काठमाडौं, माघ ७ । पर्सा जिल्लाको वीरगञ्ज महानगरपालिका वडा नम्बर १ स्थित छपकैया स्थित नेपाली भुमी भारतले मिचेकोबारे स्थलगत अनुगमनमा गएका वाम द्यिार्थीहरुले पत्रकार सम्मेलन गर्दैछन् । पर्सामै मध्यान्न १२ बजे पत्रकार सम्मेलन गरेर सिमा विवादबारे आफ्नो धारणा सार्वजनिक गर्न लागेको हुन् । नेकपा माओवादी केन्द्र निकट विद्यार्थी संगठन अखिल क्रान्तिकारीले पर्साको छपकैयामा ५० विघाभन्दा बढि नेपाली भूमि भारतले मिचेर सिमा स्तम्भ गाडेको प्रारम्भीक निश्कर्ष निकालेको छ । शनिबार क्रान्तिकारीको टोली पुगेकै स्थानमा आज अनेरास्ववियुको टोली पुगेर अध्ययन, अनुगमन र स्थानीय सहित सरोकारवालाहरुसंग अन्र्तक्रिया गरिरहेको छ । अखिल क्रान्तिकारीका अध्यक्ष रञ्जित तामाङ र अनेरास्ववियु अध्यक्ष नविना लामासहितको संयुक्त टोलीले थप अध्ययन, अवलोकन र अन्तर्क्रियापछि पत्रकार सम्मेलन गर्न लागेका हुन् । दुई देशबीच भएको सहमतिअनुसार अहिले बारा र पर्सामा पर्ने सीमा क्षेत्रमा हराएका वा बिग्रिएका पिल्लरहरुको ठाउँमा नयाँ पिल्लर भारतले राख्दैछ । त्यस क्रममा भारतले ५० विगाहा जति जमिन मिचेको स्थानीयबासीले बताएका छन् । नयाँ पिल्लर गाड्दा वीरगञ्ज महानगरपालिका १ छपकैया क्षेत्रमा मात्रै १२ जनाभन्दा बढीको नम्बरीसहित झण्डै ५० विगाहा नेपाली जमिन भारततर्फ परेको स्थानीयको दावी छ । सीमा विवाद देखिएपछि नापी विभागका निर्देशक सहितको टोलीले छानविन थालेको छ । छानविनका लागि नापी विभागका निर्देशकद्वय अनिल मरासीनी र दामोदर ढकाल नेतृत्वको टोली सीमा क्षेत्रमा खटिएका छन् । ति केन्द्रिय अनुगमन टोली, स्थानीय र सरोकारवालाहरुसंगको छलफल र विगतका नापनक्सा तथा बिभिन्न समयमा सन्धिसम्झौताको अध्ययन गर्दा भारतले नेपाली भुमी मिचेको निष्कर्ष निकालिएको क्रान्तिकारीका अध्यक्ष रन्जित तामाङले बताए । उनको नेतृत्वमा स्थलगत अनुगमन गरेको टोलीले भारतले जानाजान नेपाली भूमि मिच्ने मनसायले सीमा स्तभ्म गाडेको पाइएको जनाएको छ । वाम बिद्यार्थीले भारतीय दुतावासको ध्यानाकर्षण गर्ने लगायतका बिषय पत्रकार सम्मेलन मार्फत सार्वजनिक गर्न लागेका छन् । अध्यक्ष तामाङले भने, ‘छपकैयामा नाङ्गो रुपमा नेपाली अस्मिता र भूमी लुटिएको छ । यसलाई अविलम्ब रोक्न सरकार समक्ष जोडदार माग गर्दछौं।’ उनले भने स्थलगत निरीक्षण र थप अध्ययन पश्चात् काठमाडौं फर्किएर नेपाल सरकारसहितका सबै सरोकारवालाहरुलाई खबरदारी गर्ने र सीमा अतिक्रमण विरुद्ध भारत सरकारको ध्यानाकर्ष गर्ने कार्य गरिनेछ । उनले भने “हामीले यहाँ बिभिन्न चरणमा छलफल गर्यौ, पिलर गाडिएका ठाउँमा गएर अनुगमन गर्यौ, विगतका सन्धी सम्झौताको अध्ययन गर्यौँ । यसबाट हामी निष्कर्षमा पुगेका छौँ भारतले जानाजान नेपाली भूमि मिच्ने मनसायले पिलर गाडेको छ ।” नेपाल र भारतबीच जोर नम्बरको पिलर भारतले र विजोर नम्बरको पिलर नेपालले गाड्ने सहमति भएको थियो । आफ्नो जिम्मेवारी अनुसार नेपालले जंगे पिलर १९१ र त्यसका साहायक पिलर गाडिसकेको र त्यसमा धेरै विवाद नरेहेको पाइएको अध्यक्ष तामाङ्ले बताए । तर, भारतले आफ्नो जिम्मेवारी अनुसार १९२ को मेन जंगे पिलर कहाँ राख्नेसम्म निर्क्योल नगरिकन सहायक पिलर गाडेको र त्यसमा धेरै विवाद रहेको उनले बताए । १९२ अन्तरगतका सहायक पिलर गाड्ने क्रममा ५० विघाभन्दा बढि नेपाली भूमि मिचिएको तर, मेन पिलर कहाँ राख्ने सम्म निधो नहुँदा पनि नेपाली पक्ष चुप बसेको र आफ्नो जग्गाधनी पुर्जा भएको भूमि नै भारतमा परे पनि स्थानीयले विरोध गरेपछि मात्रै सरोकारवालाहरुले ध्यान दिए जस्तो गरेको पाइएको पनि उनले बताए ।

पोखरा, माघ ७ । प्रदेश नं ४ का प्रदेशसभाका ज्येष्ठ सदस्य जनकलाल श्रेष्ठले आज पद तथा गोपनीयताको शपथग्रहण गरेका छन् । प्रदेश प्रमुखको कार्यालय पार्दी पोखरामा प्रदेश प्रमुख बाबुराम कुँवरले उनलाई शपथग्रहण गराएका हुन । समारोहमा क्षेत्रीय प्रशासक लक्ष्मण अर्याल,पोखरा लेखनाथ महानगरपालिकाका प्रमुख मानबहादुर जिसी, प्रदेश कार्यालयका सचिव देवीप्रसाद ज्ञवालीलगायतको उपस्थिति रहेको थियो । ज्येष्ठ सदस्य श्रेष्ठले आजै प्रदेश नं. ४ का प्रदेश सभा सदस्यहरुलाई शपथग्रहण गराउने कार्यक्रम रहेको छ ।

झापा, माघ ७ । झापाको अर्जुनधारा नगरपालिका–१ निवासी एक व्यक्तिले श्रीमतीको गए राति हत्या गरेका छन् । इलाका प्रहरी कार्यालय बिर्तामोडका प्रहरी निरीक्षक ज्ञानबहादुर विष्टका अनुसार २३ वर्षीय दिनेश गहतराजले १७ वर्षीया श्रीमती लेनिषा लिम्बूको खुकुरी प्रहरा गरी हत्या गरेका हुन् । लेनिषा १५ दिनकी सुत्केरी रहेको बताइएको छ । श्रीमतीको हत्यामा संलग्न गहतराजलाई प्रहरीले नियन्त्रणमा लिएको छ ।

काठमाडौं, माघ ७ । दुई सातादेखि फैलिएको भाइरल ज्वरोले कालिकोटमा महामारीको रूप लिएको छ । सदरमुकामस्थित खाडाचक्र नगरपालिकाको २ र ४ वडामा मात्रै ८ सय १४ बिरामी भेटिएका छन् । जिल्ला स्वास्थ्य प्रमुख डा. कौशल अलीले वडा २ मा २ सय ७० र वडा ४ मा ५ सय ४४ भाइरल ज्वरोका बिरामी भेटिएको जानकारी दिए । उनले दुवै वडामा भाइरलले महामारीको रूप लिएको जनाउँदै बिरामी पर्नेमा अधिकांश बालबालिका रहेको बताए । ‘गाउँमा अवस्था जटिल छ,’ डा. अलीले भने, ‘केन्द्रबाट थप औषधि र स्वास्थ्यकर्मी माग गर्नुपर्ने स्थिति आएको छ ।’ भाइरलबाट ५ सय ११ बालबालिका र ६० वर्षभन्दा बढी उमेरका २३बिरामी छन् । उनले दुई बालबालिकाको भाइरलबाट मृत्यु भइसकेको पुष्टि गरे । बिरामीमा ज्वरो आउने, टाउको तथा मांसपेशी दुख्ने, खोकी लाग्ने लक्षण देखिएको छ । वडा ४ का अध्यक्ष धनसिंह कामीले गाउँभरि सिकिस्त बिरामीहरू रहेको बताए । उनको घरमा मात्रै चार जना बिरामी छन् । ‘बच्चादेखि वृद्धसम्म सबै बिरामी छन्,’ उनले भने, ‘औषधिको कमीले सबैको उपचार हुन सकेको छैन ।’ खाडाचक्र नगरपालिकाका दुई वडामा ३ बालबालिकासहित ५ जनाको मृत्यु भएपछि स्वास्थ्यकर्मी खटाइएको जिल्ला प्रशासनले जनाएको छ ।

काठमाडौं, माघ ७ । सरकारले चोभारमा सुक्खा बन्दरगाह तथा अन्तर्राष्ट्रिय प्रदर्शनीस्थल निर्माणको गुरुयोजना बनाएको छ । वाणिज्य मन्त्रालयअन्तर्गतको नेपाल इन्टरमोडल यातायात विकास समितिले चालू आर्थिक वर्षभित्रै निर्माण थाल्ने गरी चोभारमा बन्दरगाह र प्रदर्शनीस्थलको गुरुयोजना तयार पारेको हो । साबिक हिमाल सिमेन्ट कम्पनीको चोभारस्थित जग्गा वाणिज्य मन्त्रालयको नाममा एकीकृत रूपमा ल्याउने कार्य सम्पन्न भइसकेको छ । उक्त जग्गामा सुक्खा बन्दरगाह एवं आधुनिक सुविधासम्पन्न