन्छ । स्थानीय सरकारका प्रतिनिधिको राजीनामा र उनीहरूसँग पैसा उठाउने, नदिएमा प्रेसर बढाउने काम त अलि अघिदेखि चलिरहेको थियो । यहीबीचमा गृहमन्त्रालयले विप्लव समूहको अलि बढी प्रभावित भनी प्रचारित रहेका तीनवटा प्रदेशको सुरक्षा गोष्ठी आयोजना गरिएको थियो । गृहमन्त्रालयको आफ्नो वार्षिक रुटिङमा आयोजित यी गोष्ठीहरूमा विप्लव समूहका गतिविधिबारे प्रमुख जिल्ला अधिकारी र गृहका उच्च अधिकारीले विस्तृत रिपोर्ट प्रस्तुत गरे । एकथरि मानिस नेपालमा यो लगानी नभित्रियोस् र यसको अपजस केपी ओलीको सरकारको टाउकोमा जाओस् भन्ने चाहन्छन् । यसका लागि नेपालमा अस्थिरता र आतङ्कको माहौल बनाउन उनीहरू जोडतोडले लागेका छन् । सरकार यस्तो कुनै पनि गतिविधि नहोस्, जसले खर्बौखरब लगानी नेपाल भित्रिने अवसर गुम्न जाओस् भन्ने चाहन्छ । उनीहरू सबैको साझा निष्कर्ष विप्लव समूहको संविधान र कानुनविरोधी हर्कत नै अहिले प्रदेश, जिल्ला र स्थानीयको शान्ति सुरक्षाको प्रमुख बाधक छ र यसलाई कडाइपूर्वक नियन्त्रण गर्न नेपाल सरकारले पहल गर्नु पर्छ भन्ने एकैस्वरमा रहेको थियो । केही समयपछि नेपालमा अन्तर्राष्ट्रिय लगानी सम्मेलन आयोजना हुँदैछ । नेपालमा लगानीमैत्री अवस्था छ र विदेशी पुँजी यहाँ भित्रिँदा नेपाली जनताले रोजगारी पाउने र नेपालको अर्थतन्त्र केही उकालो लाग्ने हुन्छ । तर एकथरि मानिस नेपालमा यो लगानी नभित्रियोस् र यसको अपजस केपी ओलीको सरकारको टाउकोमा जाओस् भन्ने चाहन्छन् । यसका लागि नेपालमा अस्थिरता र आतङ्कको माहौल बनाउन उनीहरू जोडतोडले लागेका छन् । सरकार यस्तो कुनै पनि गतिविधि नहोस्, जसले खर्बौखरब लगानी नेपाल भित्रिने अवसर गुम्न जाओस् भन्ने चाहन्छ । यी सबै सन्दर्भका बीचमा पनि विप्लव समूहसँगको समस्याको हल मुख्यरूपमा शान्तिपूर्वक होस् भन्ने चाहना नेपाली जनताको छ । अब अर्को गृहयुद्ध वा सशस्त्र गतिविधि राष्ट्रले व्यहोर्नु नपरोस् भन्ने आमचाहना छ । आउँदा दिनमा शान्तिपूर्वक विकास र समृद्धिको पाइला नेपालले चालेर अघि बढोस् भन्ने अपेक्षा जनताको छ । जनताको चाहना सरकारले राम्रोसँग बुझेको छ । प्रयत्न जारी राख्नु पर्छ ।  सानोभन्दा सानो अवसर शान्तिको पक्षमा देखापर्ने बित्तिकै त्यसको प्रयोग गर्न सरकार सिपालु बन्नै पर्छ । सरकार यस विषयमा जिम्मेवारीपूर्वक कदम चालिरहेको छ भन्ने कुरा सिके राउत प्रकरणले पनि पुष्टि गरेको छ । हामीले यसको समुचित अध्ययन गरी सही निष्कर्ष निकाल्नु पर्छ । यो विशुद्ध सैद्धान्तिक बहस मात्र हुँदा त्यही रूपमा बन्छ जब यो सत्तासंघर्षमा व्यक्त हुन्छस यो स्वाभाविक रूपमा आफ्नै संघर्षकै नियम अनुरूप अघि बढ्ने गर्दछ । मानिसको मनोगत चाहना र इच्छाभन्दा बाहिर वस्तुगत नियम यो प्रक्रियाले पनि समात्ने गर्दछ । अन्तर्राष्ट्रिय कम्युनिस्ट आन्दोलनमा माक्र्सवाद र अतिवादबीच स्वयम् माक्र्सकै पालादेखि वैचारिक बहस चल्दै आएको छ । बाकुनिनका विरुद्ध भएको माक्र्सको ऐतिहासिक संघर्ष यहाँ विशेष मननयोग्य छ । लेनिनका पालामा आइपुग्दासम्म सबै अराजकातावादी माक्र्सवादको खोल ओढ्न बाध्य भइसकेका थिए । रुसको क्रान्तिपछि पनि कथित समाजवादी क्रान्तिकारीसँग महान् लेनिनको संघर्ष विशेष स्मरणीय छ । माओकालमा साढे अठ्ठाईस बोल्शेविक र उनीहरूले क्रान्तिमा लिएको अतिवादले चीनको क्रान्तिमा पु¥याएको क्षति कसैबाट छिपेको छैन । बहस समकालीन कम्युनिष्ट आन्दोलनमा पनि जारी छ र यो नेपालमा नयाँ कलेवरमा आएको छ । हामीले यसको समुचित अध्ययन गरी सही निष्कर्ष निकाल्नु पर्छ । यो विशुद्ध सैद्धान्तिक बहस मात्र हुँदा त्यही रूपमा बन्छ जब यो सत्तासंघर्षमा व्यक्त हुन्छस यो स्वाभाविक रूपमा आफ्नै संघर्षकै नियम अनुरूप अघि बढ्ने गर्दछ । मानिसको मनोगत चाहना र इच्छाभन्दा बाहिर वस्तुगत नियम यो प्रक्रियाले पनि समात्ने गर्दछ । अन्त्यमा, विप्लवसम्बन्धी निर्णय प्रधानमन्त्री केपी ओली सरकारको जिम्मेवारपूर्ण कदम हो । राष्ट्र र जनताले प्राप्त गरेको राजनितिक उपलब्धिको संरक्षण र देशलाई तीब्र गतिमा विकास र समृद्धिमा लान यो कदम अति आवश्यक छ । सबैलाई चेतना भया !

आमा तथा शिशुको स्वास्थ्यमा आइपर्ने जोखिमबाट जोगिन आमाहरूले एउटा जन्म दिएको कम्तीमा एक वर्षपछि मात्रै अर्को गर्भाधारण गर्नु उचित हुने एउटा नयाँ अनुसन्धानले जनाएको छ। ती अनुसन्धानकर्ताहरूका अनुसार हाल विश्व स्वास्थ्य संगठनले भन्ने गरेको जस्तो त्यसको निम्ति १८ महिनासम्म कुर्न भने जरूरी छैन । गर्भधारणमा उचित अन्तर नराखे त्यसले समय अगावै शिशुको जन्म हुने, साना आकारका शिशु जन्मने र मातृ तथा शिशु मृत्युदर बढाउने खतरा निम्त्याउन सक्छ । नयाँ अनुसन्धानका निष्कर्षले बढी उमेरका महिलाहरूलाई खुशी दिने अनुसन्धानकर्ताहरूले ठानेका छन्। ब्रिटिश कोलम्बिया विश्वविद्यालय तथा हार्भाड टिएच चान स्कूल अफ पब्लिक हेल्थद्वारा क्यानाडामा डेढ लाख सुत्केरीहरूमा गरिएको अनुसन्धानको निष्कर्ष जामा इन्टरनल मेडिसिनमा प्रकाशन गरिएको छ। सो निष्कर्ष अनुसार सुत्केरी हुनु र अर्को गर्भधारण गर्नुका बीच १२ देखि १८ महिनाको अन्तर राख्नु उत्तम हुन्छ। जबकि विश्व स्वास्थ संगठनको विद्यमान निर्देशिकाले त्यस्तो अन्तर कम्तीमा १८ महिनादेखि २४ महिना हुनुपर्ने भन्छ। बीबीसीबाट

दार्चुला । गएराति अबिरल वर्षाका कारण नौगाड खोलामा आएको बाढीले पुल बगाएको छ । नौगाड गाउँपालिका–६ स्थित नौगाड खोलामा आएको बाढीले पुल बगाएपछि जनहित माविमा सञ्चालन भइरहेको प्रथम चौमासिक परीक्षा स्थगित गरिएको छ । विद्यालय जान खोलामा निर्माण गरिएको काठे पुल बाढीले बगाएपछि परीक्षा स्थिगित गरिएको विद्यालयका सहायक प्रधानाध्यापक प्रेमसिँह ठगुन्नाले जानकारी दिनुभयो । बाढीले पुल बगाउँदा विद्यार्थी विद्यालय जानबाट वञ्चित भएका छन् । सर्वसाधारण एउटा गाउँबाट अर्को गाउँमा आवतजावत गर्न सकिरहेका छैनन् । “खोलामा एक्कासि पानीको बहाव बढ्यो, पुल बगाएपछि विद्यार्थी कोही आउन नसकेपछि परीक्षा स्थिगित गर्नु परेको हो,” सहायक प्रधानाध्यापक ठगुन्नाले भन्नुभयो । जनहित माविमा प्रथम चौमासिक परीक्षा दिइरहेका १५० विद्यार्थी परीक्षा दिनबाट वञ्चित भएका छन् । बाढीले जमीनसमेत कटान गरेको स्थानीयवासी बहादुरसिंह ठगुन्नाले बताउनुभयो । यस्तै, सोही क्षेत्रको देथला–धुलिगडा सडकखण्डको ठाउँ ठाउँमा पहिरो खस्दा सडक अवरुद्ध भएको छ । सडकको पर्खाल भत्किएको छ । तीन दिनदेखि जिल्लामा दिउँसो घाम लाग्ने तथा रातिको समयमा भारी वर्षा हुने गरेको छ । रासस

काठमाडौं । वर्डकप पर्वको सुरुवातसँगै सिजीका विभिन्न टिभीहरुको बिक्री वितरण ह्वातै बढेको छ । सिजीका देशभर रहेका विभिन्न डिलरहरुको भनाई अनुरुप हाल सिजी टेलिभिजनहरुको बिक्री बढेको बताएका छन् । २० इन्चदेखि माथि विभिन्न साईजको टेलिभिजनहरु रहेको सिजीमा अहिले विश्वकपले गर्दा ग्राहकहरुको चासो बढेको बताएका छन्। यो टिभी रुचाउनुमा हालै राखिएको सिजीको स्किम र यसको आकर्षक एवं गुणस्तर युक्तप्रोडक हुनु रहेको छ । यही विश्वकपलाई मध्यनजर गरी सिजीले हालै आफ्नाग्राहकहरुलाई सिजीको टिभी खरिद गरे बापत ३० प्रतिशतसम्म नगद छुट, पक्का उपहारहरु र तिनै टिभी खरिद गर्ने ग्राहकहरु मध्येबाट प्रत्येक हप्ता भाग्यशाली विजेता १ जनालाई सिजीका आकर्षक १ थान अर्को टिभी प्रदान गरिने छ ।