अन्तर्राष्ट्रिय प्रदर्शनीस्थल निर्माणका लागि सरकारले नीतिगत निर्णय गर्दै बजेटसमेत विनियोजन गरिसकेको छ । समितिको शनिबार आयोजित २१औँ वार्षिकोत्सवमा कार्यकारी निर्देशक लक्ष्मणबहादुर बस्नेतले सरकारको नीति तथा बजेटअनुसार गुरुयोजना बनाइएको बताए । ‘सरकारी बजेट तथा नीतिअनुसार समितिले हाल दुवै संरचना निर्माणका लागि मास्टर प्लान तयार गरिसकेको छ,’ उनले भने, ‘नेपालको अधिकांश व्यापार यसै क्षेत्र र वरपर केन्द्रित भएको हुँदा समितिले पहिलो चरणअन्तर्गत चालू आवभित्रै सुक्खा बन्दरगाहको निर्माण सुरु गर्ने गरी कार्य अघि बढाएको छ ।’ तीन वर्षभित्र तीन सुक्खा बन्दरगाह चोभारका साथै सिन्धुपाल्चोकको तातोपानी र रसुवाको टिमुरेमा समेत आगामी ३ वर्षभित्र सुक्खा बन्दरगाह निर्माण गरिने बस्नेतले बताए । त्यस्तै कञ्चनपुरको दोधारा–चाँदनी क्षेत्रमा समेत सुक्खा बन्दरगाह निर्माण तयारी भइरहेको समितिले जनाएको छ । हाल समितिले काँकडभिट्टा, विराटनगर, वीरगन्ज र भैरहवामा गरी चारवटा सुक्खा बन्दरगाहको सञ्चालन व्यवस्थापन गर्र्दै आएको छ । नयाँ पत्रिकामा खबर छ ।

काठमाडौं, माघ ७ । नवलपरासीको रामग्राम नगरपालिका प्रमुख नरेन्द्रकुमार गुप्ता, उपप्रमुख रम्भा कुँवर, प्रशासकीय अधिकृत दिनेश पन्थीलगायत ४ सदस्यीय टोली एक साता चीन भ्रमणमा जाने तयारीमा लागेका छन् । स्थानीय तह निर्वाचनपछि करिब तीन दर्जन मेयर, उपमेयरले विदेश भ्रमण गरिसकेका छन् भने केही भ्रमण गर्ने प्रक्रियामा छन् । स्थानीय विकास मन्त्रालयको रेकर्डमा स्थानीय निर्वाचनपछि १९ मेयर, उपमेयरले मन्त्रालयसँग सहमति लिएर विदेश भ्रमण गरिसकेका छन् भने करिब १० मेयर, यपमेयरले मन्त्रालयसँग सहमति नलिएरै आफूखुशी विदेश भ्रमण गरेको अनुमान मन्त्रालयका कर्मचारीले गरेका छन् । निजी र पारिवारिक भ्रमणबाहेक अन्य किसिमका विदेश भ्रमण गर्नुपर्दा भ्रमणअघि स्थानीय विकास मन्त्रालयसँग सहमति लिन मन्त्रालयले सबै सथानीय तहमा परिपत्र पठाएको छ । विदेश भ्रमण गर्न जानेमध्ये महानगरपालिका तथा उपमहानगरपालिकाका मेयर, उपमेयर बढी छन् । ललितपुर महानगरपालिकाका मेयर चिरीबाबु महर्जन तीनपटक विदेश भ्रमण (जापान, थाइल्यान्ड, दक्षिण कोरिया) गइसकेका छन् । -नागरिक दैनिकबाट

दाङ, माघ ७ । प्रदेश नम्बर–५ को अस्थायी राजधानीको माग गर्दै विगत पाँच दिनदेखि दाङमा जारी आमहडताल शनिबार राति ११ बजेपछि फिर्ता भएको छ । संघर्ष समितिको लमहीमा शनिबार साँझ बसेको बैठकले आन्दोलनका अन्य कार्यक्रम भने जारी रहने निर्णय गरेको संघर्ष समितिका सचिव एवं माओवादी केन्द्र दाङका नेता निर्मल आचार्यले जानकारी दिए । आइतबार बिहानदेखि यहाँका शिक्षण संस्था, यातायातका साधन, उद्योग तथा कलकारखाना, बजार नियमितरुपमा सन्चालन हुनेछन् । चक्काजाम, धर्ना, ज्ञापनपत्र बुझाउनेलगायत आन्दोलनका कार्यक्रम भने जारी रहने आचार्यले जानकारी दिए ।

काठमाडौं, माघ ७ । सरकारले स्थानीय तहलाई करिब १५ हजार प्राविधिक कर्मचारी करारमा भर्ना गर्न अनुमति दिने तयारी गरेको छ । कर्मचारी नहुँदा स्थानीय तहले पुँजीगत खर्च गर्न नसकेपछि सरकारले तत्कालका लागि करारमा भर्ना गर्न अनुमति दिन लागेको हो । सरकारले स्थानीय तहलाई अहिलेसम्म प्राविधिक र अन्य समूहका आवश्यक कर्मचारी दिन सकेको छैन । कानुनको अभावमा स्थानीय तहले कर्मचारी भर्ना गर्न पाएका छैनन् । स्थानीय विकास मन्त्रालयले ‘स्थानीय तहमा करारमा जनशक्ति व्यवस्थापनसम्बन्धी कार्यविधि २०७४’ प्रस्ताव तयार गरेको छ । प्रस्तावित कार्यविधि मन्त्रिपरिषद्ले स्वीकृत गरेपछि स्थानीय तहले आवश्यक प्राविधिक सेवाका कर्मचारी आफैँ प्रक्रिया पूरा गरी भर्ना गर्न सक्नेछन् । मन्त्रालयले प्राविधिक सेवाअन्तर्गत इन्जिनियरिङ सेवा, कृषि सेवा, पशु सेवा, वन सेवा र स्वास्थ्य सेवामा कर्मचारी करारमा लिन अनुमति दिन लागेको हो । मन्त्रालयले यसरी करारमा नियुक्त गर्ने कर्मचारीको हरेक वर्ष करार नवीकरण हुने र त्यस्ता कर्मचारीले अस्थायी वा स्थायी नियुक्तिका लागि दबाब दिन नसक्ने व्यवस्थासमेत प्रस्ताव गरेको छ । -नयाँ पत्रिका दैनिकबाट

काठमाडौं । ज्यान मार्ने उद्योगमा सर्वोच्च अदालतले पुनरावेदन अदालत पाटनको फैसालालाई सदर गर्दै पाँच वर्ष कैद सजाय सुनाएका ‘गुण्डा नाइके’ दपिक मनाङे फरार भएको प्रहरीले जनाएको छ । गएको मंसिरमा सम्पन्न भएको प्रदेशसभा निर्वाचनमा स्वतन्त्रबाट मनाङको प्रदेशसभा ‘ख’ बाट निर्वाचित सांसद दिपक मनाङे (राजिव गुरुङ) सर्वोच्चको फैसालापछि फरार भएका छन् । उनीको खोजी कार्य भइरहेको प्रहरीले जनाएको छ । महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौंका प्रमुख रविन्द्र धानुकले भने, ‘अदालतको फैसला बमोजिम पत्र आएको छ । खोजीकार्यका लागि टीम परिचालन गरिएको छ ।’ २०६९ साल साउन २८ गते तत्कालिन पुनरावेदन अदालत पाटनले ‘ज्यान मार्ने उद्योग’ मुद्दामा मनाङेलाई पाँच वर्ष कैद सजाय तोकेको थियो । तर,लामो समय गुपचुप रहेको फैसला पाँच बर्षपछि माघ २ गते सार्वजनिक भयो । २०६१ सालमा गुण्डा नाईके चक्रे मिलन समूहसँग खुकुरी हानाहान हुँदा मनाङे समुहले चक्रे मिलनको हात दुई टुक्रा पारिदिएको घटनामा पुनरावेदन अदालतले कैद सजाय गरेको फैसला सार्वजनिक भएसँगै फैसला कार्यान्वयन इकाईले मनाङेलाई पक्राउ गर्न भन्दै प्रहरीलाई पत्राचार गरेको छ । फैसला कार्यान्वयन गर्न पत्र प्राप्त भएसँगै महानगरीय प्रहरी परिसर काठमाडौं, महानगरीय अपराध महाशाखा र केन्द्रीय अनुसन्धान ब्युरोले छुट्टाछुट्टै टोली बनाएर दिपक मनाङ्गेको खोजी गरिरहेका छन् ।

डोटी । डोटीका दीपायलमा प्रादेशिक राजधानीको माग गर्दै भएको विरोधमा प्रदर्शनकारी र प्रहरीबिच झडप हुँदा आधा दर्जन आन्दोलनकारी घाइते भएका छन । झडपमा परी कांग्रेस नेता घनश्याम पाठक लगायत अन्य पाँच जना घाईते भएका हुन् । घाइतेको राजपुरस्थित महाकाली पोलिकिल्निकमा उपचार भईरहेको छ । आन्दोलनकारीको कोणसभा सकिएसँगै आन्दोलनकारी मध्येका केहीले एकाएक प्रहरीलाई ढुंगा हानेपछि प्रहरी र आन्दोलनकारी बिच केही समय दोहोरो ढुंगा हानाहान भएको प्रत्यक्षदर्शीले बताएका छन् । झडपका कारण क्षेत्रीय सदरमुकाम दीपायल स्थिती राजपुर बजार तनाबग्रस्त बनेको छ । भने डोटीको जोरायलमा गरिएको बन्दका कारण सुदूरपश्चिमका ७ वटा जिल्लाको यातायात ठप्प भएको छ । साथै कैयौं यात्रु बीच बाटोमा अलपत्र परेका छन् ।