पोखरा, असार २ । कृषि, भूमि व्यवस्था तथा सहकारी राज्यमन्त्री रामकुमारी चौधरी कास्कीको लुम्ले क्षेत्रीय कृषि अनुसन्धान केन्द्र अनुगमन निरीक्षन गर्नु भएको छ । शनिबार राज्यमन्त्री चौधरीले लुम्ले क्षेत्रीय कृषि अनुसन्धान केन्द्रको निरीक्षण भ्रमण गर्नु भएको हो । लुम्लेमा विभिन्न प्रजातीको ग्लाडस फुल, किबि फल, भेडा, भैंसी, खरायो, कुखुरा, मकै, उच्च पहाडी क्षेत्रमा गर्न सक्ने धानको अनुसन्धान र तरकारीमा सिमि, विभिन्न प्रजातीको गोल्भेडा, बन्दा काउली आदिको अनुसन्धान भइरहेको छ । अनुगमन पश्चात् राज्यमन्त्री चौधरीले लुम्ले कृषि अनुसन्धान केन्द्रले अनुसन्धान गरेको बिऊहरु जनतामा पुर्याउने र यस्ले उत्पादनमा धेरै सहयोग पुरयाउने बिश्वास व्यक्त गर्नु भयो । नेपालको सबै भन्दा धेरै वर्षा हुने ठाउँ हो ।  

काठमाडौं, चैत १ । लोकसेवा आयोगले रोजगारीका लागि दरखास्त आह्वान गरेको छ । आयोगले विज्ञापन प्रकाशन गर्दै आन्तरिक प्रतियोगिता खुल्ला तथा समावेशी तर्फका प्रतियोगितात्मक परीक्षाका लागि विज्ञापन गरेको हो । आयोगले पुरानै अञ्चलस्तरीय ढाँचामा विज्ञापन गरेको हो । आयेगले ७ सय ३४ पदमा दरखास्त आह्वान गरेको हो । विज्ञापन अनुसार पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय धनकुटाका लागि ३९ पद, मेची अञ्चल कार्यालय इलामका लागि २३ जना, सगरमाथा अञ्चल कार्यालय दिक्तेलका लागि ११३, मध्यमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय नयाँ बानेश्वरका लागि ८८ जना, जनकपुर अञ्चल कार्यालय जलेश्वरका लागि ४९ जना कर्मचारी माग गरिएको छ । नारायणी अञ्चल कार्यालय हेटौडाका लागि ८५ जना, पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय पोखराका लागि ४८ जना, लुम्बिनी अञ्चल कार्यालय बुटवलका लागि ५० जना खरदार माग गरिएको छ । त्यस्तै धौलागिरी अञ्चल कार्यालय बागलुङका लागि ४५ जना, मध्य पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय सुर्खेतका लागि ५८ जना, राप्ती अञ्चल कार्यालय दाङका लागि ४१ जनाको पदमा आवेदन माग गरिएको छ । त्यस्तै कर्णाली अञ्चल कार्यालय जुम्लाका लागि ४२ जना तथा सूदूर पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय दीपायल २६ जना र, महाकाली अञ्चल कार्यालय महेन्द्रनगर २७ जना गरि जम्मा ७ सय ३४ पदका लागि आवेदन माग गरिएको आयोगले जनाएको छ । विज्ञापन अनुसार चैत्र २० गतेसम्म आवेदन दर्ताको समय तोकिएको छ । दोव्वर दस्तुर तिरेर चैत्र २७ गतेसम्म फर्म भर्न सकिने आयोगले जनाएको छ । जसका लागि प्रत्येक विज्ञापनका लागि दरखास्त दस्तु तीनसय तोकिएको छ । मान्यता प्राप्त शिक्षण संस्थाबाट एसएलसी वा सो सरह उत्तीर्ण भएकाले आवेदन दर्ता गर्न सक्नेछन् । तर एसएलसी ग्रेडिङ सिस्टमबाट प्रवेशिका परीक्षा दिएका व्यक्तिले २ जीपीए भन्दा कम अंक ल्याएको भएमा आवेदन फर्म भर्न नपाउने आयोगले जनाएको छ ।