धादिङवेशी, माघ ३/रासस नेपाली काँग्रेसका नेता अर्जुननरसिंह केसीले पार्टी विधानअनुुसार चल्न नसक्दा पराजय भोग्नुपरेको बताउनुभएको छ । नेपाल विद्यार्थी संघ प्रदेश नं ३ ले आज धादिङवेसीमा आयोजना गरेको प्रदेशस्तरीय प्रशिक्षण कार्यक्रममा उहाँले पार्टी सामूहिक नेतृत्वमा चल्न नसक्दा स्थानीय, प्रदेश र प्रतिनिधिसभामा पराजय भोग्नुपरेको बताउनुभयो । लामो इतिहास बोकेको पार्टीलाई गुटगत राजनीतिभन्दा बाहिर लैजान युवा वर्ग जागरुक हुनुपर्ने उहाँले बताउनुभयो । काँग्रेस केन्द्रीय सदस्य चन्द्र भण्डारीले कमजोर नेतृत्वका कारण पार्टीले निर्वाचनमा पराजय भोग्नुपरेको बताउनुभयो । “काँग्रेसले गुटउपगुट र भागवण्डा छाड्नुपर्छ, उमेर पुगेका नेताहरू संरक्षक भएर बस्नुको विकल्प छैन” – नेता भण्डारीले भन्नुभयो । नेका नुवाकोटका सभापति जगदीश्वरनरसिंह केसीले काँग्रेसले पार्टी विधानलाई टेकेर संगठन निर्माणमा लाग्नुको विकल्प नरहेको उल्लेख गर्नुभयो । नेका धादिङका पूर्व सभापति रामनाथ अधिकारी, नेपाल विद्यार्थी संघका महामन्त्री कुन्दनराज काफ्ले, नेविसंघका उपाध्यक्ष रामप्रसाद अधिकारीलगायतले पार्टीलाई सशक्त बनाउन नेविसंघबाट अभियान थाल्नुपर्ने बताउनुभयो ।

डोल्पा । हिँउदे मौसम शुरु भएसँगै कर्णालीका डोल्पा, हुम्ला, जुम्ला, मुगुलगायतका जिल्लामा चिसो दिन प्रतिदिन बाँड्दै गएको छ । दिउँसोको घामेले चिसो केही कम हुने भएता पनि बिहान बेलुकी कर्णालीवासीको दैनिकी एकदमै कष्टकर बन्दै गएको छ । बिहान बेलुकीको कठ्यांग्रिँदो जाडोले गर्दा कर्णालीवासीको दैनिकी कष्टकर बन्दै गएको हो । “दिउँसो घाम लाग्ने भएकाले केही तातो हुन्छ, बिहान बेलुकी चिसोले सताउने गर्दछ, अत्यधिक चिसोले नियमित सरसफाइमा पनि धेरै समस्या हुने गर्दछ” त्रिपुरासुन्दरी नगरपालिका–१ का स्थानीय दिलीप गिरीले भन्नुभयो । अत्यधिक चिसोले नियमित सरसफाइमा समेत समस्या हुने गरेको कारण यतिखेर गाउँघरमा धेरैजना चिसोका बिरामीसमेत रहेको उहाँको भनाइ छ । जाडो छल्न तराईतिर यतिखेर कर्णालीका विमानस्थलमा सर्वसाधारणको घुइँचो लागेको छ । डोल्पाको जुफाल, हुम्लाको सिमीकोट, मुगुको ताल्चालगायतका विमानस्थलमा दिन प्रतिदिन चाप बड्दै गएको हो । नेपालगञ्जको हुस्सुले कर्णालीका विभिन्न विमानस्थलमा हवाई उडान प्रभावित हुँदा दिन प्रतिदिन विमानस्थलमा यात्रुको चाप बढ्दै गएको हो । उडान कम यात्रु धेरै हुने भएकाले टिकट वितरणमा समस्या हुने गरेको जुफाल विमानस्थलका कर्मचारी लंक भण्डारीले बताउनुुभयो । महिनाँैदेखि विमानस्थलमै थन्किएकाले हप्तौँपछि पालो आउने भन्दै कतिपय सर्वसाधारण पैदल यात्र गरेरै गन्तव्यसम्म पुग्न थालेका छन् । यतिखेर अन्य सर्वसाधारणको तुलनामा जाडो छल्न बेँसी झर्ने सर्वसाधारण धेरै आउने गरेको डोल्पाको जुफाल विमानस्थलले जनाएको छ । यस समयमा अत्यधिक जाडोले खपिनसक्नु हुने भएकाले अधिकांश कर्णालीवासी जाडो छल्नका लागि तराईका विभिन्न जिल्लामा झर्ने गर्दछन् । जाडो छल्नका लागि धेरैजसो नेपालगञ्ज, सुर्खेत, दाङ, काठमाडौँलगायतका शहरमा झर्ने गर्दछन् । अन्य शहरभन्दा काठमाडौँमा धेरै सर्वसाधारण आउने गर्दछन् । यतिखेर जाडोसँगै फुर्सद हुने भएकाले पनि विभिन्न व्यक्तिगत कामकाजदेखि लिएर राजनीतिक भेटघाटका लागिसमेत तुलनात्मकरुपमा काठमाडाँै धेरै आउने गरेको डोल्पाबाट काठमाडौँ पुगेका स्थानीय दुर्गाप्रसाद देवकोटाले भन्नुभयो । जाडो समयमा अत्यधिक चिसो पनि हुने र आफूले पढाउने विद्यालय पनि बन्द भएकाले छोराछोरी र आफन्त भेट्न काठमाडौँ आएको उहाँले बताउनुभयो । जाडो छल्न तराई झरेका कर्णालीवासी फागुन महिना लागेपछि मात्रै घर फर्कने गर्दछन् । फुर्सदमा जोहो बाह्रै महिना कर्णालीवासी घरायसी कामकाजमा व्यस्त हुने भए पनि हिँउदको पुस र माघमा भने फुर्सदिला बन्ने गर्दछन् । मंसिर महिनामै हिँउदे बालीका रुपमा गहुँ, जौँ, उवालगायतका अन्नबाली लगाई सक्ने र जेठ, असारमा मात्र भित्र्याएर धान, मकै लगाउने भएकाले यो दुई महिना फुर्सद हुने डोल्पा त्रिपुरासुन्दरी नगरपालिका स्थानीय नैनानन्द देवकोटाले बताउनुभयो । फागुन महिनादेखि खेतीपातीको काममा व्यस्त हुने भएकाले यो दुई महिनामा अन्नबाली जोहोदेखि घाँसपात, दाउरालगायतको जोहो गर्ने उहाँको भनाइ छ । हिँउदमा भारी हिमपात हुने भएकाले हिमपात भएको समयमा चिसोले घर बाहिरसमेत निस्कन नसकिने भएकाले आगो ताप्नको लागि दाउराको जोहो धेरै हुने गर्दछ । त्रिपुराकोटमा दाउरा लिन घण्टौँ हिँडेर वनमा पुग्नुपर्ने बाध्यता रहेको स्थानीय देवकोटाले बताउनुभयो । चिसोमा घट्ट तथा मिलमा जानमेत समस्या हुने भएकाले खाद्यान्नको संकट नहोस् भनेर पहिले नै धेरै परिमाणमा खाद्यान्न कुटानीपिसानीसमेत गर्ने गरिन्छ । चिसोमा पनि कर्णालीका महिला घरधन्दामै हिँउदे मौसम शुरु भएसँगै कर्णालीमा हुने अत्यधिक चिसोले महिलालाई भने छँुदैन । अत्यधिक चिसोमा पनि कर्णालीका महिला चुलोचौकामै व्यस्त हुने गर्दछन् । चिसो छल्न भन्दै पुरुष सबै तराईका जिल्लामा झर्ने भएकाले अधिकांश महिला घर कुरुवाको रुपमा घरमै बस्ने गर्दछन् । कर्णालीका जिल्लामा अझै पनि पुरुषवादी समाजको हाबी रहेकाले पुरुषले महिलाको समस्याप्रति गम्भीर देखिंदैनन् । छोराछोरीको हेरविचारदेखि घरधन्दा, खेतीपाती, वस्तुभाउको सबै काम महिलाकै काँधमा रहेको डोल्पाकी महिला नेत्री दिलमाया विष्टले गुनासा गर्नुभयो । बैंकको ऋणबाट जाडो छल्ने खर्च प्रत्येक वर्ष हिँउदे मौसम शुरु भएसँगै कर्णालीमा अत्यधिक जाडो हुने गर्दछ । जाडोयाममा तराई झर्ने खर्च स्थानीयस्तरमा स्थापित विभिन्न सहकारी, समूह तथा लघुवित्तबाट ऋण धेरै गरेका छन् । जाडो समयको शुरुवातीको रुपमा रहेको मंसिर महिनामै जाडो छल्न झर्ने खर्चको जोहोका लागि अधिकांश स्थानीय वासिन्दा बंैक धेरै धाउने गरेको रिलायबल माइक्रो फाइनाइन्स डोल्पाका कर्मचारी हेमन्त बुढाले बताउनुभयो । यतिखेर ऋण पनि तुलानात्मक रुपमा धेरै जाने उहाँको भनाइ छ । तराईका जिल्लामा जाने, बस्ने, खाने खर्च र जहाज भाडाको लागि दशौँ हजारौँ रुपैयाँ ऋण लिने गरेको उहाँको भनाइ छ । अधिकांशले यतिखेर लिएको ऋण यार्सागुम्बा टिपेर चुक्ता गर्ने गर्दछन् । कतिपयले गाउँकै साहूसँग चर्को ब्याजमा पनि ऋण लिने गर्दछन् । कर्मचारी पनि फुर्सदिला जाडो समयमा धेरैजसो सर्वसाधारण जाडो छल्न तराई झरी सक्ने भएकाले सरकारी तथा गैरसरकारी कार्यालयमा समेत नियमित कामकाजको चाप कम हुने गर्दछ । अन्य महिनाको तुलनामा पुस, माघ महिनामा सेवाग्राही पनि कम आउने हुँदा कामको चाप कम हुने गरेको जिल्ला हुलाक कार्यालय डोल्पाका कर्माचारी हरि विष्टले बताउनुभयो । यो समयमा कर्मचारी पनि फुर्सदिला हुने गर्दछन् । यतिखेर अधिकांश सरकारी तथा गैरसरकारी कार्यालय कर्मचारीविहीन हुने गर्दछन् । कतिपय कार्यालय सहयोगीको भरमा रहेका हुन्छन् । अधिकांश कर्मचारी जाडो छल्न तथा घुमघामका लागि तराई झर्ने भएकाले यस समयमा कार्यालय कर्मचारीविहीन हुने गरेका छन् । यतिखेर डोल्पाका अधिकांश स्थानीय तहका प्रमुख उपप्रमुख पनि काठमाडौँ तिरै रहेका छन् । जाडोको समयमास्थानीय तहका अधिकांश जनप्रतिनिधि पनि राजधानी केन्द्रित भएपछि सेवा लिने सेवाग्राही मर्कामा परेको नागरिक समाज डोल्पाका अध्यक्ष शेरबहादुर बुढाले जानकारी दिनुभयो । स्थानीय तहका प्रमख उपप्रमुख पालो मिलाएर झरेको भए राम्रो हुने उहाँको भनाइ छ । उपल्लो क्षेत्रका तल्लो क्षेत्रमा र तल्लो क्षेत्रका तराईमा कर्णालीका डोल्पा, जुम्ला, मुगु र हुम्लाको उपल्लो क्षेत्रमा बसोबास गर्ने सर्वसाधारण चिसो बढेसँगै छ महिनाको अस्थायी बसोबासका लागि पशु चौपायसहित जाडो छल्न बेँसी झर्ने गर्दछन् । आर्थिकरुपमा मजबुद भएका भने काठमाडौँ, पोखरा, नेपालगञ्जलगायतका शहरमा झर्ने र आर्थिक हिसाबमा कमजोर भने जिल्लाकै तुलनात्मक रुपमा कम चिसो हुने क्षेत्रमा झर्ने गर्दछन् । तल्लो क्षेत्रका सर्वसाधारण भने जाडो छल्न तराईतिर झर्ने गर्दछन् । यतिखेर उपल्लो क्षेत्रका मान्छेले फुर्सदको समयको उपयोग गर्दै राडी, पाखी, झोला बनाएर बेच्ने र जिम्बु अन्नबालीसँग साटासाट गरेर आयआर्जन गर्ने गर्दछन् । सम्पूर्ण विद्यालय बन्द हिमाली जिल्ला डोल्पामा यस वर्षको शैक्षिक सत्र सकिएको छ । शैक्षिक सत्र सकिएपछि डोल्पाका १२३ वटै विद्यालय बन्द भएका छन् । डोल्पालगायतका कर्णालीका जुम्ला, हुम्ला मुगमा पनि प्रत्येक वर्ष पुसदेखि नै शैक्षिक सत्र सकिएर फागुन महिनामा नयाँ शैक्षिक सत्र शुरु हुने गर्दछ । सदाझैँ यस वर्ष पनि फागुनमा खुल्ने गरी ४५ दिनका लागि तल्लो डोल्पाका मावि, निमावि र प्रावि तहका १०० वटा विद्यालय बन्द भएका छन् । गत मंसिर २४ गतेदेखि पुस ३ गतेसम्म वार्षिक परीक्षा सम्पन्न भएर सम्पूर्ण विद्यालय बन्द भएका हुन् । डोल्पा हिमाली जिल्ला भएकाले मंसिरदेखि नै अत्यधिक चिसो बड्ने हुँदा जाडो बिदाका लागि पुस १५ देखि फागुनसम्मको ४५ दिनसम्मको अवधिका जिल्लाका सम्पूर्ण विद्यालय बन्द हुने जिल्ला शिक्षा कार्यालय डोल्पाले जनाएको छ । डोल्पाको उत्तरी क्षेत्रमा पर्ने उपल्लो डोल्पाका सम्पूर्ण विद्यालय भने छ महिना लागि बन्द भएका छन् । उपल्लो डोल्पाका २३ वटा विद्यालय प्नि कात्तिक अन्तिम साताभित्रै वार्षिक परीक्षा सम्पन्न गरेर बन्द भएको जिल्ला शिक्षा कार्यालय डोल्पाका शाखा अधिकृत सिंहराज डाँगीले जानकारी दिनुभयो । उपल्लो डोल्पामा पनि कात्तिक महिनादेखि नै भारी हिमपात शुरु भई अत्यधिक चिसो बड्ने भएकाले कात्तिक महिनाको अन्तिम सातादेखि नै सम्पूर्ण विद्यालय बन्द हुने गर्दछन् । कात्तिकमा बढेको चिसो वैशाख महिना लागेपछि मात्रै हट्ने भएकाले वैशाखमा खुल्ने गरी छ महिनाका लागि उपल्लो डोल्पाका विद्यालय बन्द हुने गर्दछन् ।

सल्यान । सल्यानमा मोटरसाइकल दुर्घटना हुँदा एकजना कर्मचारीको मृत्यु भएको छ । मंगलबार राति रा ४ प २०१२ नंको मोटरसाइकल बागचौर नजिकै दुर्घटना हुँदा पशु सेवा कार्यालय बागचौरमा कार्यरत ५४ वर्षीय पूर्णबहादुर डाँगीको घटनास्थलमै मृत्यु भएको हो । मंगलबार बेलुकी कार्यालय समय सकेर घर फर्कने क्रममा बागचौर पातीहाल्न सडकखण्डको शारदा नदीनजिकै मोटरसाइकल दुर्घटना हुँदा डाँगीको घटनास्थलमै मृत्यु भएको इलाका प्रहरी कार्यालय थारमारेले जनाएको छ । हिजो राति घर नपुगेपछि बिहान खोजी गर्दा डाँगीको शव फेला परेको प्रहरीले जनाएको छ । डाँगी सवार मोटरसाइकल सडकदेखि २० मिटर तल खोल्सोमा खसेको थियो ।

काठमाडौँ । साँखुस्थित शालीनदीमा माधवनारायण व्रत बसेका व्रतालुले परदेश यात्रा शुरु गरेका छन् । माघ कृष्ण त्रयोदशी अर्थात् पुस ३० गते शालीनदीबाट–बज्रयोगिनी ढोकासम्म साष्टाङ्ग दण्डवत गरेर परदेश यात्रा शुरु भएको थियो । माघकृष्ण चतुर्दशीका दिन माघ १ गते व्रतालु साँखुबाट हिँडेरै बज्रयोगिनी र पशुपतिको दर्शन गरेका छन् । मंगलबार पशुपतिबाट फर्पिङ बास बसेका व्रतालु आज साँखु फर्कने छन् । माघ ६ गते शनिबार साँखुबाट पनौती बास बस्न जाने श्री माधवनारायण स्वस्थानी व्रत तथा शालीनदी सुधार समितिका अध्यक्ष राजभाइ श्रेष्ठले राससलाई जानकारी दिनुभयो । माघ ७ गते आइतबार पनौतीबाट साँखु बास बस्ने गरी व्रतालु फर्कनेछन् । व्रतालुले माघ ८ गते सोमबार श्रीपञ्चमी पर्व मनाउने छन् । माघ १० गते मंगलबार लगला सप्तमी पर्व मनाएर माघ १२ गते शुक्रबार द्रोण नवमीका दिन व्रतालुलाई खीर (तस्मी) खुवाइन्छ । द्रोण नवमीको भोलिपल्ट साँखुबाट चाँगुनारायणमा बास बस्ने गरी परदेश यात्रा गर्ने माधवनारायण व्रत विधि छ । माघ १४ गते चाँगुनारायणबाट साँखुमा बास बस्न फर्कने तयारी भएको छ । माघ १६ गते मंगलवार देव निमन्त्रणा गरी माघ १७ गते बुधबार अश्वमेध यज्ञ अर्थात् व्रत साङ्गे गरिन्छ । माघ १८ गते बिहीबार व्रतालुले माघ गाउने (मिगा पूजा) गरिन्छ । व्रतालुले शिवरात्रिका दिन जाग्राम बस्नुपर्ने नियम रहेको समितिले जनाएको छ । परदेश यात्राका क्रममा व्रतालु खाली गोडा हिँडेरै जानुपर्ने नियम छ । यसरी हिँडेर यात्रा गर्दा माधवनारायणको मन्त्र जप गर्छन् । यस वर्ष महिला पुरुष गरी १९७ जनाले माधवनारायणको एक महिने कडोर व्रत गरेका छन् ।

काठमाडौं, माघ ३ । सम्पादक समाजले नयाँ पत्रिका दैनिकका सम्पादक कृष्णज्वाला देवकोटालाई यसवर्षको गोविन्द वियोगी पत्रकारिता पुरस्कार प्रदान गर्ने निर्णय गरेको छ । पुरस्कार बिहीबार प्रदान गरिने समाजले जनाएको छ । पुस २३ गते बसेको समाजको कार्यसमिति बैठकले सम्पादक देवकोटालाई पुरस्कृत गर्ने निर्णय गरेको हो । वरिष्ठ उद्योगपति स्व। मोहनगोपाल खेतानको सहयोगमा यो पुरस्कार स्थापना गरिएको हो । सम्पादक समाजका अनुसार गोविन्द वियोगी पत्रकारिता पुरस्कारको राशि २५ हजार १ रुपैयाँ छ । यसैगरी समाजले नेपाल टेलिभिजनका पत्रकार अनिता विन्दुलाई गोविन्द वियोगी विशेष पत्रकारिता पुरस्कार प्रदान गर्ने भएको छ । पुरस्कारको राशि १५ हजार १ रुपियाँ छ । समाजले यसवर्ष नेपाल पत्रकार महासंघका पूर्व अध्यक्ष धर्मेन्द्र झा, रेडियो नेपालका तत्कालीन अंग्रेजी समाचार सम्पादक हरिश चन्द ९माइकल चन्द० र द टेलिग्राफका प्रधान सम्पादक नरेन्द्र उपाध्यायलाई सम्मान गर्ने भएको छ ।